Morgunblaðið - 22.03.1996, Blaðsíða 2

2 FÖSTUDAGUR 22. MARZ 1996
MORGUNBLAÐIÐ
FRÉTTIR
Riða finnst ekki í
íslenskum nautgripum
RIÐA í kindum hefur ekki borist í nautgripi hér
á landi. Ekki hefur heldur verið sýnt fram á tengsl
á milli þriggja íslenskra tilfella af Creutzfeld-Jakob
veiki í fólki og riðu að því er fram kemur í sam-
tali við Sigurð Sigurðarson dýralækni á Keldum.
Sigurður hefur óskað eftir upplýsingum frá
breskum stjórnvöldum í tengslum við umræðu á
breska þinginu um möguleikann á því að menn
smitist af Creutzfeld-Jakob veiki með því að borða
nautakjöt með riðusmiti. Vísindamenn hafa talið
hugsanlegt að sá möguleiki væri fyrir hendi með
stökkbreytingu á smitefninu. Creutzfeld-Jakob
veikin leggst á fólk og er banvæn.
Sigurður sagði að í Bretlandi væri haldið að
riða hefði borist í nautgripi með fóðurbæti úr
kjöti og beinamjöli. „Við hins vegar stöðvuðum
algjörlega slíka notkun árið 1978. Sú aðgerð
hefur væntanlega haft áhrif á að riða hefur ekki
fundist í nautgripum hér á landi. Samt höfum
við verið með augun opin. Dýralæknar hafa verið
á varðbergi og skoðuð hafa verið heilasýni úr
nautgripum af riðusvæðum," sagði Sigurður.
Hann sagði að þijú tilfelli af Creutzfeld-Jakob
Þrír íslendingar hafa látist
úr Creutzfeld-Jakob veiki
hér á landi á sl. 35 árum
sjúkdómnum hefðu greinst hér á landi síðustu
35 ár. Allir þrír sem veiktust af sjúkdómnum lét-
ust. „Tveir hinir fyrri voru fæddir og uppaldir
utan allra riðusvæða hér á landi. Ekki fundust
heldur tengsl á milli riðu og þriðja tilfellisins frá
því í fyrra. Reyndar hefur hvergi fundist sam-
band á milli riðu í kindum og veikinda fólks.
Almennt má hins vegar aldrei festa sig í einhveij-
um kenningum og því viljum vio gjaman fylgjast
eins vel og kostur er með umræðunni í Bret-
landi," sagði hann.
Innflutningur eykur hættuna
Sigurður sagði að hingað til lands væri annars
vegar flutt inn nautakjöt í tilbúnum réttum og
hins vegar í mörgum hundruðum tonna af katta-
og hundamat á hveiju ári. Hann sagði að erfitt
væri að henda reiður á hvaðan nautakjöt í tilbúna
rétti kæmi. „Þó t.d. pizzan sé framleidd í einu
landi er alls ekki víst að hráefni komi allt þaðan
enda versla framleiðendur einfaldlega þar sem
kaupin gerast best. Með samningum á borð við
EES og GATT er okkur skylt að leyfa einhvern
innflutning og hann eykur auðvitað hættuna,“
sagði Sigurður og tók fram að auk þess væri flutt
inn heilmikið af ósoðnu kjöti til vamarliðsins í
Keflavík.
Sigurður segist sjálfur hafa margvarað við inn-
flutningnum á dýrafóðrinu enda séu kjöt og líf-
færi úr nautgripum í talsverðum hluta fóðursins
og veiki áþekk riðu hefði fundist í köttum bæði
í Bretlandi og Noregi.
Um neyslu kjötvara í öðrum löndum sagði Sig-
urður að almennt væri talið varasamt að borða
lítið soðið eða steikt kjöt erlendis vegna ýmissa
smitefna. „Þetta smitefni, sem veldur riðunni, er
hins vegar ótrúlega hitaþolið og þolir t.d. átta
klukkustunda suðu við 100 gráður,“ sagði hann
og fram kom að þó að vara væri niðursoðin við
130 gráður væri það ekki trygging fyrir því að
hún bæri ekki með sér smitefnið.
Oddi kaupir hlut SH
í Umbúðamiðstöðinni
PRENTSMIÐJAN Oddi hf. keypti í
gær 78% hlut Sölumiðstöðvar hrað-
frystihúsanna (SH) í Umbúðamið-
stöðinni hf. Mun Oddi taka við rekstri
fyrirtækisins sem verður með svip-
uðu sniði enn um siiin, segir Þorgeir
Baldursson, forstjóri Odda. Aðrir
hluthafar eru ýmis fískvinnslufyrir-
tæki og einstaklingar. Kaupverð
fékkst ekki uppgefíð.
Aukin umsvif Odda í umbúða-
prentun hófust í haust þegar fest
voru kaup á 120 milljóna króna
prentvél og ýmsum tækjabúnaði öðr-
um sem gerði fyrirtækinu kleift að
ganga frá umbúðum til fulls. Þor-
geir segir að Oddi hafí staðið frammi
fyrir meiri fjárfestingu vegna auk-
innar umbúðframleiðslu og því hafí
verið ákveðið að falast eftir hlut SH.
Hófust viðræður fyrirtækjanna fyrir
tveimur vikum og lauk með sam-
komulagi sem undirritað var í gær.
„Við komum til með að draga úr
áherslunni á umbúðaframleiðslu hjá
Odda og hugsanlega að færa eitt-
hvað af okkar búnaði, eða selja hann.
Það á eftir að fara yfír það. En auð-
vitað ætla menn sér að reyna að
styrkja stöðu sína með samnýtingu
og sameiginlegum innkaupum. Við
teljum að framundan sé meiri pökkun
í neytendaumbúðir, sem muni efla
þennari iðnað almennt, ekki bara
hvað varðar pökkun í öskjur.“
Friðrik Pálsson, forstjóri SH, sagði
„af og frá“ í samtali við Morgunblað-
ið í gærkvöldi að til hafí staðið að
selja hlut fyrirtækisins áður en tilboð
Odda barst. „Ástæðan er áhugi Odda
hf. Þeir voru tilbúnir að borga upp-
hæð sem okkur fannst mjög vel við-
unandi."
Hagsmunir tryggðir
Hann sagði jafnframt aðspurður
að SH væri með samning um áfram-
haldandi viðskipti við Umbúðamið-
stöðina. „Við munum fá góða þjón-
ustu áfram og teljum okkar hags-
muni vera fyllilega tryggða."
Friðrik vildi ekki greina frá því til
hve langs tíma hefði verið samið eða
hvert söluverð hlutar SH væri. Eigið
fé Umbúðamiðstöðvarinnar var 220
milljónir um áramót, hlutafé 100
milljónir og velta síðasta árs rúmar
500 milljónir. Starfsmenn Umbúð-
amiðstöðvarinnar eru um 50 og hef-
ur fyrirtækið verið ráðandi á um-
búðamarkaðinum ásamt Kassagerð-
inni í 30 ár að Friðriks sögn. Fiskiðn-
aðurinn notar mest öskjur utan um
fiskinn sjálfan og pappakassa sem
ytri umbúðir. Hefur Kassagerðin
haft yfírburðastöðu á markaði fyrir
ytri umbúðir en Umbúðamiðstöðin
að líkindum deilt markaði fyrir öskj-
ur til helminga við Kassagerðina seg-
ir Friðrik að lokum.
Si

fflíw
_ Morgunblaðið/Þorkell
STRAKARNIR í Nesjaskóla spiluðu fótbolta í blíðunni í gær.
Bæjarstjóm Hornafjarðar samþykkir þrískiptingu grunnskólans
Strax hafinn undirbúningur
að viðbyggingu á Höfn
iröi. Morgunblaðið.
BÆJARSTJÓRN Hornafjarðar af-
greiddi í gær nýja samþykkt um
grunnskólahald í Hornafírði. Sam-
þykktin gerir eins og fyrr ráð fyrir
þrískiptingu Grunnskóla Horna-
fjarðar og að yngstu nemendunum
verði ekið 7 km leið í Nesjaskóla.
Því hafði fjöldi íbúa mótmælt og í
samþykktinni er komið til móts við
óskir íbúanna, með því að láta breyt-
ingarnar koma til framkvæmda í
áföngum og aka þremur bekkjum í
stað íjögurra. Einnig verður við-
byggingu við Heppuskóla á Höfn
fiýtt.
í upphafi umræðna um skólamál
á bæjarstjómarfundinum í gær gerði
Sturlaugur Þorsteinsson bæjarstjóri
grein fyrir því hvaða forsendur hefðu
breyst frá því bæjarstjóm sam-
þykkti fyrir ári að þrískipta grunn-
skólanum vegna þrengsla í Hafnar-
•skóla og krafna um lengingu skóla-
dags og einsetningar. Nefndi hann
þar meðal annars óskir foreldra um
að leita allra leiða til að tryggja
bömunum kennslu á Höfn.
Bæjarstjóri sagði að jafnt fagleg-
ar sem fjárhagslegar ástæður væru
fyrir meginatriðum í stefnu bæjar-
stjómar. Með þeim næðist fram ein-
setning skóla, þrískipting grunnskól-
ans, sem hann sagðist telja nýmæli
hér landi, samfelldur skóladagur og
lengdur.
I tillögunum felst að grunnskólinn
verður þrískiptur, 1.-3. bekkur verð-
ur í Nesjaskóla, 4.-7. bekkur í Hafn-
arskóla og 8.-10. bekkur í Heppu-
skóla. Mýraskóli verður starfræktur
áfram. Þessi stefna kemur þó ekki
til framkvæmda að fullu á næsta
skólaári, þá verður aðeins 1. og 2.
bekk kennt í Nesjaskóla auk eldri
barna úr Nesjum. Heppu- og Nesja-
skóli verða strax einsetnir en Hafna-
skóli tvísetinn að hluta næsta skóla-
ár en síðan einsetinn.
Þegar verður hafínn undirbúning-
ur að endurhönnun grunnskóla fyrir
4.-7. bekk á Höfn og hafist handa
við bygginguna, sem verður við-
bygging við Heppuskóla, fyrrihluta
árs 1997. Áætlað er að fyrsti fram-
kvæmdaáfangi kosti rúmar 100
milljónir, að sögn Halls Magnússon-
ar félagsmálastjóra.
Fiskurinn gleymdur
Skólamálin eru viðkvæm á Höfn,
eins og komið hefur í ljós í þeirri
umræðu sem fram hefur farið um
fyrirhugaðar breytingar. Hornfirð-
ingur sem rætt var við sagði að það
væri til marks um hitann í málinu,
að umræður um aflahrotuna sem
nú væri, kæmust ekki að fyrir skóla-
málunum þegar menn hittust götu.
Ein af þeim sem stóð fyrir mót-
mælum íbúanna, Þórgunnur Torfa-
dóttir kennari, sagði eftir fundinn í
gær að samþykkt bæjarstjórnarinn-
ar kæmi til móts við óskir íbúanna
en ekki væri nógu langt gengið. Hún
sagði að það væri ágætis bráða-
birgðalausn að fara með tvo bekki
í Nesjaskóla á næsta ári og það
væri kostur að ekki væri farið í fram-
kvæmdir þar. Þá væri gott að hafist
yrði handa við skólabyggingu á
Höfn. Hins vegar væru margir for-
eldrar enn afar óánægðir með að
yngstu börnunum yrði ekið í Nesja-
skóla.
Borgin
frestar
viðræðum
við LR
FULLTRÚAR Reykjavíkur-
borgar í viðræðunefnd um
rekstur Borgarleikhúss lögðu í
gær fram bréf á fundi nefndar-
innar, þar sem kveðið er á um
að fresta frekari viðræðum um
gerð nýs samkomulags við LR.
Fulltrúar borgarinnar gera
kröfu um að stjóm LR geri
grein fyrir breyttri stöðu, upp-
lýsi kostnað sem leiðir af upp-
sögn Viðars Eggertssonar og
samstarfsmanna hans og
hvemig þeim kostnaði verði
mætt. Ekki hefur verið gengið
frá nýju samkomulagi og fellur
því hið eldra úr gildi um næstu
áramót að óbreyttu.
Styrkur ekki
samningsbundinn
í bréfinu kemur fram að
styrkveiting borgarinnar til
starfsemi LR, sem nemur sam-
tals tæpum 160 milljónum á
þessu ári með styrkjum til
starfsemi Borgarleikhúss og
viðhalds þess, sé ekki samn-
ingsbundin heldur háð ákvörð-
un borgarstjórnar við af-
greiðslu fjárhagsáætlunar
hveiju sinni.
Sigurður Karlsson formaður
LR segir að greinargerðin hafí
aðeins verið rædd lauslega inn-
an stjórnar, enda sé hún upp-
tekin við að vinna að ráðningu
nýs leikhússtjóra.
„Það er okkur að meina-
lausu þótt að þessum viðræð-
um sé frestað um sinn. Þær
hafa legið niðri síðan í haust
þannig að það eru ekki mikil
viðbrigði fólgin í að svo sé
áfram,“ segir Sigurður. Hann
kveðst ekki geta svarað því
hvenær LR geti svarað þeim
spumingum sem greinargerðin
felur í sér, það verði að skoða
í ró og næði.
■ Engin skylda/12
Stálverksmiðjan í
Kapelluhrauni
Bandaríkja-
maður sýnir
áhugaá
stálvinnslu
BANDARÍSKUR athafnamaður,
Walter Freeman að nafni, hefur
sýnt áhuga á að hefja stálvinnslu
í stálverksmiðjunni sem íslenska
stálfélagið reisti í Kapelluhrauni en
hún hefur staðið ónotuð frá gjald-
þroti félagsins 1991.
Samkvæmt upplýsingum Jakobs
Ármannssonar í Búnaðarbankanum
er málið enn á frumstigi. Freeman
kom hingað til lands í seinasta
mánuði á vegum Markaðsskrifstofu
iðnaðarráðuneytisins og Lands-
virkjunar til viðræðna og skoðaði
verksmiðjuna. Freeman er að kanna
málið en búist er við að hann muni
fljótlega hafa samband á ný og í
framhaldi af því muni skýrast hvort
möguleikar eru á að verksmiðjan
verði seld.
Af islensku bergi brotinn
Að sögn Jakobs leist Freeman
vel á aðstæður hér. Hann er af ís-
lenskum ættum og mun einnig
vegna þeirra tengsla hafa áhuga á
að hefja starfsemi hér á landi en
hann hefur fengist við bæði vinnslu
á stáli og timbri í Bandaríkjunum.