Morgunblaðið - 30.06.1994, Blaðsíða 2

2 FIMMTUDAGUR 30. JÚNÍ 1994
MORGUNBLAÐIÐ
FRETTIR
Leitar logandi ljósi að konum sem bera nafnið Elsabet
Vantar eina í viðbót
til að nafnið
fáist samþykkt
ELSABET Sigurðardóttir og
Hörður Sævar Hauksson fá
ekki að skíra dóttur sína í höf-
uðið á Elsabetu og sonur Aðal-
heiðar Daníelsdóttur og Hall-
dórs Óskars Arnoldssonar fær
ekki að heita eftir afa sínum
því nöfnin Elsabet og Arnold
eru tvö þeirra nafna sem
mannanafnanefnd hefur hafn-
að á þeim forsendum að þau
séu ekki íslensk að uppruna.
Elsabet eldri leitar að konum
sem heita Elsabet, til þess að
mannanafnanefnd geti sam-
þykkt nafnið á dótturina.
Elsabet yngri er enn óskírð
og ekki skráð með neitt nafn
í þjóðskrá. Elsabet móðir henn-
ar segir að þær séu þrjár sem
hafi skráð nafnið Elsabet sem
fornafn og ein sem hafi það
sem annað nafn. Til þess að
nafnið fáist samþykkt af
mannanafnanefnd segir Elsa-
bet að hún þurfi að finna eina
konu sem bar þetta nafn í
manntali 1910 eða einhveija
sem bar það fyrir árið 1845.
Elsabet hefur eytt miklum
tíma í að leita að öðrum konum
sem bera þetta nafn. Hún seg-
ir að hún sé nú þegar búin að
finna sex konur sem báru þetta
nafn á árunum 1873 til 1902
en það dugi ekki til.
Takist henni ekki að finna
fleiri konur sem bera þetta
nafn &3ur en dóttir hennar
verður 6 m&naða gömul þann
10. júlí er lögum >amkvæmt
hægt að beita dagsektum sem
nema allt að 1.000 krónum.
Nafnið er komið frá
langömmu Elsubetar, sem var
dönsk og ömmu hennar sem
var færeysk, en þær hétu Else-
beth. Var nafnið íslenskað þeg-
ar Elsabet eldri var skírð.
Hún segir að sér finnist rök-
in fyrir því að nafnið fáist ekki
skráð þar sem það sé ekki ís-
Morgunblaðið/Kristinn
ARNOLD var skírður eftir afa sínum fyrir tveimur árum síðan,
en nafnið hefur ekki verið samþykkt og því er nafnið hvorki skráð
í kirkjubækur né í þjóðskrá. Elsabet eldri og yngri eru á myndinni
til hægri. Ekki hefur enn fengist samþykki frá mannanafnanefnd
fyrir því að stúlkan fái að heita í höfuðið á móður sinni. Nefndin
telur hvorugt nafnanna íslenskt að uppruna.
lenskt skrýtin þar sem nafn
eins og Lísbet sé samþykkt.
„Ef verið er að tala um hvað
sé íslenskt, þá er lítill hluti
nafna sem telst íslenskur," seg-
irhún.
Fékk að skíra drenginn
Arnold
Baráttan um nafnið á Arnold
tefur staðið í um tvö ár. Ef
•kki er búið að gefa barni sam-
lykkt nafn innan sex mánaða
ei heimilt að beita dagsektum
se« nema allt að 1.000 krónum
á dig og samkvæmt því er
sekt'oreldra Arnolds orðin um
hálf nilljón króna, en Aðal-
heiðursegir að enn hafi ekki
borist íein rukkun.
Aðaheiður segir að í fyrstu
hafi húnverið bæði reið og sár
út í manianafnanefnd, en nú
sé henni sama. Drengurinn
hafi verið skírður og þó það
fáist ekki skráð í kirkjubækur
eða þjóðskrá, þá verði bara að
hafa það. „Tíminn mun vinna
með okkur í þessu máli,“ segir
hún.
Drengurinn fékkst skírður á
sínum tíma og segir Aðalheið-
ur að presturinn hafi sagt að
einungis væri um formsatriði
að ræða að fá samþykki
mannanafnanefndar fyrir
nafninu. Annað hafi þó komið
á daginn. Hún sé nú hætt að
reyna að fá mannanafnanefnd
til þess að skipta um skoðun.
Afi barnsins, sem drengur-
inn heitir í höfuðið á er Dani
að hálfu og segir Aðalheiður
það vera skýringuna á nafninu.
Þeim hafi verið í mun að skíra
barnið í h$fuðið á honum þar
sem maður hennar sé einka-
barn.
Kosningar í Stykkishólmi
og á Hólmavík úrskurðaðar ógildar
Sameining aug-
lýst að loknum
framboðsfresti
NEFND þriggja lögfræðinga hefur úrskurðað sveitarstjórnarkosningarn-
ar í sameinaðri Helgafellssveit og Stykkishólmsbæ ógildar, en þrír aðil-
ar kærðu til sveitarstjórnar og tvær kærur bárust til sýslumanns. For-
senda úrskurðarins er að ráðuneytið hafi auglýst sameiningu sveitarfélag-
anna eftir að framboðsfrestur rann út þann 30. apríl. Önnur þriggja
manna nefnd lögfræðinga úrskurðaði nýlega sveitarstjórnarkosningar í
sameinaðri Hólmavík og Nauteyrarhreppi ógildar á sömu forsendum og
segir Haraldur Blöndal, lögfræðingur, að þessir úrskurðir þýði að kosn-
ingar í þremur öðrum sveitarfélögum séu líka ólöglegar. Ellert Kristins-
son, oddviti sjálfstæðismanna í Stykkishólmi, segist búast við því að
úrskurðurinn verði kærður til félagsmálaráðuneytisins.
Haraldur er lögfræðingur kæru-
aðila í báðum hreppunum og segir
hann að ef úrskurðurinn verði
kærður til félagsmálaráðuneytis-
ins, álíti hann að starfsmenn þess
séu ekki færir um að úrskurða í
málinu. Það stangist á við stjórn-
sýslulög. Því verði þess krafist að
þeir víki, enda séu það þeir sem
hafi birt auglýsingarnar of seint.
Vikufrestur er til að kæra úr-
skurðinn til félagsmálaráðuneytis-
ins, sé það ekki gert fara kosning-
ar fram að nýju.
Niðurstöður nefndanna tveggja
eru nánast samdóma. Forsendur
úrskurðarins vegna kosninga á
Hólmavík, en þar var sameining
Naureyrarhrepps og Hólmavíkur
auglýst 9. maí, er að þar sem sam-
eining sveitarfélaganna hafí verið
auglýst eftir að framboðsfresti
lauk, þá hafí ekki verið um eigin-
legan framboðsfrest að ræða.
í úrskurði nefndar um kosningar
á Stykkishólmi segir að samkvæmt
lögum sé framboðsfrestur fjórar
vikur og eigi megi stytta hann
vegna sveitarstjórnakosninga. Þar
sem sameining Stykkishólms og
Helgafellssveitar hafí ekki verið
tilkynnt í Stjórnartíðindum fyrr en
níu dögum fyrir kosningar hafi
verið um mjög takmarkaðan fram-
boðsfrest að ræða í sveitarfélaginu.
Frestur til að kæra kosningar
er ein vika og eftir sveitarstjórnar-
kosningarnar þann 28. maí sl. bár-
ust kærur frá tveimur sveitarfélög-
um.
Haraldur segir að úrskurðurinn
þýði að ógilda hefði mátt kosning-
ar í þremur öðrum sveitarfélögum.
Sveitarfélögin eru Höfn í Horna-
fírði, Isafjörður og Dalabyggð.
Sameining sveitarfélaganna hafí
verið auglýst eftir að framboðs-
frestur rann út. Sameining Hafnar
í Hornafirði, Mýrarhrepps og
Nesjahrepps var auglýst í Stjórnar-
tíðindum þann 11. maí sem og
sameining Snæfjallahrepps og ísa-
fjarðar. Sameining hreppanna sem
standa að Dalabyggð var auglýst
þann 20. maí.
Kosningarnar markleysa
Haraldur segir alveg ljóst að
kosningareglur hafi verið brotnar
í sveitarféiögunum fimm. Því séu
kosningarnar markleysa. „Það er
hneyksli að grundvallarreglur um
kosningar hafi verið brotnar," seg-
ir hann og að í þeim þremur
sveitarfélögum sem engin kæra
hafí borist frá verði menn að gera
upp við sig hvort þeir hafi áhuga
á að sitja áfram í sveitarstjórn þar
sem ljóst er að kosningarar séu
ólöglegar.
„Það er fagnaðarefni að sá ráð-
herra sem bar ábyrgð á þessu skuli
hafa hrökklast úr ríkisstjórn," seg-
ir Haraldur.
Gæslufangi réðstá annan í Síðumúlafangelsi og slasaði hann í andliti
GÆSLUVARÐHALDSFANGI í
Síðumúlafangelsi, Bernard Gra-
notier, sem þar er vegna gruns um
íkveikju í safnaðarheimili Bahá’í-
trúflokksins í apríl, réðst á annan
gæsluvarðhaldsfanga, Ólaf Gunn-
arsson, í gærmorgun og slasaði
hann svo að flytja varð hann á
sjúkrahús þar sem hann liggur nú
með sprungu í ennis- og kinn-
beini. I fyrradag hafði Útlendinga-
eftirlit, ákveðið að Granotier yrði
vísað úr landi og birt honum þá
ákvörðun án þess að henni væri
mótmælt. Sú ákvörðun var tekin
að höfðu samráði við ríkissaksókn-
ara sem áður hafði, að sögn Hall-
varðs Einvarðssonar ríkissaksókn-
ara, ákveðið að höfða ekki refsi-
mál á hendur Granotier vegna
íkveikjunnar þar sem hann væri
líklega ósakhæfur en ekki þætti
ástæða til að vista hann í öryggis-
gæslu.
Árásin varð skömmu fyrir kl.
8.30 í gærmorgun. Ólafur mun
hafa verið hálfsofandi í klefa sínum
þegar Granotier réðst á hann hon-
um að óvörum og sló hann í höfuð-
ið með kaffíkönnu, samkvæmt
upplýsingum Sigurðar Gísla Gísla-
sonar, lögfræðings Fangelsismála-
stofnunar. Sigurður Gísli segir að
fangaverðir hafi strax orðið varir
við að eitthvað var að gerast í klefa
Ólafs og gripið í taumana.
Var talínn ósakhæfur
og skyltli vísað úr landi
Ólafur var fluttur með sjúkrabíl
á slysadeild. Læknir á Borgarspít-
ala sagði við Morgunblaðið í gær-
kvöldi að hann væri með sprungu
í ennisbeini og í kinnbeini og nokk-
uð skorinn eftir árásina. Að sögn
læknisins eru meiðslin ekki lífs-
hættuleg en í gær var talið líklegt
að maðurinn yrði á sjúkrahúsinu í
1-2 daga.
Ekki heimilt að flytja Ólaf í
annað fangelsi
Granotier og Ólafur voru einu
fangamir á þessum gangi í Síðu-
múlafangelsi, eina fangelsi lands-
ins fyrir gæslufanga. Að sögn Sig-
urðar Gísla var meginreglan um
gæsluvarðhald áður sú að menn
voru í einangrun, en með lögum
frá 1991 var þeirri reglu breytt.
Samkvæmt hinum nýju reglum er
opið milli klefa og fangar hafa
fijáls samskipti, nema sérstaklega
sé kveðið á um annað. Ekki er
vitað hvert tilefni árásarinnar var,
eða að væringar hafi verið með
föngunum tveimur fram að þessu.
Bemard Granotier var settur í
sérstaka gæslu eftir árásina, en
forstöðumenn fangelsa hafa heim-
ild til að grípa til slíkra ráða vegna
agabrota. Rannsóknarlögregla rík-
isins vinnur nú að rannsókn á til-
drögum árásarinnar.
Sigurður Gísli sagði að Ólafur
Gunnarsson yrði að öllum líkindum
fluttur í Síðumúlafangelsið á ný,
þegar hann útskrifaðist af sjúkra-
húsinu. Hann væri í gæsluvarð-
haldi og fangelsismálayfirvöldum
því ekki heimilt að flytja hann í
annað fangelsi. Fram hefði komið
að hann ætlaði að una dómi, sem
kveðinn var upp í máli hans þann
21. júní og hæfi afplánun refsingar
samkvæmt honum eftir að dómur-
inn hefði borist formlega frá ríkis-
saksóknara. Ríkissaksóknari gæti
heimilað að hann yrði fluttur fyrr
í afplánunarfangelsi, en slík heim-
ild hefði ekki borist.
Að sögn Jóhanns Jóhannssonar
hjá Útlendingaeftirlitinu var ákveð-
ið í fyrradag að vísa Bemard Gra-
notier úr landi og var sú ákvörðun
tekin að höfðu samráði við ríkissak-
sóknara.
Mótmælti ekki brottvísun
Hins vegar hafði ekki verið
ákveðið hvenær framfylgja ætti
ákvörðuninni. Granotier hafði verið
kynnt ákvörðun um brottvísun úr
landi og hafði hvorki hann né lög-
maður hans andmælt henni, að
sögn Jóhanns. Ákvörðun útlend-
ingaeftirlits byggist á 12. grein
laga um eftirlit með útlendingum
sem heimilar m.a. að vísa manni
úr landi sem áður hefur verið vísað
frá einhverju Norðurlandanna, eins
og við á um Granotier.
Til að skera úr um hvort Bemard
Granotiers væri sakhæfur eða ekki
hafði Hæstaréttur með úrskurði
gert honum að sæta geðrannsókn
meðan á gæsluvarðhaldi hans stóð.
Hallvarður Einvarðsson rík
saksóknari sagði í samtali '
Morgunblaðið í gær að ákvörði
embættis síns um að höfða ek
refsimál á hendur Granotiers he:
byggst á 2. mgr. 113. greinar la,
um meðferð opinberra mála þ
sem segir að falla megi frá sa
sókn ef sakborningur virðist ósa
hæfur og ekki sé nauðsynlegt
gera kröfu um að hann verði bei
ur öryggisráðstöfunum samkvæi
fyrirmælum hegningalaga en þ
er að fínna skilyrði þess að ósa
hæfur maður verði dæmdur í <
yggisgæslu í stað fangelsis en þ
sem dæmdir eru til öryggisgæi
eru nú vistaðir á Sogni.
Hallvarður sagði að þegar þe
ákvörðun hefði verið tekin hef
ekki verið talin skilyrði til að vií
Granotier í öryggisgæslu. Ha
vildi aðspurður ekkert fullyrða i
hvort árásin í gær kynni að brej
forsendum þessarar afgreiðslu
sagði ljóst að afstaða til þess y
tekin eftir að embættinu bæri
rannsóknargögn frá RLR veg
árásarinnar.
Gæsluvarðahald það sem Bei
ard Granotier hafði verið úrsku:
aður í átti að renna út um mána<
mótin en samkvæmt upplýsingi
Morgunblaðsins var í gær g<
krafa í héraðsdómi um framler
varðhald yfír honum.