Morgunblaðið - 21.05.1992, Blaðsíða 27

MORGUNBLAÐIÐ FIMMTUDAGUR 21. MAI 1992
27
Auðkýfing’iir frá Texas
hyggst kaupa Hvíta húsið
H. Ross Perot lofar aðgerðum í stað orða
Boston. Frá Karli Blöndal, fréttaritara Morgunblaðsins.
HENRY Ross Perot, milljarðamæringurinn frá Texas, sem hyggur
á óháð framboð til forseta, lítur á sjálfan sig sem bjargvætt og kveðst
reiðubúinn til þess að binda enda á óreiðuna í Washington komist
hann á framboðslista í 50 ríkjum. Hann er reiðubúinn að verja millj-
ónum til kosningabaráttu sinnar og kveðst geta keypt sér leið inn
í Hvíta húsið. Skoðanakannanir benda til þess að Perot eigi raunhæf-
an möguleika á að komast í Hvíta húsið. í þeirri nýjustu hafði hann
meira að segja fimm prósenta forskot á George Bush forseta.
í könnuninni, sem vikuritið Time voru gerðir eflir sjónvarpsþættir.
og sjónvarpsstöðin CNN birtu um Mesta rimma hans var innan fyr-
síðustu helgi, kváðust 33 prósent irtækisins General Motors. Árið
1984 seldi Perot General Motors 80
prósent í EDS og settist í stjórn
fyrirtækisins. Perot kvartaði sáran
undan sóun innan þessa fyrirtækis,
sem þrátt fyrir mikinn auð stóð höll-
um fæti. Honum varð hins vegar lít-
ið ágengt og að lokum féllst hann
á að selja það sem eftir var af EDS
gegn því að taka pokann sinn og
þegja.
Maður einfaldra lausna
Perot er maður einfaldra lausna
og þykir lítið gefinn fyrir málamiðl-
anir. Þegar hann hefur tekið ákvörð-
un 'verður henni ekki hnikað. Stjórn-
málaskýrendur segja að skortur
hans á samstarfsvilja, þolinmæði,
umburðarlyndi og sveigjanleika
muni standa honum fyrir þrifum
þegar þar að komi að hann þurfi
að vinna.með þinginu í Washington.
Perot svarar því til að hjá General
Motors hafi hann ekki haft eig-
endurna á sínu bandi, en verði hann
forseti muni hann hafa umboð fólks-
ins til að grípa til aðgerða.
Perot hefur einnig verið gagn-
rýndur fyrir það að hafa rýra stefnu-
skrá og vera loðinn í svörum um það
hvað hann hyggist taka sér fyrir
hendur í embætti. í síðustu viku lýsti
hann yfir því að hann hygðist leggj-
ast undir feld og íhuga þau mál-
efni, sem efst eru á baugi. Á sunnu-
dag skreið hann hins vegar aftur
undan feldinum. Hann sagði að
stuðningsmenn sínir hefðu hringt í
sig hver um annan þveran og spurt:
„Hvað ert þú að sóa tíma þínum í
málefnin? Við höfum áhuga á lífs-
skoðunum þínum og þú hefur látið
þær koma skýrt fram.“
aðspurðra styðja Perot, 28 prósent
sögðust myndu kjósa Bush og Bill
Clinton, væntanlegur forsetafram-
bjóðandi demókrata, kom næstur
með 24 prósenta fylgi.
Ymsir rekja fylgi Perots til þess
hvað kjósendur eru óánægðir með
stjórnmálaástandið í Bandaríkjun-
um. Eins og venjulega beinist reiði
kjósenda gegn stjórnmálamönnum,
sem sækjast eftir endurkjöri, en
Bandaríkjamenn virðast einnig
ósáttir við að þurfa að velja milli
Clintons og Bush í nóvember og
þykir þeim hvorugur kosturinn góð-
ur.
Þar kemur Perot til sögunnar eins
og riddari á hvítum hesti, sem tekur
málin í sínar hendur. Perot er 61
árs gamall, lítill vexti og snaggara-
legur. Hann hóf feril sinn sem sölu-
maður tölvufyrirtækisins IBM. Þeg-
ar hugmyndir hans um að hefja
nýjan rekstur féllu í grýttan jarðveg
hjá IBM sagði hann upp og stofnaði
eigið tölvufyrirtæki, Electronic Data
Systems (EDS). Stofnféð var þúsund
doilarar (um 60 þúsund ÍSK á nú-
virði), sem hann fékk lánað af spari-
fé konu sinnar, en reksturinn nam
brátt milljörðum dollara.
Árið 1969 aflaði Perot sér hylli
með því að láta fljúga með jólagjaf-
ir til bandarískra stríðsfanga í Víet-
nam. Stjórnvöld í Hanoi leyfðu flug-
vélunum ekki að lenda, en það kom
ekki að sök.
Tíu árum síðar skipulagði hann
leiðangur til að bjarga tveimur
starfsmönnum EDS úr fangelsi erki-
klerkaveldisins í íran. Björgunin
varð spennusagnahöfundinum Ken
Follett efniviður í bók, sem síðar
H. Ross Perot kveðst reiðubúinn
að verja allt að sex milljörðum
króna til kosningabaráttu sinnar.
Perot sagði að bæði demókratar
og repúblikanar hefðu alltaf miklar
stefnuskrár, en lítið væri um efndir.
„Þetta er það, sem þeir láta frá sér
fara fyrir kosningar. Fólkið vill að-
gerðir, en ekki orð,“ sagði Perot. „Og
það munum við gera, grípa til að-
gerða.“
Það mun sennilega koma Perot
til góða fyrst um sinn að vera loðinn
í svörum um einstök málefni. Vin-
sældir hans eru fyrst og fremst
byggðar á ímynd hans. „Hann er
milljarðamæringur, sem hefur aldrei
verið í opinberu embætti," sagði
Clinton í viðtali og bætti við: „Því
minna sem hann gerir, þeim mun
betur stendur hann að vígi í skoðana-
könnunum."
Perot telst fijálslyndur í skoðun-
um. Hann er hlynntur fóstureyðing-
um og vill takmarka eign á skot-
vopnum. Hann er einnig þeirrar
hyggju að ríkisvaldið eigi að hlaupa
undir bagga með iðnaði og er jafn-
vel reiðubúinn til að ganga svo langt
að vernda bandarískan iðnað fyrir
erlendri samkeppni.
Hann hefur varpað fram þeirri
hugmynd að halda tölvuvædda bæj-
arfundi þar sem almenningur geti
lagt atkvæði sitt á vogarskálarnar
um einstök málefni. Hann var and-
snúinn Persaflóastríðinu og hefur
sagt að hann hefði sent sérsveit til
íraks til að ráða Saddam Hussein
af dögum í stað þess að veita emírn-
um af Kúveit óverðskuldaða aðstoð.
Afstaða Perots til ljárlagahallans
þykir hins vegar hafa varpað rýrð á
staðhæfingar hans um heiðarlegt
framboð. Yfirlýsingar hans um að
minnka megi fjárlagahallann um
180 milljarða dollara með því að
stöðva „svik og misnotkun“ í kerfinu
þykir bera keim af loddaraskap.
Einnig virðist hann hafa gerræðis-
legar skoðanir á því hvernig beita
eigi valdi forseta og tilhneiging hans
til að fara eigin leiðir stangast á við
ákvæði stjórnarskrárinnar um sam-
starf þings og forseta.
Hvaðan tekur Perot fylgi?
Bæði Clinton og Bush verða að
taka Perot alvarlega. Bush myndi
að öllum líkindum bera sigur úr
býtum í kosningum milli hans og
Clintons, Perot myndi hins vegar
taka fylgi frá Bush. Stuðningsmenn
Perots eru dæmigerðir repúblikanar,
hvítir, búa í úthverfi, eru menntaðir
og flestir karlmenn.
En Perot myndi bjóða fram á
sömu forsendum og Clinton: að fella
Bush. Báðir verða því að veiða at-
kvæði þeirra, sem vilja breytingar.
Fijálslyndi Perots gæti laðað að at-
kvæði demókrata. Að auki þyrfti
Clinton að kljást við tvo frambjóð-
endur frá Texas fari Perot fram og
enginn demókrati hefur orðið forseti
til þessa án þess að sigra í Texas.
Framboð Perots gæti orðið til
þess að enginn fái meirihluta í for-
setakosningum. Fari svo mun full-
trúadeild Bandaríkjaþings skera úr
um það hver verður forseti og hafa
þingmenn hvers ríkis eitt atkvæði.
Oháð framboð eru ekki einsdæmi
í bandarískum stjórnmálum. Reynsl-
an segir hins vegar að fylgi óháðra
frambjóðenda dvíni eftir því sem nær
dregur kjördegi. Árið 1980 sýndu
skoðanakannanir, sem teknar voru
í júní, að Anderson nyti 20 prósenta
fylgis. í kosningum í nóvember fékk
hann aðeins sex prósent.
Perot stendur hins vegar betur
að vígi en forverar hans. Hann er
vellauðugur og segist reiðubúinn til
að veija 100 milljónum dollara (um
sex milljörðum ÍSK) til kosningabar-
áttu sinnar, sem er helmingi meira
en andstæðingar hans hafa úr að
moða. Bush og Clinton fá mótfram-
lög frá ríkinu á móti því fé, sem
þeir afla meðal almennings til að
heyja kosningabaráttu sína. Vegna
þess að þeir þiggja ríkisfé eru tak-
mörk fyrir því hve miklu þeir mega
eyða. Þar sem Perot myndi fjár-
magna sitt framboð sjálfur er hann
ekki háður þessum takmörkum. Og
þá er að vita hvort milljarða-
mæringnum frá Texas verður kápan
úr því klæðinu að kaupa Hvíta hús-
ið, eins og hann hefur orðað það
sjálfur.
Spánn:
Flutningur á „Guem-
ica“ gagnrýndur
Madrid. Reuter.
SPÆNSKA stjórnin hefur ákveðið að láta flytja „Guernica", eitt af
frægustu málverkuni Pablos Picassos, úr Prado-safninu fræga í
Madrid í nýtt nútímalistasafn. Ákvörðunin hefur valdið miklu fjaðra-
foki í listaheiminum.
„Guernica" er risastórt málverk,
3,6x7,8 metrar, og Picasso málaði
það eftir sprengjuárás Þjóðveija á
samnefndan baskneskan -bæ í
spænsku borgarastyijöldinni. Ráð-
gert er að koma því fyrir í Listamið-
stöð Sofíu drottningar.
Margir listunnendur í Madrid
brugðust ókvæða við ákvörðun
stjórnarinnar og líktu henni við rán.
„Guernica" var geymd í Metro-
politan-safninu í New York í 42 ár
þar til samkomulag náðist um að
flytja málverkið til Spánar árið 1981.
Forstöðumaður Metropolitan-safns-
ins sagði að flutningurinn væri brot
á samkomulaginu.
400 línan frá Volvo er hönnuð fyrir nútímafjölskyldur. Fólk sem vill
traustan og rúmgóðan fjölskyldubil sem um leið hefur alla kosti
sportbíls. Kraftur, sportlegt útlit og öll hugsanleg þægindi prýða 400
línuna frá Volvo. Sem dæmi um staðalbúnað má nefna: 106 hestafla
vél, álfelgur, vökvastýri, plusssæti, samlæsingu, rafdrifnar rúður og
spegla, upphituð framsæti, hljómflutningstæki og margt fleira. Ef þú
ert í vafa um hvort þú átt að fá þér sportbíl eða fjölskyldubíl, fáðu þér
þá hvort tveggja, fáðu þér Volvo 440 eða 460!
Verðið er frábært, eða frá
1.368.000 kr.
staðgreitt, kominn á götuna!
FAX&FENI 8 • SÍMI91 -68 58 70
FJOLSKYLDUBILL
VOLVO
- Bifreið sem þú getur treyst!
A