Morgunblaðið - 02.02.1996, Blaðsíða 18
18 FÖSTUDAGUR 2. FEBRÚAR 1996
MORGUNBLAÐIÐ
VIÐSKIPTI
Vöruskiptajöfnuður hagstæður um 13 milljarða árið 1995
Spáð um 2 milljarða af-
gangi af viðskiptajöfnuði
V ÖRU SKIPTAJÖFNUÐUR síð-
asta árs var hagstæður um 13,3
milljarða króna samkvæmt bráða-
birgðatölum Hagstofunnar og er
Enn ein nýjung í
sjálfvirkum ofnhitastillum.
$M ELLU
Allar aðgerðir
eru fljótvirkari,
tenging nemans
við lokann
er enn traustari
og nýting á
heita vatninu 1
nákvæmari.
Einnig er hægt
að læsa
nemanum á
einfaldan hátt.
NYR FULLKOMNARI
OFNHITASTILLIR
Á ÓBREYTTU VERÐI.
éW
METRO
miðstöð heimilanna
þetta nokkuð minni afgangur af
vöruskiptunum en varð árið 1994
þegar hann var 19,4 milljarðar
króna á föstu gengi. Heildarút-
flutningur ársins 1995 var liðlega
116 milljarðar króna.
í Gjaldeyrismálum, fréttabréfi
Ráðgjafar og efnahagsspáa, er
gert ráð fyrir því að viðskiptajöfn-
uður verði jákvæður um 2,0-2,5
milljarða króna fyrir vikið. Það
yrði umtalsvert óhagstæðari nið-
urstaða en árið 1994, er viðskipta-
jöfnuðurinn var hagstæður um 10
milljarða. Vöruskiptajöfnuður des-
embermánaðar var hagstæður um
1.1 milljarð króna, nokkuð lakari
en árið þar á undan er hann var
2.2 milljarðar.
Verðmæti útflutts iðnvarnings
eykst um rúmlega 26%
Vermæti vöruútflutnings var
4% meira 1995 en árið þar á und-
an og nam verðmæti sjávarafurða
um 72% af heildarverðmæti hans.
Það er 1% minna en árið 1994.
Álútflutningur jókst hins vegar um
14% að verðmæti miðað við árið
1994 og verðmæti útflutts kísil-
járns jókst um 20%. Það vekur
hins vegar athygli að verðmæti
útflutts iðnvarnings, annars en áls
og kísiljárns, jókst um liðlega 26%
á milli ára. Mest er aukningin í
útflutningi á þeim vörum sem
flokkast undir aðrar iðnaðarvörur,
en þar vega lyf og lækningavörur
hvað þyngst. Útflutningsaukning-
in í þessum lið er að verðmæti um
1 milljarður króna, eða tæp 72%.
Þar munar miklu um 700 milljóna
króna sölu Delta á hjartalyfinu
Katropil til Þýskalands.
Aukin neysla ástæða lakari
vöruskiptajafnaðar
Helsta ástæðan fyrir lakari
vöruskiptajöfnuði á liðnu ári er
mikil aukning í innflutningi á
fólksbílum og mat og drykk. Inn-
flutningur ársins 1995 jókst um
11% miðað við árið 1994. Að frá-
töldum innflutningi á sérstakri
fjárfestingavöru, svo sem skipum
eða flugvélum, sem jafnan er mjög
breytilegur á milli ára, jókst vöru-
innflutningur um 13% á föstu
gengi miðað við árið 1994. Mest
varð aukningin á fólksbílainnflutn-
ingi, eða 38%, en innflutningur á
mat- og drykkjarvöru jókst um
14%. Innflutningur annarrar
neysluvöru jókst um 7% á milli ára.
VÖRUSKIPTWÍá c VIÐ ÚTLÖND 'j S Verðmæti vöruút- og innflutnings jan.- des. 1994 og 1995 1994 1995 breJ“ng á (fob virði í milljónum króna) jan.-des. jan.-des. föstu gengi*
Útflutningur alls (fob) 112.653,8 116.611,7 3,6
Sjávarafurðir 84.837,5 83.873,1 -1,0
Ál 10.833,0 12.303,0 13,7
Kísiljárn 2.689,3 3.211,5 19,5
Skip og flugvélar 3.370,0 4.108,1 22,0
Annað 10.924,0 13.116,0 20,2
Innflutningur alls (fob) 93.243,0 103.313,8 10,9
Sérstakar fjárfestingarvörur 4.203,6 3.333,0
Skip 3.983,7 2.479,9
Flugvélar 170,8 793,6
Landsvirkjun 49,1 59,5
77/ stóriðju 5.262,2 6.681,2 27,1
íslenska álfélagið 4.479,7 5.944,2 32,8
Islenska járnblendifélagið 782,5 737,0 -5,7
Almennur innflutningur 83.777,2 93.299,6 11,5
Olía 7.256,9 6.968,9 -3,9
Matvörur og drykkjarvörur 9.061,8 10.310,6 13,9
Fólksbílar 3.318,5 4.573,3 38,0
Aðrar neysluvörur 20.550,2 21.864,3 6,5
Annað 43.589,8 49.582,5 13,9
Vöruskiptajöfnuður 19.410,8 13.297,9
Án viðskipta íslenska álfélagsins Án viðskipta íslenska álfélagsins, íslenska járnblendifélagsins 13.057,5 6.939,1
og sérstakrar fjárfestingarvöru 11.984,3 3.689,5
* Miðað er við meðalgengi á vönjviðskiptavog; á þann mælikvarða var meðalverð erlends gjaldeyris 0,1 %
lægra i janúar-desember 1995 ön á sama tíma árið áður. Heimild: HAGSTOFA ÍSLANDS
-JlJ
mest seldu fólksbíla
tegundirnar í
janúar1996
Br.frá
fyrra ári
Fjöldi % %
1. Tovota 80 17,0 66,7
2. Volkswaqen 57 12,1 58,3
3. Nissan 51 10,8 37,8
4. Hvundai 42 8,9 -16,0
5. Ford 38 8,1 1400,0
6. Mitsubishi 34 7,2 209,1
7. Suzuki 33 7,0 725,0
8. Opel 27 5,7 0,0
9. Renault 20 4,2 81,8
10. Volvo 12 2,5 20,0
11. Subaru 11 2.3 120.0
12- Honda 9 1,9 800,0
13. Jeep 9 1,9 12,5
14- Kia 7 1,5 -
15. Peuaeot 7 1,5 75.0
Aðrar teg. 34 7,2 70,0
Samtals 471 100,0 71,9
Bifreiða-
innflutn.
í janúar
1995 og
1996
VORU-,
SENDI- og
HÓPFERÐA-
BÍLAR, nýir
57
35
1995 1996 1995 1996
Lífleg bílasala í janúar
Sala fólksbíla tók mikinn kipp í janúar og var um 72% meiri en í sama
mánuði í fyrra. Miklar breytingar urðu á hlutdeild einstakra bíltegunda
en þær tölur ber þó að taka með fyrirvara vegna þess að hér er um
mjög stutt tímabil að ræða. Sömuleiðis verður að hafa í huga að fjöldi
seldra bíla segir ekki alla söguna um veltu viðkomandi umboða af
sölunni, því dæmi eru um að dýrari bílar hafi verið að seljast betur en
áður. Sala sumra tegunda, svo sem Ford, Mitsubishi og Honda, marg-
faldaðist í janúar frá því í fyrra, en heldur hefur dregið úr sölu Hyundai
frá Kóreu. Þá vekur athygli að töluverð auking varð á sölu vöru-, sendi-
og hópferðabifreiða í mánuðinum.
Loftur Ólafsson til Samvinnu-
bréfa Landsbankans
LOFTUR Ólafsson, rekstrarhag-
fræðingur, hefur tekið við starfí for-
stöðumanns Samvinnubréfa Lands-
bankans, en Þorsteinn Ólafs, sem
gegnt hefur þeirri stöðu, hefur sem
kunnugt er verið ráðinn fram-
kvæmdastjóri verðbréfafyrirtækis-
ins Handsals hf.
Loftur hefur á undanförnum árum
starfað sem ráðgjafi hjá Landsbréf-
um hf, dótturfyrirtæki Landsbank-
ans.
Hækkun vörugjalds skerðir svigrúm
olíufélaganna til verðlækkunar
Eykur útgjöld
bíleigenda um
150 milljónir
VERÐ á hveijum lítra af 98 og 92
oktana bensíni hækkaði nú um mán-
aðamótin um 50-60 aura hjá olíufé-
lögunum þremur, en verð á 95 okt-
ana bensíni lækkaði um 60 aura.
Olíufélögin höfðu svigrúm til
lækkunar á útsöluverði allra bensín-
tegunda, en vegna 2,65% hækkunar
á vörugjaldi varð að hækka tvær
tegundir og lækka 95 okt. bensín
minna en ella. Samkvæmt upplýsing-
um ijármálaráðuneytisins ákvað ráð-
herra að nýta sér heimild í iögum
til að hækka vörugjaldið í samræmi
við þróun byggingarvísitölu, en það
var síðast hækkað í desember 1994.
Lætur nærri að þessi hækkun hafi í
för með sér um 150 milljóna króna
útgjaldaauka fyrir bíleigendur á ári.
Ef ekki hefði komið til hækkun á
vörugjaldinu hefði 92 okt. bensín
lækkað um 30 aura, 95 okt. bensín
hefði lækkað um 1,40 kr. og 98 okt.
bensín lækkað um 30 aura hjá Skelj-
ungi hf. Hækkunin á vörugjaldinu
olli því hins vegar að verð á 92 okt.
bensín hækkaði hjá félaginu úr 67,70
kr. í 68,30 kr. og 98 okt. bensín
hækkaði úr 73,60 í 74,20 kr. Hins
vegar lækkaði 95 okt. bensín úr
69,90 kr. í 69,30 kr.
Að sögn Gunnars Karls Guð-
mundssonar, forstöðumanns inn-
kaupadeildar Skeljungs skýrist verð-
hækkun á 92 okt. blýlausu bensini
og 98 okt. blýbensíni einnig af því
að þessar tegundir eru orðnar illfáan-
legar erlendis. „Þessar tegundir eru
framleiddar sérstaklega fyrir okkur
í Noregi og verð á þeim er að hækka
vegna þess að þær eru að hverfa út
af markaðnum. Á móti kemur að
verð á 95 okt. blýlausu bensíni er
að lækka vegna stöðugt vaxandi
markaðshlutdeildar."
Svipaðar breytingar urðu á bensín-
verði hjá Olís og Olíufélaginu. Þar
er um að ræða útsöluverð hjá Olís,
Esso og Skeljungi, sem miðast við
fulla þjónustu en víða er veittur allt
að 2 króna afsláttur af verði hvers
lítra miðað við sjálfsafgreiðslu. Að
sögn Þórólfs Ámasonar, fram-
kvæmdastjóra markaðssviðs Olíufé-
lagsins, þurfti félagið að sætta sig
við hærra innkaupsverð á 92 oktana
bensíni í byijun ársins. Þá er 98
oktana blýbensín orðið dýrara í fram-
leiðslu og flutningi. „Það stefnir í
það að hér verði einungis í boði blý-
laust 95 okt. bensín og 98 okt. blý-
laust bensín. Núna þurfa einungis
2% bíleigenda blýbensín og við mynd-
um leysa úr því.“
Orkan hf. hækkaði 92 okt. bensín
um 70 aura eða úr 63,10 kr. í 63,80
kr., 95 oktana bensín lækkaði um
10 aura í 65,20 kr., en verð á 98
okt. bensíni stóð í stað í 68,40 kr.
„Það myndaðist svigrúm til verð-
lækkunar en hið opinbera hækkaði
bensíngjaldið og tók þennan mismun
til sín. Þetta er undarlegt í Ijósi þess
að við frágang fjárlaga varð hundruð
milljóna skerðing á framkvæmdafé
til vegagerðar," sagði Runólfur Ól-
afsson, frámkvæmdastjóri FÍB í sam-
tali við Morgunblaðið. Hann sagði
að félagið hefði sent fyrirspurn til
systursamtaka sinna í Evrópu um
verðþróunina á bensínmarkaðnum."