Morgunblaðið - 30.06.1994, Blaðsíða 17

MORGUNBLAÐIÐ
ERLEIMT
FIMMTUDAGUR 30. JÚNÍ 1994 17
KBINGLUNNI SIMI: G0D930
STÓRVERSLUN LAUGAVEGI 26 SÍMI: 600926
LAUGAVEGI 96 SÍMI: 600934
Sérfræðingar sannfærð-
ir en erfingjarnir efast
að gera hann mannlegri. Fáum orð-
um er eytt í þau fjölmörgu ástaræv-
intýri sem einvaldurinn átti utan
hjónabands og aðeins óbeint vísað
til Clöru Petacci, ástkonu hans, sem
var tekin af lífi um leið og hann í
apríl 1945.
Útgáfa á næsta ári?
Það var ítalskur kaupsýslumaður
sem kom bókunum á framfæri en
hann kveðst hafa fundið þær í kistu
í húsi föðurs síns. Samkvæmt ít-
ölskum lögum halda erfingjar höf-
unda útgáfurétti í fimmtíu ár eftir
dauða hans. Synir Mussolinis, Vitt-
orio og Romano, og dóttir, Edda,
eru á lífi og og því verður ekki
hægt að gefa bækurnar út fyrr en
28. apríl á næsta ári.
Leiðinleg lesning
Ekki er að efa að bækumar
munu verða mjög umdeildar og er
skemmst að minnast „dagbóka"
Mussolini heilsar Hitler árið 1943 í Vím
Hitiers sem Sunday Times greiddi
2 milljónir punda fyrir en reyndust
síðar falsaðar. Meðal þeirra sér-
fræðinga sem hafa rannsakað bæk-
urnar er Denis Mack Smith, sagn-
fræðingur við Oxford-háskóla, sem
ritað hefur ævisögu Mussolinis og
er einn helsti sérfræðingurinn um
fasisma á Ítalíu. Hann segist ekki
í nokkrum vafa um að Mussolini
hafi sjálfur skrifað bækumar, m.a.
vegna þess hversu leiðinlegar af-
lestrar þær séu, falsarar hefðu
reynt að gera lesninguna áhuga-
verðari. Þá telja fyrrum sérfræðing-
ur British Museum í greiningu fals-
aðra skjala og sérfræðingur Banda-
ríska herfræðistofnunarinnar, bæk-
urnar ófalsaðar og segja að séu þær
falsaðar, sé um meistaraverk að
ræða. Einu aðilamir sem er í vafa
eftir að hafa skoðað bækurnar em
Sotheby’s uppboðshaldararnir, sem
segjast ekki treysta sér til að full-
yrða að Mussolini hafi sjálfur skrif-
að bækumar.
Dagbækur Benitos Mussolinis fundnar?
London, Róm. The Daily
Telegraph. Reuter.
DAGBÆKUR, sem tal-
ið er að séu verk ítalska
einvaldsins Benitos
Mussolinis, hafa skotið
upp kollinum í London.
Séu þær ófalsaðar, er
um að ræða einn merk-
asta ritverkafund ald-
arinnar. Vitað er að
Mussolini hélt dagbæk-
ur mestallan sinn emb-
ættisferil frá 1921 en
þær hurfu árið 1945
er hann var handtek-
inn. Dagbækumar,
sem The Sunday Te-
legraph hefur komið
höndum yfír, em frá
tímabilinu 1935-1939.
Sagnfræðingar og rithandarsér-
fræðingar sem kannað hafa bækum-
ar telja þær ósviknar én Romaro
sonur leiðtogans er ekki á sama
máli, segir t.d. afar ólíklegt að faðir
sinn hafí verið svo bamalegur að
hefja skrif hvers dags á ávarpinu
„kæra dagbók“
Meðal þess sem haldið er fram í
dagbókunum er að Mussolini hafí
alls ekki verið samþykkur hernaðar-
brölti Þjóðveija í Evrópu á síðari
hluta fjórða áratugarins og að hann
hafi reynt að hafa hem-
il á Hitler, sem hann
óttast og fyrirlítur. Er
Mussolini rifjar upp
fyrstu kynni sín af
Hitler í Feneyjum árið
1934, minnist hann
þess hversu dúðaður
Hitler var, „greinilega
að stikna í rykfrakkan-
um... svitinn límdi hár
hans við höfuðið“.
Mussolini lýsir ritverki
Hitlers „Mein Kampf“
sem „vitleysu" og segir
bókina algerlega
„ólæsilega".
Einmana og
þunglyndur
Þá þykja dagbæk-
urnar veita óvenjulega sýn á líðan
einvaldsins, sem er einmana, þung-
lyndur og treystir engum. í dagbók-
unum segir margoft frá því er
Mussolini horfír út um gluggann á
höfuðstöðvum sínum við Palazzo
Venezia í Róm, sér mannmergðina
á götum úti og öfundar fólkið af
því frelsi sem það njóti.
Svo virðist sem dagbækumar séu
skrifaðar með það í huga að þær
komi fyrir sjónir annarra og eigi
að bæta ímynd Mussolinis með því
Benito Mussolini
fer fyrir hersveit
sinni í Róm árið
1938.
París. Reuter.
FRANSKI auðjöfurinn og stjórnmálamaðurinn Bernard Tapie var handtek-
inn á heimili sínu í París eldsnemma í gærmorgun, eftir að hafa verið
sviptur þinghelgi til þess að sækja mætti hann til saka fyrir skatt- og
viðskiptasvik. Tapie æpti ókvæðisorð að lögregluþjónum sem tóku hann
höndum, en var látinn laus seinna í gær eftir að Eva Joly, rannsóknardóm-
ari, hafði lagt hald á vegabréf hans og bannað honum að fara úr landi í
þijár vikur.
Meint lögbrot Tapies snúast með-
al annars um lystisnekkjuna hans,
Tissoe-
meninu
skilað
Kaupmannahöfn. Reuter.
ÞJOFARNIR, sem stálu ómet-
anlegum fornminjum úr
Mosgárd-safninu í Árósum fyrr
í mánuðinum, skiluðu feng sín-
um í gær gegn 1,8 milljón kr.
lausnargjaldi, að sögn dönsku
lögreglunnar. Þýfínu, Tissoe-
hálsmeninu og nokkrum
smærri skartgripum, hefur nú
verið skilað til safnsins í Árós-
um en þjófarnir eru enn lausir.
Lögreglan vildi ekki gefa upp
hvernig skiptin hefðu átt sér
stað en sagði að þjófanna væri
leitað. „Við fengum fljótlega
fréttir af því úr undirheimum
höfuðborgarinnar að þjófarnir
væru að reyna að selja
skartgripina. Við máttum því
engan tíma missa," sagði Gar-
up Merrild, aðalvarðstjóri.
Ekki var upplýst um hver
greiddi lausnargjaldið fyrir þýf-
ið.
sem er skráð sem flutningaskip, til
þess að opinber gjöld af henni séu
hagstæðari en ella.
Að sögn lögreglu bölsótaðist
Tapie mikið þegar rannsóknarlög-
reglumenn vöktu hann kiukka fímm
mínútur yfír sex í gærmorgun. Lög-
reglu í Frákklandi er óheimilt að
fara inn á einkaheimili fyrir klukk-
an sex á morgnana. Mun Tapie
hafa kallað lögreglumennina „fas-
ista“ og heitið þeim ófögrum örlög-
um. Handjárna þurfti manninn um
tíma til þess að hafa hemil á bræði
hans, en búið var að ieysa hann
þegar ekið var burt með hann í lög-
reglubíl með tilheyrandi sírenuvæli.
Var fyrst farið í aðalstöðva rann-
sóknarlögreglunnar þar sem Tapie
var kærður fyrir að móðga lögreglu-
menn, en síðan var haldið til skrif-
stofu Joly rannsóknardómara.
Hálfri annarri klukkustund síðar
birtist Tapie brosandi og sagði við
fréttamenn: „Þetta var óhjákvæmi-
legt og nú er þetta búið.“
Ætlaði til Marokkó
Joly mun hafa talið líklegt að
Tapie myndi reyna að fiýja ann
laganna með því að vera í burtu frá
Frakklandi til 19. júlí, en eftir þann
tíma nýtur hann þinghelgi sem full-
trúi á Evrópuþinginu. Sjónvarps-
stöðin TFl greindi frá því að heim-
ili Tapies hefði verið hlerað að skip-
an Joly, og þannig hefði hún kom-
ist á snoðir um fyrirætlanir hans
um að fara til Marokkó og dvelja
þar þangað til Evrópuþingið kemur
saman.
Tapie bannað
að yfirgefa
Frakkland