Morgunblaðið - 22.03.1996, Blaðsíða 18
18 FÖSTUDAC-UR 22. MARZ 1996
MORGUNBLAÐIÐ
VISKIPTI
Landsbréfog
Sam vinnubréf
sameinast
Samanlögð velta um 65 milljarðar
BANKASTJÓRN Landsbankans hef-
ur ákveðið að sameina starfsemi
Landsbréfa og Samvinnubréfa Lands-
bankans undir einn hatt og munu
Landsbréf taka yfír starfsemi Sam-
vinnubréfa frá og með deginum í
dag. Að sögn Gunnars Helga Hálf-
dánarsonar, forstjóra Landsbréfa,
kemur sameinuð starfsemi til með að
vera til húsa í húsnæði Landsbréfa.
Gunnar segir að talsverð hagræð-
ing fylgi sameiningunni þar sem
starfsfólki muni fækka. Tveir starfs-
menn Landsbréfa hafa starfað í Sam-
vinnubréfum upp á síðkastið og
munu þeir koma yfir við sameining-
una en aðrir starfsmenn halda áfram
störfum hjá Landsbankanum. Þetta
mun því spara sem nemur um 5
starfsgildum í verðbréfaviðskiptum
Landsbankasamstæðunnar.
„Við fögnum þessari sameiningu að
sjálfsögðu, enda teljum við að hún
muni styrkja bæði Landsbréf sem
og Landsbanka-samsteypuna. M.a.
þar sem hún kemur til með að gera
alla samtvinnun banka- og verð-
bréfaviðskipta auðveldari en áður,“
segir Gunnar Helgi.
Hann segir tilgang þessarar sam-
einingar vera að bæta þjónustuna
við viðskiptavini Landsbankans og
Landsbréfa. Viðskiptavinum Sam-
vinnubréfa verði boðið upp á sömu
þjónustu þar og áður, auk fjölþættr-
ar þjónustu Landsbréfa. í fréttatil-
kynningu frá Landsbankanum segir
að bankinn vænti þess að sameining-
in muni auka og bæta þjónustu bank-
ans á sviði verðbréfaviðskipta.
Eintalin velta Landsbréfa á síðasta
ári nam um 57 milljörðum króna og
jókst um 33% á milli ára, að því er
fram kemur í ársreikningum Lands-
bankans. Hagnaður Landsbréfa nam
10 milljónum á síðasta ári og dróst
saman á milli ára. Samvinnubréf
veltu hins vegar um 8 milljörðum
króna og var afkoma þeirra i jámum,
að sögn Gunnars Helga.
Betri afkoma hjá Kaupfélagi Héraðsbúa
Hagnaður 35 millj.
Egilsstöðum. Morgunblaðið.
REKSTUR Kaupfélags Héraðsbúa
skilaði tæplega 35 milljóna króna
hagnaði á árinu 1995 miðað við 16
milljóna króna hagnað á árinu 1994.
Rekstrartekjur félagsins voru rúmir
tveir milljarðar.
Félagið rekur m.a. verslanir á
Egilsstöðum, Reyðarfirði, Seyðisfirði
og Borgarfirði. Ingi Már Aðalsteins-
son kaupfélagsstjóri sagði þokkalega
sátt ríkja með rekstrarafkomu síð-
asta árs. Þó væri mun verri afkoma
í bolfiskvinnslu nú en oft áður og
hefði hún áhrif á heildarútkomuna.
Aftur á móti er bati í verslun og
þjónustudeildum.
Ingi Már sagði að þrátt fyrir lækk-
un skammtímaskulda hefðu skulda-
vextir ekki lækkað vegna hárra raun-
vaxta hjá félaginu. Hvað varðaði
fjárfestingar á síðasta ári sagði Ingi
Már að þar hefði varkárni ríkt. KH
hefði selt flutningadeiid félagsins á
síðasta ári og verið stofnaðili að
Flutningamiðstöð Austurlands síðla
árs 1995.
Ingi Már sagði að verið væri að
endurbæta margar af verslunum fé-
lagsins og að koma eigi upp ferða-
mannaverslun á Egilsstöðum í sam-
vinnu við Esso fyrir sumarið. Sú
verslun mun þá hafa mun lengri af-
greiðslutíma en aðrar verslanir og
er það hugsað sem aukin þjónusta
bæði við ferðafólk og heimamenn.
FRÁ AÐALFUNDI Olís. Gísli Baldur Garðarsson, stjórnarformáður OIís, er í ræðustól en við borðið
sitja f.v. Einar Benediktsson, forstjóri, Ragnheiður Björk Guðmundsdóttir, fundarritari og Viggó
Maack, fundarstjóri.
Olíufélögin auka samvinnu sína í hagræðingarskyni
Sameinast um flutn-
inga á öllu eldsneyti
OLÍUFÉLÖGIN þijú, Olís, Olíuféiagið
og Skeljungur, hafa sameinast um
flutninga á öllum tegundum eldsneyt-
is til landsins frá Noregi. Þetta fyrir-
komuiag tók gildi um áramótin en
þrjú ár þar á undan höfðu Skeljungur
og Olís átt í samstarfí um flutninga
eldsneytis frá Noregi en Olíufélagið
flutt inn með sérstöku skipi. Félögin
hafa aftur á móti alla tíð staðið sam-
eiginlega að innkaupum og flutning-
um svartolíu frá Rússlandi.
Gísli Baldur Garðarsson, stjórnar-
formaður Olís, vék að þessari sam-
vinnu olíufélaganna í ræðu sinni á
aðalfundi félagsins í gær og sagði
að hún hefði reynst farsæl á fleiri
sviðum en með- stofnun Olíudreifing-
ar hf. Auk samvinnu um flutninga
hefðu félögin komið á fót Gasfélag-
inu ehf. um rekstur gasstöðvar í
Straumsvík. Þá væru þessi félög þijú
búin að ná saman um samstarf bæði
á Reykjavíkurflugvelli og Keflavíkur-
flugvelli. ♦
Aukin tengsl við sjávarútveg
Gísli Baldur gerði einnig að umtals-
efni frumvarp ríkisstjómarinnar um
flárfestingar erlendra aðila í sjávarút-
Frumvarp um er-
lendar fjárfestingar
í sjávarútvegi
gagnrýnt á aðal-
fundi Olís
vegi. Þar er sem kunnugt er gert ráð
fyrir að félög þar sem erlendir aðilar
eiga meira en 33% hlut, megi ekki
fjárfesta í sjávarútvegsfyrirtækjum.
Sagði hann reglurnar, ef að lögum
yrðu, leiða til þess að Skeijungur, þar
sem erlendir aðilar eiga 21%, gæti
keypt fyrirtæki í sjávarútvegi í heilu
lagi. Olís gæti ekkert komið nærri
slíkri íjárfestingu, þar sem erlendir
aðilar ættu 35%.
„Olís hefur átt litla eignarhluta í
nokkrum félögum sem stunda sjáv-
arútveg og fiskvinnslu," sagði Gisli
Baldur. „Þessir eignarhlutar eru nán-
ast allir til komnir fyrir gildistöku
núgildandi laga, og lögin eru auðvitað
ekki afturvirk. Þessi-lög eða tillögurn-
ar um breytingar á lögunum eiga því
ekki við um þá eignarhluta.
Sala á eldsneyti og rekstrarvörum
til sjávarútvegsins er langtum veiga-
mesti þátturinn í starfsemi félagsins.
Tæplega fjórir fimmtu hlutar elds-
neytissölu Olís er til útgerðar, meðan
einungis fimmtungur, 20%, eldsneyt-
issölunnar fer fram á bensínstöðvum.
Það liggur í augum uppi að við höfum
leitast við að efla tengsl okkar við
sjávarútvegsfyrirtækin, og munum
gera það áfram. Við munum illa sætta
okkur við það að vera eina fyrirtækið
í landinu sem ekki getur haldið áfram
að stunda viðskipti með þeim hætti
sem samkeppni gerir kröfu til og tíðk-
ast hefur á undanförnum árum, vegna
tilkomu þessara lagabreytinga."
Gísli Baldur vék einnig að ummæl-
um Indriða Pálssonar, stjómarform-
anns Skeljungs á aðalfundi þess fé-
lags um kaup Olíufélagsins á 35%
hlut í Olís. Indriði sagði þar ekki ein-
asta ljóst hvetjir réðu ferðinni innan
Olís heldur væru þetta skref í áttina
að sameiningu. „Þótt forsvarsmenn
Skeljungs vilji láta í veðri vaka að
Olíufélagsmenn séu nú alls ráðandi
innan Olís, verður að hafa í huga að
það þjónar ákveðnum samkeppnistil-
gangi hjá Skeljungi að spyrða Olís
og Esso sem mest saman.“
Geir Magnússon forstjóri Olíufélagsins segir flutningsjöfnunarsjóð ekki fullnýttan
Auka þarf fíutningsjöfnun
eða hækka verð úti á landi
Vanmetin
hlutabréf
AÐALFUNDIR fyrirtækja era
oftast heldur formfastir og
fátt ber þar út af. Á aðalfundi
Olíufélagsins í gær gripu hlut-
hafar þó fram fyrir hendur
stjórnar er kom að afgreiðslu
tillögu um að félaginu yrði
heimilt að eignast allt að 10%
hlut í sjálfu sér.
Eitthvað hafði stjórninni
misfarist því ein málsgreinin
hljóðaði svo. „Kaupverð hinna
keyptu hluta má ekki fara yfír
tíu af hundraði af markaðs-
virði og eigi vera lægra en 10
af hundraði af markaðsvirði
þeirra.“ Einn fundarmanna
gerði athugasemd við þetta
orðalag og spurði hvaða hlut-
hafi yrði eiginlega tilbúinn til
þess að selja hlutabréf sín ef
einungis fengist fyrir þaú 10%
af markaðsvirði þeirra.
Sá fundarstjóri þá ástæðu
til að ráðfæra sig við stjómar-
menn og tókst, eftir nokkra
töf, að leiðrétta hina meinlegu
villu. Ekki virðast fundarmenn
á síðasta aðalfundi félagsins
hafa verið jafnárvökulir því
þar hafði þessi sama tillaga
verið samþykkt án nokkurra
vandkvæða.
AUKA þarf greiðslur úr flutnings-
jöfnunarsjóði eða hækka olíuverð
úti á landi þar sem starfsemi flutn-
ingsjöfnunarsjóðs er með þeim
hætti að markmið sjóðsins ná ekki
fram að ganga nema að hluta, að
því er fram kom í máli Geirs Magn-
ússonar, forstjóra Qlíufélagsins, á
aðalfundi félagsins í gær. Sagði
Geir að í núverandi kerfi væri flutn-
ingskostnaður Olíufélagsins frá inn-
flutningshöfnum t.d. um 80-100
milljónum króna hærri en fengist
greitt úr sjóðnum, án þess að það
hefði valdið neinum hækkunum á
þeim stöðum sem olían var flutt til.
„Olíufélögin geta ekki búið við
það að framkvæmd laga um flutn-
ingsjöfnun sé með þeim hætti að
flutningskostnaður sé aðeins
greiddur að hluta en verð á bensíni
verði áfram það sama og við inn-
flutningshöfn," sagði Geir. „Annað
tveggja verður að koma til. I fyrsta
lagi að flutningskostnaður frá inn-
flutningshöfnum verði greiddur að
fullu eins og lög kveða á um. Ef
ekki þá verða olíufélögin að fá þann
hluta flutningskostnaðar sem upp
á vantar borinn uppi með hærra
verðlagi úti á landi.“
Geir sagði einnig tilefni vera til
þess að leiðrétta nokkrar rangtúlk-
anir Kristins Björnssonar, forstjóra
Skeljungs, um flutningsjöfnun olíu-
vara. Meðal annars þá staðhæfingu
að Skeljungur væri að greiða niður
flutningskostnað hinna olíufélag-
anna og að framtíðarafkoma Skelj-
ungs velti að nokkru leyti á því
hvernig flutningsjöfnun verði hátt-
að í framtíðinni. Hluthafar Olíufé-
lagsins mættu ekki standa í þeirri
trú að framtíðarhorfur félagsins
væra að einhveiju leyti komnar
undir flutningsjöfnun olíuvara, því
svo væri ekki.
Flutningsjöfnun hefði ekkert með
afkomu félaganna að gera ef lögin
væru rétt út færð og allur kostnað-
ur greiddur. Þá snerust lögin ekki
um kostnaðaijöfnun milli olíufélag-
anna heldur um kostnaðaijöfnun á
milli þeirra sem búa við innflutn-
ingshafnir og þeirra sem búa fjær
þeim.
Eignarhaldsfélag stofnað um
eignir í öðrum félögum
Kristján Loftsson, stjórnarfor-
maður Olíufélagsins, reifaði í ræðu
sinm markverðustu atburði síðasta
árs. í máli hans kom fram að Olíufé-
lagið hefði fjárfest í hlutafé annarra
félaga fyrir 1.138 milljónir króna á
síðasta ári. Stærstur hluti þessarar
fjárhæðar stafar af kaupum félags-
ins á 35,4% eignarhlut í Olís hf.,
en eins og fram kom í umfjöllun
Morgunblaðsins þann 21. mars
1995, var kaupverðið ríflega þre-
falt nafnverð bréfanna. Nafnvirði
hlutafjáreignar Olíufélagsins í Olís
nemur tæpum 238 milljónum króna.
Af öðrum fjárfestingum nefndi
Kristján kaup félagsins á hlutabréf-
um í Vinnslustöðinni, Skagfirðingi,
KEA og Sléttanesi. hf. Hins vegar
hefðu hlutabréf félagsins í nokkrum
félögum, þ.á m. íslenskum sjávaraf-
urðum og SÍF, Hraðfrystihúsi
Grundarfjarðar, verið seld.
Þá sagði Kristján að á árinu hefði
verið stofnað eignarhaldsfélag, Ker
ehf., um hlutabréfaeign félagsins í
öðrum hlutafélögum.
Á aðalfundinum var samþykkt
sú tillaga stjórnar að greiða 10%
arð til hluthafa. Þá var samþykkt
tillaga um útgáfu jöfnunarhluta-
bréfa að fjárhæð 10% af nafnvirði
hlutafjár. Eftir þessa hlutfjáraukn-
ingu er heildarhlutafé Olíufélagsins
760,7 milljónir króna að nafnvirði.
Stjórn félagsins var endurkjörin, en
hana skipa, auk Kristjáns Loftsson-
ar, stjórnarformanns, Gísli Jóna-
tansson, Guðjón Ólafsson, Magnús
Gauti Gautason og Margeir Daní-
elsson.