Morgunblaðið - 17.12.1996, Blaðsíða 24
24 ÞRIÐJUDAGUR 17. DESEMBER 1996
MORGUNBLAÐIÐ
ERLEIMT
Tilræðið við son Saddams Husseins
Fleiri sagðir
alvarlega sárir
Kairó, Bagdad. Reuter.
Reuter
Þjóðhátíð í Kazakhstan
NOKKRIR menn særðust í banatil-
ræði því sem Uday, elsta syni Sadd-
ams Husseins íraksforseta, var sýnt
í fyrri viku. Þá hermdu óstaðfestar
fréttir í gær að Uday yrði fluttur
til Sviss til að gangast þar undir
læknismeðferð.
Dagblaðið al-Jumhouríya, sem
lýtur stjórn yfirvalda í írak eins og
flest annað þar í landi, vék að því
í frétt í gær að Saddam Hussein
hefði heimsótt son sinn á sjúkrahús
og var orðalag fréttarinnar á þann
veg að fleiri hefðu særst er Uday
varð fyrir árásinni á fimmtudag:
„Kærleikurinn og manngæskan
sem hann [Saddam] sýndi syni sín-
um er hin sama og hann hefur sýnt
hveijum þeim sem særðist aivarlega
er þessi ofbeldisfulli og glæpsam-
legi verknaður var framinn," sagði
í fréttinni.
Eins og hinir
Fram kom að Uday væri á Ibn
Sina-sjúkrahúsinu í Bagdað en
þangað var hann fluttur eftir árás-
ina sem gerð var á fimmtudags-
kvöld er Uday var á ferð í al-Manso-
ur-hverfinu sem mun vera það
glæsilegasta í höfuðborginni. Gífur-
leg gleði greip um sig er þær frétt-
ir bárust að sonurinn, sem er 32
ára, væri ekki alvarlega særður.
Frekari fréttir af ástandi hans hafa
ekki verið birtar.
Hins vegar var frá þvi skýrt í gær
að Saddam hefði gjört heyrinkunn-
ugt að synir hans tveir, Uday og
Qusay, væru á engan hátt frá-
brugðnir sonum annarra íraskra
feðra. Lét hann þessi orð falla er
hann tók við árnaðaróskum íraskra
ráðherra sem sameinuðust í kveðju
til forsetans til að fagna því að son-
ur hans hefði sloppið lífs úr ódæðinu.
Sonurinn til Sviss?
Arabíska dagblaðið al-Hayat,
virtist í gær hafa aðrar heimildir
fyrir fréttum sínum en tilkynningar
stjórnvalda í írak. í frétt blaðsins,
sem hefur höfuðstöðvar í Lundún-
um, sagði að ákveðið hefði verið
að flytja Uday til Sviss til að hann
gæti fengið þar lækningu meina
sinna. Blaðið hafði einnig eftir
heimildamönnum sínum að kona ein
sem hefði verið í bifreið Udays hefði
týnt lífi í árásinni og að við rann-
sókn málsins væri m.a. verið að
kanna hvort önnur kona, einnig
ónefn’d, hefði látið tilræðismönnun-
um í té upplýsingar um ferðir Uday
þetta kvöld.
Fréttinni fylgdi einnig að fjöl-
margir ættingjar Husseins Kamels
hefðu verið handteknir að undan-
förnu en Kamel var tengdasonur
Saddams en var drepinn i Bagdað
fyrr á þessu ári stuttu eftir að hann
sneri aftur heim úr útlegð.
LEIKARAR í þjóðbúningum Kaz-
akhstan stilla sér upp fyrir fram-
an loftbelg skreyttan þjóðfána
landsins í tilefni þjóðhátíðardags
Kazakha. í gær, 16. desember
minntust Kazakhar þess að fimm
ár eru liðin frá því að landið
öðlaðist sjálfstæði.
Rússar láta
Níkítín
lausan
Pétursborg. Reuter.
ALEXANDER Níkítín, fv. höfuðs-
maður úr rússneska sjóhernum, sem
var handtekinn fyrir njósnir fyrir
tæpu ári, var lát-
inn laus úr varð-
haldi á laugardag.
Júrí Schmidt, lög-
fræðingur hans,
sagði að þetta
væri sigur fyrir
mannréttindi í
Rússlandi. Aldrei
hefði það gerst
áður að rússneska
öryggislögregian, FSB, sem er arf-
taki KGB, hefði þurft að láta undan
almennum þrýstingi og virða iögin.
Níkftín er gefið að sök að hafa
njósnað fyrir norsku umhverfis-
verndarsamtökin Bellona og afhent
þeim ríkisleyndarmál, sem notuð
voru í skýrslu um Norðurflota rúss-
neska sjóhersins.
Illa á sig kominn
Þótt Níkítín hafi verið látinn laus
hefur málið á hendur honum ekki
verið látið niður falla. Lögfræðingur
Níkítíns hefur ávallt haldið því fram
að í skýrslunni hafi aðeins verið
stuðst við gögn, sem þegar hafi ver-
ið birt, og því fái ákæran um njósn-
ir ekki staðist.
Níkítín var handtekinn í febrúar,
en ekki ákærður formlega fyrr en í
október. Kona hans, Tatjana
Tsjernova, sagði á blaðamannafundi
að hann væri örmagna eftir tíu mán-
aða vist í litlum klefa, þar sem ekki
naut dagsbirtu. Einnig hefði sjón
hans daprast.
KENNINGIN UM ÖRLÖG TWA-ÞOTUNNAR
Öryggisstofnun samgöngumála í Bandaríkjunum (NTSB) sagði á föstudag
að samsöfnun sprengifimrar gufu í megin eldsneytistank Boeing-747
breiðþotu TWA-flugféiagsins hafi leitt til þess að þotan splundraðist á flugi
17. júlí undan Long Island í New York en þá fórust 230 manns
í yfirlýsingu NTSB
sagði að hiti frá loftræstitækjum undir miðtankinum kunni að hafa hitað eldsneytið í
honum upp að kveikjumarki en ekki hefur tekist að útskýra hvað olli íkveikju gufunnar.
Deila sljórnar og stjórnarandstöðu í Serbíu
Rússar segja mót-
mælin innanríkismál
Moskvu. Reuter.
JEVGENÍ Prímakov, utanríkisráð-
herra Rússlands, lýsti yfir því í gær
að deila stjórnar og stjórnarand-
stöðu í Serbíu væri innanríkismál.
Hvatti hann önnur ríki til að hafa
engin afskipti af deilunni en Vestur-
lönd hafa að undanförnu aukið
þrýstinginn á Slobodan Milosevic,
forseta Serbíu, sem ógilti sigur
stjórnarandstöðunnar í bæjar- og
sveitarstjórnarkosningum í fyrra
mánuði.
Prímakov lét þessi ummæli sín
falla á fundi með fréttamönnum í
Moskvu. Hann tók fram að Rússar
hefðu „vitanlega" áhuga á fram-
gangi lýðræðisins og að virðing
væri í hvívetna sýnd fyrir mannrétt-
indum. Sú umhyggja mætti hins
vegar ekki þróast í afskipti af
innanrikismálum annars rikis.
Á undanförnum þremur vikum
hafa magnast mjög mótmæli gegn
Slobodan Milosevic, Serbíuforseta
og hefur stjórnarandstaðan í land-
inu krafíst afsagnar hans á þeim
forsendum að hann hafi staðið fyrir
stórfelldum kosningasvikum.
Vísað til átaka í Júgóslavíu
Utanríkisráðherrann sagði að
eðlilegt væri að hefðbundnum, við-
teknum aðferðum væri beitt til að
koma sjónarmiðum annarra ríkja
til skila við ráðamenn í Serbíu en
varaði jafnframt við að óheyrilegur
þrýstingur gæti orðið til þess að
raska þeim viðkvæma friði sem rikti
í lýðveldum fyrrum Júgóslavíu.
Fréttaskýrendur hafa haldið því
fram að lýðræðisríkin í vestri hafi
ekki árætt að beita Milosevic þrýst-
ingi vegna þess að hann sé í lykil-
hlutverki eigi að takast að tryggja
áfram frið. Er lítt dulin gagnrýni
Bandaríkjamanna að undanförnu
talin til marks um að ráðamenn þar
hafi horfið frá þessu sjónarmiði.
Prímakov kvaðt og telja að Milo-
sevic ætti lof skilið fyrir að hafa
boðist til að eiga viðræður við
stjórnarandstöðuna og að hafa
komið í veg fyrir að ástandið þróað-
ist í þá átt að blóði yrði úthellt.
Prímakov kvað Rússa fagna för
Lamberto Dini, utanríkisráðherra
Ítalíu, nýverið til Serbíu en hún er
talin hafa orðið til þess að stjórn-
völd í Serbíu buðu í fyrri viku fulltrú-
um Öryggis- og samvinnustofnunar
Evrópu til landsins til að kynna sér
alla efnisþætti deilunnar og leggja
fram tillögur til lausnar henni.
Kofi Annan hjá SÞ er gamall skólabróðir Jóns Hákons Magnússonar
„ A eftir að standa
sig vel í starfi“
Hundrað
fallnir í
Mogadishu
Mogadishu. Reuter.
HÁRÐIR bardagar geisuðu í Moga-
dishu, höfuðborg Sómalíu í gær,
þriðja daginn í röð. Hafa nærri því
100 manns fallið í bardögum stríðs-
herranna Husseins Aideed og Os-
man Hassan Ali Atto, við flugvöll
borgarinnar.
Ottast menn mjög að átökin
kunni að færast enn í aukana og
að borgarastyrjöldin blossi að full-
um krafti upp í landinu. Um 25
konur eru á meðal hinna föllnu en
fimmtíu manns féllu þegar sprengj-
um var varpað á markað í borginni.
KOFI Annan, sem er nánast tryggt
að verði næsti framkvæmdastjóri
Sameinuðu þjóðanna eftir að örygg-
isráð stofnunarinnar veitti honum
einróma fylgi á föstudag, hefur hlot-
ið stuðning víða um heim. „Þetta er
afburða góður drengur og hann á
eftir að standa sig vel,“ sagði Jón
Hákon Magnússon, stjórnandi fyrir-
tækisins Kynning og markaður, sem
gekk með Annan í háskóla í Minne-
sota í upphafi sjöunda áratugarins.
Jón Hákon sagði að með sér í
Macalester College í St. Paul hefðu
verið nokkrir ungir og efnilegir Afr-
íkumenn og hefðu Annan og hann
verið í B.A.-námi í stjórnmálafræði.
„Við héldum alltaf að hann rnundi
fara aftur til Ghana,“ sagði Jón
Hákon. „Hann var að komast til vits
og ára þegar Ghana fékk sjálfstæði.
Annan hafði alla búrði til þess að
verða góður stjórnmáiamaður, en ég
sá síðar að hann hefði aldrei þrifíst
í Ghana. Hann hefði orðið fyrir barð-
inu á herforingjaklíkum."
Annan hefur verið aðstoðarfram-
kvæmdastjóri hjá Sameinuðu þjóðun-
um frá 1993 og haft friðargæslumál
á sinni könnu. Viktoria Annan, móð-
ir hans sagði að sonur sinn hefði
verið prakkari í grunnskóla, en kom-
ist upp með það. Þegar lengra var
komið skólagöngu hefði hann orðið
rólegri: „Hann fór ekki út með stelp-
um og var mjög strangur vegna þess
að faðir hans var strangur."
„Hann lítur út fyrir að vera mildur
og talar lágt, en hann er ekki linur,“
sagði Essie Quainoo-Annan, systir
framkvæmdastjórans tilvonandi.
„Hann er fastur fyrir í rökræðum,
en hækkar aldrei róminn ... Hann
sættir sig ekki við málamiðlanir þeg-
ar grundvallaratriði eru annars vegar
og er að því leyti eins og faðir hans.
Hann sagði meira að segja alltaf
sannleikann þegar hann var barn og
laug aldrei."
Jón Hákon sagði að Annan hefði
verið heiðarlegur og haft miklar
væntingar fyrir hönd Afríku. „Hann
var hress, skemmtilegur og vinsæll
og vissi hvað hann var að gera.“
Annan er kvæntur Nane Lagergren
frá Svíþjóð og eiga þau þijú böm.
Jón Hákon kvaðst hafa lagt drög
að því að fá Kofi Annan til að koma
til Islands og tala á vegum Samtaka
um vestræna samvinnu. Hann mundi
halda því áfram eftir að Ghana-mað-
urinn tæki við nýju embætti.
Tilnefning öryggisráðsins verður í
dag borin undir allsheijarþing SÞ,
sem skipar framkvæmdastjórann
formlega.
I
t
I
í
i
í
i
r
i
L
f
í
i
c
c
í
c
I
4
A
í
i
(
(
(
I
(
(