Morgunblaðið - 17.12.1996, Blaðsíða 6

6 ÞRIÐJUDAGUR 17. DESEMBER 1996
MORGUNBLAÐIÐ
FRÉTTIR
Óeining innan framkvæmdastj órnar Neytendasamtakanna
Fyrirhugaðar upp-
sagnir endurskoðaðar
ÁKVEÐIÐ hefur verið að taka fyr-
irhugaðar uppsagnir tveggja starfs-
manna Neytendasamtakanna til end-
urskoðunar. Uppsagnimar áttu að
taka gildi 1. febrúar nk., sem hluti
af endurskipulagningu á starfsemi
samtakanna.
Sex manns eiga atkvæðisrétt í
framkvæmdastjórn. Drífa Sigfús-
dóttir, formaður Neytendasamtak-
anna, segir formgalla hafa verið á
uppsögnunum og hafi legið fyrir vitn-
eskja að svo væri um nokkurn tíma.
Tekist á um leiðir
„Við ætlum að halda áfram að
huga að endurskipulagningu á starf-
semi en vegna þessa formalla verður
að staldra ögn við og lagfæra það
Maður barinn
með hafna-
boltakylfu
LAUST eftir kl. 2 aðfaranótt
síðastliðins laugardags gerðist
það á dansleik í félagsheimilinu
Miðgarði í Skagafirði að maður
var sleginn I höfuðið með
hafnaboltakylfu.
Hlaut maðurinn höfuðkúpu-
brot og mikla áverka og blæð-
ingar. Hann var síðan fluttur
á Sjúkrahúsið á Sauðárkróki
en þaðan um nóttina með
sjúkraflugi til Reykjavíkur þar
sem hann gekkst undir höf-
uðaðgerð á Sjúkrahúsi Reykja-
víkur. Hinn slasaði er nú talinn
vera kominn úr lífshættu.
Að sögn Guðmundar Óla
Pálssonar, varðstjóra hjá lög-
reglunni á Sauðárkróki, var
árásarmaðurinn handtekinn á
vettvangi og fluttur í vörslu
lögreglunnar á Sauðárkróki
sem nú vinnur að rannsókn
málsins.
Hefur árásarmaðurinn verið
úrskurðaður í gæsluvarðhald
til 19. þessa mánaðar.
sem úr liði hefur farið,“ segir Drífa.
„Það er enginn ánægður með að
ganga í verk sem á er formgalli, en
hins vegar má benda á að hefði ver-
ið vilji fyrir hendi, hefðu menn getað
litið fram hjá þessu og reynt að fara
sáttaleiðina."
Aðspurð neitar hún því að fram-
kvæmdastjórn samtakanna sé klofin
vegna áforma um uppsagnir og að
þar ríki ófriður. Hins vegar sé vissu-
lega tekist á um leiðir, og eðlilegt
sé að óánægju gæti hjá þeim sem
sagt er upp og hjá þeim leigutökum
sem samtökin hafa sagt upp leigu-
samningi hjá.
„Það hlýtur að vera erfitt að sætta
sig við breytingar í þá veru sem við
höfum í huga. Auðvitað er sársauka-
VART verður þverfótað fyrir
fólki í gjafaleit í helstu verslun-
argötum í miðbænum nú þegar
jólin færast óðfluga nær, og leik-
ur lítill vafi á að sú umferð vaxi
fulit að segja upp fólki og slíkt fer
ekki á milli mála,“ segir Drífa.
Á fundinum var ákveðið að segja
upp samstarfssamningi við fram-
leiðsluráð landbúnaðarins, sem hefur
verið í gildi um eins og hálfs árs
skeið og fólst í því að samtökin út-
veguðu starfsmenn til að kanna verð
á ákveðnum vöruflokkum. Drífa seg-
ir kannanirnar hafa verið ætlaðar í
upplýsingagrunn, sem hún telji að
sé nú til staðar. „Við viljum gjarnan
að meira sé birt um niðurstöður
kannanna enda nýtast verðkannanir
sem ekki eru birtar neytendum illa.
Við teljum líka að kostnaðurinn sé
of mikill fyrir okkur og má velta
fyrir sér öðrum leiðum til að ná sömu
markmiðum," segir hún.
enn frekar næstu viku. Sitt hvað
er á kreiki sem vekur athygli
fólks á förnum vegi og jólasveinn-
inn sem ók niður Laugaveginn á
hestvagni á sunnudag með söng
Óskað eftir samvinnu við ASÍ
Drífa segir áframhaldandi sam-
starf hins vegar koma til greina og
muni forráðamenn samtakanna ræða
við framleiðsluráðið næstu mánuði,
en um þriggja mánaða uppsagna-
frest er að ræða.
Neytendasamtökin hafa ennfrem-
ur ákveðið að óska eftir því formlega
við Alþýðusamband íslands að taka
upp samstarf um verðlagseftirlit og
fleiri þá þætti sem lúta að hag neyt-
enda. „Stéttarfélögunum ætti að
vera akkur í að halda verðlagi stöð-
ugu og sýna þeim sem vilja hækka
vöruverð aðhald, auk þess sem finna
má leiðir til að minnka tilkostnað og
auka þjónustu,“ segir Drífa.
og gítarspili lyfti brúnum margra.
Ekki þarf að efast um að hann
hafi sungið um móður sína, Grýlu,
sem er sögð stunda þann leiða sið
að flengja synina með vendi.
Tvö félög vísa kjara-
viðræðum sínum til
ríkissáttasemjara
Telja ríkið
ekki taka
undir megin-
kröfur
SAMNINGANEFNDIR Stéttarfé-
lags sálfræðinga og Félags ís-
lenskra náttúrufræðinga hafa báðar
gefist upp á samningaumleitunum
við samninganefnd ríkisins og
Reykjavíkurborgar og vísað kjara-
viðræðum sínum til ríkissáttasemj-
ara fyrst félaga.
Páll Halldórsson, formaður
samninganefndar FÍN, segir meg-
inástæðu ákvörðunar félagsins vera
þá að samninganefnd ríkis og borg-
ar hafi ekki fallist á að taka til
umræðu brýn hagsmunamál.
„í raun hefur okkur fundist að
viðræður hafi gengið mjög illa.
Okkur hefur þótt viðsemjendur okk-
ar illa undirbúnir og við höfum
ekki fengið heildstætt svar við
kröfugerð okkar. Það hafa hrein-
lega ekki átt sér stað þær umræður
sem við gerum kröfu um að fari
fram,“ sagði Páll.
Páll segir að ríkið hafi t.a.m.
ekki verið tilbúið að ræða réttinda-
mál þeirra fjölmörgu félagsmanna
sem væru annaðhvort verkefna-
ráðnir eða ráðnir tímabundið. Segir
Páll að þeir hafi ekki notið fullra
réttinda í kjörum sínum. „Þetta er
dæmi um mál sem við vildum ræða
en við fengum engar undirtektir."
Tekist á um endurmenntun
Samninganefnd Stéttarfélags
sálfræðinga telur að markmið
samninganefndar ríkisins og borg-
arinnar hafi ekki falið í sér meg-
inkröfur sálfræðinga og ,segja að
þess vegna hafi deilunni verið vísað
til sáttasemjara.
Samkvæmt fréttatilkynningu frá
samninganefndinni óttast sálfræð-
ingar um framtíð endurmenntunar.
Hugmyndir ríkis og borgar um yfir-
færslu valds til stofnana geti haft
það í för með sér að „sálfræðingum
hjá hinu opinbera verði mismunað
á grundvelli fjárhagsstöðu stofnana
en margar hvetjar eru fjársveltar,"
segir í tilkynningunni.
Söngelskur jólasveinn í hestakerru
VSÍ leggst eindregið geg n frumvarpi um lífeyrisréttindi opinberra starfsmanna
Vill vísa frumvarp-
inu til ríkisstjómar
VINNUVEITENDASAMBAND Is-
lands leggst eindregið gegn sam-
þykkt frumvarps um lífeyrisréttindi
starfsmanna ríkisins sem nú liggur
fyrir Alþingi. Telur VSÍ affarasæl-
ast að frumvarpinu verði vísað aftur
til ríkisstjórnarinnar svo gaumgæfa
megi vinnumarkaðsáhrif málsins og
aðra þætti.
Þetta kemur fram í álitsgerð sem
Þórarinn V. Þórarinsson fram-
kvæmdastjóri VSÍ hefur sent efna-
hags- og viðskiptanefnd Alþingis.
Er frumvarpið harðlega gagnrýnt í
álitsgerðinni og segir þar m.a. að
nýja lífeyriskerfið sé svo rausnar-
legt að starfsmenn geti við tilteknar
v n _Ar~'
| :: '.• ;■' ./ /
Hún valdi
skartgrípi
frá Silfurbúöinni
Æ9) SILFURBÚÐIN
^t-/ Kringlunni 8-12 • Sími 568 9066
- Þar fœröu gjöfina ■
aðstæður hækkað í tekjum við að
fara á lífeyri.
Samkvæmt frumvarþinu eiga
sjóðsfélagar rétt á lífeyri við 65 ára
aidur en er heimilt að fresta töku
lífeyris til sjötugs gegn auknum
réttindum.
Í álitsgerð VSÍ segir að þeir
starfsmenn ríkisins, sem kjósi að
vinna frá 65 ára aldri til 70 ára
aldurs muni auka lífeyrisréttindi sín
um 60% miðað við 40 ára starfsævi
fyrir 65 ára aldur.
„Þessi hvati er svo rausnarlegur
að erfitt getur orðið að fá menn til
að hætta störfum og rýma til fyrir
yngra fólki áður en fyllstu réttind-
um er náð. í þessu dæmi þýðir
það, að starfsmaður getur farið á
eftirlaun 70 ára gamall með rétt
um 122% af meðalævitekjum sínum
sem lífeyri. Hann hefur þá 22%
hærri tekjur en hann hafði að með-
altali í starfi,“ segir í álitsgerðinni
og er leitt að því líkum að þetta
muni kalla á sérstaka hækkun ið-
gjalds launagreiðenda þegar fram
í sækir þótt ekki virðist gert ráð
fyrir þeim áhrifum í forsendum
frumvarpsins.
Tvö réttindakerfi
Með frumvarpinu er verið að
endurskoða lög um Lífeyrissjóð
starfsmanna ríkisins og samkvæmt
því verður núverandi réttindakerfi
lokað fyrir nýjum starfsmönnum en
samhliða settar reglur um nýtt rétt-
indakerfi sem nýráðnir starfsmenn
greiði iðgjöld til af heildarlaunum,
en ekki aðeins af dagvinnu eins og
nú er. Eldri starfsmenn geta einnig
fært sig yfir í nýja kerfið.
Fram kemur í greinargerð með
frumvarpinu að nýja kerfið veiti að
meðaltali meiri lífeyrisréttindi en
samkvæmt núgildandi lögum, enda
greiði þeir í staðinn iðgjald af heild-
arlaunum en ekki dagvinnulaun-
um„
Nýja kerfinu er ætlað að standa
undir sér og á iðgjald launagreið-
anda á hverjum tíma að miðast við
það. Samkvæmt tryggingafræði-
legum útreikningum þarf nú 15,5%
iðgjald til að standa undir lífeyris-
réttindum. Gert er ráð fyrir að opin-
berir starfsmenn greiði 4% eins og
verið hefur en ríkið hækki sinn hlut
úr 6% í 11,5%. ,
í álitsgerð VSÍ er það talið fram-
faraspor að ætlunin sé að mæta
kostnaði af lífeyrisréttindum opin-
berra starfsmanna með fullri sjóðs-
söfnun og því séu ekki efni til að
gera athugasemdir við að gera sýni-
legan kostnað ríkisins af þessum
rausnarlegu lífeyrisréttindum, eins
og j>að er orðað.
A hinn bóginn sé afar ámælis-
vert og óviðunandi að samhliða
stórhækkun á iðgjaldsgreiðslum
hins opinbera í Lífeyrissjóð opin-
berra starfsmanna, skuli ekki vera
loku fyrir það skotið að ábyrgð á
lífeyrisréttindum sé áfram felld á
ríkissjóð þótt formið breytist á þann
hátt', að það sem kann að vanta á
að eign í sjóði ásamt framtíðar-
ávöxtun standi undir lögbundnum
tryggingum, á að koma fram sem
hækkun á síðari iðgjaldsgreiðslum
ríkisins.
Víðtækur réttur
Mörg fleiri atriði eru gagnrýnd,
svo sem að aðild að nýja lífeyris-
kerfinu sé mun víðtækari en að
Lífeyrissjóði opinberra starfsmanna
og engin takmörk séu í raun fyrir
því hvaða fyrirtæki geti greitt til
nýja lífeyrissjóðsins enda undir-
gangist þau ábyrgð á borð við rík-
ið. Því sýnist nýi lífeyrissjóðurinn
ætla að heija á almennan markað
sem aftur geti valdið margháttuð-
um truflunum í samskiptum á al-
mennum vinnumarkaði.
Varar VSÍ sérstaklega við þeim
kvöðum sem þetta leggi á þau
fyrirtæki sem ríkið hyggist selja á
næstunni eða breyta í hlutafélög,
þar sem þau verði augljóslega und-
ir miklum þrýstingi að tryggja
starfsmönnum sínum þau lífeyris-
kjör sem um ræði, og jafnframt
undirgangast greiðslu iðgjalds í
samræmi við stöðu sjóðsins. Eigi
þessi fyrirtæki hins vegar að vera
seljanleg séu ekki efni til þess að
leggja á þau óskilgreindar framtíð-
arkvaðir eða hærri lífeyrisiðgjöld
en annars staðar tíðkast á einka-
markaði því örðugt geti reynst að
halda launum lægri en sem þeim
kostnaði nemi.