Morgunblaðið - 03.12.1992, Side 14

Morgunblaðið - 03.12.1992, Side 14
lí- 23C TVTOKGUNBmÐIÐ FIMMTUnAGUK 3, DrCSRMBKR 1992 Ofveiði skal það heita! eftir Kristin Pétursson j Meint ofveiði fískimanna í Norð- ur-Atlantshafí er sögð vera orsök lélegrar þorskveiði nú á þessu haf- svæði. Undirritaður hefur kynnt sér málið vel og er langt frá því að vera sannfærður um að þetta sé rétt. Þvert á móti bendir flest til þess að fæðuskortur og vanþrif þorskstofna, m.a. vegna tilrauna- starfseminnar um „uppbyggingu" stofnanna, sé helsta ástæða minnk- andi veiði. Mjög erfitt er - ein- hverra hluta vegna - að fá efnis- lega umfjöllun um mál þetta. Flest- ir fjölmiðlar taka kenninguna um ofveiðina trúanlega og linnulaus áróður „sérfræðinga" um „ofveiði" hefur haft þau áhrif að fáir þora að hafa skoðun á málinu. Við skul- um samt óhrædd skoða nokkrar staðreyndir um Barentshafíð. Meðalþyngd eftir aldri Á mynd 1, „Meðalþyngd eftir aidri“, sést hvemig meðalþyngd hrynur í Bamentshafinu 1985- 1988. 7 ára þorskur (1988 og 1989) er aðeins 55% af meðalþyngd ársins 1985. 6 ára þorskur 1988 er aðeins 41% af þyngd ársins 1985! 5 ára þorskur 1988 er aðeins 35% af þyngd ársins 1985! Þessar stað- reyndir (frá norsku Hafró) sýna það að minnkun þorskstofnsins í Bar- entshafí er að verulegu leyti (um 50%) vegna vanþrifa þorsksins! Það virðist hafa vantað fæðu og þess vegna minnkaði þorskstofninn um meira en helming fyrir svo utan hrun í „endurmetinni nýliðun"! Samt er sífellt klifað á „ofveiðinni" í fréttaflutningi og saklausum veiði- mönnum kennt um og álitnir „smá- fiskamorðingjar". Era þessar stað- reyndir ekki tilefni til nákvæmrar og markvissrar umfjöllunar um hvað gerðist? Ekki virðist mega fjalla efnislega um þau stjórnunar- legu mistök sem allt bendir til að gerð hafi verið. Metin nýliðun Á mynd 2, „Metin nýliðun", sést að árið 1986 er magn af 3ja ára þorski í Barentshafi gífurlega mik- ið. Þar er á ferðinni árgangurinn 1983. Árið 1986 mælist magnið af þessum fiski um 1.500 milljónir físka. Árið eftir (1987) hefur ár- gangurinn hranið niður í „endur- metinni nýliðun" (vegna vanþrifa?) og mælist þá aðeins 1.000 milljón- ir. Endurmatið stóð í stað 1988 en lækkaði í 800 milljónir fiska 1989 og 1990 en hækkaði í 830 milljónir við endurmat 1991. Tæplega helm- ingur af upphaflegri nýliðunarmæl- ingu 1986 „gufaði upp“ og var þarna ekki um neitt smáræði fiski- magns að ræða! Árgangarnir 1984 og 1985 hrynja líka niður um 35-45% sbr. myndina „Metin nýlið- un“. „Endurmat" nýliðunar (leiðrétt „mæliskekkja" frá fyrra ári!) á þess- um árum sýnir gífurleg afföll í þess- um stofni af óskýrðum ástæðum en fæðuskortur og sjálfát er líkleg skýring. Þessar tvær staðreyndir um hrun í meðalvigt og hran í end- urmetinni nýliðun lætur nærri að hafí lýrt þorskstofninn um ca. 75% í tonnum talið! Var þetta þá samt „ofveiði" saklausra veiðimanna? Nú veiðist vel í Barentshafinu og er uppistaðan í veiðinni leifarnar af árganginum frá 1983 sem sl. tvö ár hefur vaxið hratt vegna aukins fæðuframboðs. Að þakka „friðun- inni“ og hinni „góðu veiðiráðgjöf" þá auknu veiði sem nú er í Barents- hafi er alveg dásamlegur alvöru- brandari. Hvað var sagt? Norskir fiskifræðingar spáðu því 1985 að afli færi vaxandi og unnt yrði að veiða 800-900 þúsund tonn árið 1990 með „uppbyggingu stofnsins“. Útgerðarmenn trúðu þessu og fjárfestu í samræmi við það (eins og hérlendis). Stefnan var sem sagt að „byggja upp“ þorsk- stofninn. Þetta var sama stefnan um „uppbyggingu" fiskistofnanna og rekin var hér á landi. 1987 kom í ljós að ekki var allt með felldu í Barentshafinu og ekki skorti skýr- ingarnar! „Ofveiði“, „rányrkja“, „smáfískadráp", „skilyrðin í haf- inu“ o.s.frv. í þessum dúr vora skýr- ingamar. Kannast menn við text- ann? Svo kom nýtt hljóð í strokkinn! Forstjóri norsku Hafrannsókna- stofnunárinnar sagði m.a. í viðtali við „Bergens Tidende" 6. janúar 1990: „Niðurstöður úr fjölstofna rann- sóknum benda til þess að fæðuþörf hins mjög svo vaxandi þorskstofns hafí tvöfaldast frá 1984-1986. Þetta kom mest niður á loðnunni. Loðnuát þorsksins þrefaldaðist frá 1984-1985 með þeim afleiðingum að loðnustofninn nær kláraðist. Jafnframt át þorskurinn stöðugt meiri síld, smáþorsk og ýsu.“ afmæli Pítunnar bjóðum við dagana 2. og 3ja desember 35% afslátt af veitingum (öðrum en steikum og bjór). Verðdaemi: Píta m/ buffí afmælistilboð Hamborgari afmæiistiiboð Kótelettur afmælistilboð m/frönskum, salati og sósu kr. 299,- kr.jtá- kr. 215.- kr^íT- kr. 390,- krjtá- Jólasveinapokar með nammi fyrir börnin. Velkomin í afmælisveisluna. Kristinn Pétursson „Sáralítil veiði hér við land um þessar mundir er því að öllum líkind- um afleiðing af fæðus- korti og sjálfáti þorsk- stofnsins undanfarin ár.“ Ýmislegt fleira kom fram í viðtal- inu sem er fróðlegt fyrir þá sem áhuga hafa á staðreyndum um þessi málefni. í viðtali þessu kveður við nýjan tón. Forstjóri norsku Haf- rannsóknastofnunarinnar er að gefa í skyn að mistök hafi verið gerð. Hann er maður að meiri fyrir vikið. Hvers vegna bilaði veiðiráð- gjöfin hvað varðar fæðuþörf? Hvers vegna var ekki veiði aukin strax og meðalvigtin hrandi og sjálfátið stóð sem hæst? Má spyrja svona? „Uppbyggingarstefnan“ hefur mistekist allsstaðar Þær staðreyndir sem hér hafa verið raktar og margar fleiri benda til þess að stefnan um að „byggja upp“ þorskstofnana í Norður-Atl- antshafi hafi alls staðar beðið skip- brot. Fæðuframboð virðist ekki hafa verið til staðar til framkvæmd- ar á þessari stefnu og eru það auð- vitað stórfelld mistök sem á að fjalla um sem slík. Allt bendir því til þess að með því að veiða meira, þegar náttúran bauð upp á það, hefði ekki einungis afli aukist, - heldur hefði náttúrulegt „sjokk“ í formi fæðuskorts orðið mun minna en ella og sjálfát þorsksins og náttúru- leg afföll þarafleiðandi minni! Allt þetta má ekki ræða um. Uss - uss - ussssss. En það sem verra er, - sömu ráðgjaíarnir með sömu ráðin era enn að kukla við sömu galdraformúlurnar og gott betur. Alþjóðahafrannsóknaráðið er farið að virka eins og Alþjóðahvalveiði- ráðið og fjölmiðlar misnotaðir til þess að hræða almenning til hlýðni við „vísindin“! Nú eru líka komnir „fískihagfræðingar" sem kenna delluna um „uppbyggingu“ fiski- stofna - (án fæðu?) - sem sérgrein í háskólum hér á landi sem annars staðar. „Fiskihagýræðingar“ hafa meira að segja uppgötvað ennþá meiri vísindi! Selja kvóta á uppboðsmark- aði til að - koma í veg fyrir „of- veiði“ og „offjárfestingu", - ná fram nýrri „hagkvæmni“ í rekstri og fækka veiðiskipum og þorpum enn frekar - til samræmis við veiði- hrunið! Trú sumra manna á um- rædda dellu minnir ónotalega á trúna á kommúnismann forðum daga. Sjáseskú setti jarðýtur á þorpin og rak fólkið til „byggða" (byggði blokkir í borgum) til að auka „hagkvæmni“, - var það ekki?! Þeir sem ábyrgð bera á því að hafa ráðlagt „uppbyggingu“ fiski- stofna en hafa ekkert í höndunum um tryggingu fyrir fæðu til upp- byggingarinnar bera auðvitað ábyrgð á þeirri ráðgjöf! Þeir stjórn- málamenn sem hafa farið eftir dellukenningunni bera ábyrgð á því. Og svo blessað kvótavinafélag- ið sem heldur dauðahaldi í delluna eins og drukknandi maður í hálm- strá! Kvóti á skip og „takmörkun" fiskveiða til þess að „byggja upp“ stofninn hefur víst tekist bærilega! Bæði hérlendis og erlendis! Hérlendis fengum við tvo risa- sterka árganga 1983 og 1984. Þeir áttu að vera höfuðstóllinn til „upp- byggingarinnar" hér á landi. Kvóta- kerfið passaði að lítið væri ofveitt. Það skyldi nú ekki vera að þorskur- inn hafi étið undan sér á uppeldis- stöðvunum fyrir Norður- og Austur- landi vegna þess að hann var ekki veiddur! Hafrannsóknastofnunin ís- TMMMillflV ! ÍSLAND »'H • ISLAND m n* mn w‘9‘* S ÍSLAND iiéi AND i >>'*• »«■*!«>»* Nýfálkamerki í dag koma út ný frímerki tileinkuð íslenska fálkanum. Fyrstadagsumslög fást stimpluð á pósthúsum um land allt. Einnig fást þau með pöntun fra Frímerkjasölunni. FRlMERKJASALAN PŒOTHŒL Pósthólf 8445, 128 Reykjavfk, Slmi 63 60 51 PÓSTUR OG SÍMI

x

Morgunblaðið

Direkte link

Hvis du vil linke til denne avis/magasin, skal du bruge disse links:

Link til denne avis/magasin: Morgunblaðið
https://timarit.is/publication/58

Link til dette eksemplar:

Link til denne side:

Link til denne artikel:

Venligst ikke link direkte til billeder eller PDfs på Timarit.is, da sådanne webadresser kan ændres uden advarsel. Brug venligst de angivne webadresser for at linke til sitet.