Morgunblaðið - 12.06.1992, Blaðsíða 23

MORGUNBLAÐIÐ FÖSTUDAGUR 12. JÚNÍ 1992
23
Réttarhöld yfir meintum stríðsglæpamanni í Israel:
Deilt um hvort ívan Dem-
janjuk sé „Ivan grimmi“
Jerúsalem. The Daily Telegraph.
Vitnaleiðslum í réttarhöldunum yfir John Ivan Demjanjuk er
nú lokið fyrir áfrýjunarrétti í Israel, en hann var dæmdur til
dauða árið 1988 fyrir fjöldamorð á gyðingum í útrýmingarbúðum
nasista í Treblinka í Póllandi. Demjanjuk var sakaður um að hafa
verið „Ivan grimmi“, sá sem stjórnaði búðunum af mikilli grimmd,
en því vísar veijandi sakborningsins á bug og krefst „algjörrar
sýknunar".
Rúmlega 800.000 gyðingar og
sígaunar voru drepnar í Treblinka
í síðari heimsstyijöldinni. Gyðing-
ar sem sluppu lifandi úr búðunum
segja að Ivan Demjanjuk hafi
stjórnað búðunum en þegar sovésk
skjalasöfn voru opnuð í fyrra
komu fram vísbendingar um að
„ívan grimmi“ hefði heitið ívan
Marsjenko, ekki Demjanjuk.
Sakborningurinn er 72 ára að
aldri, fyrrverandi starfsmaður í
bílaverksmiðju í Cleveland í Ohio
og var framseldur þaðan til Isra-
els árið 1986. Bandaríski dóm-
stóllinn, sem kvað upp framsals-
úrskurðinn, ákvað að taka málið
upp að nýju á föstudag þar sem
upplýsingarnar úr sovésku skjala-
söfnunum bentu til þess að Demj-
anjuk hefði verið hafður fyrir
rangri sök.
Ennfremur hafa komið fram
vísbendingar um að Demjanjuk
hafi starfað sem vörður í öðrum
útrýmingarbúðum, meðal annars
Sobibor-búðunum í Póllandi. Veij-
andi hans, Yoram Sheftel, hafði
hins vegar eftir skjólstæðingi sín-
um að hann hefði aðeins verið
landbúnaðarverkamaður í grennd
við búðirnar. Hann bætti við að
þótt sannanir fyndust fyrir því að
hann hefði starfað sem vörður í
búðunum yrði ekki hægt að sak-
fella hann í ísrael nema framsals-
úrskurðinum yrði breytt. „Demj-
anjuk var ekki framseldur frá
Bandaríkjunum vegna aðildar að
fjöldamorðum heldur vegna þess
að hann væri ívan grimmi, grun-
aður um sérstaka glæpi í Tre-
blinka,“ sagði hann.
Saksóknarinn sagði hins vegar
að skjalfestar sannanir fyrir starfi
í útrýmingarbúðum nægðu til að
dæma menn fyrir aðild að fjölda-
morðum. Talið er að allt að 3.000
gyðingar hafi verið drepnir í Sobi-
bor-búðunum á degi hveijum.
Saksóknarinn reifaði nokkrar
kenningar um hver „ívan grimrni"
hefði verið. Hann varpaði því með-
al annars fram að annaðhvort
hefðu tveir „ívanar" stjórnað Tre-
blinka-búðunum eða Demjanjuk
notað tvö nöfn.
Málið er flókið og við réttar-
höldin hafa komið fram upplýs-
ingar sem veijandanum hefur
gengið illa að útskýra. Meðal ann-
ars hefur komið í ljós að þegar
Demjanjuk sótti um leyfi til að
flytjast til Bandaríkjanna árið
1951 greindi hann frá því að hann
hefði verið í Sobibor. Síðar hélt
John Ivan Demjanjuk
hann því fram að hann hefði séð
nafnið í landabréfabók og ákveðið
að nota það í umsóknina. Hann
skrifaði einnig á umsóknareyðu-
blað að móðir hans hefði haft eft-
imafnið Marsjenko áður en hún
gifti sig. Síðar kvaðst hann ekki
hafa vitað hvað hún hefði heitið
og skrifað fyrsta nafnið sem sér
hefði dottið í hug.
Ályktanir Ríó-ráðstefnunnar:
Tillögur íslend-
inga í drögunum
TILLÖGUR íslendinga um að auka notkun endurnýjanlegra orku-
gjafa komust inn í þau drög, sem allsherjarnefnd umhverfisráð-
stefnunnar í Ríó gekk frá í gær. Tillögurnar mættu harðri and-
stöðu olíuframleiðsluríkja og er talið líklegt að þau muni reyna að
fá þær felldar út þegar þær koma fyrir aðalfund ráðstefnunnar.
Allsheijarnefnd ráðstefnunnar
lauk í gær störfum og var ályktun
um verndun andrúmsloftsins meðal
þeirra mála, sem þar var gengið
frá. Magnús Jóhannesson, aðstoð-
armaður umhverfisráðherra, sagði
í samtali við Morgunblaðið í gær,
að þær breytingatillögur, sem Is-
lendingar báru fram við ályktun-
ina, hefðu verið inni í drögunum,
sem samþykkt voru. Olíufram-
leiðsluríkin á ráðstefnunni hefðu
beitt sér hart gegn þeim, og búast
mætti við, að þau reyndu að fá
þær felldar út úr endanlegum
texta, sem borin yrði upp á aðal-
fundi ráðstefnunnar.
Tillögurnar, sem hér um ræðir,
lutu að því að notkun endurnýjan-
legra orkugjafa, sem hefðu lítil
mengunaráhrif, yrði aukin, iðnþró-
un yrði beint til svæða þar sem
slíka orkugjafa væri að finna og
lögð yrði áhersla á útflutning orku
frá þeim svæðum.
Saarland:
Vantrauststil-
laga gegn Oskar
Lafontaine felld
Bonn. Reuter.
ÞINGIÐ í Saarlandi í Þýskalandi felldi í gær vantraustsyfirlýsingu
gegn Oskar Lafontaine, forsætisráðherra Saarlands og varafor-
manni þýska jafnaðarmannaflokksins (SPD).
Þingmenn Kristilega demó-
krataflokksins, flokks Helmuts
Kohls kanslara, báru vantrauststil-
löguna fram og þingmenn fijálsra
demókrata (FDP) studdu hana.
í tillögunni var. þess krafist að
Lafontaine segði af sér vegna upp-
ljóstrana um að hann hefði þegið
eftirlaun fyrir borgarstjórastarf í
Saarbrucken eftir að hann byijaði
að taka við föstum launum sem
forsætisráðherra Saarlands.
Þannig hækkaði mánaðarkaup
Lafontaines, sem er aðeins 48 ára,
um 5.000 mörk, jafnvirði 180 þús.
ÍSK, í 26.000 mörk eða eða
936.000 ÍSK. Lafontaine vísar því
á bug að um græðgi hafi verið að
ræða og segir að um lögmæltar
greiðslur hafi verið að ræða. And-
stæðingar Lafontaines saka hann
um siðleysi. Vart höfðu fjölmiðlar
greint frá þessum greiðslum til
hans er Lafontaine hét því að gefa
jafnvirði eftirlaunanna sem hann
hefði þannig komist yfir til góð-
gerðarstarfsemi. Nemur upphæðin
nú um 100.000 mörkum eða 3,6
milljónum ÍSK.
Mál þetta hefur orðið til að
draga enn frekar úr tiltrú þýskra
kjósenda á stjórnmálamönnum.
Hafa þeir aldrei notið minna
trausts en nú, samkvæmt skoðana-
könnun Allensbach-stofnunarinnar
sem birtist í gær í dagblaðinú
Frankfurter Allgemeine. Þar kem-
ur fram að 60% kjósenda í vestur-
hluta landsins taka ekkert mark á
orðum þingmanna og einungis 27%
segjast treysta þeim. I austurhluta
landsins sögðust 64% aðspurðra
ekkert traust bera til stjórnmála-
manna.
Sætún 8,125 Reykjavík. Sími 6 24 000
!50kr.
Afsláttur á lkg. lengjumi
Þessi miði veitir þér 50 kr. afslátt þegar þú kaupi 1 kg. af Ríó kafTi !
eða Diletto kaffi eða Colombia kaffi. Það eina sem þú þarfl að gera |
er að merkja við hvaða kaffi þú kaupir og skrifa nafn þitt og g
heimilisfang á miðann. Síðan afhendir þú miðanum við kassann i
einhverri af neðangreindum verslunum.
Eg vel:
□ Ríó Kaffi □ Diletto Kaffi | | Colombia Kaffi
Nafn:„
Heimilisfang:
Sími: ________
Tilboð gildir aðeins ef útfylltum
miða er framvisað í einhverri
neðangreindra verslana.
Tilboð gildir frá 11. júni til 25. júní.
Tilboð gildir aðeins ef keypt er
1. kg. lengja afÓJ&K kaffi.
Tilboð gildir í eftirtöldum verslunum:
REYKJAVIK: Hagkaup (allar verslanir), Bónus (allar verslanir),
Nóatún (allar verslanir), 10:10 Vogaveri, 10:10 Norðurbrún,
Matvörubúðin Grímsbæ, Hagabúðin, Melabúðin, Kársnerskjör,
Sunnukjör, Matvörubersl. Austurveri,Kjöthöllin,Júllabúð,Versl.
Rangá, Kjötmiðstiiðin, Vinberiö, Laugameskjör, Breiðholtskjör,
Plúsmarkaðurinn Straumnes, Kjöt & Fiskur. KÓPAVOGUR:
Brekkuval, Borgarbúðin, Sækjör, Hvammsval, Versl. Vogur
HAFNAFJÖRÐUR: Bónus, Versl. Amarhraun, Versl. Þórðar
Þórðarsonar MOSFELLSBÆR: Nóatún, Kaupf. Kjalamesþings
AKRANES: Skagaver, Versl. Einars Ólafsson. AKUREYRI:
Matvörumarkaðurinn. BÍLDUDALUR: Edinborg. BLÖNDUÓS:
Vísir. BORGARNES: Versl. Jón & Stéfan, Vöruhús Vesturlands.
BOLUNGARVÍK: Versl. Einars Guðfinnssonar. BÚÐARDALUR:
Dalakjör. DJÚPIVOGUR: KASK. FÁSKRÚÐSFJÖRÐUR:
Viðarsbúð GRUNDARFJÖRÐUR: Ásakjör, Versl. Grund.
GRINDAVÍK: Staðarkjör. HELLA: Höfn/Þríhyrningur,
HELLISSANDUR: Kjörbúðin. HÓLMAVÍK: Kaupf. Steingríms-
fjanlar. HÚSAVÍK: Kaupf. Þingeyinga, Kjarabót. HÖFN: KASK
(Vestmbraut & Hafnarbraut). ÍSAFJÖRÐUR: Vömval, Kaupf.
Isfirðinga, Björnsbúð. KEFLAVÍK: Stórmarkaðurinn, Versl.
Hólmgarður, Miðbær. ÓLAFSFJÖRÐUR: Versl. Valberg.
ÓLAFSVÍK: Kassinn, Hvammur. RIF: Virkið. SELFOSS: Höfn/
Þríhymingur, Vömhús K.Á. STYKKISHÓLMUR: Hólmkjör.
VESTMANNAEYJAR: Tanginn, Eyjakaup, K.Á. Goðahrauni,
Eyjakjör, Betri Bónus