Morgunblaðið - 06.09.1992, Blaðsíða 48

Hraðari póstsendingar
tniili landshluta
N • Á • M • A • N
Landsbanki
íslands
Banki allra landsmanna
IUORGUNBLAÐIÐ, ADALSTRÆTl 6, 101 REYKJA VÍK
SÍMI 691100, SÍMBRÉF 691181. PÓSTHÓLF 1555 / AKUREYRI: HAFNARSTRÆTI 85
SUNNUDAGUR 6. SEPTEMBER 1992
VERÐ í LAUSASÖLU 110 KR.
Stjóma á fiskveiðum með
stærð fiskiskipaflotans
- segir Einar Oddur Kristjánsson, framkvæmdastjóri Hjálms
sem hafnar kvótakerfinu og vill taka upp sóknarmark á ný
Sléttanesi
breyttí
fiystiskip
í Póllandi
Tilboð Slippstöðvar-
innar á Akureyri
tugmilljónum hærra
Útgerðarfyrirtækið Fáfnir hf.
á Þingeyri skrifaði í gær undir
samning við pólsku Nauta-skipa-
smíðastöðina í Gdynia um að
skipasmíðastöðin breyti _ skipi
.Jjtfyrirtækisins, Sléttanesi IS-808,
í frystitogara. Skrifað var undir
samninginn með fyrirvara um
samþykki stjórnar fyrirtækisins
og banka.
Magnús Guðjónsson, fram-
kvæmdastjóri Fáfnis, sagði að náðst
hefðu mjög hagstæðir samningar
við Nauta-skipasmíðastöðina. Fáfn-
ir hefði fengið tilboð frá Slippstöð-
inni hf. á Akureyri sem hefði verið
tugum milljóna króna hærra en tii-
boð Pólveijanna. Heildarkostnaður
^yið breytingarnar er áætlaður 150
milljónir kr. Sléttanes verður lengt
um 10,45 metra og íbúðum ijölgað
í honum. Sett verður á hann stórt
perustefni og búnaður til fullvinnslu
afurða og verður allt nýtt sem upp
úr sjónum kemur, að sögn Magnús-
ar.
Skipið fer til Póllands 20. nóvem-
ber nk. og eru áætluð verklok 20.
febrúar. Við breytinguna fjölgar um
helming í áhöfninni, úr 20 manns
í 40. Magnús sagði að vinnsla í
landi myndi eðlilega dragast saman,
en þó ráðgert að tryggja vinnslu á
um 2.50Ó-3.000 tonnum í landi á
ári. „Þetta gjörbreytir rekstrar-
möguleikum útgerðarinnar. Við
getum sótt í utankvótategundir eins
og úthafskarfa, sem er okkar leið
til að mæta kvótasamdrætti," sagði
Magnús.
Breytingarnar eru fjármagnaðar
að mestu leyti með láni úr Fisk-
veiðasjóði, eða 65%, en að öðru leyti
með eiginfé fyrirtækins. Hlutafé
Fáfnis hf. hefur verið aukið sam-
fara þessu um 75 milljónir króna
til valinna fjárfesta, meðal annars
heimamanna, að sögn Magnúsar.
Talið er að setja þurfi reglur um
allt að 15 „óhefðbundnar rannsókn-
araðferðir" sem reglulega er beitt
við rannsókn fíkniefnamála til þess
í senn að leyfa og hafa hemil á
beitingu þeirra og skilgreina rétt
sakborninga gagnvart þeim. Eins
og málum sé nú háttað sé tekin
áhætta á að sekir menn verði sýkn-
EINAR Oddur Kristjánsson, fram-
kvæmdastjóri Hjálms hf. á Flat-
eyri, segir að núgildandi kvóta-
kerfi sé „hrein og klár della“, sem
byggi á hagfræðilíkönum en ekki
veruleikanum. Hann segir í sam-
tali við Morgunblaðið í dag að frá
því að stjórn fiskveiða hófst árið
1977 hafi Islendingar verið að
aðir vegna þess að dómstólar kom-
ist að þeirri niðurstöðu eftir á að
farið hafi verið út fyrir ramma hins
leyfilega við rannsóknina. Notkun
tálbeitu eins og í kókaínmálinu sem
nú er til meðferðar er ein þeirra
aðferða sem reglur skorti um.
Rígur í samskiptum tollgæslu og
fíkniefnalögreglu hefur farið vax-
fjarlægjast það markmið að veiðar
væru í samræmi við skynsamlega
nýtingu fiskimiðanna. Fiskiskipa-
flotinn hafi allan þennan tíma ver-
ið að stækka og sé enn að stækka.
Einar Oddur telur að eina leiðin
til þess að stjórna fiskveiðum á
Islandsmiðum sé sú að stjórna
stærð fiskiskipaflotans og að hafa
andi undanfarið þótt á honum hafi
borið árum saman. í kjölfar hass-
málsins á Seyðisfirði í síðustu viku
hefur soðið upp úr. Tollgæslan rek-
ur samskiptaerfiðleikana til Björns
Halldórssonar lögreglufulltrúa, en
fíkniefnalögreglan til eftirsóknar
tollgæslunnar eftir því að standa í
sviðsljósinu.
Innan nefndar á vegum dóms-
málaráðuneytisins er fjallað um
framtíðarskipulag löggæslunnar.
Þar eru meðal annars til skoðunar
hugmyndir um fela RLR forræði
fíkniefnamála og mun vilji til að
koma málum í það horf vera til
staðar hjá ákæruvaldi, RLR og
fíkniefnalögreglu.
Sjá nánar á bls. 10-11.
eftirlit méð því hvenær skip liggur
við bryggju og hvenær ekki.
Einar Oddur telur að það yrði
ekki flókið mál að stýra stærð fiski-
skipaflotans. Það yrði gert í gegnum
Úreldingarsjóð, jafnframt því sem
yfirstuðlar yrðu settir á endurnýjun
skipa, þannig að fleiri gamlar rúm-
lestir hyrfu úr umferð á móti þeim
nýju sem kæmu inn við endurnýjun.
„Mikill meirihluti útgerðarmanna
? dag er óviljugur til að hverfa frá
kvótakerfinu, vegna þess að útgerð-
armenn telja hagsmunum sínum ógn-
að með því. Mesta verðmætið í dag
í útgerð er fólgið í kvótaeigninni og
raunverulega er hún eina verðmætið
sem bankarnir telja nú veðhæft.
Menn óttast því að með þv? að falla
frá kvótakerfinu muni þeir standa
verr eignalega. En þetta er grund-
vallarmisskilningur," segir Einar
Oddur. „Eignin sem núna liggur í
kvótaeign myndi alls ekki hverfa,
heldur færðist hún af kvótanum yfir
á fiskiskipin sjálf. Og í staðinn fyrir
að fiskiskipin sem eru lítils virði í
dag, en kvótarnir hátt skrifaðir, þá
myndaðist þar með yfirverð á físki-
skipum," segir Einar Oddur.
Einar Oddur segir að þegar slíkt
kerfi verði komið á komi vel til greina
að borga fyrir afnot af auðlindinni,
„en í mínum huga og mínu hjarta
ætti sú greiðsla að vera fyrir sókn
en ekki fyrir afla,“ segir hann.
„Vegna þess að þannig tryggjum við
að þeir sækja helst sjóinn sem ná
mestum árangri við veiðamar — það
er eina réttlætið sem kemur okkur
við. Þannig væri sjósókn stunduð frá
þeim stöðum þar sem arðbærast er
að gera út og ekkert kjaftæði um
einhveija byggðastefnu.“
í viðtalinu við Morgunblaðið skýr-
ir Einar Oddur ástæður þess að sjó-
frysting skilar mun betri afkomu en
landfrysting. Meðal skýringa sem
hann nefnir eru að fjárfestingin nýt-
ist betur, skattar séu minni og vinnu-
laun hagstæðari. „En þar fyrir utan
er staðreynd að úthlutaðar aflaheim-
ildir nýtast frystitogurunum miklu
betur en öðrum,“ segir Einar Oddur
Kristjánsson. Hann segir frystitog-
ara sem gera út á'karfa og grálúðu
fá 20% til 30% meiri aflaheimildir í
reynd en ísfisktogarana og staðhæfir
að frystitogarar hendi um 20% af
karfa- og grálúðuafla sínum.
Sjá viðtal við Einar Odd,
„Kvótakerfið er delia“, á bls.
14-15.
Mikill sjór
í Viðari ÞH
VIÐAR ÞH, 15 tonna bátur frá
Raufarhöfn, sendi út neyðar-
kall laust eftir miðnætti að-
faranótt laugardagsins, þegar
leki kom að bátnum út af
Norðausturlandi. Mikill sjór
var kominn í bátinn, og lensi-
dælur voru bilaðar.
Strandferðaskipið Búrfell,
sem var í íjögurra sjómílna fjar-
lægð frá Viðari, kom bátnum til
hjálpar og dró hann til Raufar-
hafnar. Þangað komu skipin um
kl. 4, aðfaranótt laugardags.
Tveir menn voru um borð í
bátnum. Þeir lögðu upp frá Rauf-
arhöfn kl. 21 á föstudagskvöld
og voru á leið til Akureyrar.
Fjárframlög til lögreglunnar í Reykjavík síðasta ár
Hlutfallslega mestur niður-
skurður til fíkniefnamála
FJÁRFRAMLÖG til fíkniefnarannsókna hafa verið skorin hlutfalls-
lega meira niður en framlög til nokkurs annars málaflokks innan
lögreglunnar í Reykjavík frá því í ágúst í fyrra, eða um fjórðung.
I greinargerð sem Björn Halldórsson lögreglufulltrúi í fíkniefan-
deild lögreglunnar í Reykjavík hefur tekið saman fullyrðir hann að
stjórnendur lögreglunnar í Reykjavík dreifi yfirvinnuheimildum
þeim sem embættið hefur til ráðstöfunar ekki í samræmi við verk-
efnaþörfina, heldur í því skyni að jafna kjör lögreglumanna í ólikum
'deildum þannig að þeir geti gengið að ákveðnum yfirvinnustunda-
fjölda vísum án tillits til verkefna.