Morgunblaðið - 28.01.1996, Blaðsíða 32

32 SUNNUDAGUR 28. JANÚAR 1996
MINNINGAR
MORGUNBLAÐIÐ
JOHANNES
JÓNSSON
+ Jóhannes Jóns-
son var fæddur
í Súðavík 20. ágúst
1902. Hann lést á
Grensásdeild Borg-
arspítalans 15. jan-
úar síðastliðinn og
fór útför hans fram
frá Isafjarðarkirkju
27. janúar.
Ég læt í haf að heiman
því heim ég komast vil.
Með föðurland frámundan
við fósturland skil.
Úr landsteina logni
ég leysi festar mínar,
þú blásandi bládjúp
á breiðumar þínar.
(Stephan G. Stephansson.)
ÉG LEITA í orðsmiðju íslenzka
bóndans, sem lengst af bjó vestur
við Klettafjöll, eftir kveðjuorðum til
aldins vinar míns. Það var aðdáun-
arvert að sjá hann ganga keikan
eftir götum Ísaíjarðar níutíu og
þriggja ára gamlan, halda sitt eigið
heimili allt til jóla, þegar hann hélt
suður til að halda jólahátíðina með
ástvinum sínum í Kópavogi eins og
mörg undanfarin ár.
Jóhannes var einn af níu systkin-
um, sem komust til fullorðinsára.
Framan af ævi stundaði hann sjó-
mennsku frá Súðavík. Litla þorpið
við Álftafjörð átti eftir að færa
honum þá mestu gæfu, sem hann
gat dreymt um. Þar kynntist hann
Sigrúnu Helenu Jóhannesdóttur,
sem átti eftir að verða lífsförunaut-
ur hans allt til æviloka. Þau gengu
í heilagt hjónaband á jólaföstu árið
1928. Allir þeir, sem einhver kynni
höfðu af Helenu, vita hversu mikið
gæfuspor brúðguminn tuttugu og
sex ára steig þessa jólaföstu. Hel-
ena var einstaklega heilsteypt og
hugljúf manneskja.
Á upphafsári mesta hildarleiks
sem sagan kann frá að greina árið
1939, fluttu Jóhannes og Helena
ásamt dóttur sinni Agnesi til ísa-
fjarðar, sem varð aðsetur þeirra upp
frá því. Löngu ævistarfi sínu til sjós
og lands lauk Jóhannes hjá íshúsfé-
lagi ísfirðinga þá orðinn sjötíu og
sjö ára gamall. Ég þekkti ekki mik-
ið til þessara heiðurshjóna, þegar
örlögin höguðu því svo til, að við
urðum nágrannar, er ég flutti í
blokkaríbúð að Hlíðarvegi 5 á
Ísafírði, andspænis íbúð þeirra Jóa
og Helenu. Þetta var árið 1974.
1 Sambýlisár okkar á 4- Sigríður Bjarna-
>',J 'HÍÍðörvegi 5 urðu alls ■ dóttír var fædd
átta. Ég á aðeins í Alviðru í Dýrafirði
minningar á einn veg 15. september 1907.
um nábýlið við Jóa og Hún lést á Fjórð-
Helenu. Yfir þeim öll- ungssjúkrahúsinu á 1
Íjk f S i§9 um er glampandi sói- Akureyri 23. janúar
^ ' '*Æn s^n °£ heiðríkja. I litlu síðastliðinn. For-
íbúðina þeirra var allt- eldrar hennar voru >• ' •
■ af gott að koma. hjónin Sigríður 1
Snvrtimennska og Gunnjóna Vigfús- : -1
■K /?í Wb» reglusemi blasti alls dóttír og Bjarni Sig-
staðar við. Um það urðsson sem voru
Hfc bau samtaka. En síðustu ábúendur á
ML ^^^^E^gjtríjótti mér að finna Fjallaskaga við
Þá hlýju, sem þau bæði Dýrafjörð, tíl 1926
áttu gnótt af. Fannst er þau fluttust að
mér oft, sem bömin mín hefðu eign-
ast í þeim þriðja afann og ömmuna.
Kaflaskipti urðu vorið 1982, en
þá fluttum við öll af Hlíðarveginum
í sömu vikunni. Jói og Helena höfðu
þá ákveðið að eyða ævikvöldinu í
fallegri lítilli íbúð í Hlíf á Torfnesi,
sem ísafjarðarkaupstaður lét
byggja fyrir eldri borgara. Er allur
aðbúnaður þar til mikillar fyrir-
myndar. Þegar ég heimsótti þau,
fann ég að þau vom hamingjusöm
á þessu nýja heimili. Árið 1987
mátti Jóhannes sjá á bak Helenu.
Þarf ekki að efast um, að það áfall
var meira en orð fá lýst. En hann
átti enn að dótturina Agnesi og
afastelpurnar þrjár Helenu, Jó-
hönnu og Svövu. Jólin voru því allt-
af mikið tilhlökkunarefni. Þau
auðnaðist honum að halda syðra
með ástvinum sínum.
Að loknu jólaleyfi, átti ég alltaf
góða stund með Jóa í janúar. Þá lá
fyrir að gera grein fyrir ellilífeyrin-
um til yfirvalda. Það tíðkast enn á
íslandi að leggja tíund á aldur-
hnigna borgara, ef tekjurnar telja
tugina sex. Skýrslugerðin var fljót-
unnin, en þá gafst um leið tæki-
færi til að rifja upp gömlu góðu
árin á Hlíðarveginum. Þetta var
alltaf góð kvöldstund, gömul atvik,
spaugileg mörg hver, urðu ljóslif-
andi. Nú eru þau geymd í sjóði
þeirra minninga, sem eftir lifir af
kynnunum við þetta ágætisfólk.
Ég vil að leiðariokum biðja algóð-
an Guð að blessa endurfundi Jó-
hannesar og Helenu í nýjum heim-
kynnum. Ég sendi Agnesi, Helenu,
Jóhönnu, Svövu og fjölskyldum
þeirra innilegar samúðarkveðjur.
Við, sem urðum þess aðnjótandi að
kynnast þessum heiðurshjónum,
munum varðveita ljúfar minningar
um þau í hjarta okkar.
Ólafur B. Halldórsson.
+
Elskuleg móðir okkar, tengdamóðir,
amma og langamma,
HELGA SIGURBJÖRNSDÓTTIR,
lést á dvalarheimilinu Seljahlíð föstu-
daginn 26. janúar sl.
Kristján Grétar Valdemarsson, Olga Ragnarsdóttir,
Sigurbjörn Valdemarsson, Ólafia Hrönn Ólafsdóttir,
barnabörn og barnabarnabörn.
i
Ástkær móðir okkar, tengdamóðir,
amma og langamma,
REGÍNA HELGADÓTTIR,
er látin.
Útförin hefur farið fram í kyrrþey.
Þakkir til starfsfólks deildar 6A Borgar-
spítala og starfsfólks Karitas.
Þökkum veitta samúð.
Björg Ingólfsdóttir, Steingrfmur Leifsson,
Birna Ingólfsdóttir, Ólafur R. Gunnarsson,
Ólöf Kristín Ingólfsdóttir, Hannes Ragnarsson,
Unnur Ingólfsdóttir, Oddur Jónsson,
börn og barnabörn.
SIGRIÐUR
BJARNADÓTTIR
Svala
1931,
Akur-
Lambadal í Dýrafirði. Börn
Gunnjónu og Bjarna voru fjórt-
án, þau: Sigríður, f. 1907, látín,
Jónasína, f. 1908, Sigurður, f.
1909, látinn, __ Guðmundur, f.
1910, látínn, Ólöf, f. 1911, Sæ-
mundur, f. 1913, látínn, Vigdís,
f. 1914, Jóhannes, f. 1915, lát-
inn, Sigurlaugur, f. 1916, lát-
inn, Jón, f. 1917, Vigfúsína
(Sína), f. 1918, Ingibjartur, f.
1921, látínn, Árný, f. 1923, íát-
in, Ingibjörg. f. 1926. Þá áttí
Bjarni dótturina Rannveigu, f.
1901, látin.
Árið 1930 giftist Sigríður
Steinþóri Guð-
mundssyni bónda
frá Lambadal, f.
1902, og bjuggu
þau í Lambadal
fram undir 1970 er
Guðmundur sonur
þeirra tók við bú-
inu. Steinþór lést
árið 1983. Börn
Sigríðar og Stein-
þórs eru:
Fanney, f.
sjúkraliði á
eyri, Sigríður, f.
1933, starfsmaður
kaupfélagsins á
Þingeyri, búsett á Þingeyri,
Guðmundur, f. 1935, bóndi í
Lambadal, Ólafur, f. 1940, bú-
settur á Þingeyri, áður bóndi í
Hjarðardal, og Vigdís, f. 1952,
hjúkrunarfræðingur á Akur-
eyri. Eftir að Sigriður fluttí frá
Lambadal átti hún heimili sitt
hjá Sigríði dóttur sinni á Þing-
eyri, siðan nokkur ár á dvalar-
heimilinu Ási i Hveragerði og
nú siðustu árin á Hornbrekku
í Ólafsfírði.
Útför Sigríðar fer fram frá
Þingeyrarkirkj u á morgun,
mánudaginn 29. janúar.
ELSKULEG móðursystir mín Sig-
ríður Bjarnadóttir er frá okkur
farin. Eftir standa ákaflega ljúfar
og hlýjar minningar um konu sem
hafði stórt hjarta og gjafmildar
hendur. Konu sem ræktaði frænd-
semi og vináttu betur en aðrir.
Hún hafði alltaf tíma fyrir aðra,
nokkuð sem við nútímafólkið
mættum gera meira af. Andlegur
auður frænku minnar var líka
meiri en margra annarra. Hún ólst
upp í stórum systkinahópi á Fjalla-
skaga við Dýrafjörð sem er með
afskekktustu stöðum á landinu.
Það hefur verið ærin ábyrgð lögð
á hana unga verandi elst í fjórtán
bama hópi á tímum þegar lífsbar-
áttan var svo hörð að við sem erum
hálfri öld yngri skiljum ekki hvem-
ig fólk gat lifað þetta af. Enda er
það minn besti andlegi brannur að
sækja í, ef að mér steðjar hugar-
víl, að setjast niður um stund og
hugsa um Gunnjónu ömmu mína,
líf hennar og afa og barnanna
fjórtán. Það gefur skjótan bata.
Ég man að Sigríður kom stund-
um heim og dvaldi hjá mömmu og
pabba nokkra daga í senn. Finnst
mér eins og ég hafi alltaf litið á
hana sem einskonar ömmu mína,
enda móðir mín 19 áram yngri.
Sóttist ég eftir að vera í nálægð
hennar og hlusta á hana segja frá.
Hún kom líka alltaf færandi hendi.
En dýrmætasta minning mín er frá
þeim tíma er ég tuttugu ára fór
sem gengilbeina á Edduhótelið á
ísafirði. Það var fallegan júlídag
INGVELDUR
GÍSLADÓTTIR
+ Ingveldur Gísladóttir, rit-
höfundur og myndlistar-
maður, fæddist á Þormóðsdal í
Mosfellssveit 28. sept. 1913.
Hún lést á Elli- og hjúkrunar-
heimilinu Grund 6. janúar sl.
Útför Ingveldar var gerð frá
Hafnarfjarðarkirkju þriðju-
daginn 16. janúar.
INGVELDDR Gísladóttir, rithöf-
undur og myndlistarmaður, hefur
verið til moldar borin. Hún er nú
horfin yfir móðuna miklu, en vinir
og vandamenn kveðja með virðingu
og þökk. Minningarnar flögra um
lendur hugans og það er margs að
minnast. Það er líka margt að
þakka. Ingveldur Gísladóttir var
kona þeirrar gerðar.
Við munum hana Ingveldi, vinir
hennar og samheijar í Alþýðu-
flokknum í Hafnarfirði. Hún var
skaprík, heit og einlæg með sterka
og krefjandi réttlætiskennd. Hún
var hrein og bein, glaðlynd og gam-
ansöm, þegar hún viidi það við
hafa, vinur vina sinna og góður
félagi. Hún var falleg kona og
fijálsleg og það sópaði að henni
hvar sem hún fór. Ingveldur Gísla-
dóttir þekkti örbirgðina frá barn-
æsku, harða lífsbaráttu sem hún
deildi með Guðrúnu móður sinni.
Þær mæðgurnar hertust við hveija
raun, misstu aldrei sjónar á réttlæt-
inu eða sjálfsvirðingunni, héldu
ávallt fast á sínu máli hversu mjög
sem á móti blés. Ranglátu, réttlitlu
samfélagi mættu þær með reisn
og óbilandi hugrekki. Og í harðri
og óvæginni lífsbaráttu bemskuár-
anna hertust og slípuðust góðir
eðliskostir Ingveldar. Það var því
allt að því sjálfgefíð, að kona með
slíka skaphöfn, réttlætiskennd,
samfélagsáhuga, skynsei og bar-
áttuvilja gerði jafnaðarstefnuna og
viðhorf hennar að samferðamanni
sínum. Sú varð líka raunin á. Hún
var jafnaðarmaðuraf lífi og sál,
baráttumaður mannréttinda og
mannúðar, hiklaus í orði og athöfn,
jafnt á málþingi sem á ritvelli.
Ingveldur lét fljótt til sín taka í
starfi fyrir Alþýðuflokkinn. Hún
var ein af stofnendum Kvenfélags
Alþýðuflokksins I Hafnarfírði og
ávallt öraggur merkisberi jafnaðar-
stefnunnar í fararbroddi kvenfé-
lagskvenna. Hún gegndi fjölmörg-
um trúnaðarstörfum fyrir félagið
og var ritari þess í fjölda ára. Fund-
argerðirnar hennar bera henni gott
vitni, bæði skrift og efni. Hún var
ein þeirra fáu félagskvenna í upp-
hafi kvenfélagsins, sem hafði áræði
og afl til að tala á fundum og gera
skilmerkilega grein fyrir hugmynd-
um sínum og hugsunum. Það var
ekki ónýtt fyrir félagið og flokkinn
að eiga hana að. Þau eru ófá verk-
in, sem hún vann Alþýðuflokknum
og jafnaðarstefnunni, en þau verða
ekki tíunduð hér. En þau skilja
eftir virðingu og þökk.
Ingveldur giftist 16. desember
1933 Guðmundi Gissurarsyni bæj-
arfulltrúa og síðast forstjóra á Sól-
að Magnús heitinn Ketilsson, vinur
minn frá Bolungarvík, vatt sér inn
á hótelið og sagði mér að þegar
ég lyki vaktinni skyldi ég taka
græna „voffann" hans og koma
mér til Dýrafjarðar en þangað
hafði ég þá aldrei komið. Þetta
gerði ég og fór ásamt samstarfs-
konu minni Þorbjörgu Kristjáns-
dóttur sem þekkti betur frændfólk
mitt en ég sjálf. Og það er ekki
að orðlengja það að þetta varð
ógleymanleg ferð. Það var náttúra-
lega byijað á að fara til Þingeyrar
og Sigríður, sjötug kempan, tekin
upp í „voffann", svo var rúntað
um allan Dýrafjörð. Út í Haukadal
að sunnan og Gerðhamra að norð-
an (þá var brúin ekki komin). Víða
stoppað. Kaffi drakkið hjá Guð-
mundi syni hennar í Lambadal,
matur snæddur hjá Ólafi syni
hennar sem þá bjó í Hjarðardal og
kaffí drakkið í Alviðru, bænum þar
sem Gunnjóna amma fæddist og
þar fæddist Sigríður líka. Við fór-
um líka í kirkjuna á Mýram þar
sem hún og Steinþór höfðu gift
sig. Svo var gist hjá Sigríði dóttur
hennar á Þingeyri og alstaðar voru
móttökumar eins og maður væri
forsetinn sjálfur. Ég held við höf-
um talað stanslaust þennan sólar-
hring sem við áttum þarna saman.
Þvílík gleði sem ríkti í frásögnum
hennar af ömmu, afa og systkinun-
um, lífinu á Fjallaskaga og í
Lambadal. Mér er minnisstæð virð-
ingin sem hún bar fyrir öllu þessu
fólki, lífinu og starfínu og hinni
hrikalegu náttúra sem átti svo
sterk ítök í henni og hve hún var
glöð og þakklát fyrir allt þó að
maður vissi vel að líf hennar hafði
ekki alltaf verið dans á rósum og
mikið búið að strita ævina langa.
Ég vil þakka frænku minni þess-
ar samferðastundir og finn nú svo
vel hvemig mér hitnar um hjarta-
ræturnar þegar ég minnist hennar.
Þannig veit ég að líkt er um aðra
sem vora svo heppnir að kynnast
þessari einstöku konu. Börnum
hennar og afkomendum öllum
sendi ég innilegar samúðarkveðjur,
svo og eftirlifandi systkinum henn-
ar. Guð blessi minningu Sigríðar
Bjárnadóttur.
Svanhildur Daníelsdóttir.
vangi. Guðmundur var einn af
bestu forustumönnum jafnaðar-
manna í Hafnarfirði, mikill og góð-
ur félagsmálamaður, vakinn og
sofinn að störfum fyrir Alþýðu-
flokkinn og jafnaðarstefnuna. Það
var honum ekki lítill styrkur að
hafa konu sem Ingveldi við hlið
sér, einbeitta og áhugasama um
menn og málefni. Heimili þeirra
bar augljós merki listhneigðar, feg-
urðarsmekks og hagleiks hugar og
handar. Þar var gott að koma og
gott að vera. Hjónin bæði og dæt-
urnar tvær skópu umhverfi glað-
værðar, hlýju og umræðu um sam-
félagið, hvernig best mætti laga
það og bæta.
Sólvangur naut líka umhyggju
og velvildar Ingveldar. Þar átti hún
margt sporið og óteljandi verkin.
Hugurinn var heill og höndin hög
og þessa naut Sólvangur á frumbýl-
isárum sínum.
Já, Hafnfirðingar eiga margt að
þakka Ingveldi Gísladóttur og
hennar fólki. Ennþá sjást eftir þau
sporin og í þeim hefur margt blóm-
ið vaxið.
Við vinir Ingveldar kveðjum
hana með trega en í þökk, sátt við
að hún skuli nú farin til nýrra heim-
kynna ljóss og lita. Ég er viss um
að þar unir hún sér vel, því að þar
á hún heima.
Dætrum hennar, tengdasonum,
barnabörnum og barnabarnabörn-
um sendi ég hlýjar samúðarkveðjur
og bið góðan guð að blessa þau öll.
Minningin um Ingveldi Gísla-
dóttur lifir og lýsir fram á veginn
og gefur okkur von og trú á betra
líf, meira réttlæti, mannúð og
mannkærleika í oft hörðum og
miskunnarlausum heimi. Blessuð
sé minning hennar.
Hörður Zóphaníasspn.