Morgunblaðið - 05.11.1995, Blaðsíða 22
tjp*
22 SUNNUDAGUR 5. NÓVEMBER 1995
MORGUNBLAÐIÐ
í
;
1
f
t
<
;
;
r
t
f.
Eftir Guðmund Guðjónsson
Pétur var fyrst um sinn
ósköp venjulegur dreng-
ur og gekk hefðbundinn
menntaveg þar til ungl-
ingsárunum var náð. Þá heillaði
hann sjómennskan. Hann réð sig
á fragtskip og sigldi um heimsins
höf. Kom þá til ýmissa fjarlægra
hafna. Þá var hann um tíma á síld
í Norðursjó, meðan einhver síld
fannst þar, og um tíma var hann
meira að segja stríðsmaður, um
borð í Tý, nánar tiltekið Hval 9 í
50 mílna þorskastríðinu við Breta.
„Það var mikið ævintýri. Við vor-
um að klippa á togvíra og svoleið-
is. Það var helv. gaman!“ segir
Pétur og hlær við endurminning-
unni.
Og hann er á því að hann hafi
verið ósköp dæmigerður. En fyrir
22 árum varð vendipunktur í lífí
Péturs. Hann hafði kynnst Önnu
S. Einarsdóttur og þau hófu bú-
skap sem stendur enn þann dag í
dag. Það blasti við í beinu fram-
haldi að festa sig í sessi í ein-
hverri góðri vinnu á fastalandinu.
Leiðin lá til SS, fýrst í verslun
félagsins á Bræðraborgarstíg þar
sem Hafliði heitinn bróðir hans var
verslunarstjóri. Um leið byrjaði
hann að nema kjötiðn. Dvölin hjá
SS var þó ekki löng, því leiðin lá
skjótt í Kjötbúð Tómasar, lands-
þekkta verslun sem staðsett var í
kjallara á homi Laugarvegs,
Bankastrætis og Skólavörðustígs
og rekin af myndarskap af Garð-
ari H. Svavarssyni. Þar var Pétur
innanbúðar í sex ár, er hann hætti
og hélt út á þá braut að ljúka kjöt-
iðnamáminu. Það tók tvö ár undir
merkjum SS og síðan tók við ár í
verslun Víðis í Starmýri.
Þrotabúin keypt
Þótt þrjú ár séu ekki langur tími
þá getur margt gengið eftir á
skemmri tíma eins og dæmin
sanna. Eftir að Pétur hætti í Kjöt-
búð Tómasar tóku þar við stjórn
nýir eigendur sem sigldu í gjald-
þrot og í febrúar 1984 varð enn
vendipunktur í lífi Péturs er hann
keypti þrotabúið.
„Það hafði verið illa farið með
nafn Kjötbúðar Tómasar og ekki
um það að ræða að halda því.
Þarna fæddist því Kjötbúr Péturs
og var fyrst til húsa í kjallaranum
gamla. Ég þekkti innviðina frá
gamalli tíð og var með ákveðnar
hugmyndir um hvaða áherslur
þyrftu að vera til að rétta rekstur-
inn við. Ég fékk fljótt byr undir
báða vængi þó að þetta sé og hafi
aldrei verið neinn dans á rósum,“
segir Pétur.
I janúar 1991 gekk Pétur síðan
skrefinu lengra og keypti þrotabú
Verslunarinnar Austurstræti 17 og
rak báðar verslanimar undir Kjöt-
búrsnafninu til ársins 1993, að
hann brá búi í gamla kjallaranum
og hefur einbeitt sér síðan að versl-
uninni í Austurstræti. Hvað var
það í umhverfinu sem olli því að
tvær verslanir af þessu tagi á líkum
slóðum lögðu upp laupana?
„Á þessum áram vora stórmark-
aðimir að sækja í sig veðrið og í
gangi var gengdarlaus vitleysa
með niðurboðum á vörum, of lítilli
álagningu, þannig að kaupmenn
voru að borga með sér á sama tíma
og þeir voru í dýru leiguhúsnæði.
Þegar þannig aðstæður skapast
hefur enginn efni á því að sóa einni
einustu krónu. Þetta voru því erfið-
ir tímar,“ segir Pétur.
Var það þess vegna að þú hætt-
ir með aðra búðina?
„Það var nú ekki svo. Við höfum
ávallt lagt á það ríka áherslu að
vera með faglega og persónulega
þjónustu og mér fannst þetta vera
orðið þannig að ég eyddi öllum
deginum í að hlaupa á milli búð-
anna og standa í alls konar snatti
og snúningum sem ekki komu við-
skiptavinunum sérstaklega til
góða, að minnsta kosti ekki með
beinum hætti. Auk þess var gamla
búðin í iitlu húsnæði og löngu búin
að sprengja utan af sér starfsem-
Morgunblaðið/Sverrir
NÁTTÚRU-
BARNW
ÍBÚRINU
VIÐSKIPnAIVINNULÍF
ÁSUNNUDEGI
►Pétur Kúld Pétursson er fæddur í Reykjavík árið
1953. Hann ólst þar einnig upp en hélt sig að mestu
til sjós á unglingsárunum, eða þar til fyrir 22 árum
að hann sneri sér að kjötiðn og lét í vaxandi mæli til
sín taka í verslunarrekstri. Hann er nú kenndur við
KjötbúrPéturs. Kannski má eins segja að Kjötbúrið
í Austurstræti sé alveg eins kennt við hann.
ina. Þetta hefur undið svo upp á
sig.“
Ankabúgrein í vexti
Hvað áttu við þegar þú talar
um að starfsemi hafí undið upp á
sig?
„Með tilkomu Hagkaups, Bónus
og hvað þeir nú heita allir þessir
stórmarkaðir, þá þurfa smærri
verslanimar að hafa einhveija sér-
stöðu sem gerir gæfumuninn. Ann-
ars er hætt við að reksturinn verði
afar þungur. Það loddi alltaf við
gömlu búðina, Kjötbúð Tómasar,
að þar fengu menn ferska villibráð
af hvers kyns tagi, enda var og
er Garðar H. Svavarsson mikill
veiðimaður og auk þess með góð
sambönd. Þetta var vinsælt og gaf
versluninni sérstöðu og hana hef
ég ræktað. Landsmenn hafa tekið
vel við sér seinni árin, hafa lært í
vaxandi mæli að meta góðan mat
og fjölbreyttari matreiðslu.
„Éftirspurnin á þessu sviði hefur
því aukist verulega og þar af leið-
andi má ekki slá slöku við. Við
eram að tala um rjúpur, gæsir,
hreindýr, endur, svartfugl og
reyktan villtan lax, en Reykofninn
í Kópavogi reykir fyrir okkur átta
tonn af laxi á sumri. Lambakjötið
okkar má auk þess heita að sé
hrein villibráð og hreindýrakjötið
er hreinasta lostæti. Það er hins
vegar að klárast núna, veiðikvótinn
var skorinn svo mikið niður, og ég
er að athuga með að sækja um
undanþágu til þess að flytja inn
hreindýrakjöt frá Grænlandi. For-
dæmin eru komin. Þessi matur,
villibráðin, er yfírleitt uppistaðan
í matarpökkunum sem við erum
beðnir fyrir árið um kring og alveg
sérstaklega rétt fyrir jólin. Það er
breytilegt hvað við sendum marga
matarpakka um heim allan, en
talan hleypur á bilinu frá 1.500
og upp í 2.000 á hverjum jólum.
Þetta era Islendingar að senda
vinum og ættingjum og viðskipta-
vinahópurinn er raunar mjög fjöl-
breyttur. Ég get nefnt að banki í
Lúxemborg fær 100 flök af reykt-
um laxi hver jól, þrír læknar í Hous-
ton í Texas fá 20 til 25 flök af
reyktum laxi þrisvar á ári. Uppi-
staðan í matarpökkunum er þó
þolgott kjöt eins og hangikjöt.
Hraðþjónustan er hins vegar orðin
það pottþétt og góð, að við getum
meira að segja sent frosinn físk og
hann er varla þiðnaður er hann er
kominn í hendurnar á móttakanda.
Að reigja sig í norður...
Pétur telur að á ýmsan hátt
mætti standa betur að verðmæta-
sköpun í útflutningi. Hann telur
t.d. að leggja beri miklu meiri
áherslu á villibráðarímyndina. „Við
eram með feikilega gott hráefni í
höndunum og eigum bara að reigja
okkur í norður og láta rigna upp í
nefið. Það mætti til dæmis stofna
fyrirtæki með sérbúðir, eina t.d. í
New York, aðra í Lundúnum og
þá þriðju í París, hafa toppklassa
íslenska matvöra þar á boðstólun-
um, lambalæri, hryggi, svartfugl,
rjúpu, hreindýr, lax. Verðleggja
hátt.
„Það gæti þurft að borga með
slíkum verslunum í 2 til 3 ár, en
síðan er ég sannfærður um að
hróður þeirra myndi berast. Þetta
væri betri auglýsing en einhverjar
niðurgreiðslur. Henda bara lakara
kjötinu og selja góða kjötið dýrt!“
segir Pétur og segist vera opinn
fyrir alls konar hugmyndum af
þessu tagi og fleirum.
„Því skyldum við ekki prófa
þetta? Hvað eru ekki Frakkar t.d.
að gera með sína matargerð og
hráefni? Þeir era að borða lóur og
skógarþresti og það era ekki ódýrar
máltíðir. Ég hef smakkað lóur
þama úti. Þær era æðislega góðar.
Ég hef ekki smakkað þresti, en séð
þá matreidda, það era girnilegir litl-
ir kjötbitar!,“ bætir Pétur við.
Matarpakkarnir þekktu í jóla-
vertíðinni eru ekki einu matar-
sendingarnar sem Pétur í Búrinu
stendur fyrir. Eins og alkunna er,
fyrirfinnst varla sá staður á
jarðkúlunni að þar sé ekki eða
hafi nýlega verið íslendingur. Og
mjög víða eru Islendingafélög,
stór og smá! Og þau halda þorra-
blót. Að sjálfsögðu. Pétur segist
vera með 1.200 til 1.500 manns
í þorrablótum erlendis á hveiju
ári og það færist í vöxt að hann
sé beðinn um að koma sjálfur út
með matargámnum til að laga
hann ofan í soltna landa sína.
Hann hefur ekki getað sinnt því
sem skyldi, en á síðasta þorra lét
hann þó tilleiðast og stóð fyrir 170
manna þorrablóti íslendingafé-
lagsins í Frakklandi. Veislan fór
fram á báti úti á Signu og var
„ógleymanleg" að sögn Péturs.
Af framanskráðu má ráða að
það sem fyrir augu ber í verslun-
inni AusturStræti 17 sé aðeins brot
af þeirri starfsemi sem fram fer í
nafni Kjötbúrs Péturs. Hvað segir
Pétur um það? Hann glottir og
segir: „Það er rétt, það er bara
brot af öllu saman. Samt vil ég
ekki gera lítið úr því, það fara fram
1.100 til 1.500 sölur á degi hveij-
um. Sumar þeirra era að vísu smá-
ar, kannski ein jógúrt, en aðrar
era stærri eins og gengur. Það
labbaði háseti af japönsku skipi
hérna út rétt áðan með vörur upp
á 22.000 krónur, þannig að það
er allur gangur á þessu. Stundum
ér ég spurður hveijir versli hérna
eiginlega þar sem menn halda að
verslunin sé illa staðsett.
„Hún er það ekki í raun og veru.
Við erum mikið með gamalt fólk,