Morgunblaðið - 10.12.1991, Blaðsíða 50

50
MORGUNBLAÐIÐ ÞRIÐJUDAGUR 10. DESEMBER 1991
Pálmaolia y
í
^ jólakökubaksturinn
Sími/fax 8122S5.
m B1ACK&
DECKER
ÖFLUGAR OG
ENDINGARGÓÐAR
HANDRYKSUGUR
BLACK&DECKER
handryksugur.
Fást í öllum helstu raftækja-
verslunum og stórmörkuðum.
SKEIFAN-8 - SÍMI812660
Höfðar til
.fólksíöllum
starfsgreinum!
Aldarminning:
Anna J. Carlsdóttir
Jóhann K. Pálsson
Það er við hæfí og mér er ljúft
á þessum tímamótum að minnast
þeirra hjóna sem gengu mér ásamt
þremur öðrum börnum í móður- og
föðurstað. Aldrei fundum við fóstur-
börnin annað frá þeirra hendi en
að þau væru okkar eigin foreldrar
og börnunum okkar reyndust þau
eiskuleg amma og afí.
Anna fæddist á Fáskrúðsfírði 28.
mars 1891, foreldrar hennar voru
Carl Guðmundsson verslunarmaður
ættaður frá Vopnafírði og Petra
Jónsdóttir ættuð frá Djúpavogi, þau
fluttu til Stöðvarfjarðar árið 1894
þar sem Carl var áfram við verslun
og þar ólst Anna upp frá þriggja
ára aldri.
Jóhann fæddist 29. maí 1891 í
Hestgerði í Suðursveit. Foreldrar
hans voru Páll Skarphéðinsson og
Álfheiður Jónsdóttir bæði Skaftfell-
ingar að ætt. Þau fluttu að Hval-
nesi í Stöðvarfírði þegar Jóhann var
ungur að aldri.
Þannig ólust þessi börn upp sitt
hvoru megin Stöðyarfjarðar, um-
girtum tignarlegum Qallahring.
Þessi fallegi ijörður átti eftir að
verða þeirra samastaður til enda lífs.
Afí sagði mér eitt sinn að þegar
þau á fermingardaginn stóðu saman
við altari Stöðvarkirkju þá hefði
hvarflað að sér sú hugsun hvort
þessi ungmenni gætu ef til vill átt
eftir að standa þarna saman aftur
síðar — en, var það ekki með öllu
óhugsandi, hún dóttir kaupmanns-
ins en hann sonur bláfátæka bónd-
ans á Hvalnesi. En sú varð þó raun-
in og sannaðist hér sem fyrr að
ástin þekkir engin landamæri og
11. september 1921 unnu þau Anna
óg Jóhann sitt hjúskaparheit við
áður nefnt altari og lifðu í farsælu
hjónabandi í 51 ár.
Veturinn fyrir ferminguna dvaldi
mamma vestur í Ólafsvík hjá móður-
systur sinni Guðrúnu og manni
hennar Halldóri Steinsen lækni og
minntist hún þeirra hjóna ávallt með
mikilli virðingu og hlýju.
Þegar hún var 15 ára veiktist hún
af útvortis berklum og var send til
Kaupmannahafnar, þar sem hún
dvaldi á sjúkrahúsi í tvö ár. Hún
komst yfír þennan erfíða sjúkdóm
en ævilangt bar hún ör og fleiri
ummerki læknismeðferðarinnar og
gekk í raun aldrei heil til skógar.
Eftir heimkomuna fór hún til
Akureyrar í menntaskóla og síðar í
Kvennaskólann í Reykjavík. Allt
þetta þroskaði þá hæfíleika sem hún
átti í svo ríkum mæli, en hún var
einstaklega vel gefín og myndarleg.
Heim til Stöðvarfjarðar lá svo leiðin
á ný, þar sem hún ásamt yngri syst-
ur sinni, Stefaníu, varð aðalstoð
heimilisins, sem jafnan var-jnjög
fjölmennt en auk verslunarinnar rak
faðir þeirra útgerð og voru aðko-
musjómenn jafnan margir, kaupa-
fólk og vinnuhjú, auk þess sem fjöl-
skyldan var stór. Börnin voru átta
og var mamma elst þeirra og mun
fjöldinn hafa verið nær 4t) manns
þegar flest var.
Á þessum árum kom síminn ti!
Stöðvarfjarðar og kom það í hlut
mömmu að annast þá þjónustu og
var hún fyrsti stöðvarstjóri þar.
Einn af sjómönnum Carls var
bóndasonurinn handan fjarðarins,
dugmikill og myndarlegur á velli.
Hann gegndi þar formannsstarfi og
þrátt fyrir að sjóveikin þjakaði 'hann
alla tíð stundaði hann sjóinn af mikl-
um dugnaði. Dvöl hans í kaup-
mannshúsinu leiddi svo til hjóna-
bands þeirra mömmu sem fyrr get-
ur.
Árið 1922 flytja þau suður yfir
fjörðinn og hófu búskap á Heyklifí,
sem var önnur tveggja jarða á
Kambanesi. Þar byggðu þau ásamt
Kveðja:
Iðunn Kristinsdóttir
Elskuleg amma okkar, Iðunn
Kristinsdóttir, er látin. Sárt er að
sakna og margs er að minnast.
Lýs, milda Ijós, í gegnum þennan geim,
mig glepur sýn,
því nú er nótt, og harla langt er heim.
Ó, hjálpin mín,
styð þú minn fót; þótt fetin nái skammt,
ég feginn verð, ef áfram miðast samt.
Þú ljós, sem ávallt lýsa vildir mér,
þú logar enn,
í gegnum bárur, brim og voðasker.
Nú birtir senn.
Og ég finn aftur andans fógur dyr
og engla þá, sem bam ég þekkti fyr.
(Newman - M. Joch.)
Megi amma hvíla í friði.
Helga Jónsdóttir og
Kristinn Jónsson.
bróður pabba stórt tvílyft timbur-
hús. Þetta sama ár var byggður
viti á Kambanesi og gegndi pabbi
starfí vitavarðar þar í 22 ár.
Heimilið varð fljótt umfangsmikið
og mannmargt, þar sem stundaður
var bæði landbúskapur og útgerð
vor og sumar.
Börn eignuðust þau engin en fóst-
urbömin urðu fjögur sem fyrr get-
ur. Fyrsta barnið, Stefán Stefáns-
son, tóku þau fárra vikna sama árið
sem þau gengu í hjónaband, hann
var fæddur í Skálavík við Fáskrúðs-
fjörð. Hann lést árið 1978. Hin eru
Áðalbjörg Magnúsdóttir (sú sem
þetta ritar) fædd á Reyðarfirði
1923, Jóhanna Sólmundsdóttir fædd
á Stöðvarfírði 1932 og Jónas Jóns-
son fæddur í Reykjavík 1935. Einn-
ig kom til þeirra á unglingsaldri
ljósudóttir mömmu og nafna Anna
Vilbergsdóttir frá Hvalnesi í
Stöðvarfírði og dvaldi hjá þeim uns
hún stofnaði sitt eigið heimili.
Frá æsku- og uppvaxtarárunum
á afskekktum sveitbæ fyrir meira
en hálfri öld er margs að minnast
þótt fátt eitt verði skráð hér. Heimil-
ið var okkur einnig skóli í þess orðs
fyllstu merkingu því mamma var
okkar fyrsti kennari og hélt því
reyndar við uns skólaskyldu lauk
því kennara höfðum við ekki nema
fáar vikur á vetri hveijum, en
kennslan var henni í blóð borin og
þess nutu einnig stúlkurnar hennar
á veturna, sem hún ávallt kenndi
hannyrðir og einnig bæði íslensku
og dönsku, þeim sem þess óskuðu.
Alltaf var nóg að starfa og við, sem
önnur börn á þessum árum, fórum
snemma að hjálpa til við hin dag-
legu störf bæði úti sem inni. Fiskur-
inn var saltaður, þveginn og þurrk-
aður í fjörunum og á klöppunum.
Sömuleiðis var ullin þvegin og
hreinsuð heima, týnt úr henni allt
kusk og greitt úr flókum eftir því
sem hægt var. í þá daga þótti ekki
annað við hæfi en að rýja hveija
kind sem til náðist og koma ullinni
í verð. Pabbi var kröfuharður að
þetta verk væri vel unnið og fór
ullin hans því undantekningalítið í
fyrsta gæðaflokk.
Vinnufólk var allt árið um kring
og á sumrin var ekki óalgengt að
heimilisfólkið væri 10-15 manns. Á
Heyklifi dvöldu einnig einstæðingar.
Um þá var vel hugsað og fyrir kom
ef vistaskipti komu til tals að við-
brögðin urðu á þann veg að málið
var látið niður falla og því fór svo
að sumir áttu hjá þeim heimili öll
árin sem þau bjuggu þar og aðrir
lengur. En þetta fólk vann eftir því
sem þroski þess og kraftar leyfðu
og af einstakri trúmennsku.
Sími kom ekki að Heyklifi fyrr
en eftir að pabbi og mamma fluttu
þaðan og var því erfítt um vik þeg-
ar veikindi, meiðsli og stundum slys
báru að höndum og kom sér þá vel
meðfæddur hæfileiki mömmu að
hlynna að sjúkum og búa um sár,
og þess naut ekki bara heimilið þvi
ósjaldan var til hennar leitað þegar
með þurfti og minnist ég ekki ann-
ars en að vel tækist.
Árið 1944 fluttu þau aftur austur
yfir Ijörðinn og byggðu í kauptúninu
húsið Þrastarhól. Pabbi stundaði þar
vinnu meðan heilsa hans leyfði.
Seinustu árin nutu þau nábýlis við
Stefán og konu hans Önnu, sem
reyndist nöfnu sinni einstaklega vel
og milli þeirra ríkti ávallt mikilL
kærleikur. Eldri synir þeirra Stefáns
og Önnu, Vilbergur og Jóhann, nutu
þess í ríkum mæli að alast upp í
nálægð ömmu og afa og var sam-
band þeirra mjög náið og hlýtt og
reyndust þeir þeim einnig einstak-
lega vel þegar aldur og heilsubrest-
ur sóttu að. Mamma lést í nóvem-
ber 1972 eftir stutta en erfíða legu.
Þá kom að okkur fósturbörnunum
að veita aðstoð sem gerði það kleift
að hún að eigin ósk gat dvalið heima
uns yfír lauk. Yfír sjúkra- og dánar-
beði hennar hvíldi æðruleysi og frið-
ur. Pabbi varð bráðkvaddur í ágúst
1979. Hann hafði liðið af hjartasjúk-
dómi í nær 20 ár.
Hér hefur aðeins verið stiklað á
stóru. í hugum okkar lifír minning-
in um æsku- og uppvaxtarárin
heima á Heyklifi. Ein af mínum
hugljúfustu minningum er tengd
jólunum, en það er Ijósið sem jafnan
var látið loga á jólanótt. Það er ólýs-
anlegt hvað þessi siður skóp mikla
gleði og gerði helgi jólanna raun-
verulega í barnshuganum. Að fá að
sofna á aðfangadagskvöld í bjarm-
anum frá litla olíulampanum var svo
hátíðlegt og þrátt fyrir alla þá ljósa-
dýrð sem einkennir jól nútímans
verður þetta litla ljós frá bernskujól-
unum það fegursta og sem skærast
skín í mínum huga hveija jólanótt.
Við fóstursystkinin erum þakklát
fyrir að hafa fengið að njóta ástar
og umhyggju okkar góðu fósturfor-
eldra. Guð blessi minningu þeirra.
Aðalbjörg Magnúsdóttir
Desembcrverð d Stornt farsímum
Verðið er hreint ótrúlegt.
Storno bílasími kr. 79.580 stgr. með vsk.
Storno burðarsími kr. 84.280 stgr. með vsk.
Bíla- og burðarsími kr. 94.760 stgr. með vsk.
Burðarsíma íylgir 4 Ah rafhlaða.
Takmarkað magn.
POSTUR OG SIMI
Söludeildir í Ármúla 27, Kirkjustræti, Kringlunni
og á póst- og slmstöðvum um land allt