Morgunblaðið - 14.11.1995, Blaðsíða 26

26 ÞRIÐJUDAGUR 14. NÓVEMBER 1995
MORGUNBLAÐIÐ
1
!
LISTIR
f niinningii
þjóðskáldsíns
„Jökla-
heimar“
MYNPLIST
Listasafn Kópavogs
— Gcröarsafn
LJÓSMYNDIR
Ragnar Th. Sigurðsson. Opið alla
daga (nema mánud.) kl. 12-18 til 19.
nóvember. Aðgangur kr. 200 (á allar
sýningar Gerðarsafns). Sýningar-
skrá ókeypis
RAGNAR Th. Sigurðsson ljós-
myndari og Ari Trausti Guðmunds-
son jarðfræðingur urðu fyrir
nokkru fyrstir Islendinga til að
komast á Norðurpólinn. Sú ævin-
týraferð kemur lítillega við sögu
hér (með myndum frá nyrstu eyjum
Kanada), og er gott vitni um áhuga
beggja á köldum slóðum, en þeir
hafa lengi unnið saman á ferðum
um ísa Grænlands jafnt sem jöklá
heimalandsins. Nú'hefur þessi sam-
vinna leitt til bókaútgáfu, en hér
hefur verið sett upp sýning í tilefni
útkomu bókar eftir þá félaga, með
ljósmyndum Ragnars og texta og
stuttum ljóðum Ara Trausta.
Á veggjum Gerðarsafns fá ljós-
myndirnar notið sín í mun stærri
flötum en í nokkurri bók, en stærð-
in er mikilvæg þegar viðfangsefnið
er jafnviðamikið og íslenskir jöklar,
einkum þegar leitað er eftir mynd-
um sem krefjast sérstakra að-
stæðna og birtu sem aðeins er
hægt að ná með mikilli þolinmæði
og eljusemi.
Sérstaka athygli vekja þær
miklu víddir, sem Ragnar nær inn
á myndirnar; sjóndeildarhringurinn
er nánast óendanlegur þegar
myndopið gleypir í sig jökulbreið-
urnar. Til að ná þessum myndum
hefur ýmist þurft að nota gleið-
hornslinsur eða sérútbúna ljós-
myndavél, en árangurinn er fyrir-
hafnarinnar virði. Víðáttur Vatna-
jökuls, sprunginn og tættur
Tungnaáijökull og sólarlag við
Snæfellsjökul kunna að hljóma sem
klisjur túristaljósmyndunar, en
verða talsvert annað og meira hér
fyrir vönduð vinnubrögð ljósmynd-
arans.
Vegna óvenjulegs sjónarhorns
birtist landið oft með alveg nýjum
hætti; sem dæmi um þetta má
benda á mynd af Kálfafellsdal, þar
sem Brókaijökull steypist ofan í
hann, og dans norðurljósanna yfir
Hvalfirði, þar sem umferðarljósin
mynda rauða slöngu í snjónum.
Maðurinn verður smár og lítilsigld-
ur í slíku umhverfi, eins og sést
t.d. vel á mynd af mönnum á ís-
turni í Skaftáijökli.
Hér getur að líta fjölda fallegra
ljósmynda, sem rétt er að hvetja
fjallafólk og annað áhugafólk um
ljósmyndun og íslenska náttúru til
að skoða með eigin augum.
Auk þess að sýna myndirnar í
Kópavogi hefur Ragnar einnig
komið þeim fyrir á öðrum vett-
vangi; tölvunotendur geta skoðað
þær á vefnum, en þar er hægt að
nálgast myndirnar í nýju galleríi
íslenska menntanetsins. Þrátt fyrir
að nokkuð annað sé að sjá þær í
minnkuðu formi tölvuskjás - og
gæðin lakari - gefa þær ímyndir
nokkra vísbendingu um myndefnið,
víðáttu þess og ríkidæmi, og hafa
þann kost að vera aðgengilegar um
allt land - raunar allan heim.
Þetta mun vera fyrsta sýningin
sem sett er upp í þessu tiltekna
„sýningarrými“, og verður vonandi
framhald á. Á undanförnum
misserum hafa heyrst óljósar
fregnir af sýningum nokkurra lista-
manna á svipuðum vettvangi, en
staðsetningar hafa sjaldnast fylgt
slíkum flugufregnum. Þetta á von-
andi eftir að breytast, enda hlýtur
sýningarhald íslenskra listamanna
að aukast á veraldarvefnum á
næstu misserum, sé tekið mið af
þeirri sprengingu sem hefur orðið
á skömmum tíma á þeim vettvangi
erlendis.
Eiríkur Þorláksson
TONLIST
Illjómdiskar
ALDARMINNING
DAVÍÐ STEFÁNSSON FRÁ
FAGRASKÓGI
Jóhanna Linnet, Sigrún Hjálmtýs-
dóttir, Óskar Pétursson, Edda Heið-
rún Backman, Ásdis Guðmundsdótt-
ir, Bergþóra Amadóttir, Gullý
Hanna Ragnarsdóttir, Maguús og
Jóhann, Egill Ólafsson, Ólöf Kolbrún
Harðardóttir, Elín Ósk Óskarsdóttir,
Bergþór Pálsson og Guðlaugur Vikt-
orsson syngja lög eftir Davíð Stef-
ánsson frá Fagraskógi. Umsjón:
Torfi Ólafsson, Jóhami Helgason.
Utgefendur: Atli Guðlaugsson, Berg-
þóra Arnadóttir, Elín Ósk Óskars-
dóttir, Heimir Sindrason, Hilmar
Sverrisson, Jóhann Helgason, Pétur
Hjaltested, Torfi Ólafsson. Dreifing:
Spor, Nýbýlavegi 4, Kópav. Illjóð-
vinnsla og samsetning: Halldór Vík-
ingsson. Útsetningar og hljóðfæra-
leikur með ágætum.
ÞESSI hljómdiskur er furðu sam-
stæður, lögin fara ljóðunum oftast
vel og aldrei mjög illa, sem er út
af fyrir sig nýlunda ef ekki afrek
þegar menn taka sig til að semja lög
við texta góðskálda (eymingja Tóm-
as!) hvað þá þjóðskálda. Og þrátt
fyrir að hér ægir saman óperusöngv-
urum, vísnasöngvurum og popp-
söngvurum er útkoman áferðarfal-
leg heild og lögin (eftir ýmsa höf-
unda, þ. á m. allmarga sem hér
koma við sögu) við hæfi. Mér segir
svo hugur um að Davíð eigi sinn
þátt í þessu, kvæði hans eru flest í
eðli sínu söngvar förumanns eða í
ætt við þjóðvísuna, enda hefur tón-
skáldum yfirleitt tekist vel tii þegar
þau semja við texta hans — og
nægir að minna á Pál Isólfsson.
Diskurinn hefst á fallegu lagi eft-
ir Torfa Ólfasson, Vorljóði, ágætlega
sungið af Jóhönnu Linnet. Síðan
koma lög eftir Heimi Sindrason og
Alta Guðlaugsson, sungin af Sigrúnu
Hjálmtýsdóttur (eftir þann síðar-
nefnda einnig af Öskari Péturssyni),
vel sungin svo sem vænta má. Og
þannig get ég haldið áfram roms-
unni Edda Heiðrún (Kvæðið um fugl-
ana eftir Atla Heimi), Bergþóra
Árnadóttir (Barnið í þorpinu, eigið
lag), Egill Ólafsson (Höfðingi smiðj-
unnar eftir Jóhann Helgason) og
Magnús og Jóhann (Konan, sem
kyndir ofninn minn eftir Sverri
Helgason) eru þekkt í bransanum,
fjölhæfir og góðir (og ólíkir) lista-
menn. Söngur Ásdísar Guðmunds-
dóttur (Til eru fræ), vakti athygli
mína, ekki síst fyrir góðan texta-
flutning. Einna síst kunni ég að
meta Friðlausa fuglinn (þrátt fyrir
góðan undirleik) eftir Gullý Hönnu
Ragnarsdótlur. Gullý Hanna (sem
syngur sjálf) hefur leiðan vana (sem
fleiri hafa, Egill m.a. ekki laus við),
að framlengja sérhljóð með því að
skjóta inn h-i (sva-hanur, vo-hor(!)).
Síðustu þijú lögin (En þú varst ævin-
týri eftir Jóhann Helgaspn. Ég horfi
ein, Páll ísólfsson, og í musterinu
eftir Torfa Ólafsson) syngja Ólöf
Kolbrún, Elín Ósk, Bergþór Pálsson
og Guðlaugur Viktorsson mjög vel
— einkum konurnar (Elín Ósk hríf-
andi), enda lögin betri. Textar líka.
Vel heppnað og við hæfi.
Oddur Björnsson
-----♦ ■♦------
Nýjar bækur
Draumveruleiki
Björgvins Ivars
ÚT ER komin ljóðabókin Blákaldur
draumveruleiki eftir Björgvin ívar.
Þetta er fyrsta bók höfundar.
Útgefandi er
Bókaútgáfan
Nykur. Bókin er
fáanleg í Bóka-
búð Máls og
menningar,
Laugavegi, Ey-
mundsson, Aust-
urstræti, og hjá
höfundi sjálfum.
Bókin er 43 bls.
og prentuð í Litlaprenti. Verð 1.490
krónur.
SINFÓNÍUHLJÓMSVEIT ÍSLANDS,
Helga Þórarinsdóttir og Sigrún Hjálmtýsdóttir
Hljómsveitarstjóri: Osmo Vánska
W. A. Mozart: Maurerische Trauermusik
Benjamin Britten: Lachrymae fyrir
víólu og strengi
Einsöngvari:
Sigrún Hjálmtýsdóttir
Einleikari:
Helga Þórarinsdóttir
Henryk M. Gorecki: Sinfónía nr. 3
SINFÓNÍUHLjÓMSVEIT ÍSLANDS/f\
Háskólabíói vib Hagatorg, sími 562 2255
MIÐASALA Á SKRIFSTOFU HLJÓMSVEITARINNAR OC VIÐ INNGANCINN
VÍSNASÖNGKONAN Anna Pál-
ína Árnadóttir efnir til tónleika
I Menningarmiðstöð Hafnar-
fjarðar undir yfirskriftinni
Haustvísa í Hafnarborg, mið-
vikudaginn 15. nóvember næst-
komandi kl. 20.
Á efnisskrá verða íslensk, nor-
ræn og frönsk ljóð og Iög sem
eiga það sameiginlegt að fjalla
um ástina, haustið og lífið og
tilveruna í ýmsum myndum.
Hluti af efnisskránni er væntan-
legur á nýrri geislaplötu sem
verður gefin út á næsta ári. Með
Önnu Pálínu leika þeir Gunnar
Gunnarsson á píanó og Jón
Rafnsson á kontrabassa.
Anna Pálína Árnadóttir hefur
á undanförnum árum getið sér
gott orð fyrir flutning sinn á
vísnatónlist, bæði hérlendis og
Gunnar, Anna Pálína og Jón
Haustvísa
í Hafnar-
borg
á Norðurlöndum. Hún stundaði
söngnám í Tónlistarskóla FIH
og hjá einkakennurum, meðal
annarra. Sigrúnu Hjálmtýsdótt-
ur og Elsu Waage. Fyrr á þessu
ári hlaut hún styrk, sem veittur
er ungum norrænum listamönn-
um, til að stunda nám í söng og
túlkun hjá hinum þekkta sænska
söngvara og kennara Torsten
Föllinger.
Anna Pálína hefur sent frá sér
tvær geislapötur, ;,Á einu máli“
ásamt Aðalsteini Ásberg Sig-
urðssyni og „Von og vísu“ ásamt
Gunnari Gunnarssyni. Um þess-
ar mundir er að koma út nýtt
Iag með henni á finnskum geisla-
diski, auk þess sem hún er að
vinna að dagskránni „Berrössuð
á tánum“ sem ætluð er börnum
og verður frumflutt síðar í mán-
uðinum.
Gunnar Gunnarsson og Jón
Rafnsson hafa starfað saman um
árabil í jasstríóinu Skipað þeim
frá Akureyri, en báðir hafaþeir
leikið jöfnum höndum jass og
sígilda tónlist.
Dagskráin Haustvísa í Hafnar-
borg verður aðeins í þetta eina
skipti og hefst eins og fyrr segir
kl. 20.00.