Morgunblaðið - 01.02.1996, Blaðsíða 17
MORGUNBLAÐIÐ
FIMMTUDAGUR 1. FEBRÚAR 1996 17
NEYTENDUR
ÚRVERINU
Kjötsúpa
upp á arabísku
ÝMSIR réttir eru vinsælli á ramad-
an - föstumánuði múslíma - en
aðrir. í Egyptalandi byija menn
yfirleitt kvöldverðinn á súpu, gerð
úr baunum eða linsubaunum,
spínatsúpa með hreinu jógúrt þykir
lostæti og loks má nefna kjúklinga-
súpu með selleríi, bragðbætt með
sítrónusafa og hvítlauk.
Húsfreyjan sem ég bað um góða
ramadan uppskrift sagði mér að
þessi réttur væri kallaður harira,
sambland af kjötseyði, lambakjöti,
grænmeti og kryddi. Ég hef ekki
prófað þennan rétt en hún fullviss-
aði mig um að þetta væri mikil
gæðafæða. Uppskriftin er ætluð
fyrir sex manns og mun uppruna-
lega komin frá Marokkó.
450 g lambakjöt, skorið í litla bita
innmatur úr kjúklingi (má sleppa)
1 stór laukur, niðursneyddur
100 g af hverju: linsubaunum og
chickpeas (látnar liggja í bleyti yfir
nótt) og síðan síað vel af þeim
1 tsk. turmeric
'/■• tsk. kanill
Vt tsk. af hveiju: engifer, saffran
og rauðum pipar
1 'A 1 vatn
salt og malaður svartur pipar eftir
smekk
Seinni hluti uppskriftarinnar:
4. tsk. smjör
900 ml vatn
100 g hrísgijón
1 tsk. hveiti
2 tsk. koriander
4 tsk. steinselja
4 vel þroskaðir stórir tómatar, af-
hýddir og niðursneiddir
2 sítrónur, skornar í báta
Hvernig á að gera þetta?
Fyrst er allt í fyrri hluta upp-
skriftar sett í stóran pott, suðan
látin koma upp og froðan fleytt af.
Setjið helminginn af smjörinu sam-
an við, dragið úr hitanum og látið
malla í eina til eina og hálfa klukku-
stund.
Sjóðið hrísgijónin í öðrum potti,
bætið vatni í ef þarf. Setjið afgang-
inn af smjörinu út í og saltið eftir
þörfum. Þegar hrísgijónin eru vel
soðin er vatn síað að mestu af þeim
og þeim blandað út í aðalpottinn.
Skiljið um það bil fjórðung eftir af
hrísgijónasoðinu og bætið nú hveit-
inu út í það, kóriander, steinselju,
tómötum og hrærið í. Eftir ca. 15
mín. er þessu svo bætt í aðalpott-
inn, hrært vel í. Enn betra mun
vera að þykkja súpuna loks með
því að bæta örlitlu hveiti út í og
hræra saman við 1-2 eggjum. Síð-
an er rétturinn borinn fram í pottin-
um, sítrónubátar settir efst og með
þessu borða menn að sjálfsögðu
nýbakað arabískt brauð.
Það er ekki beinlínis fljótlegt að
gera þennan rétt en á ramadan
hafa allir meira frí en venjulega og
húsmæður telja ekki eftir sér að
eyða eftirmiðdeginum í rétti sem
fjölskyldunni þykja gómsætir þegar
sest er að borðum eftir að sól er
hnigin.
Jóhanna Kristjónsdóttir.
Islenskt hugvit
Sleppibúnaður fyrir
hesta og nautgripi
í NÝÚTKOMNU frétta-
bréfi Vara hf. er sagt frá
búnaði sem Axel Eiríks-
son rafvélavirki og Elías
Einarsson veitingamaður
hafa hannað. Um er að
ræða sambyggt bi-una-
viðvörunarkerfi og
sleppibúnað sem leysir
bundin dýr frá stalli og
opnar útgönguleiðir við
eldsvoða í gripahúsi.
Búnaðurinn er smíðaður
miðað við aðstæður á
hveijum stað. Með sam-
tengingu við hurðarrofa
og hreyfiskynjara má síð-
an fá innbrotaviðvörun-
arkerfi tengt við blikk-
andi ljós, sírenu eða upp-
hringibúnað.
FÉLAGARNIR Elías Einarsson og Axel
Eiríksson með sleppibúnaðinn sem þeir
hafa hannað og smíðað. Sýningarein-
takið er gert til að sleppa þremur grip-
um af stalli og opna útidyr við eldsvoða.
Lambakjötsútsala í Bónus
HAFIN er lambakjötsútsala í Bón- kílóið. Kjötið er í A-flokki 1994-95.
usverslununum. Lambakjöt í hálf- Stendur útsalan meðan birgðir end-
um skrokkum kostar 279 krónur ast.
Lögfræðialit unmð fyrir Félag úthafsútgerða
Reglugerð um eftirlit
á sér ekki stoð í lögum
„ÞAÐ BRYTUR gegn stjórnskipu-
legri jafnræðisreglu að koma eftir-
liti fyrir með þeim hætti, að sá sem
eftirliti sætir hveiju sinni skuli
bera af því kostnað," segir í lög-
fræðiáliti Jón Steinar Gunnlaugs-
son hrl. og Hróbjartur Jónatansson
hrl. hafa unnið fyrir Félag úthafs-
útgerða. Tilefnið er reglugerð
sjávarútvegsráðuneytisins sem
kveður á um að eftirlitsmenn
Fiskistofu eigi að vera um borð í
togurum sem geri út á Flæmingja-
grunni.
Ennfremur segir í álitinu að í
íslenskum lögum sé ekki að finna
heimild til að haga eftirliti með
fiskveiðum þannig að eftirlits-
mönnum sé viðvarandi og ótíma-
bundið komið fyrir um borð í fiski-
skipi.
Loks segir að útgerðum sem
geri út á Flæmingjagrunni sé mis-
munað gagnvart útgerðum frysti-
togara innan lögsögunnar sem
sæta eftirliti.
„Þetta staðfestir það sem við
höfum áður sagt,“ segir Ottar
Yngvason, stjórnarmaður í Félagi
úthafsútgerða. „Við förum eftir
því áliti sem liggur fyrir hjá þess-
um hlutlausu aðilum. í niðurstöð-
unni kemur fram að ekki er laga-
stoð fyrir reglugerðinni. Við tök-
um þess vegna ekki við eftirlits-
mönnum.“
Hvað varðar þá yfirlýsingu sjáv-
arútvegsráðherra að útgerðir sem
geri út á Flæmingjagrunni geti
sent sjávarútvegsráðuneytinu
reikninginn fyrir kostnaði af því
að hafa eftirlitsmann um borð seg-
ir Óttar að það sé alvarlegt mál
þegar ráðherra telji sig hafa slíkt
persónulegt úthlutunarvald al-
mannafjár.
„Það ér stóralvarleg yfirlýsing
af hálfu ráðherra í ríkísstjórn ís-
lands að lýsa því yfir að hann telji
sig hafa vald til að eyða fjármun-
um almennings eftir sínum eigin
duttlungum og í raun andstætt
þeirri reglugerð sem hann var að
setja sjálfur. Það sýnir að mál-
flutningurinn er eitthvað brengl-
aður,“ segir Óttar.
Þarf að breyta reglugerðinni
„Ég get ekki séð annað en að
ráðuneytið þurfi að breyta sinni
reglugerð og fella niður það sem
segir um kostnað við eftirlitsmenn-
ina,“ segir hann. „Síðan þarf ráðu-
neytið að afla sér lagaheimildar til
að setja eftirlitsmenn til langtíma
og viðvarandi um borð í skip. Sú
lagaheimild er ekki fyrir hendi.“
Óttar segir að þar að auki sé
útgerðum úthafsskipa mismunað
þegar litið sé til þess hvernig eftir-
liti sé hagað innan landhelgi á
frystiskipum, þar sem þeir séu ein-
ungis tvo mánuði um borð á ári.
Þá veki það spurningar hvort
eftirlitsmenn um borð í frysti-
togurum innan lögsögunnar séu
þar á grundvelli fullnægjandi laga-
heimildar: „Kostnaður við veru
þeirra þar er um milljón á hvern
togara á ári. Það ætti að vera hlut-
verk LÍÚ að létta þeim kostnaði
af útgerðunum."
„Símakrókur“ stofnaður
til að auðvelda eftirlitið
SETTUR hefur verið á fót Síma-
krókur, þjónustusími Fiskistofu,
sem auðveldar eftirlit með bátum
sem stunda veiðar með viðbótar-
banndögum. Annað tímabil sóknar-
dagakerfisins hefst í dag. Reglur
um sóknardaga koma til fram-
kvæmda í dag. Samkvæmt þeim
skulu krókabátar sem stundað hafa
veiðar með viðbótarbanndögum,
þ.e. allir krókabátar sem ekki hafa
þorskaflahámark, stunda veiðar
með sóknardögum frá og með 1.
febrúar.
Skipstjórar krókabáta eiga að
senda Fiskistofu tilkynningar varð-
andi sóknardaga o.fl. með því að
hringja úr tónvalssíma í Símakrók,
sjálfvirkan þjónustusíma Fiskistofu,
sem er 9041010.
Afturköllun á
sóknardegi heimil
Samkvæmt reglugerð sjávarút-
vegsráðuneytisins er heimilt að aft-
urkalla tilkynningu um sóknardag,
enda sé það gert innan tveggja
klukkustnda eftir að tilkynning um
nýtingu sóknardags var send Fiski-
stofu. Að öðrum kosti telst sóknar-
dagur nýttur.
Ekki er heimilt að afturkalla til-
kynningu um sóknardag nema bát-
ur sé í höfn þegar afturköllun er
Annað veiðitíma-
bil í sóknardaga-
kerfinu að hefjast
send Fiskistofú og aldrei er heimilt
að afturkalla tilkynningu hafi veið-
arfæri verið sett í sjó.
Einnig er hægt að fá upplýsingar
úr kerfinu. Menn geta hringt í þenn-
an síma eða annan, sem er
9041005, en þá les kerfið fyrir
menn hvaða tilkynningar þeir hafa
lesið inn.
Þessi Símakrókur er leiðin sem
ákveðið var að fara til að halda
uppi eftirliti í sóknardagakerfinu.
Sjómenn geta tilkynnt sig úr hvers
kyns tónvalssíma, en til þess þurfa
þeir ákveðið leyninúmer.
Hinsvegar þurfa þeir sem hringja
í upplýsingasímann ekkert leyni-
númer. Þannig geta veiðieftirlits-
menn Fiskistofu og Landhelgis-
gæslan athugað hvort menn séu
búnir að tilkynna sig með einu sím-
tali. Hver sem er getur einnig hringt
í upplýsingasímann og grennslast
fyrir um það.
Að sögn Auðuns Samúelssonar á
Fiskistofu er búið að senda sjó-
mönnum þessi leyninúmer, leiðbein-
ingar og reglugerðina. „Hver mín-
úta í símtalinu kostar 39,90,“ segir
Auðun. „Við reiknum með að kostn-
aðurinn væri svipaður ef þetta væri
sent með faxi eða frímerktu bréfi.
Miðlun ehf. á búnaðinn sem notast
er við og berast upplýsingarnir
sjálfvirkt inn á Fiskistofu."
47 sóknardagar eftir af
fiskveiðiárinu
21 sóknardagur er á öðru tíma-
biii, sem hefst í dag og stendur út
apríl. A þriðja tímabili, sem er frá
maíbyijun til júníloka eru 13
sóknardagar og á fjórða tímabili,
sem er frá júlíbyijun til ágústloka
eru 13 dagar. Það eru því alls 47
sóknardagar það sem eftir er fisk-
veiðiársins 1995 til 1996.
Hægt er að millifæra sóknardaga
frá öðru tímabili yfir á tímabil þijú
og fjögur. Þegar sóknardagar eru
fluttir á milli tímabila eru þeir
margfaldaðir með stuðlinum 0,5 og
broti sleppt. Þannig umreiknuðum
sóknardögum er skipt jafnt milli
þriðja og fjórða tímabils.
Útgerðir skulu tilkynna Fiski-
stofu skriflega um flutning sóknar-
daga fyrir upphaf þriðja veiðitíma-
bils. Flutningur öðlast ekki gildi
fyrr en Fiskistofa hefur staðfest
hann skriflega. Það eru svipaðar
reglur og hafa gilt um aflamarkið.
Frekaii kvótasetningu hafnað
ALMENNUR félagsfundur í Snæ-
felli, félagi eigenda Smábáta á Snæ-
fellsnesi, hafnar alfarið öllum hug-
myndum að frekari kvótasetningu á
krókabáta. Fundurinn skorar á sjáv-
arútvegsráðherra að tengja afla
krókabáta við núgildandi heildarafla
í þorski og tryggja sóknardagabát-
um að lágmarki 82 sóknardaga eins
og nú er. „Benda má á í því sam-
bandi að sameiginlegt þing allra
hagsmunaaðila í sjávarútvegi sam-
þykkti samhljóða að sóknardögum
mundi ekki fækka niður fyrir 82,
segir meðal annars í ályktun frá
fundinum.
Fundurinn fagnaði á hinn bóginn
hugmyndum sjávarútvegsráðherra
um að afnema alla banndaga króka-
báta og fækka tímabilum sóknar-
dagabáta. Fundarmenn mæltu ein-
dregið með því að áfram verði út-
hlutað kvóta úr jöfnunarsjóðum, þar
sem þeir hafa skipt sköpum fyrir
aflamarksbáta og mega því ekki
leggjast af.
Fundurinn lýsir yfir hneykslun
sinni á hugmyndum sjávarútvegs-
ráðherra með að banna netaveiðar
á smábátum þriðjung úr ári. „Verði
slíkt að lögum mun rekstrargrund-
vellinum endanlega hafa verið kippt
undan þessum bátum og veiðiheim-
ildir þeirra nýttar af verksmiðjuskip-
um ofursægreifanna sem skila eng-
um afla til vinnslu í landi,“ segir í
ályktun fundarins.
I greinargerð, sem ályktun fund-
arins fylgir segir svo:
„Af fréttum að dæma liggur það
í loftinu að þorskveiðiheimildir verði
auknar innan skamms. Nýti sjávar-
útvegsráðherra sér ekki lagaheimild
í fiskveiðistjórninni til að auka
þorskkvótann á þessu fiskveiðiári,
má ljóst vera að auknar veiðiheimild-
ir í þorski munu sjá dagsins ljós 1.
september nk.
Fundurinn tekur undir með físki-
fræðingum og virtum skipstjórum
að fara eigi varlega varðandi auknar
veiðar og bendir í því sambandi á
að allar viðbótarveiðiheimildir verði
veiddar í kyrrstæð veiðarfæri.
Það ber því ekki að skerða veiði-
rétt smábáta enn frekar, heldur halda
því kerfi sem komið hefur verið á.“