Morgunblaðið - 29.05.1993, Blaðsíða 20

20
kíi lAWi ,(íi: :i í; ... n .. . , i oi<_-ja*líi/:u;iJlom
MORGUNBLAÐIÐ LAUGARDAGUR 29. MAI 1993
Þingkosningarnar á Spáni 6. júní
Fylgi stóru fiokk-
anna svo til jafnt
Madríd. Reuter.
TVEIR stærstu flokkar Spánar eru svo til hnífjafnir að fylgi þegar
aðeins rúm vika er til þingkosninga samkvæmt niðurstöðum tveggja
skoðanakannana sem birtar voru í gær. Þingkosningar fara fram á
Spáni annan sunnudag, 6. júní.
Samkvæmt svonefndri Gruppo-
könnun sem birtist í íhaldsblaðinu
ABC í gær nýtur Þjóðarflokkurinn
(PP) fylgist 35,8% kjósenda en fylgi
Sósíalistaflokksins, flokks Felipe
Gonzalezar forsætisráðherra,
mældist 35%.
Sé fylgið reiknað í þingsætum
fengi Þjóðarflokkurinn 144-153
þingmenn af 350 í neðri deildinni
en Sósíalistaflokkurinn fengi
134-144 menn.
Verkföll
hjá BA
London. Reuter.
SAMTOK flutningaverkamanna
(TGWU) settu breska flugfélag-
inu British Airways (BA) úrslita-
kosti í gær og hótuðu víðtækum
verkföllum í næstu viku ef ekki
yrði samið strax við hlaðmenn
og flugliða aðra en flugmenn.
Talsmaður TGWU sagði að flug-
félaginu hefði verið gefinn frestur
til að athuga sinn gang yfir hvíta-
sunnuhelgina en viðræður væru
ráðgerðar á þriðjudag. Deilan snýst
annars vegar um áform British
Airways um að hefja ódýrara flug
á stuttum Evrópuleiðum frá
Gatwick-flugvellinum og verða
starfsmenn við það verkefni lægra
launaðir en annars staðar. Hins
vegar er TGWU andvígt því að flug-
félagið feli undirverktökum í aukn-
um mæli ýmsa þætti í rekstri fyrir-
tækisins.
Atkvæðagreiðsla um verkfallsað-
gerðir hefur farið fram á vegum
TGWU og samþykktu 62% að efnt
til yrði aðgerða til að knýja kröfur
starfsmanna fram.
Sameinaðir vinstrimenn (IU),
þriðji stærsti flokkur Spánar, fengi
26-28 sæti samkvæmt Gruppo-
könnuninni.
í síðustu kosningum unnu sósíal-
istar 175 sæti, Þjóðarflokkurinn
hlaut 107 sæti og IU 17 sæti. Hef-
ur Sósíalistaflokkurinn farið með
völd á Spáni frá 1982.
í könnun á vegum ClS-stofnun-
arinnar reyndist fylgi flokkanna
nákvæmlega það sama eða 33,8%.
Samkvæmt könnuninni hafa 11,1%
kjósenda enn ekki gert upp hug
sinn til þess hvernig þeir munu
kjósa.
Gonzalez virðist enn njóta mestra
vinsælda spænskra stjórnmálafor-
ingja samkvæmt könnunum. Hlaut
hann einkunnina 4,91 en Jose Mar-
ia Aznar leiðtogi Þjóðarflokksins
4,26. í ársbyijun var einkunn þess
síðamefnda innan við ljóra og hefur
hann dregið á Gonzalez að undan-
förnu, ekki síst eftir kappræður
þeirra í sjónvarpi sl. mánudags-
kvöld.
. * . . Reuter
Goður geispi
ÁKAFAN geispa setti að Lloyd Bentsen, fjármálaráðherra Bandaríkj-
anna, þegar hann var að ræða við húsbóndann í Hvíta húsinu í
gær. Hefur hann vafalaust verið þreyttur eftir langa og stranga
þingfundi enda mæddi umræðan um fjárlögin ekki sist á honum.
Með honum hér eru þeir Clinton forseti, A1 Gore varaforseti og
_______________ Mack McLarty, starfsmannastjóri.
Skattahækkanir og niðurskurður í fjárlögum Clintons
Mest andstaða við fyr-
irhugaðan orkuskatt
Framlög til heilbrigðismála og landbúnaðar skorin niður
Washington. Reuter.
BILL Clinton, forseti Bandaríkjanna, vann sinn fyrsta raunverulega
sigur á þingi í gær þegar fulltrúadeildin samþykkti fjárlögin en
með þeim er stefnt að því að lækka fjárlagahallann um 337 miiy-
arða dollara á fimm árum. Verður það ýmist gert með niðurskurði
eða skattahækkunum og snerust margir þingmenn demókrata gegn
þeim í atkvæðagreiðslunni. Fjárlögin voru þó samþykkt en með litl-
um mun, 219 atkvæðum gegn 213.
Endurminningar Alans Clarks væntanlegar
Samflokksmönnum
sagt til syndanna
London. The Daily Telegraph.
BRESKIR stjórnmálamenn bíða nú í ofvæni eftir endurminningum
Alans Clarks, sem var ráðherra í stjórnartíð Margaretar Thatc-
her, en þær verða gefnar út í næsta mánuði. I bókinni er Clark
sagður ausa úr skálum reiði sinnar yfir samstarfsmenn sína í
íhaldsflokknum.
Blaðið Daily Mail hefur birt
kafla úr bókinni þar sem fjallað
er um aðdraganda þess að Thatc-
her var bolað úr embætti í nóvem-
ber 1990. Má segja að nánast
hver einasti maður, sem nefndur
er á nafn, fái það óþvegið hjá
Clark. Einna versta útreið fá Ken-
neth Clarke, sem var innanríkis-
ráðherra en hefur nú tekið við
embætti fjármálaráðherra af Nor-
man Lamont, og Michael Heselt-
ine, sem Clark segir vera „óbæri-
legan loddara". Þá segir hann að
John Major hafi ekki haft nægi-
legan þroska til að takast á við
forsætisráðherraembættið og það
sem verra sé, hann hafi enga
reisn. „Ekki það að ég hafi
áhyggjur af því en hann hefur
ekki einu sinni (líkt og frú T.)
metnað til að hafa smá reisn.“
Þeir Chris Patten, nú ríkisstjóri
í Hong Kong, og Malcolm Rif-
kind, núverandi varnarmálaráð-
herra, eru sagðir hafa „bruggað
launráð á svívirðilegan hátt“ á
meðan menn yoru að keppast um
leiðtogaembættið í flokknum.
Julian Chritchley, þingmaður
íhaldsflokksins, ævisöguritari He-
seltine og einn helsti sérfræðingur
Bretlands á sviði pólitísks slúðurs,
segir að honum hafi fundist mjög
gaman að lesa þennan kafla en
viiji sjá meira áður en hann geri
upp hug sinn varðandi ritsmíðina.
„Eg veit ekki hvað Alan mun eiga
marga vini þegar þetta er allt
yfirstaðið. Með hveijum ætlar
hann eiginlega að snæða hádegis-
eða kvöldverð á næstu vikum?“
spurði Chritchley.
Hann sagði að það eina sem
hafi komið sér á óvart í frásögn
Clarks hefði verið sú staðhæfing
að Peter Morrison, ritari Thatc-
her, hefði verið sofandi á skrif-
stofu sinni á meðan stuðnings-
menn hennar börðust um hvert
atkvæði. „Okkur skorti áðeins
fjögur atkvæði. 'Ég reiðist svo
þegar ég hugsa til Peters Morri-
sons sofandi á skrifstofunni. Kon-
ungdæmi glataðist þar sem nagla
skorti,“ segir í bók Clarks.
Hatrið einkennir flokkinn
„Þetta er mjög dramatísk frá-
sögn,“ segir Chritchley. „Hún er
iíka mjög læsileg þar sem húh er
svo full af hatri. Það sem gerir
íhaldsflokkinn svo sérstakan er
hvað við hötum allir hver annan.“
Chritcley segir að allir hafi dáð
Clark og sumum hafi jafnvel ver-
ið vel við hann. Hins vegar hafi
enginn tekið dómgreind hans
mjög alvarlega. „Hann var of rík-
ur og sjálfstæður í hugsun til að
geta átt farsælt samstarfs við einn
né neinn. Sjálfur hef ég aldrei átt
í deilum við hann. Ég dáði hann.
Hann hefur stíl - jafnvel kannski
einum of mikinn.“
Repúblikanar greiddu atkvæði á
móti fjárlagatillögunum allir sem
einn og Clinton varð að ræða per-
sónulega við alla samflokksmenn
sína í fulltrúadeildinni til að koma
þeim í gegn. 38 demókratar voru
samt á móti og margir greiddu þeim
atkvæði aðeins vegna þess, að Clint-
on lofaði að skoða betur fyrirhugað-
an orkuskatt upp á 72 milljarða
dollara.
Aðrar skattahækkanir voru þær,
að tekjuskattur verður hækkaður úr
34% í 36% á tekjur hjóna umfram
níu milljónir króna og skattur á fyrir-
tæki verður hækkaður í 35%. Þá
verður frádráttarliðum fækkað,
einkum hvað varðar hálaunamenn.
Skattahækkanir munu alls nema 250
milljörðum dollara en niðurskurður á
opinberum útgjöldum 87 milljörðum,
aðallega í heilbrigðiskerfínu og í
styrkjum til Iandbúnaðar.
Öldungadeildin eftir
Það var eins og fyrr segir orku-
skatturinn, sem mestum titringi olli,
og þingmenn frá olíuframleiðsluríkj-
unum voru flestir á móti honum.
Kváðust þeir óttast, að afleiðingin
af honum yrði aukið atvinnuleysi.
Fjárlagafrumvarpið fer nú til öld-
ungadeildarinnar og ríkir nokkur
óvissa um afdrif þess þar.
Jarðskjálfti
í Kaliforníu
Los Angeles. Reuter.
JARÐSKJÁLFTI að styrkleika
5,0 stig á richter-kvarða skók
stór svæði í mið- og suðurhluta
Kaliforníu í fyrrinótt.
Skjálftinn átti upptök 26 kíló-
metra suð-suðvestur af af Bakersfi-
eld, um 160 km norður af Los
Angeles. Starfsmenn í skýjakljúfum
í miðborg Los Angeles urðu skjálft-
ans varir. Engar fregnir fóru af
manntjóni eða tjóni á mannvirkjum.
„Engill
dauðans“
dæmdur
BRESK hjúkr-
unarkona, Be-
verley Allitt,
sem kölluð
hefur verið
„Engill dauð-
ans“ í dag-
blöðunum, var
dæmd í gær í
lífstíðarfang-
elsi fyrir að
myrða fjögur
ungabörn og
reyna að fyrir-
koma öðrum níu. Hljóðaði dóm-
urinn raunar upp á 13 lífstíðar-
dóma en.við dómsuppkvaðning-
una var mikil háreysti í réttar-
salnum þegar ættingjar barn-
anna kröfðust þess, að Allitt
yrði hengd. Við réttarhöldin
kom fram, að Allitt, sem er 24
ára gömul, þjáðist af geðtruflun,
sem kennd er við Munchausen
barón, en hún lýsir sér þannig,
að fullorðið fólk reynir að vekja
á sér athygli með því að meiða
börn. Allitt, sem þjáist einnig
af lystarstoli og er eins og lif-
andi beinagrind, sýndi engin
merki iðrunar við réttarhöldin.
Vilja banna
Aladdín
ÍSLÖMSK æskulýðssamtökin í
Malasíu hafa krafist þess, að
ríkisstjórnin banni nýjustu
teiknimynd Walt Disneys,
Aladdín og töfralampann, vegna
þess, að hún sé móðgun við
menningararfleifð araba. Sýn-
ingar á myndinni hófust víða í
landinu í gær. Það, sem fer fyr-
ir bijóstið á múslimunum, er
einkum ljóðatexti, sem hljóðar
eitthvað á þessa leið: „Ég kem
frá landi þar sem eyrun er skor-
in af mönnum í refsingarskyni.
Það er að vísu villimannlegt en
þar á ég heirna." Um Aladdín
má lesa í Þúsund og einni nótt.
Þrengt að
reykinga-
mönnum
SÆNSKA þingið samþykkti í
gær að banna tóbaksauglýsing-
ar og framvegis verður bannað
að reykja í skólum og sjúkrahús-
um. Talsmenn sænska tóbaks-
iðnaðarins gagnrýndu sam-
þykktina og sögðu, að hún
myndi leiða til, að fólk veldi
heldur útlendar tegundir, sem
auglýstar væru í útlendum blöð-
um. Sögðu þeir, að sú væri
reynslan í Noregi og Finnlandi
þar sem auglýsingar hefðu verið
bannaðar. Hollenska ríkisstjórn-
in ætlar einnig að sýna Iit og
banna tjörumestu sígaretturnar
en aðeins til þóknast fyrirmæl-
um frá Evrópubandalaginu. í
Hollandi er annars flest leyft,
meðal annars marijúanasala.
Innflyljenda-
lög staðfest
EFRI deild þýska þingsins stað-
festi í gær ný lög um innflytj-
endamál en þau voru samþykkt
í neðri deild á miðvikudag. Er
þá ekkert í vegi fyrir því að
stjórnarskránni verði breytt og
fólksstraumurinn til Þýskalands
stöðvaður. Á síðasta ári settust
um 440.000 manns að í landinu,
aðallega fólk frá Austur-Evr-
ópu, en því er haldið fram, að
fæst af þessu fólki sé flótta-
menn, heldur í leit að betri lífs-
kjörum. Meginatriði nýju lag-
anna er, að framvegis verður
heimilt að vísu burt fólki á
landamærunum, komi það frá
landi þar sem hvorki er um að
ræða harðstjórn né pólitískar
ofsóknir.