Morgunblaðið - 25.08.1992, Blaðsíða 26

T'
26
MORGUNBLAÐIÐ ÞRIÐJUDAGUR 25. AGUST 1992
seei tbOoá auoAautðHW fllÍ/IDI3T8A:1 qicuviunuoHOM
MORGUNBLAÐIÐ ÞRIÐJUDAGUR 25. ÁGÚST 1992
a os
27

Útgefandi
Framkvæmdastjóri
Ritstjórar
Fulltrúar ritstjóra
Fréttastjórar
Ritstjórnarfulltrúi
Árvakur h.f., Reykjavík
Haraldur Sveinsson.
Matthías Johannessen,
Styrmir Gunnarsson.
Þorbjörn Guðmundsson,
Björn Jóhannsson,
Árni Jörgensen.
Freysteinn Jóhannsson,
Magnús Finnsson,
Sigtryggur Sigtryggsson,
Ágúst Ingi Jónsson.
Björn Vignir Sigurpálsson.
Ritstjórn og skrifstofur: Aðalstræti 6, sími 691100. Auglýsingar: Aðal-
stræti 6, sími 691111. Afgreiðsla: Kringlan 1, sími 691122. Áskriftar-
gjald 1200 kr. á mánuði innanlands. í lausasölu 110 kr. eintakið.
Þjónustustörfin og
stijálbýlið
Gjörbreyttir atvinnu- og
' þjóðlífshættir hafa ragkað
byggð í landinu, einkum frá
lyktum síðari heimsstyijaldar-
innar. Tæknibylting í atvinnu-
lífinu olli því að hægt var að
framleiða meira og meira í land-
búnaði og sjávarútvegi með
færri og færri starfsmönnum.
Árið 1940 störfuðu um þijátíu
og tveir af hveijum hundrað
vinnandi íslendingum við land-
búnað og rúmlega fjórtán við
fískveiðar, eða 46 af hundraði
við frumframleiðslu. Nú er öldin
önnur. Fólk hefur flykkzt af
landsbyggðinni, frá frumfram-
leiðslunni, til höfuðborgarsvæð-
isins og þjónustustarfanna.
Eftirspurn eftir hvers konar
þjónustu hefur aukizt mjög
mikið síðustu áratugina, ekki
sízt á sviði menntunar, menn-
ingar, heilsugæzlu, öldrunar,
dagvistunar barna, samgangna
o.sv.frv. Störf í opinberri þjón-
ustu og við opinbera stjómsýslu
hafa og margfaldast. Árið 1940
störfuðu fjórir af hveijum
hundrað vinnandi íslendingum
við opinbera þjónustu og rúm-
lega einn (1,3%) við opinbera
stjómsýslu. Fjörutíu árum síð-
ar, árið 1980, var hlutfall ís-
lendinga við opinbera þjónustu
(14,1%) og stjómsýslu (4,5%),
þrefalt hærra. Líkur standa til
að rúmlega tuttugu af hveijum
hundrað vinnandi íslendingum
starfí nú innan eða í jöðrum
opinbera geirans.
Þessi þróun, ekki sízt sam-
dráttur starfa í landbúnaði og
sjávarútvegi, hefur leikið lands-
byggðina grátt. Landsbyggðin
hefur og hvergi nærri haldið í
við þéttbýlið um fjölgun starfa
í þjónustu. Rúmlega sextíu af
hveijum hundrað landsmönnum
búa nú á Reykjavíkur-/Reykja-
nessvæðinu. Byggðastefna,
svokölluð, sem fylgt hefur verið
síðustu áratugina, hefur ekki
megnað að snúa vöm í sókn.
Þvert á móti hefur fólksstreym-
ið af landsbyggðinni aldrei ver-
ið meira en síðustu tuttugu ár-
in. Þó hefur sitthvað áunnizt,
máski fyrst og fremst á sviði
samgangna, sem var forsenda
nánara samstarfs og jafnvel
samruna sveitarfélaga á sama
atvinnu- og þróunarsvæði í
stijálbýli. Stærri og sterkari
sveitarfélög eru trúlega áhrifa-
ríkasta leið landsbyggðarinnar
til að byggja upp þá þjónustu
hvers konar í heimabyggð sem
svarar kröfum samtímans bæði
um almenna aðbúð og fleiri
starfstækifæri.
Landsbyggðin hefur, þrátt
fyrir framansagt, ýmsa og ótví-
ræða kosti fram yfír þéttbýlið,
sem höfða til ungs fólks á líð-
andi stundu. Það kemur glöggt
fram í viðtali Morgunblaðsins
við þau Þóm Björk Jónsdóttur,
skólastjóra gmnnskólans á Hól-
um í Hjaltadal, og Allan Morth-
ens, framkvæmdastjóra Svæð-
isstjómar um málefni fatlaðra
á Norðurlandi vestra, en þau
em bæði ættuð úr Reykjavík.
Þóra Björk sagði m.a.:
„Það gerir svo skemmtilegt
að búa úti á landi, að maður
fínnur að hver einstaklingur
hefur gildi fýrir sitt samfélag.
Fyrir vikið verða samskipti
fólks nánari... í Reykjavík um-
gengumst við fólk á líkum aldri
með svipuð áhugamál og sams-
konar lífsreynslu. Hér er maður
í samfélagi við fólk með aðrar
skoðanir og á öllum aldri. Á
áttræða vini. í Reykjavík mynd-
ar maður ekki vináttu við fólk
á þeim aldri utan fjölskyldu
sinnar. Síðan við fómm úr
Reykjavík finnst okkur þessi
hraði á öllu hafa aukizt þar eða
við fjarlægst hann...“
Orð Allans Morthens í viðtal-
inu við Morgunblaðið em ekki
síður athyglisverð:
„Það hlýtur að vera framtíð-
arverkefni sveitarfélaga að
sameinast. Það er forsenda fyr-
ir byggð á landsbyggðinni. Á
þessum breytingatímum mun
allt splundrast ef við vinnum
ekki saman að verkefnunum.“
Góðar og greiðar samgöngur
innan þróunarsvæða eru for-
senda stærri og sterkari fyrir-
tækja og sveitarfélaga. Náið
samstarf eða sammni sveitarfé-
laga innan þróunarsvæða er
forsenda þess að þau ráði við
þau þjónustuverkefni, kostnað-
arlega, sem fólk horfír til þegar
það velur sér framtíðarbúsetu.
Náið samstarf eða sammni af
þessu tagi styrkir og sam-
keppnisstöðu viðkomandi
svæða í atvinnulífínu, ekki sízt
að því er varðar störf í þjón-
ustu, og fjölgar þann veg
starfsmöguleikum. Mestu máli
skiptir þó máski sá starfs-
rammi, sem samfélagið býr
framtaki fólks og fyrirtækja,
að ógleymdu því jákvæða við-
horfí til landsbyggðarinnar,
mannlífsins og framtíðarinnar,
sem fram kemur hjá þeim ungu
Reykvíkingum, sem hér h.efur
verið vitnað tií, og sinna þjón-
ustustörfum í Skagafirði og á
Norðurlandi vestra. Yiðhorf af
þessu tagi styrkja vonir um að
takast muni að halda landinu
öllu í byggð um fyrirsjáanlega
framtíð.
Tryggingafélagið Hafnia
Greiðslustöðvunin
hefur ekki áhrif
á Skandia Island
- segir Gísli Örn Lárusson forstjóri
GÍSLI Öm Lárusson, forstjóri Skandia ísland hf., segir að fjárhags-
erfiðleikar danska tryggingafélagsins Hafnia hafí engin áhrif á starf-
semi Skandia ísland. Skandia í Svíþjóð ætti engin hlutabréf í Hafnia
og þar af leiðandi hefði greiðslustöðvun Hafnia engin áhrif á rekstur-
inn. í fregnum erlendra fjölmiðla hefur komið fram að fjárhagserfið-
leikar Hafnia muni hafa alvarlegar afleiðingar fyrir tryggingafélög-
in Baltica í Danmörku, UNI Storebrand í Noregi og Skandia Group
Försakrings AB í Svíþjóð en það er móðurfyrirtæki Skandia Island.
Talsverð endurtryggingaviðskipti
áttu sér stað á milli Brunabótafé-
lags íslands og Storebrand í Noregi
fyrir nokkrum árum og að sögn
Áxels Gíslasonar, forstjóra Vá-
tryggingafélags íslands voru nokk-
ur tryggingaviðskipti á milli Store-
brand og VÍS fyrst eftir stofnun
félagsins en hann sagði að þau
væru engin í dag. Afleiðingar af
greiðslustöðvun Hafnia fyrir UNI
Storebrand hefðu því engin áhrif á
starfsemi VÍS.
Gísli Öm sagði að Skandia Island
væri íslenskt vátryggingafélag og
félli í einu og öllu undir íslensk lög.
Atburðir erlendis hefðu því ekki
áhrif á starfsemi þess og þótt Skan-
dia í Svíþjóð ætti meirihluta í Skan-
dia Island, starfaði það algerlega
sjálfstætt.
Miklar sviptingar hafa átt sér
stað á tryggingamarkaði á Norður-
löndunum. Síðast liðinn vetur stóðu
Hafnia og UNI Storebrand að mikl-
um hlutafjárkaupum í Skandia og
stefndu að yfírtöku í félaginu. Hafn-
ia hefur einnig keypt stóran hlut í
Baltica og eru þessi hlutafjárkaup
talin aðalástæðan fyrir þeim fjár-
hagserfíðleikum sem Hafnia og UNI
Storebrand eiga nú í. Síðastliðið vor
hugðist Skandia í Svíþjóð hins veg-
ar kaupa Hafnia og náði samkomu-
lagi um það við stjóm félagsins og
ætlaði að greiða fyrir það með hluta-
bréfum UNI Storebrand f Skandia
en á móti átti norska félagið að fá
hluta af endurtryggingastarfsemi
Skandia. Sameinuð hefðu þessi fé-
lög myndað stærsta tryggingafyrir-
tæki á Norðurlöndunum. Dýrtíðar-
sjóður dönsku launþegahreyfíngar-
innar, sem er hluthafi í Hafnia, kom
hins vegar í veg fyrir samrunann.
Frá Patreksfirði.
Oddvítí Patrekshrepps um hlutafjárframlag í Útgerðarfélagið
Aðgerðalausir hefðum við
misst Látravík og kvótann
Fulltrúi Sjálfstæðisflokks segir að með þessu sé verið að efna til bæjarútgerðar
BJÖRN Gíslason oddviti Patrekshrepps og framkvæmdastjóri Út-
gerðarfélags Patreksfjarðar hf. segir að plássið hefði misst togskip-
ið Látravík BA og kvóta þess ef hreppsnefnd Patrekshrepps hefði
ekki ákveðið að leggja 42,5 mO(jóna kr. hlutafé i fyrirtækið. Þarna
hefði verið um það að ræða að duga eða drepast. Stefán Skarphéð-
insson, hreppsnefndarfulltrúi Sjálfstæðisflokks, sem greiddi atkvæði
á móti hlutafjárkaupum hreppsins, segir vafamál hvort rétt sé að
efna tíl bæjarútgerðar á Patreksfirði með kaupum hreppsins á
meirihluta hlutafjár og hann efast um að rekstur skipsins borgi sig.
Bjöm segir að Patrekshreppur
hefði neytt forkaupsréttar á Vigdísi
BA þegar átt hefði að selja bátinn
frá Patreksfírði, í þeim tiigangi að
koma í veg fyrir ad kvótinn færi í
burtu. Báturinn hefði verið seldur
kvótalaus, en kvótinn færður yfír á
Látravík sem verið hefði kvótalítill.
Hreppurinn hefði verið í ábyrgð
fyrir þessum viðskiptum og hefði
átt að greiða kvótakaupin með
hlutafé fískvinnslufyrirtækjanna
Odda og Straumness sem stóðu að
stofnun Útgerðarfélagsins. Hluta-
Deildarstjóra bifreiðaprófa greiddar bætur vegna frávikningar
Var vikið úr starfí en
fékk fnll laun og biðlaun
RÍKISSJÓÐUR hefur samið við fyrrum deildarstjóra þjá Bifreiðapróf-
um ríkisins, sem vikið var frá störfum í mars 1990 og mál hans send
til lögreglurannsóknar vegna þess að hann hefði ekki skilað vaxtatekj-
um af meiraprófsgjöldum til ríkissjóðs. Niðurstaða rannsóknarinnar
var sú að ekki væri tilefni til málshöfðunar gegn manninum og ríkis-
sjóður hefur nú greitt honum um 1,5 milljónir króna, að sögn Gunn-
ars Jóhanns Birgissonar, hdl., lögmanns mannsins. Greiðslurnar úr
ríkissjóði eru fyrir það sem á vantaði að maðurinn nyti fullra launa
frá þeim tíma er hann var leystur frá störfum og til þess tíma er
starfrækslu Bifreiðaprófa ríkisins var hætt nýlega og auk þess 6
mánaða biðlaun vegna þess að starf hans var lagt niður. Maðurinn
á enn í viðræðum við ríkissjóð um greiðslur orlofsfjár og skaðabóta
vegna útlagðs kostnaðar hans við lögfræðiaðstoð.
Maður þessi var ráðinn deildar-
stjóri við Bifreiðapróf ríkisins árið
1984 og hafði sem slíkur meðal
annars umsjón með meiraprófsnám-
skeiðum og hafði með höndum fjár-
reiður vegna þeirra. Námskeiðis-
gjöldum vegna meiraprófsnám-
skeiða var skilað til ríkissjóðs tvisv-
ar á ári án vaxta, en að sögn lög-
manns mannsins var það sama að-
ferð og fyrrirennari hans I starfi
hafði notað.
Vaxtatekjumar námu um 1 millj-
ón króna á tímabilinu frá 1984 til
1990. Að sögn lögmannsins hafði
hluta þeirra verið varið til þarfa
starfseminnar og einnig til að
styrkja þing norrænna bifreiðaeftir-
litsmanna árið 1985 og til að greiða
hluta kostnaðar vegna samkomu-
halds starfsmanna. Þorri fjárhæðar-
innar hafí hins vegar verið óhreyfð-
ur á reikningnum og verið skilað í
ríkissjóð eftir að athugasemdir
komu fram.
Að sögn Gunnars Jóhanns Birgis-
sonar hafði maðurinn skriflega gert
Qármálaráðuneytinu grein fyrir
uppgjörsaðferðinni árið 1988 og
komu aldrei fram athugasemdir við
hana fyrr en hann var leystur frá
störfum og sviptur helmingi launa
í mars 1990, skömmu eftir jrfír-
mannaskipti hjá stofnuninni.
Mál mannsins var síðan fengið
ríkissaksóknara til opinberrar rann-
sóknar vegna meints fjárdráttar.
Maðurinn setti einnig fram ósk um
opinbera rannsókn málsins, þar sem
hann taldi sig saklausan hrakinn
úr starfí. Málið var síðan til með-
ferðar hjá RLR, ríkissaksóknara,
ríkisendurskoðun og dómsmála-
ráðuneyti, þar til í apríl á þessu ári
að ríkissaksóknari gaf út yfirlýsingu
um að ákæruvaldið sæi ekki tileftii
til aðgerða eða málshöfðunar gegn
manninum.
Á grundvelli þess hafa manninum
síðan verið greidd þau hálfu laun
sem hann hafði verið sviptur er
hann var settur af og auk þess 6
mánaða biðlaun, en stofnun sú sem
hann hafði unnið hjá var nýlega
lögð niður með breytingu á skipu-
lagi ökuprófa í landinu.
féð hefði hins vegar ekki skilað sér
og því hefði verið ákveðið að Pat-
rekshreppur kæmi þama til skjal-
anna.
Bjöm sat ekki fund hreppsnefnd-
ar þegar meirihluti Alþýðuflokks
og Framsóknarflokks ákvað hluta-
fíárkaupin þar sem hann er tengdur
málinu sem framkvæmdastjóri Út-
gerðarfélagsins. Sjálfstæðismenn
greiddu atkvæði gegn hlutafíár-
kaupunum.
Stefán Skarphéðinsson, annar
hreppsnefndarfulltrúi Sjálfstæðis-
flokksins, sagði í gær að á sérstök-
um aukafundi hreppsnefndarinnar
um málið hefði meirihlutinn hafnað
ósk minnihlutans um frest á af-
greiðslu svo hægt yrði að skoða
málið betur. Hann sagði vafamál
hvort rétt væri að efna til bæjarút-
gerðar eins og þama virtist stefna
í. Þegar sveitarfélagið væri orðið
meirihlutaeigandi í útgerðarfélag-
inu hlyti það að teljast bæjarút-
gerð. Þá sagðist Stefán telja að
hreppurinn hefði ekki efni á því að
leggja þessa fjármuni fram. Eins
vildi hann kanna betur hvort rekst-
ur þessa skips gæti gengið, sagðist
raunar telja það vafamál miðað við
þær miklu skuldir sem á útgerðinni
hvfldu en komið hefur fram að þær
em orðnar um 200 milljónir kr.
Vélstjórar
samþykkja
samning
VÉLSTJÓRAFÉLAG íslands
hefur samþykkt kjarasamn-
ing þann, ásamt bókunum,
sem gengið var frá þjá ríkis-
sáttasemjara þann 16. júlí s.l.
Alls tóku 69 af 120 félögum
i Vélstjórafélaginu þátt í at-
kvæðagreiðslu um samning-
mn.
Atkvæði féllu þannig að já
sögðu 40 eða 58% en nei sögðu
29 eða 42% af þeim sem at-
kvæði greiddu.
Aðspurður hvort Patrekshreppur
hefði efni á hlutafjárkaupunum
sagði Bjöm að vissulega væri þetta
blóðtaka en þarna hefði verið um
það að ræða að duga eða drepast.
Skipið hefði annars farið og tekjur
sveitarfélagsins minnkað. Þá benti
hann á að tekið yrði lán vegna
hlutafjárframlagsins sem greitt yrði
á nokkram áram. Patrekshreppur
lagði 30 milljóna kr. hlutafé í Odda
hf. þegar það keypti frystihús Hrað-
frystihúss Patreksfjarðar. Bjöm
sagði að á síðasta ári hefði tekist
að lækka skuldir Patrekshrepps um
20 milljónir kr. og á þessu ári hefði
verið unnið að því sama en hluta-
fíárkaupin settu vissulega strik í
reikninginn.
Bjöm Gíslason sagði að Útgerð-
arfélagið væri rekið með tapi. Hins
vegar stæði til að breyta Látravík
og gera hana út á rækjufrystingu
en selja botnfískveiðiheimildir þess,
sem vora um 1.000 þorskígildistonn
á síðasta ári, til annarra skipa á
staðnum. Taldi hann að með slíkum
breytingum myndi útgerðin ganga
betur.
FIKNIEFNAMAL
Aætlað að hald sé lagt
á 4% alls kannabisefnis
TALIÐ er að lögregla og tollgæsla geri um 4% alls kannabisefnis
sem smyglað er til landsins upptækt. Ekki er að finna upplýsingar
um hlutfall svonefndra hvitra efna, þ.e. amfetamíns og kókaíns,
sem yfirvöld leggja hald á. Hákon Sigurjónsson, yfirmaður tækni-
deildar fíkniefnalögreglunnar, segir að Island sé opið land og lít-
ið mál sé að stunda smygl til landsins. Hann segir að til þess að
koma málum í ákjósanlegt horf þyrfti að hafa virkt eftirlit með
hverri tollhöfn á landinu.
Hákon sagði að tiltölulega lítill
hluti þess magns fíkniefna sem
flutt era inn í landið væra gerð
upptæk af yfirvöldum.
Höfum dregist aftur úr
„Fyrir nokkrum árum töldum
við okkur standa jafnfætis öðrum
Norðurlöndum hvað varðaði áæti-
að prósentumagn, en ég tel að við
höfum dregist veralega aftur úr á
seinni áram. Við heyram að svo
og svo mikið efni sé í umferð og
það koma lægðir og toppar í það,
eins og allt annað, en ég held að
toppamir hafí verið ansi háir síð-
ustu 3-4 ár. Það var talið að við
hefðum stöðvað 4-5% af þeildar-
magni kannabisefna. Ágiskun
okkar hefur alltaf verið miðuð út
frá kannabisefnum, því „hvítu efn-
in“ [amfetamín og kókain] hafa
alltaf verið okkur hulinn heimur.
Það er miklu erfíðara að meta hve
mikið við stöðvum af hvítu efnun-
um. Sá heimur er eins og efnin,
hann er miklu harðari. Við höfum
þó séð það á seinni áram að hvítu
efnin era alltaf að verða algengari
samfara kannabisefnum hjá
smærri neytendum sem teknir eru
á götunni. Hvítu efnin era bara
hrein aukning. Eitt árið, er okkur
fannst að amfetamínneysla væri
að aukast, var varla undantekning
á því að við fyndum hvítt efni á
smáneytanda. Nú er svo komið að
við eram famir að sjá kókaín æ
meiri meðal þessara neytenda
samfara amfetamíni og kannabis-
efnum. Á því getum við merkt það
að þessi efni era almennt meira í
umferð en var áður,“ sagði Hákon.
Þyrfti hasshund í hverri
tollhöfn
Fíkniefnadeildin hefur yfír
þremur hasshundum að ráða og
að sögn Hákons era þeir mikið
hjálpartæki. Allur gangur er á því
hvort hundarnir eru látnir þefa af
pósti sem berst til landsins eða
farangri komufarþega til landsins.
Aðspurður um hvort nóg væri að
hafa þijá hunda í þjónustu fíkni-
efnadeildarinnar sagði Hákon:
„Við segjum alltaf að það sé aldr-
ei nóg. En þetta er opið land og
ef þú ert að spyija um landið allt
þá er þetta engan veginn nægur
fjöldi hunda til að sinna allri þeirri
löggæslu. Það þyrfti að hafa hund
í hverri tollhöfn ef vel ætti að
vera. En það er alls ekki víst að
það yrði einhver allsheijarlausn.
Það þarf að breyta svo miklu því
landið er svo opið á alla vegu að
minnsta mál er að koma með inn
í landið fíkniefni eða hvað sem er.
Það þyrfti að breyta öllu fyrir-
komulaginu í löggæslu og toll-
gæslu ef það ætti að dekka alla
þá staði sém mögulegir eru til að
koma með óæskilega hluti á bak
við tjöldin inn í landið,“ sagði
Hákon.
Hann sagði að ekki væri gert
ráð fyrir slíkri löggæslu hér á
landi. Bæði þyrfti mannafla og
tæki til að loka innflutningsleiðum
fyrir smyglara og nefndi hann
flugvélar, skip og báta. „Það kom
fram í máli dómsmálaráðherra um
daginn að við hefðum hlutfallslega
jafnmikinn mannskap í fíkniefna-
lögreglunni og á hinum Norður-
löndunum. Það má vel vera að það
sé rétt. Tækjabúnaður okkar hefur
batnað þótt ennþá skorti töluvert
á. En það sem skortir fyrst og
fremst er fjármagn til þessara
hluta. Öðruvísi hefst það ekki að
standa jafnvígis öðram þjóðum. Á
hinum Norðurlöndunum er þessi
málaflokkur með ákveðið fjár-
magn til sinnar starfsemi sem er
á allt öðram' granni en hjá okkur.
Þar er hlutfallið miklu hærri og
ef við værum með sama hlutfall
gætum við betur unað við okkar
hlut. Það er virkilega slæmt að
fjármagn til löggæslunnar skuli
allt vera í einum potti. Það þarf
mun meiri skiptingu niður á
ákveðna þætti og verksvið og síð-
ast en ekki síst þarf að setja hlut-
ina í forgangsröð. Hún virðist ekki
vera til staðar," sagði Hákon.
ísland sem umflutningsstöð
Hákon kvaðst ekki telja óliklegt
að ísland sé umflutningsstöð á
eiturlyfjum frá Bandaríkjunum til
Evrópu. „Mér finnst það ekki ólík-
legt. Landlega býður upp á það.
Flutningurinn getur átt sér stað
með venjulegum ferðamönnum, í
flugi og með skipaferðum." Hann
sagði að smyglaðferðir tækju sí-
felldum breytingum. „Um leið og
þeir sem smygla lenda í vandræð-
um með aðferðir þá fínna þeir upp
á nýjum á alveg sama hátt og við
reynum að fínna nýjar aðferðir til
að hafa upp á efnum." Hákon
sagði að eiturlyfjasmyglarar hefðu
í mörg ár fengið menn sem ekki
væra undir smásjá fíkniefnalög-
reglunnar til að flytja fyrir sig
efni inn í landið. „Það er ekkert
tæmandi í þessum málum. Ef þú
nefnir einhveija aðferð getur þú
verið viss um að hún hefur verið
reynd,“ sagði Hákon.
Ýmsar aðferðir eru notaðar við að smygla fíkniefnum til landsins.
Þessi sakleysislegi bangsi reyndist til dæmis úttroðinn af hassi.
Ríkisendurskoðun um Atvinnuley sistryggingasj óð
Fækka þarf úthlutunar-
nefndum atvinnuleysisbóta
Veruleg hagræðing getur náðst ef úthlutunarnefndunum er fækkað
í ATHUGUN þeirri sem Ríkisendurskoðun hefur gert á Atvinnuleys-
istryggingasjóði kemur m.a. fram að Ríkisendurskoðun telur úthlut-
unarnefndir þær sem fjalla um atvinnuleysisbætur alltof margar.
Kemur fram að með því að fækka þeim töluvert náist veruleg hag-
ræðing í rekstri þessa kerfis.
Ríkisendurskoðun telur að endur-
skoða beri kaflann um úthlutunar-
nefndir í lögum um atvinnuleysis-
tryggingar með það að markmiði
að fækka nefndunum jafnt á höfuð-
borgarsvæðinu sem á landsbyggð-
inni. Úthlutunarnefndir era nú 119
á öllu landinu og þar af 40 í Reykja-
vík. í reglugerð um vinnumiðlun
er landinu skipt í sjö atvinnusvæði.
Ríkisendurskoðun segir að ætla
megi að á nokkrum þessara at-
vinnusvæða nægi að hafa eina sam-
eiginlega úthlutunarnefnd. í því
sambandi megi benda á að ein út-
hlutunarnefnd er í Suður-Þingeyj-
arsýslu með aðsetri á Húsavík.
Ríkisendurskoðun telur brýnt að
stjórn sjóðsins láti úthlutunarnefnd-
um í té útdrátt úr úrskurðum sínum
varðandi þau ágreiningsmál sem til
hennar er vísað þannig að túlkun
stjórnarinnar komi fram. Og jafn-
brýnt að kannaður verði sá mögu-
leiki að bæta upplýsingum um dag-
vinnustundafjölda launþega á skila-
grein atvinnurekenda með stað-
greiðslu opinberra gjalda launa-
manna. Hefði sjóðurinn aðgang að
þessum upplýsingum gætu þær
komið í stað þeirra vinnuveitenda-
vottorða sem umsækjendum um
bætur ber að skila og réttur þeirra
til atvinnuleysisbóta byggist á.