Morgunblaðið - 28.10.1993, Síða 24

24
MORGUNBLAÐIÐ FIMMTUDAGUR 28. OKTOBER 1993
Gagnrýnir
áróður
stjórnar-
ínnar
AÐSTOÐARMAÐUR Jeltsíns
sakaði í gær rússnesku stjórn-
ina um að reyna að taka yfir
stjórn ijölmiðla og um að koma
á eigin áróðursmálaráðuneyti.
Yfirlýsing aðstoðarmannsins er
fyrsta merkið um ágreining á
milli forsetans og ríkisstjórnar-
innar frá því að uppreisnartil-
raun harðlínumanna var bæld
niður í byijun mánaðarins. í
yfirlýsingunni segir að Jelstsín
hafi áhyggjur af greinilegri til-
hneigingu [stjórnarinnar] til að
stýra fjölmiðlum.
Bókaútgef-
andi á ról
NORSKI bókaútgefandinn
William Nygaard, sem varð fyr-
ir skotárás fyrr í mánuðinum,
fékk að fara heim af spítala í
gær. Skotið var þrívegis á
Nygaard 11. október sl. og
særðist hann alvarlega. Líðan
hans í gær var sögð góð. Hann
er enn undir lögregluvernd.
Kjúklinga-
bændur í búr
*
BRESK grænmetisæta bauð í
gær kjúklingabændum 2.000
pund, rúmar 200.000 kr., fyrir
að búa í viku við sömu aðstæð-
ur og eldiskjúklingar. Tólf
menn hafa lýst áhuga á boðinu
en í því felst að dveljast í búri
sem er einn fermetri á stærð.
Grænfriðung’-
ar tii hafnar
NORSKA lögreglan stöðvaði í
gær för grænfriðunga á skipi
þeirra Solo til Barentshafsins
þar sem þeir hugðust trufla
olíuboranir Norðmanna. Var
skipið dregið til hafnar í
Tromso og áhafnarmeðlimirnir
29 handteknir.
Bretaprins
gagnrýnir
Hussein
KARL bretaprins gagnrýndi í
gær harðlega Saddam Hussein,
Iraksforseta, fyrir illa meðferð
á aröbum sem búa k flæðilönd-
um í suðurhluta írak. Hvatti
hann Vesturlönd til að taka
höndum saman við ríki múslima
til að koma í veg fyrir það sem
hann kallaði „algert stórsiys"
en stjórn Husseins stefnir að
því að þurrka flæðilöndin upp.
Cosby berst
gegn glæpum
BANDARÍSKI leikarinn og
skemmtikrafturinn Bill Cosby
mun stýra herferð blökku-
mannaleiðtogans Jesse Jackson
gegn glæpum meðal svertinga.
Mun Cosby stýra umræðum um
andfélagsleg skilaboð sem
svertingjar fái í gegnum fjöl-
miðla, t.d. í rapptónlist.
Rafmagnaðir
bræður
AÐSTANDENDUR tvíbura-
bræðra í Malasíu eiga ekki sjö
dagana sæla, því að í hvert
skipti sem drengirnir, sem eru
þriggja ára, svitna gefa þeir frá
, sér rafstraum við snertingu.
Bamalæknir sem hefur rann-
sakað þá telur líklegast að
bræðurnir hlaðist stöðuraf-
magni þegar þeir hjóli eða
snerti stál og járnhluti.
Starfsmenn Air France
halda áfram verkfalli
París. Reuter.
STARFSMENN franska ríkisflugfélagsins Air France á jörðu
niðri samþykktu í atkvæðagreiðslu í gær að halda áfram verk-
falli, sem staðið hefur í níu daga og valdið félaginu miklu tjóni.
Starfsmennirnir vilja að franska
ríkisstjórnin lofi því skriflega að
hætt verði við áform um sparnað
í rekstri flugfélagsins til að
minnka tap þess og undirbúa
einkavæðingu þess. Meðal annars
var gert ráð fyrir að 4.000 starfs-
mönnum flugfélagsins yrði sagt
upp störfum. Auk þess vilja verk-
fallsmennirnir að þeim verði
greidd laun fyrir þá daga sem
verkfallið stóð og að engum þeirra
verði refsað.
Franska stjórnin tilkynnti um
helgina að hún hefði hætt við
sparnaðaráformin og forstjóri
flugfélagsins, Bernard Attali,
sagði af sér í kjölfarið. Stjórnin
Reuter
tilnefndi Christian Blanc í starfið,
en hann var í nánum tengslum við
stjórn Sósíalistaflokksins og þykir
mikill málafylgjumaður. Honum
var falið að leggja fram tillögur
um sparnaðaraðgerðir án fjöld-
auppsagna. Hann lofaði í gær
samráði við stéttarfélög áður en
hann gripi til sparnaðaraðgerða.
Búist er við að flugfélagið verði
rekið með 5,5 milljarða franka
tapi, 66 milljarða króna, í ár. Verk-
fallið kostar flugfélagið um 70
milljónir franka á dag, eða 840
milljónir króna.
Frá því franská stjórnin til-
kynnti eftirgjöf sína hafa starfs-
menn Orly-flugvallar gengið til
liðs við verkfallsmennina, auk þess
sem starfsmenn annars ríkisflug-
félags, Air Inter, hafa efrlt til verk-
falls til að koma í veg fyrir svipuð
sparnaðaráform.
Kanada
Vill breyta
NAFTA
Ottawa. Reuter.
JEAN Chretien, verðandi for-
sætisráðherra Kanada, lýsti
því yfir í gær að gera yrði
breytingar á Fríverslun-
arsamningi Norður-Ameríku
(NAFTA) áður en hann yrði
samþykktur. Vildi Chretien
ekki ræða nákvæmlega hvaða
breytingar farið væri fram á
fyrr en mynduð hefði verið
ríkisstjórn.
Chretien er leiðtogi Ftjáls-
lynda flokksins sem vann hrein-
an meirihluta í þingkosningum
í landinu á mánudag. Yfirlýsing
hans um NAFTA er merki um
þá óánægju sem ríkir í Kanada
og Bandaríkjunum með samn-
inginn.
Sagði Chretien að fimm
ákvæðum samningsins yrði að
breyta. Þar á meðal eru ákvæði
er snúa að losun úrgangsefna
og verndun orkuiðnaðarins í
Kanada.
Þrír ferðamenn myrtir í Kaíró
OÐUR byssumaður skaut þijá ferðamenn og særði aðra þijá alvarlega
þar sem þeir sátu að snæðingi á hóteli í Kaíró á þriðjudagskvöld. Talið er
að skotárásin muni draga enn frekar úr aðsókn erlendra ferðamanna til
Egyptalands en ferðamannaiðnaðurinn þar í landi hefur átt undir högg
að sækja vegna árása á vestræna ferðamenn. Mennirnir sem létust voru
tveir Bandaríkjamenn og einn Frakki. Yfirvöld segja manninn sem skaut
ferðamennina, vera geðsjúkan tónlistarmann en á myndinni sést er hann
er borinn út úr hótelinu eftir árásina. Nokkur vitnanna að árásinni segja
manninn hafa hrópað múslimsk slagorð og mótmælt árásum Serba á
múslima í Bosníu.
Fyrirhugaður niðurskurður í breska hemum
Þingmenn Ihalds-
flokks hóta uppreisn
London. Reuter.
JOHN Major, forsætisráðherra Bretlands, varð fyrir áfalli í gær er
14 þingmenn Ihaldsflokksins hótuðu að greiða atkvæði gegn fyrirhuguð-
um niðurskurði á framlögum til landvarna. Þingmeirihluti Ihaldsflokks-
ins er aðeins 17 atkvæði og verði niðurskurðurinn felldur má gera ráð
fyrir að borin verði fram vantrauststillaga á sljórnina.
„Varnir ríkisins er fremsta skylda
ríkisstjórnarinnar. Framlögin til
varnarmála hafa þegar verið skert
um of“, sagði Bill Walker, einn upp-
reisnarmannanna.
Starfsmaður Verkamannaflokks-
ins fann ljósrit af yfirlýsingu þing-
mannanna á glámbekk en þeir sendu
Major hana persónulega. Kenneth
Clarke fjármálaráðherra leggur fram
flárlagafrumvarp sitt í lok nóvember
og er talið að hann vilji draga úr
framlögum til varnarmála um millj-
arð punda, röska 100 milljarða
króna.
Bandaríkjamenn kjósa í tæplega 30 borgum næstkomandi þriðjudag
Frambjóðendur setja bar-
áttu gegn glæpum á oddinn
Repúblikanar í New York hyggja á strandhögg í höfuðvígi demókrata
Boston. Frá Karli Blöndal, fréttaritara Morgunbiaðsins.
Borgarstjórakosningar verða haldnar í mörgum stórborga
Bandaríkjanna á þriðjudag og hafa glæpir og efling lögregluvið-
búnaðar verið efst á baugi í kosningabaráttunni. Mest er spennan
í New York, sem telst vígi demókrata, en gæti nú fallið í skaut
repúblikana.
Allt frá því að David Dinkins
vann einhvern naumasta kosn-
ingasigur sem sögur fara af í New
York yfir Rudolph Guiliani fyrir
fjórum árum hefur fjárhagur
borgarinnar farið versnandi, at-
vinnuleysi aukist og spenna ríkt
milli kynþátta. Dinkins hefur
fengið orð á sig fyrir að virðast
yfir almúgann hafinn og koma
helst aðeins fram í betri .sam-
kvæmum borgarinnar og á tennis-
mótum.
Gyðingar gegn Dinkins?
Ef nefnt skyldi eitt atvik, sem
gæti komið Dinkins í koll, er það
viðbrögð hans við árásum ungra
sveitingja á svokallaða hasidíska
gyðinga á hverfinu Crown
Heights í ágúst 1991. Dinkins
hefur verið gagnrýndur harkalega
fyrir að kveða ofbeldið ekki niður
og gæti það kostað hann það
mörg atkvæði gyðinga að hann
tapi kosningunum.
Giuliani býður sig nú fram gegn
Dinkins að nýju, en honum hefur
ekki tekist að vinna hug og hjörtu
New York-búa. Hins vegar nýtur
hann þeirra forréttinda áskorand-
ans að ekki er hægt að kalla hann
til ábyrgðar á því, sem miður
hefur farið í málefnum borgarinn-
ar.
Demókrötum um öll Bandaríkin
brá mjög í brún þegar þeir misstu
Los Angeles í hendur repúblikana
í vor. Þar hafði repúblikani ekki
borið sigur úr býtum frá árinu
1957. Repúblikanar höfðu síðast
betur í New York árið 1965 og
vilja demókratar enga breytingu
þar á. BiII Clinton Bandaríkjafor-
seti og ýmsir samheijar hans aðr-
ir hafa því lagt leið sína til New
York til að leggja Dinkins lið. Ed
Koch, forveri Dinkins, hefur hins
vegar „af tvennu illu“ lýst yfir
stuðningi við Giuliani.
Samkvæmt skoðanakönnun,
sem birtist í dagblaðinu The New
York Times á þriðjudag nýtur
Dinkins nú stuðnings 46 af hund-
raði skráðra kjósenda, en Giuliani
40 af hundraði. Skekkjumörk í
könnuninni voru
þrír hundraðs-
hlutar og má því
segja að nokkuð
jafnt sé á með
frambjóðendun-
um.
Forskot Dink-
ins gæti einnig
verið orðum
aukið fyrir aðrar
sakir. Sýnt þykir
að skoðanakannanir þar sem
svartur demókrati býður fram
gegn hvítum repúblikana ofmeti
yfirleitt fylgi þess fyrrnefnda og
hefur The New York Times eftir
Larry Hugick, sem er sérfræðing-
ur í gerð skoðanakannana, að
nemi forskot svarts frambjóðanda
minna en átta hundraðshlutum sé
forysta hans í raun engin.
Boston og Detroit
Annars staðar í Bandaríkjunum
virðast borgarstjórar hafa fengið
sig fullsadda. Raymond Flynn lét
af embætti í Boston í Massachu-
setts fyrr á árinu og gerðist sendi-
herra í Páfagarði. Settur borgar-
stjóri, Thomas Mennino, hefur
forystu í kosningabaráttunni hér
í borginni og yrði hann fyrsti
David Dinkins
borgarstjóri Boston af ítölskum
uppruna. Glæpir hafa verið efst á
baugi í kosningabaráttu hans við
Jim Brett, en viðureign þeirra
hefur verið tíðindalaus og sagði
einn dálkahöfunda The Boston
Globe fyrr í vikunni að sér þætti
skemmtilegra að fylgjast með
sokkunum sínum þeytast um í
kýrauga þvottavélar.
Coleman Young gaf ekki kost
á sér til endurkjörs í bílaborginni
Detroit í Illinois eftir 20 ár í borg-
arstjórastólnuri). Þótt báðir borg-
arstjóraframbjóðendurnir þar séu
svartir, hefur kynþáttamisrétti
verið ofarlega á baugi. Sharon
McPhailhefur sagt andstæðing
sinn, Dennis Archer, leiðitaman
hvítum kaupsýslumönnum og
heitið því að fjölga lögregluþjón-
um. Archer kveðst ætla að fara
sparnaðarleiðina og taka lög-
regluþjóna, sem nú sitja við skrif-
borð, og senda þá út á götu.
Svipaðar tillögur til að draga
úr glæpum og ofbeldi heyrast í
öllum þeim tæplega þijátíu borg-
um þar sem kosið verður um borg-
arstjóra eftir tæpa viku, allt frá
New York til Seattle í Washington
og frá Miami á Flórída til Minnea-
polis í Minnesota.