Morgunblaðið - 14.09.1996, Blaðsíða 2

2 LAUGARDAGUR 14. SEPTEMBER 1996
MORGUNBLAÐIÐ
FRÉTTIR
íslendingar einangraðir á fundi NAFO um rækjuveiðar á Flæmska hattinum
Stjórnvöld áforma að
takmarka rækjuveiðar
ÍSLENSK stjórnvöld stefna að því að takmarka
veiðar íslenskra rækjuveiðiskipa á Flæmska hatt-
inum með því að setja einhliða kvóta á veiðarnar.
Kvótinn verður byggður á mati á veiðiþoli rækju-
stofnsins og veiðireynslu íslenskra skipa. Með
þessu móti er stefnt að því að draga úr veiðum
íslenskra skipa á svæðinu frá því í ár.
Ársfundur Norðvestur-Atlantshafsfiskveiði-
stofnunarinnar, sem lauk í Pétursborg í gær, sam-
þykkti að rækjuveiðum skyldi áfram stjómað með
sóknarstýringu. íslendingar mótmæltu niðurstöðu
ársfundarins í fyrra og beittu sér fyrir því á fund-
inum nú að settur yrði heildarkvóti á veiðamar
og honum skipt á milli ríkja. Að mati sjávarútvegs-
ráðuneytisins tryggir sú leið best framtíð rækju-
stofnsins og fjárhagslega hagkvæmni veiðanna.
Horfum til langs tíma
„Við munum mótmæla niðurstöðum ársfundar-
ins. En á hinn bóginn stefnum við að því að setja
sjálfir veiðitakmarkanir. Þær eiga að tryggja Is-
landi eðlilegan og sanngjaman hlut en munu eigi
að síður fela í sér verulega minni veiðar en í ár,“
segir Þorsteinn Pálsson, sjávarútvegsráðherra, um
niðurstöðuna.
„Það er betra að tryggja áframhaldandi verð-
mætasköpun á þessu svæði til langs tíma, en taka
stærri hlut, hugsanlega í eitt skipti fyrir öll. Þetta
gerir setningu nýrrar úthafsveiðilöggjafar enn
brýnni en áður. Að því er stefnt að Alþingi sam-
þykki frumvarp þar að lútandi fyrir árslok.“
Hver er staða íslendinga eftir þetta? Er ekki
hægt að segja að við höfum einna helst stuðlað
að ofveiði á Flæmska hattinum?
„Vissulega er veiði okkar þama orðin býsna
mikil, en það er á engan hátt réttmætt að segja
að við eigum meiri sök á því en aðrir að of mikið
er veitt af rækjunni. Við töldum bæði rétt og skylt
að taka fullt tillit til ráðgjafar um takmörkun rækju-
veiða á Flæmska hattinum. Ágreiningur okkar vjð
aðrar NAFO-þjóðir snýst hins vegar um það hvem-
ig að því beri að standa. Við höfnuðum enn á ný
sóknarkerfi, sem hvorki þjónar verndarmarkmiðum
nægjanlega vel né fullnægir hagkvæmnikröfum í
útgerðarrekstrinum. Undir slíkar ákvarðanir getum
við ekki beygt okkur,“ segir Þorsteinn.
Ekki þörf á kvóta
Snorri Snorrason, formaður Félags úthafsút-
gerða, segist ekki telja tímabært að setja kvóta-
kerfi á rækjuveiðar Íslendinga á Flæmska hattin-
um. Hann sagðist ekki vera þeirrar skoðunar að
rækjan á þessu veiðisvæði sé ofveidd. Hann sagð-
ist byggja það mat sitt m.a. á reynslu af rækju-
veiðum við íslandsstrendur. Við ísland væru ár
eftir ár veidd nærri 70 þúsund tonn af rækju án
þess að sjáanlegt væri að rækjustofnarnir væm í
hættu.
Snorri sagði að rannsóknir fiskifræðinga á
rækjustofninum á Flæmska hattinum hefðu staðið
í stuttan tíma og menn þekktu ekki þennan stofn
til hlítar. Menn gætu að sjálfsögðu deilt um ástand
stofnsins, en það væri sitt mat að ekki væri hætta
á ferðum.
Snorri sagði að kvóti yrði ekki settur á veiðar
íslendinga á Flæmska hattinum fyrr en Alþingi
væri búið að breyta lögum um úthafsveiðar íslend-
inga. Hann sagðist ekki eiga von á að þingið yrði
fljótt að afgreiða lögin.
Unnu
skemmd-
arverk á
leiðum
TVEIR átta ára gamlir
drengir voru staðnir að
skemmdarverkum á leiðum
í Grafarvogskirkjugarði um
klukkan hálfþrjú í fyrradag,
auk þess sem grunur lék á
að þeir hefðu víxlað kross-
um.
Tilkynnt var um athæfí
drengjanna til lögreglu sem
stöðvaði þá við iðju sína og
kallaði til foreldra þeirra.
Drengirnir fengu orð í eyra
fyrir háttarlag sitt, en ekki
þótti ástæða til frekari að-
gerða vegna þessa.
Að sögn lögreglu er talið
að um fávisku æskunnar hafí
verið að ræða, fremur en ein-
dregna skemmdarfýsn og
virðingarleysi fyrir ró hinna
látnu.
Morgunblaðið/RAX
Björn Grétar Sveinsson, formaður Verkamannasambands íslands
Athuga þarf afnota-
réttinn að auðlindinni
Heimdallur
Elsa B.
Valsdóttir
formaður
SJÁLFKJÖRIÐ var til embættis
formanns og í stjórn Heimdallar,
félags ungra sjálfstæðismanna í
Reykjavík, á að-
alfundi þess sem
haldinn var í
gærkvöldi. Elsa
Björk Valsdóttir,
Jæknanemi og
varaformaður
félagsins und-
anfarið ár, var
kjörin formaður
og er hún fyrsta
konan til að
gegna þessu embætti. Glúmur Jón
Björnsson, fráfarandi formaður, gaf
ekki kost á sér til endurkjörs.
Elsa sagði að hún væri þakklát
fyrir það traust, sem félagsmenn
sýndu henni. „Ég hef starfað innan
Heimdallar í nokkur ár og var ein-
dregið hvött til þess að gefa kost
á mér sem formaður þegar ljóst var
að Glúmur ætlaði að hætta. Ég
ákvað að slá til og hlakka til að
starfa með því fóiki, Sem valdist
með mér í stjórnina. Fyrir mig hef-
ur starfíð í Heimdalli verið bæði
skemmtilegt og lærdómsríkt og ég
mun gera mitt besta til að tryggja
að svo verði áfram."
Auk Elsu voru eftirtalin kjörin í
stjórn: Arnar Þór Ragnarsson hag-
fræðingur, Bjarni Þórður Bjarnason
verkfræðingur, Halldór Skúlason
rannsóknamaður, Orri Hauksson
verkfræðingur, Páll Eiríksson laga-
nemi, Sigríður Á. Andersen, laga-
nemi, Sigurður Kári Kristjánsson
laganemi, Soffía Kr. Þórðardóttir
háskólanemi, Vala Ingimarsdóttir
stjórnmáláfræðinemi, Viggó Örn
Jónsson hagfræðinemi og Þorsteinn
Arnalds verkfræðingur.
ÞÓR Jósefsson, 23ja ára gamall
Reykvíkingur, var valinn Herra Is-
land, en keppt var á Hótel íslandi
í gærkvöldi.
Keppendur voru 20 talsins og
komu þeir alls staðar af landinu.
Mikill fjöldi fólks fylgdist með
Fjallsafn
niður af
afrétti
HRAUSTIR fjallmenn Hruna-
manna hafa eflaust andað léttar
við að sjá safnið renna niður af
Hrunamannaafrétti sl. miðviku-
dag. Þoka hafði gert fjallmönnum
erfitt fyrir og hætt er við að illa
hafi smalast í fyrstu umferð. Fjall-
safn Hrunamanna er á bilinu
7-8.000 fjár. Lengst eru fjallmenn
viku á fjalli og er farið inn að
Hofsjökli og inn fyrir Kerlingar-
fjöll. Réttað var í Hrunarétt í gær.
keppninni og hún var í beinni út-
sendingu á Stöð 3.
Þór er 1,83 cm á hæð og starfar
sem rekstarstjóri hjá Pizzahöllinni.
Hann mun taka þátt í keppninni
Herra Evrópa í Kaupmannahöfn í
haust.
BJÖRN Grétar Sveinsson, formaður
Verkamannasambands íslands, segir
að íslenskt þjóðfélag þurfí í fullri
alvöru að spyija sig að því hvort
afnotaréttur að fískveiðiauðlindinni
sé í höndum réttra manna ef þeim
takist ekki að gera verðmæti úr þess-
ari mestu auðlind þjóðarinnar, ef
mannauðurinn sé undanskilinn. Arn-
ar Sigurmundsson, formaður Sam-
taka fiskvinnslustöðva, sagði á aðal-
fundi samtakanna í gær að ekkert
svigrúm væri til kauphækkana þar
sem fískvinnslan væri rekin með
miklu tapi.
Bjöm Grétar sagði að þessi kaup-
hækkunarumræða hjá formanni Sam-
taka fískvinnslustöðva væri hefð-
bundin og væri haldin án undantekn-
inga þegar gerð nýrra kjarasamninga
væri framundan. Þá hæfíst söngurinn
um að ekkert svigrúm væri til kaup-
hækkana. Á það mætti benda að á
undanfömum árum hefði fískvinnslan
eins og annar atvinnurekstur í landinu
fengið verulegan tíma til þess að að-
laga sig að breytingum og ef það
hefði ekki komið að neinu gagni hlyti
þjóðin að fara að spyija sig að því í
fullri alvöru hvort ekki þyrfti að end-
urskoða afnotarétt þessara manna að
fískveiðiauðlindinni úr því þeim tækist
ekki að gera meira verðmæti úr henni.
Bjöm Grétar sagði að samkvæmt
lögum væri fiskveiðiauðlindin sam-
eign þjóðarinnar. Þessir menn hefðu
einungis afnotarétt að henni og þjóð-
in þyrfti að fylgjast vel með því hvort
þeir gerðu það besta úr henni. Sjálfur
spyrði hann sig oftar og oftar þessar-
ar spurningar. Ennfremur mætti
benda á að þau fyrirtæki sem væra
í útflutningi á fiski á markaði erlend-
is og flutningi á honum þangað
græddu öll saman á tá og fíngri. Þá
væra þessir menn að kaupá kvóta
hver af öðrum fyrir hundrað milljóna
króna á hveiju ári, auk þess sem á
þessum aðalfundi Samtaka fisk-
vinnslustöðva hefðu verið handhafar
70-80% af fískveiðikvóta landsmanna.
Bestu fyrirtækin með hagnað
Á aðalfundi Samtaka fiskvinnslu-
stöðva í gær sagði Þorsteinn Pálsson,
sjávarútvegsráðherra, að hallarekstri
í sjávarútvegi verði ekki breytt í
aukna einkaneyslu. Það sé svo annað
mál að best reknu fyrirtækin í sjávar-
útvegi séu rekin með góðum hagnaði
og eðlilega setji menn fram kröfur
um að afkoma þeirra ráði launaþróun-
inni. „En þá verða menn um leið að
sætta sig við að ekki er hægt að
tryggja rekstur þeirra fyrirtækja sem
verst standa. Þetta era einföld sann-
indi sem samningamenn atvinnurek-
enda og launþega standa frammi fyr-
ir á komandi mánuðum.“
Þór Jósefsson var
valinn Herra Island
i
)
\
i
i
i
i
í