Morgunblaðið - 11.10.1996, Blaðsíða 18
18 FÖSTUDAGUR 11. OKTÓBER 1996
URVERINU
MORGUNBLAÐIÐ
VIÐSKIPTI
Vísitala neysluverðs íokt. 1996(i78,5stig)
0 Matvörur (16,6%)
01 KJöt og kjötvörur (3,7%)
05 Grænmeti, ávextir, ber (2,5%)
06 Kartöflur og vörur úr þeim (0,5%)I . ■ ~1 -12,5%
Maí 1988 = 100
1 Drykkjarvörur og tóbak (4,3%)
2 Föt og skófatnaður (5,7%)
21 Fatnaður (4,1 %)
3 Húsnæði, rafmagn og hiti (17,8%)
4 Húsgögn og heimilisbúnaður (6,7%)
41 Húsgögn, gólfteppi o.fl. (2,3%)
5 Heilsuvernd (2,9%)
6 Ferðir og flutningar (20,3%)
61 Eigin flutningstæki (18,0%)
63 Notk. alm. flutningstækja (1,1 %)
7 Tómstundaiðkun og menntun (11,9%)
72 Tómstundaiðkanir (5,6%)
8 Aðrar vörur og þjónusta (14,1 %)
84 Orlofsferðir (3,4%)
VÍSITALA NEYSLUVERÐS (100,0%)
1-0,1%
0-0,6%
□ -0,7%
°,°%l D ■■
+0,4%| Breyting
+0,7% □ frá fyrri
+0,2% | mánuði
■ -1,0%
□ -1,0%
I I -2,5%
+0,3% |
+0,6% []
+0,3% |
+1,2%|
+0,1 %|
Tölurísvigum
vísatilvægis
einstakra liða.
Lækkun bílatrygginga dregur úr verðbólgu
Verðbólgan 3,7%
síðustu 3 mánuði
VÍSITALA neysluverðs hefur
hækkað um 0,95% undanfarna
þrjá mánuði sem jafngildir 3,7%
verðbólgu á ári. Vísitalan í októ-
ber mældist 178,5 stig og hækk-
aði um 0,1% frá septembermán-
uði. Vísitala neysluverðs án hús-
næðis í október reyndist vera
182,8 stig og hækkaði um 0,1%
frá september.
Tveir liðir höfðu hvað mest áhrif
á þróun vísitölunnar að þessu
sinni. Þar vóg þungt að ábyrgðar-
tryggingar bifreiða lækkuðu um
tæplega 16% með tilkomu Ibex
Motor Policies hjá Lloyd’s inn á
íslenska vátryggingamarkaðninn.
Þetta lækkaði vísitölu neysluverðs
um 0,31%. Á móti kom verðhækk-
un á nýju grænmeti um 35,1% og
olli það 0,22% hækkun neyslu-
verðsvísitölunnar.
Síðastliðna tólf mánuði hefur
vísitala neysluverðs hækkað um
2,1% og vísitala neysluverðs án
húsnæðis um 2,1%.
Vísitala neysluverðs í október
1996, sem er 178,5 stig, gildir til
verðtryggingar í nóvember 1996.
Vísitala fyrir eldri fjárskuldbind-
ingar, sem breytast eftir láns-
kjaravísitölu, er 3.524 stig fýrir
nóvember 1996.
Verðbólgan í nokkrum ríkjum
Evrópusambandsins á tímabilinu
ágúst 1995 til ágúst 1996 var 2,3%
að meðaltali, lægst í Svíþjóð, 0,3%
og 0,4% í Finnlandi. Verðbólgan á
íslandi á sama tímabili var 2,6%
og í helstu viðskiptalöndum íslend-
inga 1,9%.
KOM annast
sjávarútvegsráð-
stefnur í London
TVÆR sjávarútvegsráðstefnur, sem
fram fara í London í októbermán-
uði, eru skipulagðar af upplýsinga-
og kynningarfyrirtækinu KOM ehf.
í Reykjavík. Fyrri ráðstefnan, sem
heitir Coldwater Prawn Forum, fer
fram dagana 14. og 15. október en
hin er Groundfish Forum, sem verð-
ur haldin 23. til 25. þessa mánaðar.
Undirbúningsvinna og framkvæmd
beggja ráðstefnanna er í höndum
Margit Elvu Einarsdóttur og Jóns
Hákonar Magnússonar hjá KOM.
Að sögn Jóns Hákons er Coldwat-
er Prawn Forum haldin af framleið-
endum og seljendum kaldsjávar-
rækju Norður-Atlantshafsins og
verður í Fishmongers’ Hall í Lond-
on. Meðal ræðumanna verða Þor-
steinn Pálsson, sjávarútvegsráð-
herra, Pétur Bjamason, fram-
kvæmdastjóri Fél. rækju- og hörpu-
diskframleiðenda og Friðrik Pálsson,
forstjóri SH, en ritstjóri ráðstefn-
unnar er Þoigeir Pálsson hjá Út-
flutningsráði Islands. Undirbúnings-
stjórn skipa Pétur Bjarnason, Peter
C. Hunt, hjá Royal Greenland Ltd.
í Bretlandi, og Teije E. Martinussen,
hjá Fiskerinæringens Landsforening
í Noregi.
Þátttakendur verða um 80 manns
frá Evrópu og Norður-Ameríku,
jafnt framleiðendur, seljendur og
kau'pendur. Þetta er í fyrsta sinn sem
kaldsjávarrækjuráðstefna er haldin
og ef hún tekst -vel, verður henni
haldið áfram á komandi árum.
Groundfísh Forum, sem er lokuð
ráðstefna, er nú haldin í fimmta sinn,
en hana sitja um 150 forráðamenn
fiskframleiðslu- og sölufyrirtækja í
rösklega 40 löndum í fimm heimsálf-
um. Ráðstefnan er haldin á Church-
ill Inter-Continental hótelinu í Lond-
on, en ráðstefnukvöldverðurinn
verður í Imperial War Museum, sem
er sérstaklega leigt í þessu tilefni.
Undirbúningsstjórn Groundfish For-
um skipa Friðrik Pálsson, forstjóri
SH, Svein Nybö, forstjóri Frionor í
Noregi, Jiirgen Kleinebenne, inn-
kaupastjóri International Frozen
Fish í Bremerhaven, og Victor L.
Young, forstjóri Fishery Products á
Nýfundnalandi. Dr. Alda Möller hjá
SH er ritstjóri dagskrár og ráð-
stefnubókarinnar, sem talin er eitt
eftirsóknarverðasta upplýsingarit
sjávarútvegs í heiminum.
KOM hefur unnið við skipulag og
framkvæmd Groundfish ráðstefn-
unnar frá upphafi. Sökum reynslu á
þessu sviði var KOM fengið til þess
að annast skipulag á rækjuráðstefn-
unni.
Fjölbreytni o g miklar gæðakröfur á Japansmarkaði
Mikilvægasti
markaður SH
Stjórnarmenn SH og
sj ávarútvegsráðherra
eru nýkomnir úr kynnis-
ferð frá Japan.
Hlér Guðjónsson,
fréttaritari Morgun-
blaðsins, náði tali af
nokkrum þeirra í Tókýó
og spurði m.a. um
árangur fararinnar.
ÞRETTÁN af stjómarmönnum
Sölumiðstöðvar hraðfrystihúsanna
eru nýkomnir frá Japan, þar sem
þeir voru í ýtarlegri kynnisferð um
fiskmarkaði, vinnsluhús og stór-
markaði landsins. Ferðinni var
ætlað að auka skilning þeirra og
þekkingu á þessum mikilvæga en
þó sérstæða markaði. Með þeim í
för var Þorsteinn Pálsson, sjáv-
arútvegsráðherra, en auk kynnis-
ferða með SH-hópnum átti hann
samtöl við ýmsa ráðamenn um
málefni, sem að fiskinnflutningi
lúta.
Japansmarkaður fyrir íslenskan
fisk hefur vaxið með hverju ári og
er núna orðinn stærsti markaður
SH, bæði hvað varðar magn og
verðmæti. Ef litið er til fyrstu átta
mánaða þessa árs, er salan til Jap-
ans u.þ.b. helmingur af öllu því,
sem fyrirtækið hefur selt á þessu
tímabili, eða 44.000 tonn. í verð-
mætum talið er hlutfall þess sem
fór á Japansmarkað á sama tíma-
bili um 36% af heildarútflutningi
SH, eða 6,1 milljarður króna.
Skrifstofa SH í Tókýó selur líka
til annarra Asíulanda, aðallega
Tævan, Hong Kong, Suður-Kóreu
og Kína, þó fyrst hafi einungis
verið um loðnuafurðir að ræða og
þær að mestu leyti seldar til Jap-
ans. Loðnan er reyndar ennþá mik-
ilvægasta söluvara skrifstofunnar
og á þessu ári er búið að selja um
25.000 tonn.
Uppúr 1980 var farið að selja
hausskorinn heilan karfa inn á
þennan markað, einkum til Japans,
en einnig nokkuð til Suður-Kóreu.
Grálúðan er einnig mjög mikilvæg
afurð. Tæpur helmingur hennar fer
til Tævans en heldur meira inn á
Japansmarkað.
Stærsti fiskmarkaður heims
I þessari ferð stjómarmanna SH
var farið á Tsukiji-markaðinn í
Tókýó, sem er stærsti fiskmarkað-
ur í heimi. Snemma að morgni er
fiski dreift þaðan um alla Tókýó
og nágrenni svo að hann komi sem
ferskastur í verslanir og veitinga-
staði. Auk fiskmarkaðarins var
farið í fjölda fiskvinnsluhúsa, þar
á meðal hrognavinnslu og þurrkun-
arverksmiðju fyrir loðnu. Einnig
var farið í kynnisferðir til að skoða
ótrúlegt fiskúrvalið í japönskum
matvöruverslunum. Þar má vana-
lega finna íslenska loðnu og aðrar
tegundir sem við flytjum til lands-
ins.
Friðrik Pálsson, forstjóri SH,
sagði að hópurinn hefði alls staðar
fengið geysilega jákvæðar viðtök-
ur. „Þeim kaupendum og framleið-
endum, sem taka við okkar vöru
hérna og vinna úr henni frekar,
hefur fundist þessi heimsókn ómet-
anleg. Þeir hafa fengið tækifæri
ÞORSTEINN Pálsson, sjávarútvegsráðherra, skoðaði Tsukiji- |
markaðinn í Tókýó, sem er stærsti fiskmarkaður í heimi.
SH-MENN skoðuðu verk-
smiðju, sem vinnur neytenda-
vörur, m.a. úr íslenskum
loðnuhrognum.
JÓN Magnús Kristjánsson,
framkvæmdasljóri SH í Japan.
til þess að tala við þá, sem selja
þeim fisk daglega og skiptast á
skoðunum um viðskipti. Óg það
má ekki gleyma því að allir þeir
stjórnarmenn, sem eru hér, eru
framleiðendur og framkvæmda-
stjórar í mjög stórum fyrirtækjum
á íslandi. Þeir hafa allir haft mikið
gagn af þessari ferð og eru um
margt miklu nær um það sem er
að gerast.
Japansmarkaður er mjög sér-
stæður og aukningin, sem hefur
orðið hér upp á síðkastið, er svo
gífurleg að við höfum í rauninni
átt fullt í fangi með að uppfylla
þær væntingar sem japanskir
kaupendur gera til okkar. í karfan-
um, þar sem við erum orðnir lang-
stærsti seljandi í heiminum, eru
gerðar þær kröfur til okkar að við
höfum alltaf nóg framboð. Áreið-
anleikinn í viðskiptum af þessu
tagi skiptir yfirleitt miklu meira
máli en fólk gerir sér grein fyrir.
Heildarumfang söluskrifstofunnar
hérna er orðið svo mikið að skrif-
stofa SH í Tókýó, undir stjórn Jóns
Magnúss Kristjánssonar, er orðin
verulega stór þáttur í fiskviðskipt-
um við Japani yfirleitt og það legg-
ur aukna ábyrgð á herðar þeirra,
sem standa fyrir þeirri skrifstofu
og þeirra framleiðenda sem vinna
fyrir þennan markað. Við erum
verulega mikilvægur seljandi á
markaðnum."
Jón Ingvarsson, stjórnarformað-
ur SH, taldi þessa ferð mjög gagn-
lega fyrir framleiðendur. Ahuginn
á því að framleiða fyrir þennan
markað ætti sjálfsagt eftir að auk-
ast. „Sérstaka athygli vekur hin
gífurlega fjölbreytni á fiskmeti og
ekki síður hinar miklu gæðakröf-
ur, sem Japanir gera, bæði hvað
varðar ferskleika, útlit og umbún-
að allan. Þegar menn sjá fram-
leiðsluna með eigin augum og j.
kynnast því hvaða tegundir Japan-
ir eru með, geta alltaf komið fram
hugmyndir sem geta gagnast okk- |
ur í framleiðslunni. Japanir borða
ekki mikið af hvítfiski, en það virð-
ast góðir möguleikar á að stækka
markaðinn fyrir þær tegundir flat-
fiska sem veiðast á íslandi. Mörg
þeirra fyrirtækja, sem við heim-
sóttum, standa fyrir margvíslegri
vöruþróun og eru að setja nýjar
vörur inn á markaðinn. Ef þessar |
vörur ná vinsældum, má ætla að
neyslan geti aukist."
Úrval fisktegunda
Finnbogi Jónsson, fram-
kvæmdastjóri Síldarvinnslunnar á
Neskaupstað, skoðaði ýmsar nýjar
aðferðir, sem Japanir hafa verið
að þróa. Til dæmis nefndi hann
nýja framleiðslu, sem eru loðnu-
hrogn fest utan á síldarbita þannig ,
að þau mynda lag utan á þeim. I
þessu og mörgu öðru sagði Finn- |
bogi að e.t.v. mætti sjá vaxandi |
markaði fyrir loðnuhrogn.
Magnus Bjarnason, fram-
kvæmdastjóri Hraðfrystihússins á
Eskifirði, sagðist hafa séð margvís-
legar nýjungar í þessari ferð, þó
ekki væri hægt að segja neitt um
það á þessu stigi að hve miklu leyti
þær gætu komið íslenskum fram-
leiðendum að haldi. Vinnsluferlið í
loðnuþurrkuninni væri nokkuð sem
við gætum trúlega framkvæmt J
heima. Ef farið yrði út í það að I
vinna vöruna frekar heima, myndi