Morgunblaðið - 11.10.1995, Síða 32

.32 MIÐVIKUDAGUR 11. OKTÓBER 1995
MINNINGAR
MORGUNBLAÐIÐ
SVANUR
LÁRUSSON
+ Svanur Lárus-
son var fæddur
28. maí 1913 á
Breiðabólstað á
Skógarströnd á
Snæfellsnesi, en
fluttist ungxir með
foreldrum sínum til
Reykjavíkur. Hann
lést á Landakots-
spítala 3. október
síðastliðinn 82 ára
að aldri. Foreldrar
' Svans voru Arn-
björg Einarsdóttir,
f. 11. júlí 1879, d.
30. nóv. 1945, og
séra Lárus Halldórsson, f. 19.
ágúst 1875, d. 16. nóv. 1918.
Systkini Svans voru Bárður,
Rósa, Sigurbjörg, Einar og
Halldór. Sigurbjörg er nú ein
eftirlifandi.
Svanur var kvæntur Gunn-
þórunni I.R. Stefánsdóttur frá
Arnarstöðum í Núpasveit í N-
Þing., f. 11. mars 1915, d. 23.
maí 1961. Börn
þeirra eru: Sonja
Einara, gift Þóri
H. Oskarssyni ljós-
myndara; Lárus,
skósmiður, kvænt-
ur Ragnheiði Egils-
dóttur læknafull-
trúa; og Halldór
Orn, skósmiður,
kvæntur Elsu E.
Drageide. Aður var
Svanur í sambúð
með Sigurbjörgu
Benediktsdóttur
frá Ásmundarnesi í
Strandasýslu og
áttu þau saman tvær dætur:
Svanbjörgu Láru, gifta Geir-
laugi Sigfússyni verslunar-
manni, Finnfríði Huldu, gifta
Þorsteini Jónssyni sjómanni.
Barnabörnin eru fjórtán og
barnabarnabörnin 15.
Útför Svans fer fram frá
Dómkirkjunni í dag og hefst
athöfnin klukkan 15.00.
ÞAÐ ER einkennileg tilfínning þeg-
•fc^ar dauðinn og sorgin betja að dyrum
þá skuli hugurinn jafnframt fyllast
þökk fyrir það að sá, sem gaf, skuli
nú loksins líka hafa tekið.
Eitthvað þessu líkt var það samt
að morgni 3. október sl. þegar
tengdafaðir minn Svanur Lárusson
kvaddi þennan heim.
Ég hafði staldrað við hjá honum
nokkurn tíma þegar þessi dagur var
rétf nýhafinn en sýnu lengur konan
mín eða til kl. 4, en kallið kom svo
kl. 6 en það hefði getað dregist svo
að öllum fannst að því léttir, því
slík var líðan Svans búin að vera
dapurleg alllengi. Það eru nokkur
ár frá því fyrst var vitað um þennan
sjúkdóm, sem læknavísindin standa
frammi fyrir að mestu ráðþrota.
Meðferð, sem Svanur fékk hjá
læknum og hjúkrunarfólki, hefur
þó framlengt hans lífdaga um all-
langan tíma og skal hér öllum þakk-
að, sem þar komu að og ekki siV
á hans erfiðu dögum nú í lokin
bæði á Borgarspítala og í Landakoti.
Það var hinn 10. ágúst sl. að við
hjónin fylgdum honum á Borgarspít-
alann en þá hafði af honum dregið
jafnt og þétt og var hann alls ekki
fær um að vera lengur heima. Þá
þrýsti hann hönd mína og sagði:
„Jæja, þá er líklega komið að leiðar-
lokum, Þórir minn.“
Hann átti nú eftir að þrýsta hönd
mína á þennan hátt nokkru oftar
og í handtakinu fann ég í hvert sinn
þó engin orð væru sögð: „Jæja, þetta
gæti þó allt eins orðið það síðasta,"
en það vantaði aðeins eina viku upp
á að mánuðirnir yrðu tveir.
Svanur var að eðlisfari lífhræddur
en sýndi mikið æðruleysi og dugnað
þessa síðustu daga.
Ég kynntist honum fyrir hartnær
40 árum og höfðu kynni okkar ver-
ið allnáin því nokkuð var hann hjá
okkur hjónum, því lengstum bjó
hann einn og tengdamóðir mín lést
þegar aðeins voru fimm ár liðin frá
því að við hjónin kynntumst.
Af þessu leiddi m.a. að Svanur
var flest þessi ár hjá okkur á jólum
og fann maður alla tíð hvað honum
var hugleikið að gefa þrátt fyrir lít-
il efni.
Ekki var hann maður auðugur á
veraldlega vísu en var því ósínkari
þegar að því kom að gefa börnum
sínum, bamabömum og nú síðustu
árin bamabamabömum.
Líf hans var reyndar oft og lengi
enginn dans á rósum.
t
Þökkum innilega auðsýnda samúð og
hlýjug við andlát og útför
ÁSTUÞÓRÐARDÓTTUR
frá Bergi,
Vestmannaeyjum.
Þórða Berg Óskarsdóttir, Birkir Baldursson,
Óskar Eyberg Aðalsteinsson, Margrét Árdis Sigvaldadóttir,
Bjarni Ólafur Birkisson,
Ásta Sigríður Birkisdóttir,
barnabarnabörn,
og Bergþóra Þórðardóttir.
t
Innilegar þakkir fyrir auðsýnda samúð
og hlýhug við andlát og útför mannsins
míns, föður okkar, afa og langafa,
GUÐMUNDAR A. ERLENDSSONAR
Ijósmyndara,
Skeiðarvogi 25,
Reykjavik.
Sérstakar þakkir til hjúkrunarfólks á
13D á Landspítalanum fyrir góða
umönnun.
Auður Guðmundsdóttir,
María Guðmundsdóttir,
Kristfn Guðmundsdóttir, Ólafur Yngvi Högnason,
Sigrún Guðmundsdóttir, Vilhjálmur Þorláksson,
Anna Dóra Guðmundsdóttir, Gunnlaugur Sigurðarson,
barnabörn og langafabörn.
Hann var yngstur systkina og var
aðeins fimm ára þegar faðir hans
lést úr spönsku veikinni árið 1918
og ólst því upp hjá móður sinni, sem
lifði til ársins 1945.
Móðir hans Arnbjörg hafði ekki
úr miklu að spila eftir að faðirinn
séra Lárus Halldórsson, sem verið
hafði prestur á Breiðabólstað á
Skógarströnd, lést.
Á þessum árum var ekkert trygg-
ingakerfi og ekki er mér kunnugt
um að embættismenn svo sem prest-
ar hafi haft nokkurn sjóð til að rétta
ekkjum hjálparhönd og má nærri
geta að Ámbjörg móðir hans hafi
oft átt erfiða daga þau 27 ár, börn-
in sex, Svanur yngstur og það elsta,
Bárður, 16-17 ára.
Þetta hefur eflaust mótað hinn
unga dreng og haft áhrif og föður-
missirinn kann að hafa valdið því
að Svan vantaði ef til vill svolitla
hörku til að beijast áfram og lét
því fara nokkuð illa með sig á stund-
um eins og þegar hann hafði farið
til náms í útvarpsvirkjun, sem aldeil-
is hefur nú þótt spennandi og fram-
andi starfsgrein á þessum árum.
Eitthvað fórst fyrir með námssamn-
inginn og fiosnaði Svanur upp frá
þessu námi sínu.
Það var ekkert Iðnnemasamband
þá, sem gætti réttar iðnnema enda
ýmsar sögur til frá þessum árum
þar sem iðnnemar máttu þola ýmis-
legt misjafnt því annars voru þeir
bara reknir.
Svanur var alla tíð hagur mjög
og handlaginn og eitthvað hefur
setið eftir í honum af útvarpsvirkja-
náminu því oft gerði hann við út-
vörp og þess háttar og jafnvel úr
og klukkur. Þá vann hann ýmis fleiri
störf þar sem handlagnin kom að
góðum notum svo sem við bílavið-
gerðir og ýmsa málmsmíði.
Síðustu starfsár sín vann hann
hjá miklum ágætismanni Jóhannesi
Guðnasyni við að smíða eldavélar,
Sólóeldavélar, sem margir kannast
við og hafa hjá sér á sveitabæjum,
í sumarbústöðum og í bátum og
jafnvel víðar.
Ég veit að Svani féll veT að vinna
hjá Jóhannesi enda fóru skoðanir
þeirra nokkuð saman, báðir til
vinstri og höfðu lífsstrit og erfiðleik-
ar eflaust haft sín áhrif til að móta
þeirra pólitísku skoðanir.
Fann ég þó oft að ekki höfðu
þessar pólitísku skoðanir djúpar
rætur og ekki eins og manni finnst
hjá sumum jaðra við trúarbrögð
heldur var réttlætiskenndin rík og
þó umfram allt að þeim væri hjálp-
að, sem þörfína höfðu mesta.
Ég held að þrátt fyrir að við hefð-
um ekki að öllu jöfnu aðhyllst sama
stjórnmálaflokkinn þá hafí skoðanir
okkar farið nokkuð saman um lífið
sjálft og tilveruna.
Eitt höfðum við Svanur sameig-
inlegt umfram nokkuð annað og það
var áhugi okkar á að spila á harmon-
iku og höfðum við báðir til að bera
allnokkra sjálfsþjálfun á það hljóð-
færi, sem sagt spiluðum eftir eyranu
eins og það er ætíð kallað.
Svanur þótti vel liðtækur harm-
onikuleikari og hafði yndi af að
hlusta á góðan harmonikuleik um-
fram aðra tónlist.
Þegar nú er komið að skilnaði
um hríð eru ótal minningar, sem
hrannast upp og margs að minnast,
en hér skal láta staðar numið.
Ég þakka Svani fyrir samfygldina
í þessu lífí og veit að nú líður honum
betur hjá þeim guði, sem við kristn-
ir menn trúum á og ég er þess full-
viss að við eigum eftir að mætast
aftur þegar þar að kemur. Það þyk-
ir allgott að ná því að verða 82
ára, en það er líka gott að fá að
fara til guðs þegar lífið er orðið svo
sem það var undir það síðasta.
Góður guð geymi Svan Lárusson
þangað til við hin komum á eftir.
Þórir Halldór Óskarsson.
Nú hefur hann Svanur afí minn
verið leystur frá þrautum sínum en
undanfarin ár hefur hann átt við
erfið veikindi að stríða. Afi var mjög
hlédrægur maður og held ég að hon-
um hafi liðið best í einrúmi enda
hafði hann yfirleitt nóg fyrir stafni.
Hann var mjög handlaginn og voru
ófáir hlutimir, sem honum tókst að
koma í lag eftir að þeir höfðu verið
dæmdir ónýtir. Þessu til staðfesting-
ar vitna ég í orð systursonar míns
Jóhannesar þegar hann sagði gjarn-
an: „Hann afí, sem getur allt.“
Afí átti heima í nágrenni við ljós-
myndastofuna hjá okkur pabba og
eftir að hann hafði lokið sinni starf-
sævi kom hann daglega til okkar og
þá nokkum veginn á sama tíma
hvern dag því vanafastur var hann
eins og gengur með eldri menn.
Ef hann kom ekki þá fór maður
að athuga hvort ekki væri allt í lagi.
Ekki gerði hann alltaf langan stans
en oft gaf hann sér tíma til að rifja
upp ýmislegt frá fyrri árum og þótti
mér það iðulega bæði fróðlegt og
skejnmtilegt.
Á yngri árum má segja að líf afa
hafí stjórnast að verulegu leyti af
einum mesta óvini mannkynsins
„Bakkusi" og átti fjölskyldan hans
oft erfítt vegna þess. Þó hefur móðir
mín sagt mér, að þrátt fyrir þennan
alvarlega veikleika hafi þau alltaf
getað treyst á hann á jólum, virðing
hans fyrir fæðingarhátíð Frelsarans
var slík að hann var ætíð allsgáður
síðustu vikumar fyrir jólin og hjálp-
aði til við undirbúninginn.
Ég man ekkert aðfangadagskvöld
án afa og það sama gildir um Olgu
Sonju dóttur mína og er ég viss um
að hún á eftir að sakna langafa um
næstu jól eins og reyndar við öll í
fjölskyldunni.
Þó hann hafí verið orðinn mjög
lasburða fyrir síðustu jól fór hann
t
Innilegar þakkir fyrir auðsýnda samúð og hlýhug við fráfall og útför
móður okkar og tengdamóður,
frú AÐALBJARGAR BJÖRNSDÓTTUR,
Miklubraut 18,
Reykjavík,
er lést 23. september sl. ,
Sigurlaug Jóhannsdóttir, Skarphéðinn Björnsson,
Þorfinnur Jóhannsson, Ingibjörg Karlsdóttir,
Björn Jóhannsson,
barnabörn og barnabarnabörn.
t
Innilegar þakkir til þeirra, sem sýndu
okkur samúð, vináttu og hlýhug vegna
andláts okkar elskulega föður og
tengdaföður,
ÖGMUNDAR ÓLAFSSONAR
vélstjóra
frá Litla-Landi,
Vestmannaeyjum,
Norðurbrún 1,
Reykjavík.
Börn og tengdabörn.
sem endranær með móður minni að
kaupa jólagjafímar en hann hafði
gaman af að velja þær sjálfur, sér-
staklega fyrir börnin og voru þau
alltaf mjög ánægð með þær gjafír.
Olga Sonja á ennþá dúkku, sem
hann gaf henni þegar hún var
tveggja ára og var hún ekki lengi
að velja henni nafn „Langafí“. En
það var ekki aðeins gaman að þiggja
af afa, það var ekki síður gaman að
gefa honum, það þurfti ekki að vera
mikið, hann gladdist yfír litlu.
Undir niðri held ég að afí hafí
verið trúaður maður og lýsti hann
fyrir börnum sínum á mjög sérstakan
hátt nokkmm dögum fyrir andlátið
að í upphafi veikindabaráttu sinnar
hefði hann upplifað nærvem Krists.
Með eftirfarandi ljóðlínum í þýð-
ingu Stefáns Thorarensen kveð ég
afa minn:
Ég heyrði Jesú himneskt orð:
„Kom, hvíld ég veiti þér.
Þitt Hjarta’ er mætt og hðfuð þreytt;
því halla’ að bijósti mér.“
Ég heyrði Jesú himneskt orð:
„Sjá Heimsins ljós ég er.
Lít þú til mín og dimman dvin
og dagur ljómar þér.“
Ég leit til Jesú, ljós mér skein;
það ljós er nú mín sól,
er lýsir mér um dauðans dal
að Drottins náðarstól.
Harpa Þórisdóttir.
Ég ætla að skrifa örfá orð um
tengdaföður minn, sem nú er látinn.
Ég ætla ekki að rekja ættir hans.
Svanur var dulur maður, sagði
ekki mikið. Hann var listamaður í
höndum, alveg sama hvað hann
gerði. Svanur vann með bróður mín-
um á bílaverkstæði hjá Sveini Egils-
syni í gamla daga. Hann sagði mér
að þeir hefðu ekki verið með betri
réttingamann.
Þau eru ófá stykkin sem Svanur
lagaði eða smíðaði fyrir okkur, t.d.
lampar, gleraugu, snældustokkur,
höldur á bakka, og er þetta bara
brot af því sem hann gerði.
Eins spilaði hann á harmoniku og
spilaði á böllum hér áður fyrr. Svan-
ur hefði ekki verið hrifinn af skjalli,
þannig að ég læt hér staðar numið.
Ég þakka góð kynni, Svanur minn.
Einnig þakka ég hvað þú varst dætr-
um mínum góður.
I bljúgri bæn og þökk til þín,
sem þekkir mig og verkin mín.
Ég leita þín, Guð, leiddu mig,
og lýstu mér um ævistig.
Ég reika oft á rangri leið,
sú rétta virðist aldrei greið.
Ég geri margt, sem miður fer,
og man svo sjaldan eftir þér.
Sú ein er bæn í btjósti mér,
ég betur kunni þjóna þér,
því veit mér feta veginn þinn,
að verðir þú æ Drottinn minn.
(Pétur Þórarinsson.)
Guð geymi þig. Ég kveð að sinni.
Það var vestast í Vesturbænum
þar sem fjaran og sjórinn voru við
bæjardyrnar. Þar ólst ég upp hjá
ömmu minni frú Arnbjörgu Éinars-
dóttur ásamt föðurbróður mínum
Svani Lárussyni, sem hér er kvadd-
ur. Amma mín og afi, séra Lárus
Halldórsson, voru prestshjón á
Breiðabólsstað á Skógarströnd en afí
lést 1918 eftir að þau höfðu flutt til
Reykjavíkur.
Á heimili ömmu minnar voru for-
eldrar mínir Margrét og Einar auk
Bárðar og Svans en gift voru Rósa,
Sigurbjörg og Halldór. Þegar ég var
barn kom sorgin til okkar og var hún
sár og gleymist aldrei. Fyrst dó
móðir mín aðeins 19 ára og síðan
fórust bræðurnir Bárður og Halldór
með b.v. Ólafi frá útgerðarfélaginu
Alliance 2. nóvember 1938. Þá dó
faðir minn Einar eftir tíu ára baráttu
við berkla aðeins 30 ára, 1941.
Sigurbjörg lifir nú ein systkinanna.
Svanur var í sambúð með Sigur-
björgu Benediktsdóttur og átti með
henni tvær dætur, Láru og Huldu,
sem aldar voru upp hjá móðurfólki
sínu. Þau slitu samvistir.