Morgunblaðið - 30.08.1992, Blaðsíða 2

2 FRETTIR/INNLEIMT
MORGUNBLAÐIÐ SUNNUDAGUR 30. ÁGÚST 1992
Framkvæmdir
í Aðalstræti
Verslanir
kvarta vegna
seinagangs
GARÐAR Siggeirsson, kaupmað-
ur í Herragarðinum í Aðalstræti,
segir að seinkun framkvæmda við
Aðalstræti geti haft alvarlegar
afleiðingar í för með sér fyrir við-
skipti í Miðbæjarmarkaðinum og
á Fógetanum. Hann segist hafa
kvartað yfir seinagangi við borg-
aryfirvöld. Samkvæmt heimildum
Garðars átti að vera búið að ganga
frá götunni 25. júlí. Nú segir hann
að menn lofi aðeins að þeim ljúki
fyrir áramót.
Garðar sagði að verslunareigendur
við götuna væru orðnir býsna lang-
eygir eftir því að framkvæmdum lyki
svo ekki væri meira sagt. Fram-
kvæmdimar spilltu fýrir viðskiptum
og erfitt væri að gera áætlanir þegar
ekki væri vitað hvenær þeim lyki.
Skaði miðbæjarins væri einnig tölu-
verður þar sem enginn kæmist yfir
svæðið nema fuglinn fljúgandi. Hann
sagðist vera búinn að tala við borgar-
yflrvöld en engu virtist líkara en ad
þar á bæ vissi vinstri höndin ektó
hvað sú hægri gerði. Hann sagði að
Þróunarfélagið hefði sent borgaryfir^
völdum kvörtunarbréf vegna seina-
gangs við framkvæmdimar en því
hefði ekki borist endanlegt svar.
Morgunblaðið/Kristinn
Gestir koma til frumsýmngar á mynd Kristínar Jóhannesdóttur í Háskólabíói eftir hádegi í gær.
Svo á jörðu sem á himni frumsýnd
Kvikmynd Kristínar Jóhannesdóttur, Svo á jörðu rún H. Ömólfsdóttir, en meðal annarra leikara má
sem á himni, var frumsýnd í Háskólabíói í gær. nefna Sigríði Hagalín, Helga Skúlason, Tinnu Gunn-
Myndin fléttar saman sögu ungrar stúlku og fjöl- laugsdóttur, Valdimar Öm Flygenring, Helgu Jóns-
skyldu hennar á fjórða áratug aldarinnar og hlið- dóttur og Guðrúnu S. Gísladóttur.
stæðu hennar á 14. öld. Ungu stúlkuna leikur Álf- Sjá grein á bls. 18-20.
Umfangsmiklar aðgerðir
í HI til sparnaðar í rekstri
Háskólaráð hefur samþykkt tillögur um umfangsmikinn spamað i
rekstri Háskólans sem lýtur að sameiginlegum málefnum skólans. Einn-
ig er verið að ræða hugmyndir um sparaað innan hverrar deildar.
Bæði kennarar og nemendur eru
við þennan muni koma til með að
Þær aðgerðir, sem samþykkt var
að beita á sameiginlegum granni,
voru þríþættar. í fyrsta lagi að auka
álag á útsélda þjónustu Háskólans.
Jafnhliða því var ákveðið að skipta
þeim tekjum sem áður rannu til rann-
sóknarsjóðs Háskólans á þann hátt
að helmingur rennur nú í sameigin-
iegan rekstur. Þá var samþykkt að
takmarka verulega námsferðir nem-
enda aðrar en þær sem nemendur
sjálfír standa straum af. Einnig var
ákveðið að fella niður kennsluafslátt
kennnara sem náð hafa ákveðnum
aldri en það er gert með það í huga
að fækka yfirvinnutímum veralega.
sammála um að sparnaður á borð
bitna harkalega á kennslu.
Þessu hefur Féiag háskólakennara
mótmælt og telur niðurfellinguna í
raun þýða kjaraiýmun.
Aðrar tillögur sem ræddar voru á
fundi Háskólaráðs nýlega lutu að
innri spamaði deildanna. Deildarfor-
setar voru hvattir til að leita allra
leiða til að halda deildum sínum inn-
an ramma fjárlaga. Sá spamaður
mun samkvæmt heimildum Morgun-
blaðsins meðal annars felast í fækk-
un námskeiða og takmörkun val-
greina.
Morgunblaðið ræddi við Eggert
Briem deildarforseta Raunvísinda-
deildar um fyrirhugaðan spamað.
„Hjá okkur verður skorið niður í nær
öllum greinum," sagði Eggert. „{
fyrsta lagi verður námskeiðum fækk-
að veralega en einnig verður þjón-
usta við nemendur á borð við dæma-
tíma stórlega skorin niður. Þetta er
gert til að haida deildinni innan
ramma fjárlaga."
Aðspurður kvað Eggert spamað
munu koma harðast niður á 1. árs
nemum. „Þar er kennt í stóram hóp-
um og í mörgum tilfellum er um að
ræða 2-300 manna hópa. Áður var
kennt í skiptum hópum þar sem 25
vora að jafnaði í hópum." Afleiðing-
amar telur Eggert verða þær að
nemendur útskrifíst verr undirbúnir
fyrir framhaldsnám eftir að hafa
hlotið lítt fjölbreytt nám. Eggert
bendir á í því samhengi að mörgum
valnámskeiðum, sem hingað til hafi
Efdrmál kosninga í þingflokki Alþýðubandalagsins
Svavar segir andstöðu Olafs-
Raguars við sig sér óskiljanlega
SVAVAR Gestsson alþingismaður telur að Ólafur
Ragnar Grimsson formaður Alþýðubandalagsins
hafi ef til vill misst af gullnu tækifæri til að inn-
sigla sættir í Alþýðubandalaginu með því að styðja
sig ekki til formennsku í þingflokki Alþýðubanda-
lagsins. Þetta kemur fram í viðtali við Svavar í
Tímanum í gær. Svavar segist ekki skilja hvers
vegna Ólafur Ragnar hafi unnið gegn sér þar sem
milli þeirra hafi tekist gott samstarf um þingstörf-
in og málefnaágreiningur innan flokksins hafi
verið að hverfa. Ólafur Ragnar vildi ekki tjá sig
um þetta viðtal þegar Morgunblaðið hafði sam-
band við hann í gær.
í viðtalinu segir Svavar Gestsson að þeir Ólafur
Ragnar Grímsson hafí átt mjög gott samstarf um
þingstörfin á undanfömum misseram. Þá hafi mál-
efnaágreiningur milli þeirra verið að hverfa og Svav-
ar segist hafa talið það myndu innsigla þessa sam-
stöðu ef hann yrði valinn formaður þingflokks með
stuðningi Ólafs Ragnars. Af þessum ástæðum segist
Svavar ekki geta skilið hvers vegna Ólafur Ragnar
lagði svo mikla áherslu á að hann yrði ekki formaður
þingflokksins.
Svavar segir að í grófum dráttum hafi tekist vel
að sameina flokkinn eftir þau gríðarlegu átök sem
urðu í kringum kosningu Ólafs Ragnars sem for-
manns Alþýðubandalagsins 1987. „Eg hélt satt að
segja að búið væri _að skera niður þennan fortíðar-
draug ágreinings. Ég segi alveg eins og er, að ég
var alveg grandalaus og áttaði mig ekki á því að
þetta gæti komið upp með þessum hætti núna. Það
bendir til þess að það eimi meira eftir af þessum
deilum hjá ákveðnum aðilum en ég hélt að væri.
Eftir að búið er að jafna pólitískan ágreining í öllum
meginatriðum er þetta þeim mun sérkennilegra," seg-
ir Svavar í viðtalinu.
Hann segist hafa orðið var við að mikil óánægja
sé innan flokksfélaga úti á landi með þetta mál, fyrst
og fremst vegna þess að andstæðingum flokksins sé
gefinn kostur á að geta sér til um hluti sem eigi sér
kannski enga stoð í veraleikanum.
„Bent hefur verið á að Ólafur Ragnar hafi í raun
sleppt gullnu tækifæri til þess að innsigla með varan-
legum hætti þá góðu samstöðu sem tekist hefur að
rækta á undanförnum áram innan flokksins. Vonandi
kemur það tækifæri einhvem tímann aftur, en það
er alltaf hætt við því að svona atburðir valdi erfiðleik-
um, kannski ekki hjá mér, en meðal flokksmanna og
stuðningsmanna um allt land,“ segir Svavar í viðtal-
inu.
þótt sjálfsagt að bjóða upp á, falli
nú niður. „Við felldum svo dæmi sé
tekið niður 5 valnámskeið á þriðja
ári og það á eftir að koma illa við
nemendur." Hann benti sérstaklega
á að kostnaður við rekstur Háskóla
íslands væri langtum minni en sam-
svarandi kostnaður í háskólum ytra.
---------» ♦ «----
Dansk-íslenska
orðabókin
100 krón-
ur eintakið
Upplýsingar um
minni prentkostnað í
Belgíu dregnar í efa
PRENTSMIÐJAN Oddi gerði til-
boð í prentun nýju dönsk-íslensku
orðabókarinnar frá ísafold sem
hljóðaði upp á um 600 krónur
hvert eintak. Forsvarsmenn Odda
segja því með ólíkindum að prent-
un bókarinnar skuli geta verið 500
krónum ódýrari í Belgíu.
í Morgunblaðinu í gær var haft
eftir Leó Löve framkvæmdastjóra
ísafoldar að við verðkönnun sem for-
lagið gerði vegna prentunar orðabók-
arinnar hafi komið í Ijós að prentun
og band hefði orðið 500 krónum
dýrara á eintak hérlendis en hjá belg-
íska fyrirtækinu OPDA sem á endan-
um prentaði bókina. Morgunblaðið
bar þetta undir Knút Sigmarsson hjá
Odda og hvað ylli þessum mun á
prentkostnaði hér á erlendis.
Knútur sagði að Oddi hefði gert
tilboð í þetta verk í maí sl. sem fól
í sér útskot, alla plötuvinnu, prentun,
pappír og bókband. Miðað hafi verið
við 1120 bls. verk í alls 6 þúsund
eintökum og tilboðið hafi hljóðað upp
á 3,6 milljónir króna eða um 600
krónur á hvert eintak. Knútur sagði
að miðað við upplýsingar isafoldar
og að tilboðin væra sambærileg þá
þýddi það að forlagið hafi fengið
hvert eintak orðabókarinnar frá belg-
íska fyrirtækinu á um 100 krónur
og væri það með ólíkindum.
EFNI
►Ávinningur Bush frá flokksþing-
inu er horfinn á viku. Er forsetinn
að kasta frá sér embætti, sem virt-
ist gulltryggt fyrir ári? / 10
Lesturog læsiáís-
landi
►í upphafi nýs skólaárs leiða
menn hugann að lestrarkunnáttu
íslenskra bama, ekki síst í ljósi
niðurstaðna álþjóðlegrar könnunar
á læsi ergerðvar meðal 31 þjóðar
fyrr í sumar. íslendingar lentu þar
í 10. sæti. Morgunblaðið innti tvo
lestrarsérfræðinga álits á ástandi
kennslumála hér á landi auk þess
sem fjallað er nánar um ýmsa
þætti þessa máls./ 12
Tveir heimar
►Kvikmyndin Svo ájörðu sem á
himni var frumsýnd í gær, laugar-
dag, og af þvf tilefni ræddi Morg-
unblaðið við hjónin Kristínu Jó-
hannesdóttur leikstjóra og Sigurð
Pálsson framleiðanda, en þetta er
ein viðamesta kvikmynd sem gerð
hefur verið hér á landi./ 18
Náttúruperla í miöri
höfuðborg
►Gengið um Öskjuhlíð í fylgd með
Ingibjörgu MöllerogKristjáni Sig-
fússyni, sem nýlega hafa gefið út
kennslubókina Öskjuhlíð frá ýms-
um hliðum./24
Fjölmiðlaumræða get-
ur skaðað börnin
►Rætt við Gunnar Sandholt fram-
kvæmdastjóra Bamavemdar-
nefndar Reykjavíkur./26
Batvinna/rað og
SMÁAUGLÝSINGAR
FASTEIGNIR
► 1-24
GJígXgL
► 1-28 I
Martröð í Mogadishu
►Stjómleysi er fræðilegt hugtak
í félagsvísindum, en í Mogadishu
er það eins áþreifanlegt og hvít-
kölkuð húsin og rykið í monsún-
vindinum. Það birtist í tólf ára
guttum sem standa vörð með hríð-
skotariffla við hrófatildur sem eiga
að vera vegatálmar. Hér er ekkert
rafmagn, enginn sími, engin lög
og nær enginn matur nema það
sem erlendar hjálparstofnanir
koma með með sér. Blaðamaður
og ljósmyndari Morgunblaðsins
urðu vitni að hörmungum þessum
og lýsa þeim hér í áhrifaríkri frá-
sögn með einstæðum myndum./l
og 8,9,10,11
Kynjakveðskapur
kvisast út í hrímið
►í heimsókn hjá Hjörleifi á Gils-
bakka, skáldkettinum og hundin-
um Snata./2
Á Línuveginum
►Sagt frá ferðalagi með Þorgeiri
J. Andréssyni verkfræðingi og
söngvara./4
Af spjöldum glæpa-
sögunnar
►íslensa glæpasagan Valtýr á
grænni treyju erein af perlum
þjóðsagnanna. í áratugi var hún
talin dagsönn. Hún hefur aldrei
verið afsönnuð og er nú talin byggð
á ævagamalli sögn um Valtý nokk-
um sem tekin var af lífi á Austur-
landi. Hún gæti þó verið sannari
en margur hyggur./ 16
► FASTIR ÞÆTTIR
Fréttir 1/2/4/6/bak
Leiðari
Helgispjall
Reykjavíkurbréf 22
Minningar
íþróttir
Fólk í fréttum
Útvarp/sjónvarp 40
Gárur 43
Kvikmyndir 12c
INNLENDAR FRÉTTIR:
2-6-BAK
ERLENDAR FRÉTTIR:
1-4
Dægurtónlist
Myndasögur
Brids
Stjömuspá
Skák
Bíó/dans
Bréf til blaðsins 24c
Velvakandi 24c
Samsafnið
26c