Morgunblaðið - 31.07.1993, Blaðsíða 22

22
MORGUNBLAÐIÐ LAUGARDAGUR 31. JÚLÍ 1993
RÆKTAÐ
TILÁNÆGJU
OG YNDIS
Skrúðgarður
heimilisins
etfir Trausto Olafsson. Myndir: Sverrir Vilhelmsson
VILLTUR gróður íslands ber svipmót stuttra sumra og kalsasamra vetra. Lengi vel
litu menn á gróðurinn fyrst og síðast sem fóður og beit fyrir fénaðinn. Það sem
ræktað var miðaðist einkum við þarfir búpeningsins. ÞegaK
dró úr brauðstritinu og efnahagur batnaði fór fólk að leit-
ast við að fegra umhverfi sitt með því að gróðursetja jurtir
f kringum hús sfn. Misjafnlega var spáð fyrir þessari sér-
visku í fyrstu en við njótum nú öll elju og bjartsýni braut-
ryðjendanna. Vi'ða eru komnir fagrir skrautgarðar við hús
og í sumum þeirra vex ótrúlega fjölbreyttur gróður þrátt
fyrir norðlægar slóðir.
Svipmyndir úr fjórum görðum á höfuðborgarsvæðinu
prýða þessar síður. Allir eru þeir verk áhugamanna sem
hafa ánægju af því að lúta niður að moldinni til að hlúa að gróðri jarðar. Gróðri sem
ekki þrifist nema fyrir tilverknað mannshandarinnar. Með garðyrkjunni hafa þessir
áhugamenn skapað sér fagurt umhverfi hið næsta sjálfum sér um leið og verk þeirra
gleðja augu vegfarenda og nágranna.
ELÍN SNORRADÓTTj-
IR OG SVEINN KRIST-
INSSON EIGA FJÖL-
SKRÚÐUGAN GARÐ Á
SELTJARNARNESI.
ÞAR VEX KRÍUMÓA-
KLUKKAN.
mönnunum
ÞÓRHALLUR Jónsson og Ásrón
Ólafsdóttir hafa ræktað garðinn
við húsið númer 11 í Vorsabæ í
Árbæjarhverfi í 24 ár. Þórhallur
kveðst hafa hannað garðinn sjálf-
ur en leggur áherslu á að hann
sé fyrst og fremst áhugamaður
um garðrækt.
„Við bjuggum áður á þriðju hæð
í fjölbýlishúsi“, segir Ásrún. „Þaðan
var útsýni yfir flóann og til Snæ-
fellsjökuls. Það voru því óskapleg
viðbrigði fyrir okkur að koma hing-
að þar sem við sáum ekki neitt
nema yfir upprifna moldina í garð-
inum og út í næsta hús.“
Vestan og norðan megin við hús
þeirra Ásrúnar og Þórhalls er mikið
af frekar harðgerum jurtum. „Þessi
hluti garðsins er hannaður í gegn-
um borðstofugluggann þar sem við
drekkum kvöldkaffíð", segir Þór-
hallur. „Þarna var ekkert nema
hjólförin eftir steypubílinn í mold-
inni þegar við komum hingað. Núna
er tími laukjurtanna liðinn í þessum
beðum og aðrar plöntur hafa tekið
við. Jurtirnar eiga hver sinn blóma-
tíma og hver sitt kjörsvæði. Við
getum gert mikið til þess að búa í
haginn fyrir plöntumar á okkar
kalda landi. Eftir að við komum upp
skála héma sunnan við húsið hef
ég þar loftslag sem er ekki óáþekkt
loftslaginu í Suður-Frakklandi.
Núna er farið að teikna blómaskála
við ný hús en þegar við reistum
skálann okkar var það eins konar
brautryðjendastarf."
Þegar Þórhallur talar um garðinn
sinn nefnir hann plönturnar jafnan
ÞÓRHALLUR JÓNS-
SON OG ÁSRÚN ÓL-
AFSDÓTTIR HAFA
RÆKTAÐ GARÐINN
VIÐ HÚSIÐ NÚMER 11
í VORSABÆ í ÁRBÆJ-
ARHVERFI í 24 ÁR
latneskum nöfnum. „Mér finnst það
miklu betra en að nota íslensku
nöfnin", segir hann. „Það er líka
miklu öruggara. Þó að íslensku
nöfnin hljómi mörg mjög fallega
þá er ekki óalgengt að sama plant-
an hafi mörg nöfn á íslensku . Þess
vegna hef ég valið þann kost að
halda mig við botanísku nöfnin."
Ásrún og Þórhallur segja að það
sé ekki dýrt tómstundagaman að
iðka skrúðgarðyrkju. „Þetta er allt
okkar eigið strit“, segir Þórhallur.
„I þessum garði er enginn steinn
þyngri en svo að ég hafi ekki getað
borið hann. Nú eru menn farnir að
láta hönnuði teikna garðinn fyrir
sig áður en nokkuð er farið að vinna
í honum. Fólk fær sér gröfur og
vörubíla til þess að láta flytja stærð-
ar gijót og hálfgildings kletta í
garðana sína. Þetta getur verið
mjög skemmtilegt og kannski ég
færi eins að ef ég væri að byija í
garðyrkju núna. En þetta hlýtur að
verða dýrara en það var hjá okkur.
Vitaskuld höfum við varið svolitlum
peningum í garðinn en þá fyrst og
fremst til að kaupa plöntur."
Ásrún segir sögu af því þegar
Þórhallur hafði verið á ferð erlendis
og keypt þar tvær alparósir. Þegar
hann kom í tollafgreiðsluna á Kefla-
víkurflugvelli
sagði hann toll-
verðinum frá
þessum far-
angri. „Eru þær
lifandi?" spurði
tollvörðurinn.
„Já, það vona
ég“, svaraði
Þórhallur. En
þessar alparósir
komust aldrei í
garðinn í Vorsa-
bænum því að
þær voru gerðar
upptækar í
Keflavík.
Þó að þessar tilteknu jurtir séu
ekki í garðinum í Vorsabæ 11 þá
er þar mikið blómskrúð og töluvert
af plöntum sem ekki er algengt að
sjá hérlendis, ekki síst dvergaf-
brigði af cyprusætt. Öll umhirða
garðsins og jurtanna þar er þeim
hjónum uppspretta ánægju. „Maður
mælir ekki tímann sem fer í garð-
inn“, segir Þórhallur. „Jörðin er
okkur mönnunum svo nákomin og
allt sem hún gefur af sér til næring-
ar og yndis. Ef við eyðileggjum
hana þá mun fara illa fyrir okkur.“
ELÍN Snorradóttir og Sveinn
Kristinsson hafa búið á Vallar-
braut 21 á Seltjarnarnesi í 21
ár en garðyrkju fór Elín ekki
að stunda að neinu ráði fyrr en
fyrir tæpum tíu árum. Þangað
til var hún upptekin af barna-
uppeldi og heimilisstörfum
enda eiga þau Sveinn sjö börn.