Morgunblaðið - 15.11.1995, Qupperneq 25

24 MIÐVIKUDAGUR 15. NÓVEMBER 1995
MORGUNBLAÐIÐ
MORGUNBLAÐIÐ
STOFNAÐ 1913
ÚTGEFANDI: Árvakur hf., Reykjavík. «
FRAMKVÆMDASTJÓRI: Hallgrímur B. Geirsson.
RITSTJÓRAR: Matthías Johannessen,
Styrmir Gunnarsson.
ÍSLENZK ÚTGERÐ
í VÍKING
KAUP Samheija hf. á helmingshlut í stærsta útgerðarfyr-
irtæki Þýzkalands, Deutsche Fischfang Union (DFFU)
í Cuxhaven, eru nýr kafli í athyglisverðri sögu, sem hófst
með kaupum Útgerðarfélags Akureyringa á næststærsta
þýzka útgerðarfyrirtækinu, Mecklenburger Hochseefische-
rei, fyrir tveimur og hálfu ári. Möguleiki á þeim kaupum
opnaðist einmitt eftir að DFFU hafði gefizt upp á að reyna
að kaupa Mecklenburger.
Nú er svo komið að stærstur hluti úthafsveiðikvótans,
sem Evrópusambandið úthlutar Þýzkalandi, er í höndum
fyrirtækja þar sem íslendingar eiga ráðandi hlut. Á þessu
máli eru margar forvitnilegar hliðar. Um leið og ísland á
í harðvítugri milliríkjadeilu um veiðirétt í Barentshafi gerir
Samheiji sér lítið fyrir og kaupir fyrirtæki með yfir 6.000
tonna þorskkvóta þar nyrðra, samkvæmt marginnsigluðu
samkomulagi Noregs og Evrópusambandsins. Jafnframt eru
nú tvö stærstu fyrirtækin, sem eiga rétt á hlut í karfa-
kvóta Evrópusambandsins í íslenzkri lögsögu, hálfíslenzk.
Undanfarin ár hefur oft verið vakin athygli á því hversu
ójöfn samkeppnisskilyrði íslenzkum sjávarútvegi annars
vegar og sjávarútvegi ESB-ríkjanna hins vegar séu búin. í
Evrópusambandinu njóta sjávarútvegsfyrirtæki ýmissa
styrkja og fyrirgreiðslu umfram það, sem íslenzk fyrirtæki
fá. Það eru að mörgu leyti eðlileg viðbrögð íslenzkra sjávar-
útvegsfyrirtækja, sem eiga eitthvað undir sér, að kaupa sig
inn í útgerð í Evrópusambandinu.
Jafnframt er sú leið, sem ÚA og Samheiji hafa farið, til
þess fallin að vega upp á móti minnkandi kvóta á íslandsmið-
um, eins og Þorsteinn Vilhelmsson, einn af eigendum Sam-
heija, bendir á í Morgunblaðinu í dag. Hann nefnir einnig
að kaupin skapi möguleika á að afla aukinnar þekkingar
og reynslu á Evrópumarkaðnum.
Árangur íslenzku útgerðarfyrirtækjanna ber vott um það
hversu framarlega íslendingar standa í sjávarútvegi. Það
sést meðal annars á viðbrögðum stjórnvalda í þýzku fylkjun-
um, sem um ræðir. í tilviki Samheija hafði fyrirtækið betur
í samkeppni við norska útgerðaijöfurinn Kjell Inge Rokke.
„Það er ánægjulegt, bæði fyrir okkur og íslenzka útgerð
almennt, að Þjóðverjarnir skuli heldur hafa viljað starfa
með okkur,“ segir Þorsteinn Vilhelmsson.
íslenzk útgerðarfyrirtæki horfa æ víðar yfir og hafa lagzt
í víking víða um lönd. Vonandi fjölgar strandhöggum ís-
lenzkrar útgerðar hjá samkeppnislöndum okkar á megin-
landi Evrópu.
SKATTAR AF
BIFREIÐUM
ISTÓRU og stijálbýlu landi okkar gegnir bifreiðin lykilhlut-
verki í fólks- og vöruflutningum. Á höfuðborgarsvæðinu
er hún sá farkostur sem þorri vinnandi fólks nýtir til að
komast milli heimila og vinnustaðar. Hún er því fjölmörgum
ómissandi þarfaþing. Bifreiðar og eldsneyti þeirra mynda
að auki ein gjöfulustu skattamið ríkisins. Þessi skattamið
eru af sumum talin fullnýtt, jafnvel ofnýtt. Gjöld af bifreið-
um skila á þessu ári langleiðina í átján milljarða króna til
ríkisins, milljarði meira en í fyrra, tveimur milljörðum meira
en áætlaður tekjuskattur einstaklinga. Til samanburðar eru
fjárheimildir samgönguráðuneytis á líðandi ári rúmir 9,2
milljarðar króna: vegamál, flugmál, siglingamál.
Ríkisskattar eru 37% til 50% í verði bifreiða, eftir véla-
stærð, og langleiðina í 70% í benzínverði. Gjöld af þessari
stærðargráðu fela í sér „neyzlustýringu". Frekári skattlagn-
ing gæti dregið stórlega úr sölu bifreiða, rýrt skattstofninn
og tekjur ríkissjóðs. Hallgrímur Gunnarsson, formaður Bíl-
greinasambandsins, segir í viðtali við blaðið að ríkið verði
ekki af skatttekjum þótt vörugjald af stærri bílum yrði
lækkað: „Það er betra fyrir ríkið að fá 40% gjald af 100
stórum bílum en 60% gjald af tíu.“
Gjöldum af bílum hefur verið breytt að meðaltali á átján
mánaða fresti síðustu átta, níu árin. Hringl af þessu tagi
vinnur gegn stöðugleika. „Frá sjónarhóli neytenda er keppi-
keflið að bílverð sé lægra,“ segir formaður Bílgreinasam-
bandsins, „en frá sjónarhóli innflytjenda skiptir mestu máli
að stöðugleiki ríki í þessum málum.“
Eðlilegt er að ríkisvaldið skattleggi bifreiðaeigendur til
að mæta umferðartengdum kostnaði - og jafnvel ríflega
það. En hafa verður í huga að ofsköttun rýrir skattstofna
og skatttekjur og að hringl með skatta af þessu tagi raskar
nauðsynlegum stöðugleika.
FJÁRFESTING í ÞÝSKRI ÚTGERÐ
FRYSTITOGARINN Hannover, en hann er systurskip þriggja
frystiskipa sem eru í eigu DFFU.
Eiga megn-
ið af úthafs-
kvótanum
ÞÝSKA útgerðarfyrirtækið
Deutsche Fischfang Union
(DFFU), sem Samheiji hef-
ur keypt helmingshlut í, er
stærst þeirra þriggja útgerðarfyrir-
tækja sem stunda úthafsveiðar í
Þýskalandi og hefur haft mestan kvóta
í úthafsveiðum. Fyrir á Útgerðarfélag
Akureyrar stóran hlut í Mecklenburger
Hochseefischerei og er þá fyrirtækið
Hartmann eitt eftir en það rekur tvo
ísfísktogara. Fyrmefndu fyrirtækin
tvö eru hins vegar samanlagt með tíu
skip og mörg þeirra frystiskip og má
ætla að 80-90% af úthafsveiðikvóta
Þjóðveija sé í þeirra höndum.
Úthafsveiðikvótanum er úthlutað til
eins árs í senn og miðast þær upplýs-
ingar sem hér fara á eftir við úthlutun-
ina í ár. DFFU á veiðiheimildir við
Noreg, í Barentshafi og við Spitzberg-
en, til veiða á rúmum 7.000 tonnum
af þorski og ýsu. Þá á fyrirtækið tæp-
lega 15 þúsund tonna kvóta af síld
og makríl í Norðursjó og að auki ýsu-
og karfakvóta. Þá er einnig um að
ræða miklar heimildir til þorsk-, karfa-
og grálúðuveiða við Grænland, en lítið
hefur aflast þar undanfarin ár. Grá-
lúðukvótinn er til dæmis um 3.400
tonn af 4.040 tonna heildarkvóta og
segist Finnbogi Baldvinsson, sem hef-
ur verið ráðinn framkvæmdastjóri
DFFU og hóf störf í gær, hafa fulla
trú á því að hægt verði að veiða þenn-
an grálúðukvóta við Grænland. Þá á
fyrirtækið um 600 tonn af 3.000 tonna
karfakvóta innan íslenskrar lögsögu
sem samið var um í tengslum við gerð
EES samningsins, en Þjóðveijar hafa
ekki náð þessum kvóta nema að mjög
litlu leyti til þessa. Fyrirtækið á einnig
rúmlega 4 þúsund tonna ufsakvóta við
Noreg.
Kvóti Mecklenburger Hochseefisch-
erei er talsvert minni en ---------
DFFU. Fyrirtækið á tæp-
lega 1.500 tonna þorsk- og
ýsukvóta við Noreg og rúm-
lega eitt þúsund tonna ufsa-
kvóta. Þá átti fyrirtækið
tæplega 10 þúsund tonna
kvóta af síld og makríl í Norðursjó,
en skipinu, sem stundaði þær veiðar,
hefur verið lagt.
Spennandi verkefni
„Við í Samheija erum búnir að vera
að vinna að þessu verkefni nú í nokk-
um tíma. Þetta er spennandi verkefni
fyrir okkur,“ sagði Finnbogi Baldvins-
son þegar Morgunblaðið náði tali af
honum á skrifstofum fyrirtækisins í
Cuxhaven um hádegisbilið í gær.
Hann sagði að samningaviðræðurn-
ar um kaup Samheija hefðu dregist
nokkuð á langinn og verið strembnar.
Það væri ljóst að það yrðu gerðar
breytingar á rekstri fyrirtækisins og
halda ætti fund með starfsmönnum
þess siðdegis.
Þýska útgerðarfyrirtækið DFFU
var stofnað árið 1985 úr nokkrum
öðrum þýskum útgerðarfyrirtækjum í
kjölfar þess að hallað hafði undan
Gera má ráð fyrír að megnið af úthafsveiði-
kvóta Þjóðverja sé í höndum fyrirtælqa
-------------------------------——^-----------
sem eru að verulegum hluta í eigu Islendinga
eftir kaup Samherja á helmingshlut í þýska
útgerðarfélaginu DFFU.
Eiga tvö af
þremur út-
hafsveiði-
félögum
fæti í útgerð þegar skip-
um þar fækkaði vegna
útfærslu fiskveiðilögsögu
víða um heim og sam-
dráttar úthafsveiða í kjöl-
farið. Fyrirtækið var um
árabil stærsta fyrirtækið
í útgerð í landinu og gekk
rekstur þess vel til að
byija með. Hins vegar
hefur hallað undan fæti
síðustu árin og það verið
rekið með tapi. Tvö af
fjórum skipum fyrirtæk-
isins eru bundin við
bryggju af þeim sökum
og þess vegna eru ekki
horfur á því að fyrirtækið
nái að veiða allan kvóta
sinn á þessu ári. Velta
fyrirtækisins á síðasta ári var um 50
milljónir þýskra marka og starfsmenn
nú eru í kringum 270 en fyrirhugað
er að fækka þeim í rúmlega 250.
Fyrirtækið hefur eingöngu fengist
við útgerð, en stærstu eigendur þess
hafa verið umsvifamiklir í fiskvinnslu,
þ.e.a.s Nordstern Lebensmittel, sem
verður helmingseigandi að DFFU á
móti Samheija, og stórfyrirtækið Uni-
lever, sem á Nordsee, sem nú dregur
sig út úr rekstri fyrirtækisins. Nords-
tem er stórt fyrirtæki með starfsemi
í Bremerhaven og á meðal
annars Schottke, sem er
mjög þekkt fyrirtæki í
vinnslu fískafurða og vinn-
ur meðal annars mikið úr
blokk. Þá starfar fyrirtækið
einnig á öðrum sviðum
matvælaframleiðslu samkvæmt upp-
lýsingum Morgunblaðsins.
Eignarhlutar í DFFU skiptust þann-
ig að Neðra-Saxland átti 41%, Nords-
tem átti 27%, Unilever átti 27% og
höfnin í Cuxhaven átti 5%. Allir þess-
ir aðilar selja sinn hlut nema Nordst-
em sem eykur sinn hlut úr 27% í 50%
og Samherji kemur inn og kaupir hlut
hinna.
Þijú 92 metra Iöng frystiskip
Þorsteinn Vilhelmsson, einn eig-
anda Samheija, sagði að fyrsta verk
nýrra eigenda yrði að koma fyrirtæk-
inu í fullan rekstur og öllum skipum
þess á sjó. Stefnt væri að því að gera
ákveðnar endurbætur á skipunum
þannig að þau stæðust þær kröfur sem
gerðar væru í dag. Skipin tvö, sem
bundin væni við bryggju, væru ísfísk-
togarinn Cuxhaven og frystiskipið
Mainz. Vonir stæðu til þess að hægt
Finnbogi A.
Baldvinsson
yrði að senda ísfískskipið
á sjó mjög fljótlega, en
ekki væri reiknað með
því að Mainz kæmist á
sjó fyrir áramót. Skipin
tvö, sem væm á sjó, Kiel
og Wiesbaden, væm á
síld- og makrílveiðum í
Norðursjó.
Þorsteinn sagði að
frystiskipin væm 92
metra löng. Þetta væm
systurskip Hannover sem
hér hefði verið á annan
mánuð nýlega í endumýj-
un. Skipin hefðu verið
byggð 1972-74 nema ís-
físktogarinn Cuxhaven
sem hefði verið byggður
1990, en reiknað væri
honum yrði einnig breytt í
framtíðinni. Hann væri
með að
frystiskip
hins vegar minni en hin skipin þijú,
64 metrar að lengd. Skipin myndu
leggja upp langstærstan hluta afla
síns í Cuxhaven og allur afli yrðu seld-
ur hæstbjóðanda á markaði. Einnig
stæði til að skipin myndu að einhveiju
leyti leggja upp afla sinn á íslandi.
Aðspurður um ástæður þess að
rekstur DFFU hefði gengið illa á und-
anförnum árum og hveiju Samheiji
hygðist breyta í þeim efnum, sagði
Þorsteinn að fjöldi starfs- --------
manna í landi hefði verið
of mikill miðað við umfang
fyrirtækisins, þar sem sam-
drætti í útgerð hefði ekki
verið mætt með samsvar-
andi fækkun í landi. Til við-
bótar hefðu kjarasamningar verið
óhagstæðir og mikill fjöldi manna á
hverju skipi. Búið væri að semja við
sjómennina, en það hefði verið grund-
völlur þess að hægt hefði verið að
semja um kaupin. Stærstur hluti launa
sjómanna hefði verið í formi fastra
launa, en núna yrði farið meira út í
það kerfi að sjómennirnir yrðu á hlut
eins og tíðkaðist hér á landi. Jafnframt
fækkaði í áhöfnum skiggnna úr rúm-
lega 60 manns á hveiju skipi í um 40.
Til samanburðar væru 26-30 menn á
stærstu íslensku skipunum eins og
Baldvini Þorsteinssyni, en þama væri
um stærri skip að ræða en þau ís-
lensku.
íslenskir ráðgjafar um borð
Aðspurður hvort íslenskir sjómenn
yrðu fengnir til þess að starfa á skip-
unum sagðist hann ekki reikna með
því að þýsk lög leyfðu það, en það
íslendingar
njóta mikils
trausts í
Þýskalandi
mætti reikna með að íslendingar yrðu
um borð til ráðgjafar.
Þorsteinn sagði að fyrirtækið yrði
rekið sem sjálfstæð eining og myndi
ekki blandast rekstri Samheija. Auð-
vitað gætu einhveijir hagsmunir félag-
anna farið saman, eins og veiðar-
færa-, varahluta- og umbúðakaup. Þá
væru þeir nær mörkuðunum sjálfum
þama úti og gætu ef til vill fengið
meiri innsýn í hvemig markaðirnir i
Þýskalandi störfuðu með því að vera
þar á vettvangi.
Hann sagði að þeir hefðu lengi vitað
af þessu fyrirtæki og viðræður um
kaupin núna hefðu staðið yfir frá því
í vor. Kaupin sköpuðu möguleika á
að afla sér meiri reynslu og þekkingar
og væm eðlilegt framhald á þeim
rekstri sem Samheiji hefði staðið í hér
á landi. Að auki færi kvótinn við ís-
land alltaf minnkandi.
ÚA og Samheiji njóta mikils
trausts hér
Ingimundur Sigfússon, sendiherra í
Bonn, segir bæði mjög merkilegt og
ánægjulegt að fylgjast með þeirri þró-
un sem átt hefur sér stað í Þýska-
landi með kaupum Útgerðarfélags
Akureyrar á hlut í Mecklenburger
Hochseefíscherei og nú síðast Sam-
heija á stómm hlut í þýska útgerðar-
fyrirtækinu Deutsche Fischfang Uni-
on. „Þeir sem hafa staðið í þessu verk-
efni hafa unnið hér hörðum höndum
í langan tíma og hafa nú náð því fram
sem þeir ætluðu sér,“ segir Ingimund-
ur.
„Ég fínn að bæði þessi fyrirtæki á
Akureyri njóta mjög mikils trausts
hérna,“ segir hann. „Ég veit að þetta
hefur verið erfítt hjá þeim bræðmm,
Þorsteini Má og Finnboga Baldvins-
sonum hjá Samheija. Ég álít að þeir
hafi staðið sig mjög vel og
það er greinilegt að þeir
njóta mjög mikils trausts.
Það á við um fyrirtækin sem
hlut eiga að máli, opinbera
aðila og einnig verkalýðs-
hreyfinguna. Eg hef orðið
áþreifanlega var við að þeir hafa get-
ið sér mjög gott orð,“ segir Ingimund-
ur.
Hann sagði að sendiráð íslands
hefði fylgst vel með þessum málum
og veitt þeim einstaklingum sem unn-
ið hefðu að undirbúningi verkefnisins
liðsinni eftir því sem unnt var.
Að sögn Ingimundar er stór fyrir-
tækjasamsteypa, Nordstem Lebens-
mittel, eigandi að DFFU á móti Sam-
heija en útgerðarfyrirtækið var einnig
í eigu Nordsee, sem er dótturfyrirtæki
stórfyrirtækisins Unilever. Einnig átti
Neðrasaxland stærstan hlut í fyrir-
tækinu, sem Samherji og Nordstern
yfírtaka. „Mér fínnst að þeir hafí talið
sig þurfa að fá nýtt blóð og nýjar
hugmyndir inn í fyrirtækið. Það er
greinilegt að menn hafa séð, að íslend-
ingar sem hafa skarað fram úr vita
nákvæmlega hvað þeir eru að gera,“
sagði Ingimundur.
I
MIÐVIKUDAGUR 15. NÓVEMBER 1995 25
Tillögnr um skipan náms á framhaldsskólastigi
Þríðjungs fækkun í
FB talin hæfileg
Skólameistari
Fjölbrautaskólans í
Breiðholti hefur snúist
öndverður við tillögum
um verkaskiptingu
framhaldsskóla, sem
leiða myndi til minna
námsframboðs. Mennta-
málaráðherra kveðst
hafa sett fram tillögurn-
ar til að fá fram viðbrögð
við þeim og geti skólar
gert athugasemdir til
1. desembers.
Morgunblaðið/RAX
í SKYRSLU menntamálaráðuneytísins kemur fram að ekki virðist vera grundvöllur fyrir reglubund-
inni kennslu í löggiltum iðngreinum, svo sem bygginga- og tréiðnaðargreinum, málmiðnaðar- og rafiðn-
aðargreinum, í almennum fjölbrauta- og verkmenntaskólum.
HÆFILEGT er að fækka
nemendum Fjölbrauta-
skólans í Breiðholti um
allt að þriðjung miðað við
óbreytt húsnæði, samkvæmt tillögum
menntamálaráðuneytisins um skipán
náms á framhaldsskólastigi. Lagt er
til að skólinn sérhæfí sig til að sinna
námi á sviði lista, einkum myndlist-
ar, en kennslu i bygginga- og tréiðn-
aðargreinum, málmiðnaðargreinum
og rafiðnaðargreinum sem þar fer
fram verði hætt. Einnig ber að taka
sérstaklega til athugunar hvort
ástæða er til að halda áfram kennslu
fyrir matarfræðinga og matartækna
við jkólann eftir að námi í matvæla-
greinum hefur verið komið fyrir í
Menntaskólanum í Kópavogi.
FB ekki lagður í rúst
Nú eru um 350 nemendur í dag-
og kvöldnámi í málm-, raf-, bygg-
inga- og tréiðnaðargreinum í FB og
er gert ráð fyrir í tiliögum ráðuneyt-
isins að þeir stundi nám í þessum
löggiltu iðngreinum í Borgarholts-
skóla sem nú er í burðarliðnum, nái
tillögurnar fram að ganga. Rúmlega
120 nemendur eru síðan í dag- og
kvöldnámi á matvælasviði, þannig
að leggist hún af nemur fækkunin
um 500 nemendum, en nú eru um
2.370 nemendur Í_FB, þar af liðlega
1.500 á daginn. Á hverfafundi með
borgarstjóra á mánudag kvaðst
Kristín Arnalds skólameistari FB
telja að verið væri að „rústa skólan-
um“, næðu tillögur ráðuneytisins
fram að ganga.
Bjöm Bjamason menntamálaráð-
herra heimsótti Fjölbrautaskólann í
Breiðholti í gærmorgun og kveðst
hafa tjáð skólameistara og fulltrúum
kennara og nemenda að síður en svo
stæði fyrir dyrum að „rústa“ skólan-
um.
Hann segir skoðunarferð sína hafa
dregið fram að mikil rækt hafí verið
lögð við iðnámið í FB. „Hugmyndirn-
ar snúast um að velta fyrir sér verka-
skiptingu á milli framhaldsskóla al-
mennt í landinu öllu en
einkum snerta þessar hug-
leiðingar skóla í Reykja-
vík,“ segir Björn.
Vildi vekja umræðu
„Ekki síst er um að ræða skóla sem
boðið hafa upp á iðnám, í ljósi þess
að framkvæmdir eru hafnar við Borg-
arholtsskóla í Grafarvogi. Gert er ráð
fyrir að nemendur I honum verði um
1.000, þar af 600 í bóknámi og 400
í verknámi, og frá upphafi hefur ver-
ið rætt um að í skólann flytjist grein-
ar sem nú eru kenndar í Iðnskólanum
í Reykjavík og Fjölbrautaskólanum í
Breiðholti. Nái þau áform fram að
ganga eins og að var stefnt þegar
ráðist var í byggingu Borgarholts-
skóla, má segja að iðnnámið í FB sé
í „hættu“ og verkaskiptingin verði
þannig að það hverfi jafnvel úr sög-
unni.
Mér var hins vegar ljóst að um
þessar hugmyndir væru skiptar
skoðanir og málið væri viðkvæmt og
flókið, og ákvað að gefa út þessa
skýrslu um verkaskiptingu skólanna
til að menn vissu hveijar hugmynd-
irnar eru og kalla fram umræðu. Þá
geta menn velt þeim fyrir sér og
ráðuneytið fengið umsagnir og við-
brögð skólanna. Engar ákvarðanir
hafa verið teknar og ráðuneytið bíð-
ur þess að skólameistarar og skóla-
nefndir ljúki við að skoða tillögurnar
og setji fram athugasemdir sínar,
sem á að gerast fyrir 1. desember.
í framhaldinu þarf að skoða ábend-
ingarnar og ég er tilbúinn til þess.
í kjölfar heimsóknar minnar í Fjöl-
brautaskólann í Breiðholti hef ég
rætt um það við skólameistara Borg-
arholtsskóla, Eyglóu Eyjólfsdóttur,
að hún ræði verkaskiptinguna við
skólameistara FB og skólastjóra Iðn-
skólans í Reykjavík."
Borgarstjórí áhugalaus
Aðspurður um viðbrögð borgar-
stjóra, sem lét svo um mælt á áður-
nefndum hverfafundi að í skýrslu
ráðuneytisins kæmu fram miklar
breytingar á FB en litlar sem engar
á menntaskólunum í borginni. Sagði
ráðherra að hann vildi gjaman sjá
að borgarstjóri sýndi meiri áhuga á
menntaskólunum en hann hefur gert
hingað til. „Borgin er aðili að FB en
borgarstjóri hefur skýrt mér frá því
að borgin hafi engan huga á að taka
þátt í uppbyggingu menntaskól-
anna,“ segir Bjöm.
Kristín Arnalds kveðst telja tillög-
ur ráðuneytisins fela í sér róttækar
breytingar sem forsvarsmenn FB séu
alls ekki sáttir við. „Við munum að
sjálfsögðu koma athugasemdum á
framfæri en óttumst samt
mjög þessar tillögur,“ segir
hún.
Kristín segir skólann eiga
í húsnæðisvandræðum sem
skýri ástæður tillagna um
fækkun nemenda. Hún telji fækkun
hins vegar erfíða í framkvæmd, þar
sem gífurleg aðsókn sé að FB og
árlega þurfi að hafna fleiri hundmð
nemendum.
„Yfir 20 þúsund íbúar era í Breið-
holti og ég lít svo á að miklu máli
skipti fyrir nemendur að stunda nám
við sitt hæfí nærri heimili sínu. Það
er mjög alvarlegt mál að færa allt
Viðkvæmni
málsins var
ráðherra Ijós
tæknisviðið og matvælasviðið úr
þessu fjölmenna hverfi, og skýtur
skökku við á sama tíma og ráðamenn
ræða um eflingu starfnáms. Það verð-
ur ekki gert á þennan hátt,“ segir
Kristín.
Of róttækar tillögnr
Hún segir að tillögumar hafi kom-
ið forráðamönnum skólans mjög á
óvart. Þeim þyki sjálfsagt að vera
með verkaskiptingu milli skóla en
ekki að hún gangi jafnlangt og þar
komi fram. FB eigi skólalóð og lengi
hafi verið gert ráð fyrir að byggt
væri við skólann. „Ég kem til með
að benda á ódýra lausn á húsnæðis-
vanda skólans með uppbyggingu og
þó að við séum tilbúin til að skoða
fjölda nemenda nánar, er ekki hægt
að fækka þeim jafnmikið og lagt er
til, vegna þess hversu fjölmennt
hverfíð er.“
í röksemdum að baki tillögum um
flutning löggiltra iðngreina, kemur
fram að umfangsmesta kennslan í
greinum sem undir þann flokk falla,
fer fram við Iðnskólann í Reykjavík.
Einnig era einhveijar þessara greina
kenndar við 10 eða 11 aðra fram-
haldsskóla í landinu. Við athugun á
skiptingu nemenda milli greina í þess-
um flokki, svo og skipting þeirra á
námsár, hafi komið í ljós að starfsem-
in sé víðast hvar mjög óhagkvæm.
Ekki verði annað séð en að í 50-60%
kennsluhópa séu nemendur færri en
10, og í bílgreinum sé þetta hlutfall
kennsluhópa 75%.
„Það verður ekki séð að grandvöll-
ur sé fyrir því að halda uppi reglu-
bundinni kennslu í löggiltum iðn-
greinum í almennum fjölbrautaskól-
um og verkmenntaskólum umfram
granndeild," segir í skýrslunni sem
undanskilur þó slíkt nám við Verk-
menntaskólann á Akureyri í þessu
sambandi.
Fleiri breytingar fyrirhugaðar
Þegar tekin var ákvörðun um að
byggja skóla fyrir matvælagreinar
við Menntaskólann í Kópa-
vogi var um leið ákveðið
að leggja Hótel- og veit-
ingaskóla íslands niður og
flytja kennslu i framreiðslu
og matreiðslu í hið nýja .
húsnæði. Um leið var fastráðið að
flytja þá kennslu sem verið hefur í
Iðnskólanum í Reykjavik í matvæla-
greinum, þ.e. bakaraiðn, kökugerð
og kjötiðn, til Kópavogs. Við FB hef-
ur verið nám í matartækni og matar-
fræði.
„Aðstaðan sem þessari kennslu er
búin í Breiðholti er ekki góð og kem-
ur því til álita að þessi starfsemi verði
flutt í hið nýja húsnæði í Kópavogi.
Nauðsynlegt er að ganga frá þessu
máli hið fyrsta," segja skýrsluhöfund-
ar.
Þeir leggja til að áfram verði hald-
ið að þróa Fjölbrautaskólann í Ár-
múla sem kjarnaskóla fyrir heilbrigð-
isgreinar, svo sem lyfjatækninám, j
læknaritaranám, nám fyrir aðstoðar- '
fólk tannlækna, nuddnám og sjúkra- l'
liðanám, og hætt verði að starfrækja *
íþróttabraut sem skólinn hefur boðið ,
upp á, enda hafi hann ekki aðgang v
að fþróttahúsi. Þá er Iagt til að starf- <
semi Tannsmiðaskólans verði felld <
undir FÁ frá og með næsta skólaári. ;
Iðnskólinn í Reykjavík mun hætta
kennslu í bíl- og matvælagreinum
samkvæmt tillögunum og flyst þá
starfsemi í nýjan skóla f Borgarholti
og í Menntaskólann í Kópavogi. Til
viðbótar er sett fram hugmynd um
að dregið verði úr kennslu í málmiðn-
aðargreinum við skólann og aðeins
og haldið uppi kennslu í grunndeild.
Skólinn verði kjarnaskóli fyrir bókiðn-
greinar, bygginga-og tréiðngreinar^
hársnyrtigreinar og rafiðngreinar,
auk þess að sjá um kennslu í greinum
sem ekki er ætlaður staður annars ■
staðar. í
Lagt er til að auk námsframboðs “
sem ljúki með stúdentsprófi í Mennta- 1
skólanum við Hamrahlíð verði þar _
byggð upp enn frekari aðstaða fýrir {•
fatlaða nemendur.
Litlar breytingar á
menntaskólum
Lagt er til að framhaldsdeild p
grannskóla sem rekin hefur verið í
Réttarholtsskóla fyrir nemendur senr
standa illa að vígi að loknu námi í'
grannskóla, hætti störfum þar og:
verði flutt í Borgarholtsskóla þegar
hann hefur verið byggður. 1
Lagt er til að gerð verði úttekt á
starfsemi Stýrimannaskólans í
Reykjavík og Vélskóla íslands með
það að markmiði að auka samstarf
þeirra, samnýtingu aðstöðu og jafn-
vel sameiginlega kennslu í ákveðnum
_________ greinum.
Námsframboð Kvenna-
skólans í Reykjavík,
Menntaskólans í Reykja
vfk, Menntaskólann við'
“ Sund, Fjölbrautaskólans
Garðabæ, Flensborgarskóla, Fóstur-|
skóla íslands, Ménntaskólans á Ak-T’
ureyri, Menntaskólans á Egilsstöð-J
um og Menntaskólans á Laugur
verði hins vegar óbreytt. Svipaða
sögu er að segja um Verslunarskóla
íslands, þ.e. að hann verði starfræktl
ur áfram sem einkaskóli og engan
tillögur gerðar um breytingu á starfl
semi hans eða breytt námsframboöí
<
Skólameistari
óttast tillögur
ráðuneytisins