Morgunblaðið - 30.06.1994, Blaðsíða 1
72 SIÐUR B/C/D
145. TBL. 82. ÁRG. FIMMTUDAGUR 30. JÚNÍ1994 PRENTSMIÐJA MORGUNBLAÐSINS
Erfðafjendurnir í japönskum stjórnmálum saman í sljórn
Otti við að umbæt-
ur seu ur sogunm
Tókýó. Reuter.
TOMIICHI Murayama, leiðtogi japanska Sósíalistaflokksins, var í gær
kjörinn forsætisráðherra þriggja flokka stjórnar þar sem erkióvinur
sósíalista um áratugaskeið, Ftjálslyndi lýðræðisflokkurinn, hefur töglin
og hagldirnar. Þar með var bundinn endi á stjórnartíð umbótasinnans
Tsutomu Hata en ýmsir efnahagssérfræðingar óttast, að Murayama
muni stöðva umbótaáætlun fyrri stjórnar, einkanlega í skattamálum.
Auk fyrmefndu flokkanna
tveggja styður stjórnina lítill hægri-
flokkur, sem kallast Framheiji, en
Fijálslyndi lýðræðisflokkurinn, sem
farið hefur með völd í Japan lengst
af frá stríðslokum, mun að líkindun
fá flest ráðherraembættin, þar á
meðal embætti fjármála- og utan-
ríkisráðherra. Fyrstu viðbrögðin við
samstarfi erfðafjendanna í japönsk-
um stjórnmálum voru þau, að gengi
dollarans féll niður fyrir 99 jen og
áhyggjur manna af auknum við-
skiptaeijum Japana og Bandaríkja-
manna jukust. Var því jafnvel spáð,
að dollarinn færi niður í 96 jen, sem
yrði mikið áfall fyrir japanskt efna-
hagslíf.
Andvígur umbótum
Bandaríkjastjóm hefur krafist
umbóta í japönsku efnahagslífi í því
skyni að draga úr miklum ójöfnuði
í viðskiptum ríkjanna, en sérfræð-
ingar telja, að Murayama muni snú-
ast öndverður gegn þeim. Eitt hans
fyrsta verk sem forsætisráðherra
verður hins vegar að mæta til fund-
ar með Bill Clinton, forseta Banda-
rílq'anna, og öðmm leiðtogum helstu
iðnríkjanna í Napólí 8.-10. júlí.
Reuter
Tower Bridge í eina öld
FLUGELDUM komið fyrir á
Tower Bridge, einu af þekktari
mannvirkjum heims, því að í dag
verður haldið upp á aldarafmæli
þessarar brúar, sem hefur ýmist
verið lýst sem verkfræðiundri
eða ímynd öinurlegrar bygginga-
listar Viktoríutímans. Karl prins
mun leggja sitt af mörkiim til
hátíðarinnar, og afhjúpa þar
skjöld. Það tók 400 manns átta
ár að byggja brúna.
Leitin stendur
að „einörðum
Evrópusinna“
Bonn, London. Reuter.
KLAUS Kinkel, utanríkisráðherra
Þýskalands, sagði á þýska þinginu
í gær, að næsti formaður fram-
kvæmdastjórnar Evrópusambands-
ins, ESB, og eftirmaður Jacques
Delors yrði að vera „einarður Evr-
ópusinni". Kenneth Clarke, fjár-
málaráðherra Bretlands, reyndi í
gær að draga úr óánægju frammá-
manna í öðrum ESB-ríkjum með
að Bretar skyldu beita neitunarvaldi
gegn Jean-Luc Dehaene, forsætis-
ráðherra Belgíu, og ítrekaði einlæg-
an Evrópuáhuga bresku stjórnar-
innar.
Kinkel sagði, að Þjóðveijar yrðu
að beita sér fyrir samstöðu um
eftirmann Delors, „einarðan Evr-
ópusinna", en nefndi engin nöfn í
því sambandi. Hann hefur þó lýst
yfir nokkrum sinnum í vikunni, að
hann sjái enga ástæðu til að leita
Morgunblaðið/Golli
að öðrum en Dehaene. Helmut
Kohl, kanslari Þýskalands, gaf hins
vegar í skyn á mánudag, að hann
hefði ekki lengur Dehaene í huga
sem eftirmann Delors og eftir
embættismönnum í Bonn er haft,
að Þjóðveijar séu að leita að öðrum
manni.
í ræðu, sem Kenneth Clarke
flutti hjá Konrad Adenauer-stofn-
uninni í Bonn, lagði hann áherslu
á einlægan Evrópuáhuga bresku
stjórnarinnar og réðst óbeint á „efa-
semdamennina" í íhaldsflokknum
með því að lýsa yflr stuðningi sínum
við einn Evrópugjaldmiðil. Þá sagði
hann, að Bretar hefðu ekkert á
móti Dehaene persónulega, heldur
hefðu þeir ekki talið hann rétta
manninn til að fást við þá efnahags-
legu endurnýjun, sem Evrópu væri
nauðsynleg.
Zhírínovskíj í ham
Kljást við
kríuna
Moskvu. The Daily Telegraph.
ÞJÓÐERNISSINNINN Vladimír
Zhírínovskíj á yfir höfði sér enn
eina ákæruna en hann er að þessu
sinni sakaður um að hafa farið
hamförum á skrifstofu héraðstjór-
ans í Nízhníj Novgorod, sem
stendur við bakka Volgu, vestur
af Moskvu. Það var héraðsstjórinn
sjálfur, Borís Nemtsov, sem setti
fram ákæru á Zhírínovskíj, og
fullyrðir hann að allnokkur skjöl
og skrautmunir hafi horfið af
skrifstofunni.
Vandinn upphófst er Zhír-
ínovskíj lenti á flugvellinum í
Nízhníj Novogrod þar
sem hann hlaut fjand-
Samlegar viðtökur. Loft-
belgur með slagorðinu
„Zhírínovskíj farðu
heim“ sveif yfir borginni,
lögreglufylgd sem hann
taldi sig verðskulda var
hvergi sjáanleg auk þess
sem honum var meinað að koma
fram á svæðissjónvarpsstöðinni.
Því skálmaði Zhírínovskíj inn á
skrifstofur héraðstjómarinnar til
að bera fram kvörtun en héraðs-
stjórinn, Nemtsov, var hvergi sjá-
anlegur. Er fullyrt að
Zhírínovskíj hafi sagt við
einn fulltrúa Nemtsovs:
„Það ætti að skjóta þig“.
Rússneskir þjóðernis-
sinnar bera haturshug til
Nemtsovs, þar sem hann
þykir fijálslyndur í
skoðunum og ekki bætir
úr að hann er gyðingur þar að
auki.
Zhírínovskíj á yfir höfði sér
ákærur fyrir stríðsáróður og fyrir
að ýta undir þjóðernisátök, sem
varðar við lög í Rússlandi.
KYLFINGAR, sem stunda golf-
íþróttina á Nesvelli á Suðurnesi
á Seltjarnarnesi, eiga stundum
við fleira að glíma en sína eigin
getu og erfiðar brautir, að
minnsta kosti á vorin. Þá getur
krían verið aðgangshörð og eins
gott að beina kylfunni upp en
ekki niður. Hér eru það þau
hjónin Geirarður Geirarðsson
og Sigrún Fjeldsted, sem reyna
að bægja fuglinum frá. Mikið
fuglalíf er á Nesinu og fylgjast
kylfingar grannt með allt frá
því varpið hefst þar til ungar
eru koinnir á legg.
Zhirínovskíj
Dollari
enná
niðurleið
London. Rcutcr.
GENGI Bandaríkjadollara féll enn í
gær og fór þá niður fyrir 99 japönsk
jen. Að þessu sinni var fallið rakið
til þeirra ummæla Lloyds Bentsens,
fjármálaráðherra Bandaríkjanna, að
óvissan í stjórnmálum Japans tefði
fyrir viðræðum um viðskipti ríkj-
anna.
Sumir kauphallarstarfsmenn og
miðlarar bjuggust við, að seðlabank-
ar reyndu að styrkja gengi dollarans
en öðrum fannst líídegra, að iðnríkin
sjö reyndu að samræma vaxtastefnu
sína á G-7-fundinum í Napólí 8.-10.
júlí. Sögðu ýmsir sérfræðingar, að
gengi dollarans yrði ekki haldið uppi
nema vextir yrðu hækkaðir í Banda-
ríkjunum en lækkaðir í Þýskalandi
og hugsanlega einnig í Japan.
Viðskiptahagnaður Japana
Meginástæða fyrir lækkandi
gengi á dollaranum er gífurlega
hagstæður viðskiptajöfnuður í Japan
gagnvart Bandaríkjunum og einnig
vegna þess, að iðnríkin hafa lítið
gert til að styðja það. Þrátt fyrir
gengisfall dollarans urðu litlar breyt-
ingar á verðbréfamörkuðunum í
gær.
-------------
*
Utlegð Ara-
fats lokið
Kairó. Reuíer.
YASSER Arafat, leiðtogi PLO,
Frelsissamtaka Palestínumanna,
mun snúa aftur í átthagana á Gaza
um helgina eftir 27 ára útlegð.
Um 100 Palestínumenn og tugir
erlendra fréttamanna munu fylgja
Arafat þegar hann kemur til Gaza
en upphaflega var áætlað, að hann
færi fyrst til Jeríkó. Þar búa hins
vegar aðeins 15.000 manns en
nærri ein milljón á Gaza.