Morgunblaðið - 07.05.1996, Blaðsíða 53

MORGUNBLAÐIÐ
BREF TIL BLAÐSINS
ÞRIÐJUDAGUR 7. MAÍ 1996 53
I -----------------------------------
Frá Jóhönnu Þórdórsdóttur:
ÞAÐ virðist nokkuð útbreiddur mis-
skilningur á.íslandi að ekki sé hægt
að gerast skiptinemi ef maður er
orðinn eldri en 18 ára. Mig langar
að reyna, í eitt skipti fyrir öll, að
leiðrétta það.
35 ára reynsla
AUS - Alþjóðleg ungmennaskipti
hafa verið starfandi á íslandi í 35
ár og á þeim tíma sent til útlanda
■ og tekið á móti hundruðum ung-
menna. Samtökin eru íslandsdeild
alþjóðlegra samtaka (ICYE - Intern-
ational Christian Youth Exchange)
sem stofnuð voru af Þjóðveijum og
Bandaríkjamönnum eftir síðari
heimsstyijöldina og eru rekin án
gróðasjónarmiða. Markmið samtak-
anna hefur frá upphafi verið það
sama: að stuðla að friði og skilningi
milli einstaklinga og þjóða og vinna
gegn fordómum og hleypidómum
! hvers konar. Það gera samtökin með
því að bjóða ungmennum á aldrinum
18-30 ára tækifæri til ársdvalar í
framandi samfélagi þar sem þau
upplifa ólíka menningu og siði.
Sjálfboðavinna
AUS er frábrugðin öðrum skipti-
nemasamtökum að því leyti að í flest-
um tilfellum er ekki um námsmanna-
skipti að ræða, heldur fer fólk til
útlanda og vinnur sjálfboðavinnu.
I Um er að ræða ársdvöl, (hægt er
I að sækja um hálft ár) þar sem í flest-
um tilvikum er búið hjá íjölskyldum
en í stað þess að setjast á skólabekk
tekur fólk beinan þátt í samfélaginu
sem það býr í með vinnuframlagi sínu.
18-30
ára
skipti-
nemar
Það er misjafnt eftir löndum í
hverju sjálfboðavinnan _er fólgin.
Þessa mánuðina er einn íslendingur
að vinna á meðferðarstofnun fyrir
heróínsjúklinga á Ítalíu, nokkrir eru
að vinna með götubörnum í Hondur-
as og Kolumbíu, einn vinnur á bóka-
safni í Ghana, ein hjá Amnesty Int-
ernational í Costa Rica og önnur á
barnaheimili í Sviss, svo eitthvað
sé nefnt. Flest af því sem unnið er
við má flokka undir samfélagsþjón-
ustu, yfirleitt hjá fijálsum félaga-
samtökum.
Er nauðsynlegt að kunna
erlent tungumál?
Það að sjálfsögðu skaðar ekki að
kunna skil á málinu í því landi sem
maður er að fara til, en er hins
vegar alls engin nauðsyn. Sumir
skiptinemanna sem hvað besta
reynsiuna hafa haft kunnu ekki
stafkrók í því tungumáli sem talað
var í landinu. Öll lönd sem AUS
skiptir við bjóða upp á tungumála-
og kynningarráðstefnu í upphafi
skiptiárs í 2-4 vikur. Þar er kennd
undirstaðan í málinu og farið í gegn-
um helstu siði og venjur landsins.
Þar er líka lögð áhersla á hópefli
svo að skiptinemar nái að kynnast
vel innbyrðis. Eftir ráðstefnuna
dreifist hópurinn og við tekur dvöl
hjá fjölskyldunni eða vinnustaðnum
og sjálfboðavinnan. Fyrir vinnuna
fær maður lágmarksvasapeninga. Á
miðju ári er haldin ráðstefna, þar
sem farið er yfir reynslu fyrstu
mánaðanna og þá nota sumir tæki-
færið og skipta um verustað. í lok
ársins er síðan haldin lokaráðstefna,
áður en flestir leggjast í ferðalög
fyrir heimferðina.
Eykur sjálfstraust og víðsýni
Fólki sem er tvítugt eða eldra eru
því ennþá allir vegir færir vilji það
komast sem skiptinemi til útlanda.
Ársdvöl erlendis, fjarri vinum og
fjölskyldu, er reynsla sem maður
býr að allt sitt líf. Það eflir mann
og þroskar að kynnast nýjum og
ólíkum aðstæðum, fólki sem jafnvel
er alið uppvið allt aðra menningu
og siði en maður sjálfur og læra
nýtt tungumál. Það eykur manni
sjálfstraust að þurfa allt í einu að
standa á eigin fótum í framandi
landi. Og síðast en ekki síst. Það
eykur hjá manni víðsýni, því „vana-
bundnir fordómar hindra fijálsa
hugsun og athöfn. Því getur það
verið eins og að losna úr álögum
að kynnast nýju umhverfi og nýju
fólki.“
JÓHANNA ÞÓRDÓRSDÓTTIR,
skiptinemi í Ghana 94-95.
Til vísnavinanna GG
I Frá Tryggva V. Líndal:
í FYLGISMENN bundins kveðskapar
þurfa ekki að skammast sín; slíkur
skáldskápur hefur verið ríkjandi í
borgum og meðal bændamenninga
á útjöðrum þeirra í þúsundir ára.
Það er því ekki undarlegt þótt mörg-
um þyki að sú uppfynding Vestur-
landa sem hefur verið útbreidd í
minna en hálfa öld, og kallast óbund-
| in ljóð, sé með einhveijum óásættan-
| legustu afsprengjum evrópskrar
| menningar.
Sérhæfingaráráttan
eltra ljóðskaparhátta. Menn eru
hvattir til að flytja inn búfénað, fólk
og bókmenntir, í nafni almannaheill-
ar og framfara. Helst er að stað-
næmst sé við kröfuna um að allt
fari þetta fram á góðri íslensku, til
að veija sjálfstæðisímynd þjóðarinn-
ar.
Ég vil trúa pennavinum mínum,
Grími Gíslasyni og Guðmundi Guð-
mundarsyni, að ganga á vit nútím-
ans og koma til okkar í Norræna
kórinn í Norræna húsinu. En þar
syngjum við og spilum gömul íslensk
þjóðlög, í bland við grænlensk,
finnsk, lettnesk, og önnur ágætis
lög; jafnvel þau gömlu góðu dönsku.
Einnig að þeir gangi til liðs við
okkur í Vináttufélagi íslands og
Kanada, þar sem við sinnum ekki
bara arfleifð Vestur-íslendinga,
heldur öllu því sem víðfeðmt megin-
land hefur upp á að bjóða, að fornu
og nýju.
Því heimurinn snýst, og við verð-
um öll að snúast með honum, hvort
sem okkur líkar betur eða verr.
TRYGGVIV. LÍNDAL,
Skeggjagötu 3, Reykjavík.
Jafnvel Indveijum og Kínveijum;
gömlum borgarmenningarþjóðum,
þykir gjarnan undarlegt hvað Evr-
ópumenn eru gefnir fyrir að binda
bagga sína flóknum hnútum: Fyrst
kom heimspekin hjá Forn-Grikkjum,
næst fagurbókmenntirnar hjá Róm-
{ veijum, þá myndlistin hjá end-
4 urreisnarmönnum, tónlistin hjá
| skynsemisaldarmönnum, raunvís-
I indin hjá upplýsingaraldarmönnum,
og loks var reynt að breyta öllum
hlutum í háskólafög á nítjándu öld.
Bundna ljóðið fékk hins vegar að
vera í friði langt fram á raftækniöld.
Þetta dálæti vestrænnar menn-
ingar á hinu flókna og sérhæfða
hefur orðið til þess að jarðarbúar
eru margfalt fleiri og miklu langlíf-
( ari en annars hefði verið. En þó eru
| Asíubúar og aðrir tregir til að fórna
, sínum hefðbundnu bókmenntum,
' tónlist og myndlist á altari vestrænn-
ar hámenningar. Og það sama á við
um alþýðuna á Vesturlöndum, þ.m.t.
á íslandi.
Veijendur alþýðlegs sem og bund-
ins kveðskapar hér uppi á íslandi
eru því í góðum félagsskap; þeir
færu létt með að ganga af óbundnum
ljóðum dauðum, ef meirihlutinn
4 fengi alltaf að hafa rétt fyrir sér.
I Offramleiðslan
En allir fá að hafa til síns ágætis
nokkuð: Rímaða ljóðið og ferskeytl-
an eiga eftir að lifa með Islendingum
langt fram á næstu öld, ekki síður
en alþýðumenningin og bænda-
menningin. Reyndar má vera að sér-
stæðustu perlur þessa alls muni
varðveitast æ meira í kvæðamanna-
félögum, byggðasöfnum, húsdýra-
( görðum og safnritum; í heirni þar
( sem framleiðsla á hefðbundnum af-
, urðum er stimpluð sem offram-
' leiðsla: Hvort sem hún er á sviði
sauðfjárbúskapar, vinnuafls eða úr-
Bylting?
Endurskoðun útvarpslaga
Samband ungra sjálfstæðismanna og menningar-
nefnd Sjálfstæðisflokksins standa fyrir fundi um
nýútkomna skýrslu nefndar um endurskoðun
útvarpslaga. Fundurinn verður haldinn í Korn-
hlöðunni við Lækjarbrekku þriðjudaginn 7. maí og
hefst kl. 17.00 og stendur til kl. 18.30.
Dagskrá fundarins:
17.00 Björn Bjarnason,
menntamálaráðherra.
17.15 Heimir Steinsson,
útvarpsstjóri Ríkisútvarpsins,
Hljóðvarps og Sjónvarps.
17.30 Laufey.Guðjónsdóttir,
dagskrárstjóri Stöðvar 3.
17.45 Fyrirspurnir og umræður.
18.30 Fundarslit.
Fundarstjóri: Áslaug Magnúsdóttir.
Allir velkomnir.
Samband
ungra sjálfstæðismanna
og menningarmálanefnd
Sjálfstæðisflokksins.
Halldór Asgrímsson
með fólkið í fyrirrúmi?
Frá Hrafnhildi Guðmundsdóttur:
MARGRÉT Frímannsdóttir alþing-
ismaður greinir frá því í fjölmiðli
að fulltrúar allra flokka hafi sent,
síðastliðið vor, bréf til utanríkisráð-
herra, Halldórs Ásgrímssonar, og
beðið um fund til að ræða mál
Sophíu Hansen og dætra hennar;
mál sem þjóðin gjörþekkir og hefur
sýnt móður og dætrum mikla sam-
úð og stórhug, þeim til hjálpar. Því
bréfi hefur ráðherra ekki haft fyrir
að svara og virðist þjáning og
mannréttindabrot sem þessir ís-
lensku ríkisborgarar hafa þolað á
erlendri grund ná ekki ýkja vel til
ráðherrans, sem gefur þingmönn-
um ekki færi á að ræða við hann
þetta hræðilega mál, sem snýst um
fólk.
Til hvítra og grænna embættis-
mannabústaða renna milljarðar
hindrunarlaust úr vasa landsmanna
og skrifar forstæisráðherra, Davíð
Oddsson, orðaluast upp á reikninga
hönnunar og steinsteypu. Þar drag-
ast mál ekki á langinn, en erfiðleik-
ar og fjárhagsvandi Sophíu og
dætra hennar er stjórnvöldum afar
erfitt viðfangs og flókið, þrátt fyrir
hversu býsna klár þau eru að sinna
vel höldnum embættismönnum,
þörfum þeirra og ímynd út á við.
Enginn kotbúskapur þar eða fjár-
hagsvandi sem vefst fyrir ráðherr-
um.
Fólk skal vera í fyrirrúmi sagði
Halldór Ásgrímsson þegar hann
vildi ná lengra á framabraut stjórn-
málanna og þurfti til þess stuðning
landsmanna, en kannski var það
bara grín, a.m.k. kemur það svo
fyrir í máli Sophíu og dætra henn-
ar sem eru fólk ef það skyldi vefj-
ast fyrir háttsettum, eða merk-
ingarlaust og innantómt orðagjálf-
ur.
Islenskir ráðherrar draga ekki
af sér á Evrópuþingi og lýsa heil-
agri vandlætingu á mannréttinda-
brotum sem erlent fólk verður fyr-
ir og er það vel, en hvar er bijóst-
vörn þeirra fyrir dætur Sophíu síð-
astliðin sex ár? Þær varnir eru
ekki sýnilegar. Sagt er að mikið
sé unnið í máli þeirra baksviðs,
trúi því hver sem vill, staða málsins
eftir allan þennan tíma segir eitt-
hvað annað. Áhugaleysi utanríkis-
ráðherra á venjulegu fólki er orðið
nokkuð ljóst, þótt annað hafi verið
látið í veðri vaka og var kannski
aðeins átt við fyrrnefnda embættis-
menn með kosningaloforðinu „fólk
í fyrirúmi“. Ef svo er er þjóðinni
illa brugðið.
Nýfallinn dómur í Tyrklandi
krefst þess að dætur Sopíu mæti
í dómsal til að svara spurningum
dómara og nú er spurt: Ætla ís-
lensk stjórnvöld að sjá til þess að
telpurnar verði teknar úr umsjá
föður fram að næsta réttarhaldi?
í hendur fagfólks sem ef til vill
getur upprætt eitthvað af þeim
hræðilega ótta, sem þær sjálfar
hafa sagst búa við í garð föður
síns. Þá væri örlítil von til þess
að þær gætu tjáð sig eins og ætl-
ast er til af dómi eða verður niður-
læging íslenskra stjórnvalda síð-
astliðin sex ár í þessu máli endan-
leg? Og algjör?
HRAFNHILDUR
GUÐMUNDSDÓTTIR,
Markarflöt 37, Garðabæ.
Grand Cherokee V-8 Limited 93, grænsans.,
sjálfsk., ek. aöeins 42 þ. km., rafm. í öllu,
leðurinnr. o.fl. V. 3.350 þús.
Nissan Sunny SLX 1.6 Sedan '92, sjálfsk., ek.
aðeins 54 þ. km., rafm. í rúðum, spoiler, 2 dekk-
jagangar o.fl. V. 930 þús.
MMC Pajero V-6 '91, blár, 5 g., ek. 90 þ. km.,
rafm. i rúðum o.fl. Fallegur jeppi. V. 1.490 þús.
Hyundai Sonata GLSi '92, ek. 60 þ. km., silf-
urgrár, 5 g., álfelgur, sóllúga o.fl. V. 1.050 þús.
Sk. ód.
Mazda 323 1.6 GLX 4x4 station '94, steingrár,
5 g., ek. 58 þ. km., álfelgur o.fl. V. 1.090 þús.
Toyota Corolla XLi '94, 3ja dyra, hvitur, ek. 39
þ. km., 5 g. V. 990 þús.
Mazda MX-3 V6 '92, sportbíll, 5 g., ek. 60 þ.
km., rauður, sóllúga, álfelgur o.fl. V. 1.650 þús.
Bílamarkaöurinn
Smiðjuvegi 46E
v/Reykjanesbraut_
Kopavogi, sími
567-1800
Löggild bflasala
MMC Colt GLXi '91, hvítur, 5 g., ek. 59 þ. km„
rafm. í öllu, spoiler o.fl. Sportlegur bíll. V. 730 þús.
Nissan Patrol langur '83, rauður, 7 manna, 3.3
diesel, 35" dekk, sk. á fólksbíl. V. 950 þús.
Toyota Corolla XL Sedan ‘92, vínrauður, 5 g.,
ek. aðeins 34 þ. km. Bein sala. V. 870 þús.
Subaru Legacy 1.8 station '91, 5 g., ek. 79 þ.
km., rafm. í rúðum o.fl. V. 1.150 þús. Sk. ód.
Mazda E-2000 húsbíll ‘85, 5 g., ek. að eins 67
þ. km., vel innréttaður. V. 690 þús.
Volvo 240 GL '88, sjálfsk., ek. 123 þ. km. Gott
eintak. V. 690 þús.
Nissan Sunny GTi 2000 '91, 5 g., ek. 83 þ.
km., sóllúga, álfelgur, saml. stuðarar, spoiler,
ABS bremsur o.fl. V. 980 þús. Sk. ód.
Isuzu Sport Cap 2.4 (bensín) '91, grás ans, 5 g.,
ek. 69 þ.km., álfelgur, veltigrind o.fl. V. 1.100 þús.
Chevrolet Lumina APV 7 manna V-6 '92,
rauður, sjálfsk., ek. 70 þ. km., rafm. í öllu o.fl. V.
2,1 millj.
Nissan Sunny SLX 4x4 station '93, grá- sans.,
ek. 77 þ. km., rafm. í rúðum, hiti í sætum, topp-
grind, dráttarkrókur o.fl. V. 1.190 þús.
Daihatsu Feroza SX '91, vinrauður, ek. 88 þ.
km. Fallegt eintak. V. 890 þús.
MMC Pajero V-6 langur '91, 5 g., ek. 75 þ.
km., góður jeppi. V. 1.890 þús.
Nissan Sunny 1.6 SLX Sedan '92, sjálfsk., ek.
53 þ. km. V. 900 þús.
Toyota Corolla XLi Hatchback ‘96, 5 dyra, 5
g., ek. 4 þ. km., spoiler o.fl. V. 1.230 þús.
Toyota Corolla 1.6 Si '94, hvítur, 5 g., ek. 39 þ.
km., álfelgur, spoilersett, geisla spilari o.fl. V.
1.200 þús.
Toyota Carina II GLi Executive ‘90, 4ra dyra,
sjálfsk., ek. 108 þ. km., rafm. í öllu, spoiler o. fl.
V. 890 þús.
Dodge Caravan LE 4x4 '91,7 manna, sjálfsk.,
ek. 91 þ. km., rafm. í öllu o.fl. V. 1.980 þús.
Toyota Corolla GL Special series '91,5 g., ek.
93 þ. km., 5 dyra, rafm. í rúðum, samlæsingar,
blár. V. 690 þús.
Húsbíll M. Benz 309 '86, hvítur, 5 cyl., dísel, sjálf-
sk., 7 manna, svefnpláss, elda vél, gasmiðstöð,
stórt fortjald o.fl. o.fl. V. 1.490 þús. Sk. ód.
Toyota Tercel 4x4 station '88, rauöur, ek. 147
þ. km. V. 530 þús. Sk. ód.
Toyota Landcruiser diesel '87, 5 g., ek. 190 þ.
km., drif og gírkassar ný uppt., loftlæstur aftan
og framan. Nýl. 38" dekk. Toppeintak. V. 1.870.
Nissan Sunny 1.3 LX '90, 3ja dyra, blár, 4 g.,
ek. 84 þ. km. V. 460 þús.
Subaru Legacy 2.0 Station '92, grár, 5 g., ek.
aðeins 49 þ. km. V. 1.490 þús.
Toyota Carina E '93, 5 dyra, rauður, 5 g., ek.
55 þ. km. V. 1.450 þús.
MMC Colt GLXi '92, rauður, 5 g., ek. 85 þ. km.,
álfelgur, spoiler, rafm. í öllu o.fl. V. 860 þús.
Mazda 323 1.6 GLX 4x4 station '94, steingrár,
5 g„ ek. 58 þ. km„ álfelgur o.fl. V. 1.180 þús.
Cherokee Country 4.0 L High Output '93,
grænsans., sjálfsk., ek. 80 þ. km. Gott eintak. V.
2.350 þús.