Morgunblaðið - 20.07.1996, Blaðsíða 21

MORGUNBLAÐIÐ
LAUGARDAGUR 20. JÚLÍ1996 21
AÐSENDAR GREINAR
Er umhverfisslys
á Hveravöllum framundan?
Á LIÐNUM vikum
og mánuðum hafa for-
svarsmenn Ferðafé-
lags íslands með Pál
Sigurðsson, forseta fé-
lagsins, í fararbroddi,
miðlað margskonar
villandi og stundum
röngum upplýsingum í
fjölmiðla um skipu-
lagsvinnu á Hveravöll-
um. Er svo komið að
sá sem ritar forystu-
grein Morgunblaðsins
7. júlí sl. byggir að
hluta til á þeim upplýs-
ingum. Við lestur
greinarinnar flaug um
hugann að í þriðja rík-
Eða er við fortíðarvanda að etja?
Er ekki kominn tími til,
Ófeigur
Gestsson
áfall fyrir náttúru-
verndarmenn og
áhugamenn um vist-
væna ferðamennsku!
Er ekki tímabært að
horfast í augu við stöðu
mála á Hveravöllum og
bæta um betur á með-
an það er hægt?
Er ekki skynsamlegt
að setja sig inn í stöðu
mála og hveijar tillög-
ur eru um vernd og
þjónustu næsta skipu-
Íagstímabil?
Hér skulu nefnd örfá
atriði til sögunnar.
Ofan í Heima-
hver/Heimilshver hef-
inu var svo oft og lengi hamrað á
lyginni að einn góðan veðurdag
stóðu menn frammi fyrir því að
hafa tekið hana sem sannleika.
Greinar Páls Sigurðssonar t.d. 9.
og 10. júlí eru því miður fullar af
endurteknum fuílyrðingum, sem ég
vil skilgreina sem gáleysislega með-
ferð á sannleikanum. Útilokað er
að rekja lið fyrir lið rangfærslur
vegna fjölda þeirra. Ég nefni þrjú
dæmi. 9. júlí segir Páll í Morgun-
blaðinu: „Hið staðfesta aðalskipu-
lag gerir m.a. ráð fyrir því, að
meginhluti þess einfalda en traust-
byggða húsnæðis..." 31.10. 1994
segir hann: „Nýi skálin er ekkert
sérlega vandaður..."
9. júlí segir hann: „Allt að 900
fm að gólffleti." Hann á sjálfur að
hafa í höndum blað um áætlaða
rýmisþörf upp á 610 fm. 9. júlí
segir hann: „rekstur þessa hótels“,
þó svo hann viti að aðeins er um
látlausan gistiskála að ræða en
ekki hótel sem er allt annar hlutur
og honum fullkunnugt um það.
Sú mynd sem forseti Ferðafélags
íslands hefur verið að draga upp
fyrir okkur lesendur Morgunblaðs-
ins er sú að Ferðafélagið sé hinn
snjóhvíti saklausi engill en íbúar
Svínavatnshrepps í Austur-Húna-
vatnssýslu af hinu vonda, ákveðnir
að gera Hveravöllum og Ferðafé-
lags íslands allt hið versta. Undir-
ritaður er áhorfandi að þessum ljóta
leik og býsna kunnugur á Hvera-
völlum í mörg ár.
Það er ekki ætlunin að taka þátt
í blaðaskrifum í æsifréttastíl. Það
er hins vegar útilokað að sitja þegj-
andi, dag eftir dag, þegar forseti
Ferðafélags íslands reynir með vill-
andi skrifum og ummælum að telja
þjóðinni trú um að allt. sé í hinu
besta lagi á Hveravöllum. Jafn-
framt að vondir menn, illgjarnir og
heimskir hér nyrðra, ætli sér að
eyðileggja Hveravallasvæðið.
Ábyrgir greinarhöfundar og
leiðaraskrifarar eru hér með hvattir
til að kynna sér núverandi ástand
Hveravalla og hvetjar tillögur eru
uppi að bæta um betur. Það er
hægt. Það er hins vegar sérstakt
rannsóknarefni að komast að því
hvers vegna forseti Ferðafélags ís-
lands berst uin á hæl og hnakka
gegn úrbótum fyrir staðinn og
ferðamenn og lætur frá sér þá fár-
ánlegu fullyrðingu að úrbætur séu
BIODROGA
Lífrænar
jurtasnyrtivörur
Engin auka ilmefni.
BIODROGA
ur verið settur pottofn og tengdar
við hann lagnir til að hita upp hús-
næði. Þetta rusl verður að hverfa.
(Málefni Veðurstofu íslands.)
Þessi hver er djásn, óvenju tær
og þarf að tengjast með göngubrú
við brýr sem Náttúruverndarráð lét
gera um þekktustu hveri svæðisins.
Útbúið hefur verið bílastæði við
hverasvæðið. í það hefur verið bor-
ið rykbindiefni. Á veturna rennur
efnið ásamt ofaníburðinum yfir
núverandi tjaldstæði. Þess vegna
er gróður þar á undanhaldi.
Ferðafélag íslands hefur dælt
mannasaur og öðrum úrgangi úr
rotþróm yfir mela ekki langt frá
ferðamannasvæðinu, þessar rot-
þrær eru ekki í samræmi við reglu-
gerð og meðferð úrgangs forkast-
anleg.
Sjónmengun vegna margskonar
bygginga á hverasvæðinu er óvið-
unandi og óþörf. Það er eins og
skúrum hafi rignt óskipulega niður
frá ýmsum tímaskeiðum. Megin-
hluta þeirra verður að færa af frið-
aða svæðinu, í samræmi við nútíma
sjónarmið um verndun friðlýstra
svæða.
Forsvarsmenn Ferðafélags Is-
lands hafa með eigin tillögum um
úrbætur lýst þörfum svæðisins fyrir
spyr Öfeigur Gestsson,
að tengja sama varð-
veizlu Hveravallasvæðis
og hagsmuni ferðaþjón-
ustunnar?
húsnæði. Tillögur þessar eru í meg-
inatriðum samhljóða þeim tillögum
sem fram koma í drögum að deili-
skipulagi sveitarfélagsins; að í einu
húsi, um 600 fm, megi koma fyrir
aðstöðu fyrir þá starfsemi sem
halda þarf á Hveravöllum. Þá er
ekki meðtalin aðstaða Veðurstofu
íslands. Það er ótrúleg ósvífni að
halda því fram að fyrirhugað sé að
þekja Hveravelli með sjoppu, gisti-
rými og annarri þjónustuaðstöðu
af stærstu gerð.
Hvergi hefur komið fram að reka
eigi Ferðafélag íslands frá Hvera-
völlum, nema frá þeim Ferðafélags-
mönnum sjálfum. Þar fer forsetinn
fremstur í flokki.
Með opnun Kjalvegar fyrir allar
bifreiðar, yfir sumarmánuðina, hef-
ur álag á Hveravelli stóraukist og
ekki lengur hömlur á hveijir koma
á Hveravelli. Ferðafélag íslands
hefur í áraraðir innheimt gjald af
ferðafólki sem staldrar þar við.
Hefur félagið því skyldur við það
og verður að uppfylla lágmarks-
kröfur um upplýsingar til ferða-
fólks, hlýða reglum um brunavarn-
ir, virða heilbrigðisreglugerð og
vinna eftir ákvæðum bygginga-
reglugerðar. Ekkert af þessu hefur
verið gert og er félaginu til skamm-
ar. Það virðist sem forsvarsmenn
félagsins telji það utan og ofan við
lög og rétt í þessu landi. Ef Ferðafé-
lagið er ekki tilbúið til samstarfs
um endurbætur í samræmi við nú-
tímakröfur, lög og reglugerðir,
verður það að víkja. Ofstopafullar
blaðagreinar, yfirlýsingar í fjölmiðl-
um, hótanir um málaferli og fleira,
geta auðvitað dregið og e.t.v. kom-
ið í veg fyrir að Hveravellir fái
nauðsynlega vernd og allt fyrir-
komulag fyrir ferðalanga verði
áfram óviðunandi. Ég spyr ykkur,
forsvarsmenn Ferðafélags íslands,
er ekki orðið tímabært að taka lúk-
ur (orðfæri Páls) frá augum og
eyrum og horfast í augu við nútím-
ann og segja það sama við fjöl-
miðla og þið hafið sagt við þá sem
vinna að tillögugerð um úrbætur?
Þegar hreppsnefnd Svínvatns-
hrepps tók þá ákvörðun fyrir nokkr-
um árum að láta vinna aðalskipulag
fyrir sveitarfélagið og í framhaldi
af því deiliskipulag fyrir Hveravelli
var tekin ákvörðun um að ráðstafa
verulegu fé til athugana og rann-
sókna í þágu Hveravalla. Þetta var
gert til að vernda Hveravelli en jafn-
framt að ferðamenn geti átt þar
ánægjustundir. Það er virðingar-
vert. Forseti Ferðafélags íslands
og fleiri, hafa valið þá leið um sinn
að hafa allt á hornum sér og horfa
fram hjá því sem skiptir mestu
máli. Er ekki kominn tími til, eins
og segir í sönglagatextanum norð-
lenska — Er ekki kominn tími til
að tengja — að vinna sameiginlega
að hagsmunum Hveravallasvæðis-
ins og ferðamanna?
Höfundur er ferðamálafulltrúi
A ustur-Húna va tnssýslu.
Magnús Oskarsson
Ys og þys
út af engu
„HANN (forsetinn) getur ekki
ætlazt til þess að honum sé hlíft
umfram aðra.“, sagði Ólafur
Ragnar Grímsson í sjónvarpi að
kvöldi þess dags er hann var kjör-
inn forseti. Hingað til hef ég ver-
ið á annarri skoðun, en fæ víst
litlu um það ráðið ef forsetinn
sjálfur vill annað og gefur tilefni
til þess með gjörðum sínum.
(„Hún vill þetta sjálf“, sagði kon-
an, þegar dóttir hennar varð
barnshafandi.) Embættisverk for-
seta íslands vekja sjálfkrafa at-
hygli sem ætti að fullnægja at-
hyglisþörf hvers þess sem starfinu
gegnir. Þess vegna botna ég ekk-
ert í mikilli leiksýningu út af því
að verðandi forseti sagði sig bréf-
lega úr stjórnmálaflokki. Þetta
var fyrirfram vitað og því engin
frétt. Samt fór fiugeldasýning af
stað út af þessu og sjónvarpsvélar
sýndu konu frá Stokkseyri að
sækja úrsagnarbréfið út á Sel-
tjarnarnes. Og þegar þetta er rit-
að er forseti Álþingis (og sjón-
varpslið?) líklega á leiðinni út á
Nes að sækja annað bréf. Er ekki
hægt að trúa póstinum fyrir sendi-
bréfum?
Ég trúi því ekki að þetta fjöl-
miðlafár út af engu sé vísbending
um það sem koma skal með nýjum
forseta. Þrátt fyrir allt viljum við
frið og sátt um forsetaembættið.
Ég er enn þeirrar skoðunar að
forsetanum eigi að hlífa umfram
aðra. En það verður erfitt ef hann
stundar innantómt auglýsinga-
skrum um persónu sína. Ég vona
að svo verði ekki og að nýkjörinn
forseti leitist í þess stað við að
ná þeim sáttum við þjóð sína sem
hann og þjóðin þarfnast.
Höfundur er
hæstaréttarlögmaður.
Glæsileg gjafamappa með frímerkjum
sem gefin eru út í tilefni Ólympíuleikanna
í Atlanta 1996.
Tilvalin gjöf og einstakur minjagripur.
Fróðleiksmolar um þátttöku (slendinga
í Ólympíuleikunum frá upphafi til
þessa dags.
Mappan fæst á póst- og símstöðvum
um land allt og með pöntun frá '
Frímerkjasölunni og kostar aðeins 200 kr.
FRIMERKJASALAN
POTfH
Pósthólf 8445, 128 Reykjavík,
sími 550 6054, fax 550 6059
Internet: http://www.simi.is/postphil/
PÓSTUR OG SÍMI

Gott fó1k/5(A