Morgunblaðið - 19.10.1993, Blaðsíða 5
MORGUNBLAÐIÐ ÞRIÐJUDAGUR 19. OKTÓBER 1993
5
íslenskur
landbúnaður
Vildirþú vera dn hans?
Staðreyndir um landbúnað sem þú þarft að kunna skil á:
Verð á búvörum hefur stórlækkað
á liðnum árum - á sama tíma og
flest önnur útgjöld heimilanna
hafa hækkað!
Frá áramótum '89/'90 hefur raunverð helstu
búvara frá bændum stórlækkað. Mjólk hefur
lækkað um 12%, nautakjöt um 25%, lamba-
kjöt um 11%, svínakjöt um 13%, kjúklingar
um 17% og egg um 22%. Vísitölufjölskyldan
ver nú 16,5% af ráðstöfunartekjum sínum til
matarkaupa á móti 20% á árinu 1990.
Islenskir bændur hafa hagrætt meira
en flestir aðrir á liðnum árum - og
þeir munu halda áfram á sömu
braut til hagsbóta fyrir sjálfa sig
og íslenska þjóð!
Bændur eiga allt sitt undir því að þeim takist
að framleiða sem besta vöru á eins lágu verði
og frekast er unnt. I þeim efnum hefur náðst
mikill árangur á skömmum tíma. Sem dæmi
um það má nefna að á síðasta áratug fækkaði
mjóÍkurframleiðendum um tæp 35%. Á sama
tíma jókst framleiðsla hvers kúabónda um tæp
50% og raunverð til bænda fyrir mjólk lækkaði
um tæp 24%. Nú miðast framleiðsla í landbún-
aði nær eingöngu við neyslu á innanlandsmarkaði
og er Island eitt örfárra landa í heiminum þar sem
útflutningsbætur hafa verið lagðar af með öllu.
„Stuðningur“ við landbúnað hefur
minnkað um 32% - en samt hefur verð til
neytenda lækkað verulega á liðnum árum!
Utgjöld ríkisins til landbúnaðarins hafa lækkað
um tæplega þriðjung frá árinu 1991. Hvergi
annars staðar í ríkisbúskapnum hefur tekist
að lækka útgjöldin jafn mikið. Miðað við
frumvarp til fjárlaga fyrir árið 1994 mun
lækkunin nema 40% frá 1991.
Beingreiðslur eru ekki laun til bænda
- heldur breytt form á niðurgreiðsl-
um sem lækkar verð til íslenskra
neytenda.
Beingreiðslur eru hluti af afurðaverði sem
renna beint f búreksturinn í þeim tilgangi að
lækka verð á landbúnaðarvörum til neytenda,
eins og niðurgreiðslur gerðu áður.
Beitarálag og ástand gróðurs hefur
gjörbreyst til batnaðar - og íslenskir
bændur ætla sér áffam stórt hlutverk
í náttúruvernd, ræktunarstarfi
og sjálfbærri nýtingu auðlindanna
á komandi árum.
Bændur líta á sig sem mikilvæga landverði
íslensku þjóðarinnar. f áratugi hafa þeir unnið
af krafti að jarðarbótum og margþættu rækt-
unarstarfi. Landgræðsla og skógrækt eru vax-
andi þáttur í starfi bænda víðsvegar um landið.
íslenskir bændur eru ekki á móti sam-
keppni - en þeir hafna erlendri sam-
keppni sem byggir á undirboðum
og rányrkju!
íslenskir bændur hafa lýst sig fylgjandi nýju
GATT-samkomulagi um frjálsari viðskipt-i með
landbúnaðarvörur enda verði komið í veg fyrir
rányrkju og þau undirboð í milliríkjaviðskiptum
sem ríkt hafa, þar sem stór lönd geta í krafti
útflutningsbóta skákað þeim minni.
Islendingar hafa tekjur langt umfram
gjöld af íslenskum landbúnaði - og
sá hagnaður getur hæglegti stóraukist
í náinni framtíð!
Þegar á heildina er litið má ætla að verðmæta-
sköpun í landbúnaði sé a.m.k. 20-25 milljarðar
króna á ári. Á móti þessari verðmætasköpun
koma 7 milljarða króna heildarútgjöld ríkisins
til landbúnaðar og tengdra verkefna í ár. Meiri-
hlutinn skilar sér til baka í lægra vöruverði til
neytenda, aðgerðum í landgræðslu, skógrækt
o.fl. Með sívaxandi kröfum umheimsins um
gæði og hreinleika matvæla, umhverfisvænar
framleiðsluaðferðir o.s.frv. eru kostir íslenskra
landbúnaðarvara ótvíræðir. Þetta styrkir stöðu
íslensks landbúnaðar á innanlandsmarkaði
og opnar nýja möguleika til útflutnings.
VtS Mývatn. Ljósmynd Sigurgeir Sigurjónsson
HVÍTA HÚSIÐ / SÍA