Morgunblaðið - 07.02.1995, Blaðsíða 40

40 ÞRIÐJUDAGUR 7. FEBRÚAR 1995
MORGUNBLAÐIÐ
MINNINGAR
ANNA KRISTJANA
BJARNADÓTTIR
+ Anna Kristjana
Bjarnadóttir
fæddist í Reykjavík
17. apríl 1920. Hún
lést á Landspítalan-
um 24. janúar sið-
astliðinn. Foreldar
hennar voru Ingi-
björg Steingríms-
dóttir og Jón Bjarni
Pétursson blikk-
smiður. Anna átti
fimm systkini sem
öll eru látin nema
Inga Lillý.
Anna giftist
Hans Jörgen Hans-
en árið 1939. Þau skildu. Þau
áttu eina dóttur saman, Mar-
gréti Hansen, sem á þijú börn
með eiginmanni, sínum Arnari
Guðmundssyni. Árið 1954 gift-
ist Anna Guðlaugi Kristmanns-
syni, sem er látinn. Þau áttu
einn son, Bjarna Guðlaugsson,
en hann á þijú börn með eigin-
konu sinni, Margréti Ríkarðs-
dóttur.
Útför Önnu Bjarnadóttur fór
fram í kyrrþey frá Fríkirlyunni
í Reykjavík 3. febrúar.
HÚN elsku amma mín er dáin.
Mig langar til að minnast hennar
með nokkrum orðum. Þegar ég
hugsa til baka koma margar falleg-
ar minningar upp í hugann. Enda
bjuggum við amma í sama húsi
fyrstu fjörtán árin mín. I Grana-
skjóli er stór garður sem amma
hafði unun af að snyrta og laga
til. Hún var manneskja sem rækt-
aði garðinn sinn af alúð og natni.
Ef veður var gott var amma komin
* til að dytta að einhveiju. Hvort sem
það var að klippa tré, skrapa máln-
ingu, mála eða gera eitthvað annað
'aðkallandi. Henni féll sjaldan verk
úr hendi enda var hún kraftmikil
kona til munns og handa. Og ef
veður bauð ekki uppá útiveru var
einfalt að finna eitthvað til dundurs
innandyra. Með þijú barnaböm í
kjallaranum var auðvelt að finna
verkefni. Amma lagfærði saum-
sprettur, setti bætur á slitnar buxur
og sá um að allt væri i lagi. Hún
var alltaf með augun opin og fylgd-
ist grannt með okkur í uppvextin-
um. Hún spurði hvort við værum
ekki svöng, hvort við vildum ekki
banana eða annað góðgæti? Amma
bakaði bestu vínarbrauð í heimi.
Þau voru svo góð að hún þurfti að
gefa okkur barnabömunum sína
krúsina hveiju sem við földum til
að geta maulað þau i okkur í næði
fyrir hinum.
Eg man sérstaklega eftir einni
sérstakri athöfn úr Granaskjólinu.
Alltaf þegar amma fór út úr húsinu
ErfícÍrykkjur
Glæsileg kaffí-
hlaðborð, fallegir
salir og mjög
góð þjónusta.
Upplýsíngar
í síma 22322
FLUGLEIDIR
HöTfif ÍJPTLEIÖIR
tKrossar
áleiði
I viSarlit og málaSir
Mismunandi mynsiur, vönduo vinna.
Sliwi 91-35929 oq 35735;
þurfti að „ganga“ eins
og hún kallaði það. Þá
fékk hún vanalega eitt
okkar til að ganga um
íbúðina með sér til að
athuga hvort hellur
eldavélarinnar væru
ömgglega kaldar,
slökkt væri á ljósum,
skrúfað fyrir krana
o.s.frv. Þessari athöfn
lauk ævinlega með því
að hún tók rækilega í
útidyrahurðina til að
athuga hvort hún væri
ekki traustlega læst.
Þetta gat tekið óratíma
og krafðist mikillar nákvæmni og
þolinmæði þegar ungar manneskjur
áttu í hlut. Ég varð stundum pirmð
þegar kannski var búið að fara yfir
íbúðina tvisvar. Það þýddi ekkert
að láta það í ljós. Þetta varð að
gera. Amma vildi hafa þetta svona
og hún var ákveðin og föst fyrir.
Athöfnin kenndi mér vandvirkni
og sýndi af hve mikilli alúð hún
amma sá um heimili sitt. Allt varð
að yera fínt og fágað.
Ánægjulegt var að heyra ömmu
segja frá. Sérstaklega hafði hún
gaman af að segja frá uppvaxtarár-
um sínum á Vesturgötunni, frá líf-
inu og tilvemnni í gamla daga. Hún
talaði ætíð af mikilli virðingu um
foreldra sína sem hún var mjög
stolt af.
Mér fannst sérstaklega skemmti-
legt hvað amma var alltaf ung í
anda. Hún hafði mikla ánægju af
því að skemmta sér og lifði lífinu
lifandi. Allt fram á síðasta dag
reyndi hún að fara reglulega út að
dansa. Hún var mikill unnandi tón-
listar og ef góð tónlist heyrðist í
útvarpinu var hún farin að dilla sér
með það sama.
Þegar ég var lítil horfði ég oft á
hana af einlægri aðdáun og var
staðráðin í því að þegar ég yrði
fullorðin ætlaði ég að verða alveg
eins og hún, alltaf hress og kát,
með næmt auga fyrir björtu hliðun-
um í lífinu.
Þrátt fyrir að amma hafði gengið
í gegnum margvíslega erfiðleika á
lífsgöngu sinni var hún þeim ein-
stöku hæfileikum gædd að horfa
alltaf fram á veginn, bjartsýn og
lífsglöð.
Lífsþróttur hennar var einstakur
og alltaf stutt í glettnina, allt fram
á síðasta dag. Þannig var hún, sama
á hveiju dundi, alltaf haldið áfram
og dugnaðurinn og lífsgleðin í fyrir-
rúmi.
Ég veit að ég á aldrei eftir að
gleyma þeim stundum sem ég átti
með ömmu og af henni lærði ég
margt.
Ég minnist hennar sem konu sem
var kát og glöð og einstaklega
sterkur persónuleiki. Það var aldrei
deyfð í kringum hana.
Ég veit að nú líður þér vel, elsku
amma mín, og þú hefur fengið góð-
Blömmtofa
Friöfinns
• Suðuriandsbraut 10 fy
108 Reykjavík. Simi 31099
Opið öll kvöld
til ki. 22,- einnig um helgar.
Skreytingar við öll tiiefni.
Gjafavörur.
ar móttökur hinum megin. Og að
lokum vil ég segja við þig það sem
þú sagðir svo oft við mig, elsku
amma mín: Guð geymi þig.
Ingibjörg Anna Arnarsdóttir.
Hún var glæsileg kona, hávaxin
og bar höfuðið af stakri reisn. Anna
Bjarnadóttir var stórkostleg kona í
viðkynningu. Hún var vinur í raun
og þeir sem kynntust henni litu upp
til hennar. Ég átti því láni að fagna
að kynnast Önnu fyrir rúmum fímm
árum. Þau kynni voru afar ánægju-
leg og gefandi af hálfu Önnu. Hún
vildi hafa hönd í bagga með bama-
börnum sínum sem litu til hennar
sem fyrirmyndar af einstakri virð-
ingu og aðdáun. Og það var reynd-
ar í gegnum eitt þeirra sem fundum
okkar Ónnu bar saman. Ingibjörg
Anna, sem síðar varð eiginkona
mín, var ljósið hennar ömmu sinnar
enda skírð í höfuðið á henni og Ingi-
björgu móður hennar. Eitt af því
fyrsta, sem ég man eftir að tilvon-
andi eiginkona mín hafi sagt í mín
eyru, var að hún vildi líkjast henni
ömmu sinni, sem væri algjör „nagli“
og svo sannarlega með munninn
fyrir neðan nefið.
Það var því ekki lítill spenningur-
inn hjá mér að fá að hitta þessa
merkilegu konu. Hún brást ekki
vonum mínum, æðrulaus og með
kímnigáfu sem befði getað drepið
fíl - úr hlátri. Hún var risavaxinn
húmoristi og hnittin í tilsvörum með
afbngðum. Eftir því sem ég kynnt-
ist Önnu betur sá ég hvernig hún
tókst á við lífið með skapinu. Lund-
in var yfirleitt leikandi létt en hún
kunni líka að gráta. Það er mesti
misskilningur að það sé óhollt að
gráta og Anna þurfti oft á því að
halda að geta grátið erfiðleikana
burt. Hún átti að mörgu leyti af-
skaplega erfitt líf að baki en henni
tókst að sigrast á sorginni með ein-
stakri lund sinni. Meira að segja
sjúkdómurinn, sem að lokum hafði
yfirhöndina, þurfti að lúta í lægra
haldi fyrir skapinu hennar Önnu.
Þá vann hún sér inn sex dýrmæt
ár sem hún nýtti einstaklega vel til
að skemmta sér, fara í „siglingar"
á sólarstrendur og til að dansa. Ég
hef aldrei áður kynnst eldri konu
sem var jafn dansfíkin og hún. Á
hveiju sunnudagskvöldi á meðan
heilan leyfði fór hún út að dansa
með eldri borgurum og hafði alltaf
jafn gaman af. Hún dansaði þangað
til fætumir gátu ekki lengur borið
hana, í orðsins fyllstu merkingu.
Hún var svo sannarlega ung í
anda þegar hún hvarf á braut úr
þessum heimi.
Ég minnist allra hlýju og glettnu
brosanna hennar, ég minnist kjöt-
súpunnar og vínarbrauðanna, sem
hún bauð okkur hjónakomunum svo
oft í, allra skemmtilegu samræðn-
anna og gjafmildinnar sem Anna
var svo rík að. Ég á eftir að muna
eftir sérríi með sterku út í og svo
mörgu öðm á meðan ég lifi. Ég
þakka samveruna og allar ljúfu
stundirnar. Ég veit að nú fær hún
að dansa eins og hún vill - og strá
í kringum sig glettni og gleði eins
og gimsteinum og gulli.
Óllum aðstandendum hennar
votta ég dýpstu samúð mína.
Bjarni Brynjólfsson.
Anna frænka var sérstök kona.
Hávaxin, þrekin kona sem talaði svo
skýrt og kvað fast að orðunum, með
andlitsdrætti, sem voru eins og
meitlaðir. Hún fór ekki með neinn
sérstakan tepruskap, en hún var
hjartahlý og vinur vina sinna. Nú
er hún látin eftir áralanga baráttu
við illvígan sjúkdóm. Það var erfitt
að horfa á þennan ójafna leik, þenn-
an óvin sem sigraði hana að Iokum.
Anna var ætíð lífsglöð og jafnan
hrókur alls fagnaðar á öllum manna-
mótum. Ég man þá tíð er ég var
hjá henni í gamla daga og hún pass-
aði mig. Þá söngst þú alltaf falleg
lög, ég mun aldrei gleyma því.
Nú ert þú komin til Guðs og við
vitum að þú fylgist með okkur og
þér líður aftur vel hjá Guðlaugi þín-
um, afa og ömmu. Eitt vil ég segja
um þig, þú þorðir að vera þú sjálf.
STEFÁN GUNN-
BJÖRN EGILSSON
+ Stefán Gunnbjörn Egilsson
fæddist á Laxamýri í Suður-
Þingeyjarsýslu 14. desember
1904. Hann lést á heimili sínu
í Reykjavík 25. janúar síðastlið-
inn og fór útför hans fram frá
Fossvogskirkju 2. febrúar.
MIG langar til að minnast með fáein-
um orðum Gunnbjöms Egilssonar
tækjafræðings, sem látinn er í hárri
elli hér í Reykjavík. Ævir okkar
Gunnbjöms lágu nefnilega samsíða
í hálfa öld, og svo nálægt hvor ann-
arri að þær snertust iðulega. Gunn-
bjöm var einn þeirra manna sem ég
þekkti nánast frá því ég man eftir
mér, því faðir minn, Steinþór Sig-
urðsson framkvæmdastjóri Rann-
sóknaráðs ríkisins, átti þátt í því að
Gunnbjöm fluttist suður frá Akur-
eyri á stríðsárunum og hóf störf við
Atvinnudeild Háskólans. Auk þess
vomm við Gunnbjörn ögn skyldir í
móðurætt mína, afkomendur Kristj-
áns Jósepssonar á Halldórsstöðum í
4. og 6. lið, og vegna mannkosta
hans leit ég jafnan á hann sem
frænda minn. En sérstaklega lágu
leiðir okkar þó lengi saman á vett-
vangi starfsins, því Gunnbjörn var
í mörg ár lykilmaður í bergfræði-
rannsóknum hér á landi, fyrst og
löngum eini „þunnsneiðameistari"
vor, og afar flínkur í þeirri grein.
Hann var nefnilega slíkur völundur
í höndunum að til listamanna mátti
teljast, sem kannski var önnur kraft-
birting listgáfu Laxamýrarættar
sem hæst reis með föðurbróður hans
Jóhanni Siguijónssyni skáldi. Góðir
þunnsneiðameistarar eru ekki sér-
lega margir í veröldinni, og því mjög
eftirsóttir af háskólum og rann-
sóknastofnunum, en íþrótt þeirra er
m.a. í því fólgin að undirbúa berg-
sýni undir smásjárskoðun með því
að slípa þau niður í ‘/30 millimetra
þykkt. Og á leiðinni frá steinmola
til fullkominnar þunnsneiðar af réttri
þykkt eru margar gryfjur til að falla
í, jafnvel fyrir handlagna menn og
vandvirka.
Það hefi ég fyrst heyrt af Gunn-
bimi, að hann var húsvörður í
Menntaskólanum á Akureyri á þeim
tíma er Dalvíkuijarðskjálftinn reið
yfir 1934. Þegar húsin hristust hróp-
aði Sigurður Guðmundsson skóla-
meistari: „Hvar er Gunnbjörn," því
hann vissi að enginn gæti tekizt á
við þá vá þegar jörðin, sjálf undir-
staðan, svíkur annar en Gunnbjörn.
Slíkan afburðamann vildi Steinþór
Sigurðsson, sem þá var kennari við
MA, að sjálfsögðu fá til liðs við sig
þegar byg'gja skyldi upp starfsemi
Atvinnudeildarinnar. Á þeim tíma
voru íslendingar að gera margs kon-
ar tilraunir með nýtingu orkulinda
sinna og jarðefna, og meðal fyrstu
verkefna Gunnbjarnar hér syðra
mun hafa verið könnun á silfur-
bergsnámunni á Helgustöðum við
Reyðarfjörð. Mér er hann í bams-
minni í herbragga vestan við At-
vinnudeildarhúsið, þar sem allir
bekkir voru þaktir silfurbergi. Síðar
kenndi Tómas heitinn Tryggvason
honum að slípa þunnsneiðar og eins
og fyrr sagði varð hann fljótlega
meistari í þeirri grein. Auk þess að
smíða og gera við alla hluti eftir
þörfum.
Þegar Atvinnudeild Háskólans var
beytt í Rannsóknastofnanir atvinnu-
veganna með lögum 1965, flutti
Gunnbjöm upp á Keldnaholt með
Rannsóknastofnun byggingariðnað-
arins, með viðkomu í húsi „Klúbbs-
ins“ við Sigtún. Þar vann hann að
margvíslegum prófunum á stein-
steypu og öðmm efnum, auk tækja-
smíði og viðhalds. Og loks, eftir að
hann „komst á eftirlaun", var sett
upp fyrir hann aðstaða til þunn-
sneiðagerðar á Náttúrufræðistofn-
Þú varst svo fjölbreytt í skapi,
óvenjuleg m.a. vegna þess, að þú
lést viðmælanda þinn finna álit þitt
með svipbrigðunum einum. Þeir sem
til þekkja muna sjálfsagt eftir því,
að þú gast lyft manni upp með and-
litssvipnum einum saman, glaðst
yfir velgengni manna. Þú gast grát-
ið, en aftur á móti sigrast á erfíðleik-
um án þess að blikna.
Þú varst trúuð kona, jafnvel svo
að aldrei þurfti að efast. Þeir sem
þannig trúa, tala ekki sýknt og heil-
agt um Guð, um sjálfsagða hluti
þarf ekki að tala. Þú varst lengi í
stjórn Fríkirkjusafnaðarins eins og
amma Ingibjörg. Þú áttir margar
vinkonur sem sátu við eldhúsborðið
þitt, fengu sér kaffisopa með örlít-
illi mjólk saman við. Þú last blöðin
og spjallaðir við þær. Þú spurðir
frétta og sagðir okkur fréttir sem
þú kryddaðir með kímnigáfu þinni.
Þegar sjúkdómurinn gerði fyrst vart
við sig tók hún því með jafnað-
argeði sem einkenndi hana. Hún var
með óbilandi baráttuþrek og barðist
hatrammlega við þennan óboðna
gest sem settist að í líkama hennar.
Hún hélt áfram að vera meinfyndin
og hafa gaman af að glettast við
aðra. Hún hringdi oft og spurði mig
hvemig sjúkdómurinn væri nú eða
hvort hann væri horfínn. Að lokum
varð hún að láta í minni pokann
fyrir þeim sjúkdómi sem að endingu
heltók hana og kvaddi hana til feðra
sinna. Hún dó með reisn voru orð
hjúkrunarfræðings, sem sá um
hana. Slíka konu er gott að þekkja.
Margs er að minnast,
inargt er hér að þakka.
Guði sé lof fyrir liðna tíð.
Margs er að minnast,
margs er að sakna.
Guð þerri tregatárin strið.
(V. Briem)
Ég, fjölskylda mín, faðir minn og
móðir mín sem nú hefur misst sitt
síðasta systkini sendum Margréti,
Jóni Bjama og fjölskyldum þeirra
okkar innilegustu samúðarkveðjur.
Jón Bjarni Þorsteinsson.
un, þar sem hann vann eftir þörfum
í mörg ár.
Gunnbjöm Egilsson var góðmenni
og göfugmenni, Ijúfur og lítillátur.
Mér er hann minnisstæður með sitt
konunglega Laxamýrarnef, lágvax-
inn, grannur og höfðinglegur, hal-
landi sér yfir gijótslípivélina með
logandi sígarettu í munnvikinu og
pírandi augun vegna reyksins. Ára-
tug eftir áratug að vinna sína vinnu
með handbragði listamannsins.
Sumir hafa bent á það, til að skýra
þverstæðuna um ágæta heilsu og
langlífí Gunnbjörns og hina eilífu
rettu í munnvikinu, að á yngri árum
gekk hann í mörg sumur um allt
Odáðahraun ásamt Ólafi Jónssyni,
sem var að viða sér efni í ritverk
sitt um þá miklu eyðimörk. Og senni-
lega er það ágæt skýring, því eins
og þeir gömlu sögðu: „í kili skal
kjörviður" og „lengi býr að fyrstu
gerð“.
Þótt Gunnbjörn Egilsson væri sér-
lega vel gefínn til líkama og sálar,
varð lífíð honum að ýmsu leyti mót-
drægt. Ungur lenti hann í slysi sem
fékk mikið á hann, kona hans átti
lengi við heilsuleysi að stríða, og
sitthvað fleira varð til sorgar. En
Gunnbjörn var jafnan æðrulaus,
kurteis og yfírlætislaus, enda segir
í sálmi: „Guð það hentast heimi fann,
það hið blíða blanda stríðu. Allt er
gott sem gerði hann.“ Eftir lifa vin-
ir Gunnbjörns og afkomendur, sem
geyma minningar um góðan dreng
og óvenjulega heilsteyptan mann-
kostamann.
Sigurður Steinþórsson.
í upphafí minningargreinar Har-
alds Ásgeirssonar um Stefán Gunn-
björn Egilsson á blaðsíðu 32 í Morg-
unblaðinu fimmtudaginn 2. febrúar
féll af misgáningi niður vísa eftir
Oddrúnu Jóhannsdóttur, eiginkonu
Gunnbjarnar. Eru hlutaðeigandi
innilega beðnir afsökunar á þessum
mistökum. Vísan er svona:
Hugurinn sér langa leið
ljós á klettastalli.
Einn þar magnar álfur seið
undir bláu fjalli.