Morgunblaðið - 10.12.1995, Side 35

Morgunblaðið - 10.12.1995, Side 35
MORGUNBLAÐIÐ SUNNUDAGUR 10. DESEMBER 1995 35 i i > I 9 9 9 I I I I .1 I I ;J 1 + Vigfús Þráinn Bjarnason fæddist £ Böðvars- holti í Staðarsveit á Snæfellsnesi 26. febrúar 1921. Hann lést á heimili sínu í Hlíðarholti 4. desember síðastlið- inn og fór útför hans fram frá Búða- kirkju 9. desember. VIGFÚS Bjarnason er látinn eftir stranga sjúkdómsþraut, en sjúkdómsins hafði hann kennt í nokkur ár. Sjúkdómur- inn hafði rénað á tímabili og nokkur von um bata, en tók sig upp aftur fyrir nokkru og varð ekki við ráðið og leiddi til dauða. Þráinn ólst upp hjá foreldrum sín- um í Böðvarsholti og vann við bú þeirra þar til hann hóf búskap sjálf- ur og bjó í Böðvarsholti á móti for- eldrum sínum fyrst um sinn og í íbúðarhúsi þeirra þar til þau ungu hjónin fengu land úr jörðinni Böðv- arsholti og reistu nýbýli og byggðu íbúðarhús í túnjaðrinum og kölluðu Hlíðarholt. Framkvæmd við nýbýlið hófst 1950 og var flutt í nýja húsið 1952. Seinna var það stækkað mikið og er mjög rúmgott og vandað hús. Brátt reisti Þráinn öll nauðsynleg útihús á nýbýlinu, fjós, fjárhús og heygeymslur, allt úr steinsteypu og vandaðar byggingar, enda þurfa hús að vera traust í Hlíðarholti, því að oft hvessir á norðan í Staðarsveit. Þá hófst hann handa um ræktunar- framkvæmdir og kom upp stóru túni, sem lengst af nægði til fóðuröflunar fyrir allstórt bú. Svo segir í „Byggð- ir Snæfellsness" 1977 um Hlíðar- holt: tún 31,48 ha og áhöfn 11 naut- gripir, 298 sauðfjár, 3 hross.“ Hefur bæði ræktun og bústofn aukist nokk- uð eftir það. Þráinn var mjög áhuga- samur um alla búsýsiu og ræktun jarðar og bústofns og snyrtimennska í öndvegi, varðandi alla umgengni við bújörð sína. í æsku naut Þráinn aðeins náms í farskóla Staðarsveit- ar, sem var að jafnaði tveir mánuðir á vetri, fyrir börn á aldrinum 7-14 ára, en Þráinn mun ekki hafa byijað í skóla fyrr en tíu ára. Ég undirritað- ur var farkennari í Staðarsveit þegar Þráinn var á barnaskólaaldri og fylgdist vel með námi hans. Hafði hann mjög góða námshæfileika og naut sín vel í náminu, enda heimili foreldra hans áhugasamt um að börnin nytu þess náms sem völ var á. Þegar Þráinn var 19 ára fór hann til náms í Bændaskólanum á Hvann- eyri og lauk búfræðiprófi eftir tveggja vetra námsdvöl vorið 1942. Eftir námsdvölina á Hvanneyri hélt hann áfram að vinna á búi foreldra sinna þar sem hann hóf sjálfstæðan búskap, þá er hann kvæntist. Snemma á ævi sinni tók Þráinn þátt í félagsstörfum í sveit sinni, fyrst í Ungmennafélagi Staðarsveit- ar, sem var með talsverðar fram- kvæmdir á þessum árum, var m.a. að byggja samkomuhús í Hofgörðum og unnu félagsmenn mikið í sjálf- boðavinnu. Um 1960 var farið að ræða um það í sveitinni að ráðast í að byggja félagsheimili og skóla við jarðhita á Lýsuhóli, en þar hafði verið útisundlaug alllengi, sem ung- mennafélagið hafði byggt, fyrst úr torfi. Eftir langvarandi athuganir og margvíslegan undirbúning tókst samvinna með félögum í sveitinni um að hrinda verkinu í framkvæmd. Þessi félög voru aðilar að fram- kvæmdinni: Sveitarsjóður Staðar- sveitar, Ungmennafélag Staðar- sveitar og Kvenfélagið Sigurvon. Verkið hófst 1965, en framkvæmdir stóðu yfir í nokkur ár. Fyrsta sam- koman í félagsheimilinu var haldin 29. desember 1968, með helgistund, sem sóknarpresturinn séra Þorgrím- ur Sigurðsson flutti og svo var hin árlega barnaskemmtun, sem kvenfé- lagið sá um. Ungur var Þráinn kosinn í hrepps- nefnd Staðarsveitar og tók við oddvitastarfi 1957, og var oddviti sveitarinnar samfleytt til 1978. Það kom að sjálfsögðu í hiut oddvita sveitarinnar að hafa forgöngu um fram- kvæmd verksins við byggingu félagsheimil- isins. Það fullyrði ég, sem náinn samstarfs- maður Þráins, að hann lagði sig mjög fram um að verkið gengi vel. Mikið var unnið í sjálf- boðavinnu, bæði af körlum og konum, en til þess að sú vinna nýttist sem best, þurfti góða stjórn á vinnunni og að skipuleggja starfið fyrir hvern vinnudag. Þetta var mjög krefjandi og fyrirhafnar- samt starf og vissi ég að Þráinn fórnaði mörgu dagsverki til þessara framkvæmda á kostnað eigin bú- sýslu, án nokkurrar greiðslu annarr- ar en þeirrar ánægju að geta orðið góðum málstað að liði. Enn vil ég geta um starf sem Þráinn lagði fram vilja sinn og at- orku við, en það var við endurreisn Búðakirkju. Foreldrar hans og ætt- ingjar höfðu löngum sótt Búða- kirkju, þar sem Böðvarsholt var á sóknarenda Staðastaðarsóknar, en Búðir svo að segja næsti bær. Mörg börn Bjarnveigar og Bjarna voru fermd í Búðakirkju og þau hjónin hvíla þar í grafreitnum. Búðakirkja var orðin mjög hrörleg og ekki útlit fyrir að hún yrði endur- reist, enda söfnuðurinn fámennur og fjárvana. Þá hófst Þráinn handa með aðstoð ýmissa áhugamanna og einkum sóknarprestsins, séra Rögn- valds Finnbogasonar, um að endur- byggja kirkjuna og færa hana í upp- runalegt form. Með aðstoð húsfrið- unarnefndar var Hörður Ágústsson fenginn með fullu samþykki þjóð- minjavarðar til þess að taka að sér hönnun verksins og við athugun á gögnum í Þjóðminjasafni fundust svo fyrstu skoðunargerðir kirkjunn- ar, sem lýstu svo nákvæmlega gerð hennar að ekki var áhorfsmál að koma henni í upprunalegt horf. Um þetta má lesa í „Yrkju“, afmælisriti Vigdísar Finnbogadóttur 1990, þar sem Hörður Ágústsson skrifar um Búðakirkju. Kirkjan var færð nokk- uð til og byggð á nýjum grunni. Aðalumsjón með verkinu hafði Hörð- ur Ágústsson, en smíðar allar vann Haukur Þórðarson, húsasmiður frá Ölkeldu. Mjög mikla aðstoð veitti Þráinn af sínum brennandi áhuga við að koma byggingunni upp. í sambandi við færslu kirkjunnar var grafreiturinn stækkaður, en kirkjan er innan grafreitsins. Var hann girt- ur með hlöðnum garði úr hraun- gijóti. Er það mikið mannvirki. Þrá- inn sá um það verk og stjómaði því MINNINGAR og vann sjálfur að hleðslunni að stærstum hluta og var það mjög krefjandi og erfitt verk. Þá vann Þráinn að því að fá Búða- sóknina stækkaða með því að færa nokkur heimili vestast í Staðastaðar- sókn til Búðasóknar. Var það sam- þykkt af viðkomandi aðilum og kom- ið til framkvæmda að færa sóknar- mörkin austur að Bláfeldará. Við það færðust sex heimili úr Staða- staðarsókn í Búðasókn. Þráinn var formaður Búðasóknar frá því að hún var endurreist og til dauðadags og sýndi henni sem öðrum störfum sín- um mikla vandvirkni. Þegar ég lít til baka yfir dvöl mína í Staðarsveit í 53 ár, þá átti ég óvenjulega iangt samstarf við Þráin, fyrst sem nemanda minn í barnaskóla og síðan við fjölmörg félagsmál, en lengst og mest í sam- starfi í hreppsnefnd og alltaf tókst okkur að hafa góða samvinnu um hin mörgu úrlausnarefni, sem við þurftum að fást við fyrir sveit okkar og samfélagið. Þá minnist ég með hlýhug hans ágæta heimilis, þar sem ríkti mikill rausnarbragur hinnar myndarlegu húsmóður, Kristjönu konu hans. Mjög var gestkvæmt á heimili þeirra hjóna, m.a. hélt Þráinn oddviti alla fundi hrepsnefndarinnar á heimili sínu, auk fjölmargra annarra sem þurftu á þjónustu oddvitans að halda. Var mjög mikil risna af hendi leyst í sambandi við allt þetta, sem hvíldi mest á herðum húsmóðurinn- ar. Að lokum vil ég færa eiginkonu, börnum, barnabörnum og bama- barnabarni, systkinum og öðrum ættingjum og vinum innilega samúð og bið guð að blessa þeim minning- una um góðan og traustan vin. Kristján Guðbjartsson. Þegar mér barst andlátsfregn góðs vinar og skólabróður setti að mér sorg, en jafnframt þakklæti fyrir einstaklega trygga og góða vináttu. Það skal þó fram tekið að andlát míns góða vinar kom mér ekki á óvart, því að um langt tíma- bil háði hann erfitt dauðastríð við skæðan sjúkdóm. í byijun nýs kirkjuárs kveður þessi væni drengur sitt jarðlíf, því kirkjunnar maður var hann í bestu merkingu þess orðs. Við stöldrum við og skoðum líf okk- ar jarðarbúa. Við erum eins og þær lífverur sem blómstra og fella síðan lauf sín til jarðar. Að heilsast og kveðjast er hluti af lífsgöngu okkar. Við komum í þennan heim, eldumst og deyjum. Lífsbók okkar sýnir að störf okkar eru mörg og mistjöfn hér á jörð og við vinnum þau á mis- mundi hátt, en öll lútum við því að ganga loks yfir móðuna miklu án mótmæla. Okkur er sköpuð þau ör- lög. Það var haustið 1941 sem leiðir okkar Þráins lágu saman er ég hóf nám við bændaskólann á Hvann- eyri. Þá var Þráinn búinn að dvelja þar einn vetur. Fljótlega varð ég þess var að Þráinn var flestum þeim kostum búinn sem prýtt gátu einn Nýkomin sending af frönsku lömpunum frá le Dauphin HUSGAGNAVERSLUN Síðumúla 20, sími 568 8799. Opið í dag, sunnudag, kl. 14-16 VIGFÚS ÞRÁINN BJARNASON mann. Hann var frábær námsmaður og félagslyndur, var og töluvert í forgöngu félagsmála í skólastarfinu. Við skólafélagar hans gátum alltaf treyst honum. Hann lagði margt til mála, athugaði tillögur sínar gaum- gæfilega, rök hans voru traust, enda því sjaldan mótmælt sem hann lagði til. Áhugi hans á búskap og öllu því sem þar mætti bæta leyndi sér ekki. Hann var heilsteyptur maður sem var bundinn jörðinni sterkum bönd- um, til að yrkja hana og bæta. Fljótlega eftir námið á Hvanneyri stofnaði hann nýbýli sem hann nefndi Hlíðarholt. Það var á þeim árum þegar ræktunarbyltingin gekk yfir sveitir lands okkar. Hann var vormaður síns tíma, sá fram á nýja braut og bættan hag þeirra sem við landbúnað störfuðu. Skömmu eftir heimkomu frá Hvanneyri var hann kostinn í stjórn Búnaðarsambands Snæfellinga. Þar naut hann þess að sjá ávöxt hugsjóna sinna. Hann var fljótur að hýsa myndarlega sína nýju jörð og ræktun óx einnig hröð- um skrefum. Mér detta í hug, þegar ég hripa niður minningar um minn ágæta félaga og vin, ýmis minnis- stæð atvik sem of langt yrði að telja í minningargrein. Þráinn var sá láns- maður að eignast góðan lífsförunaut sem er Kristjana Elísabet Sigurðar- dóttir frá Hrísdal, einstök mann- dóms- og gerðarkona á allan hátt, enda alin upp í stórum systkina- hópi, þar sem uppeldið var mótað af stórhug og framsýni, þótt auður í aurum væri ekki alltaf mikill. Vinnusemi og trúmennska voru höfð að leiðarljósi til þess að þessi stóri mannvænlegi systkinahópur gæti orðið landi og þjóð til heilla. Ég var öllum ókunnugur þegar ég kom á Snæfellsnes (minn góði lífsförunautur er einnig úr Mikla- holtshreppi). Fljótlega hitti ég Sig- urð Kristjánsson bónda í Hrísdal, sem þá var orðinn tengdafaðir Þrá- ins. Hann sagði við mig eftirfarandi orð sem lýsa vel einarðri hugsun Sigurðar: „Ég veit mikið um þig, hann Þráinn tengdasonur hefur gef- ið mér svo fallega umsögn um þig. Ég ætla bara að láta þig vita það, að þessar stelpur sem þið hafið sótt ykkur hingað í Miklaholtshreppinn eru í fyrsta flokki sem búkonur. Ef þið getið ekki orðið bjargálna bænd- ur þá er það ykkur að kenna' en ekki stelpunum." Þessum orðum velti ég oft fyrir mér. Þráinn og Kristjana hafa staðist þessa kröfu. Um mig dæmi ég ekki. Þráinn var um langt árabil odd- viti sinnar sveitar. Öll þau störf vann hann með sæmd. Þeir þættir í lífi hans verða ekki raktir hér frekar. í kirkjumálum má ekki gleyma fórnfúsu starfi þeirra hjóna við end- urbyggingu Búðakirkju. Þar hafa þau reist sér minnisvarða sem ekki verður gleymt. Þar sem góðir menn fara, þar eru guðsvegir. Þessi orð vil ég gera að mínum. Ég hygg líka að margir taki undir með mér þegar ég segi að mér kemur Þráinn í hug þegar ég heyri góðs manns getið því svo reyndi ég hann að öllum hlutum. Þráinn vinur minn var mikill ham- ingjumaður í sínu einkalífi. Kona hans studdi hann í öllu sem hann tók sér fyrir hendur. Fjögur börn þeirra bera vott um gott uppeldi og drengskap. Þau hafa verið foreldrum sínum sólargeislar í þeirra lífi. Ég veit að fjölmenn sveit vina og vandamanna mun fylgja honum síð- asta spölinn. Stór er sá vinahópur sem notið hefur margvíslegrar fyrir- greiðslu Kristjönu og Þráins. Við hjónin sendum konu hans og börnum innilegar samúðarkveðjur. Guð blessi minningu góðs vinar. Páll Pálsson frá Borg. • Fleiri minningargreinar um Vigfús Þráin Bjarnason bíða birt- ingar ogmunu birtast í blaðinu næstu daga. Sundakaffi Til sölu veitingahúsiö Sundakaffi, Klettagöröum 1 viö Sundahöfn. Rekstur, fasteign og allur tækjakostur og búnaöur. Um er aö ræöa eftirsóttan veitingastaö sem er einstaklega vel tækjum búinn. ' Fullkomin veisluaö staða. Uppl. á skrifst. Opið í dag kl. 13—15. SUÐURLANDSBRAUT 4a, SÍMI 5680666 Hafnarfjörður - einstakt tækifæri Versl.- og skrifstofu- og atvinnuhúsnæði Höfum í einkasölu þetta glæsilega húsn. sem í dag er tæpl. tilb. u. trév. Um er að ræða 1. hæð, verslunarhúsn. ca 650 fm, 2. hæð skrifsthúsn. ca 500 fm og kjallari, atvinnuhúsn. ca 650 fm. Innkeyrsludyr. Sameign frág. Lóð malbikuð. Fráb. staðsetn. Traustur byggingaraðili. Selst í stórum eða smáum einingum. Nánari upplýsingar gefur Helgi á skrifstofunni. Hraunhamar -fasteignasala, sími 5654511.

x

Morgunblaðið

Direkte link

Hvis du vil linke til denne avis/magasin, skal du bruge disse links:

Link til denne avis/magasin: Morgunblaðið
https://timarit.is/publication/58

Link til dette eksemplar:

Link til denne side:

Link til denne artikel:

Venligst ikke link direkte til billeder eller PDfs på Timarit.is, da sådanne webadresser kan ændres uden advarsel. Brug venligst de angivne webadresser for at linke til sitet.