Morgunblaðið - 17.12.1996, Blaðsíða 52

52 ÞRIÐJUDAGUR 17. DESEMBER 1996
MORGUNBLAÐIÐ
AÐSENDAR GREINAR
Sameinuðu
*
þjóðirnar, Island
og Palestína
í SJÓNVARPS-
ÞÆTTI nýverið um
Thor Thors sendi-
herra, líf hans og störf,
var rifjað upp hvern
þátt ísland átti í tilurð
Israelsríkis. Á næsta
ári verða 50 ár liðin
frá því að Sameinuðu
þjóðirnar samþykktu
tillögu, sem lögð var
fram af fulltrúa ís-
lands, um að Palestínu
yrði skipt á milli gyð-
inga annars vegar og
arabískra íbúa lands-
ins hins vegar. Með
þessari umdeildu
ákvörðun var grunnur
lagður að svokallaðri tveggja ríkja
lausn á deilumálum Palestínu-
manna, og innflytjendanna sem
komu víðsvegar að til að skapa
nýtt ríki, ísrael.
Það landsvæði sem Sameinuðu
þjóðirnar ætluðu undir Israelsríki
með ályktun sinni þann 29. nóvem-
ber árið 1947, hefur stækkað að
mun með landvinningum ísraela í
styijöldum allt frá árinu 1948 og
fram á þennan dag. Þannig var til
dæmis bærinn Nazaret innlimaður
í Ísraelsríki, ásamt Vestur-Galíleu
með hernáminu árið 1948, en sam-
kvæmt tillögu Sameinuðu þjóðanna
hafði hún átt að vera áfram hluti
af Palestínu.
í dag er verið að króa Betlehem
af með ísraelskum landnemabyggð-
um og hraðbrautum sem ekkert
tillit taka til palestínskra byggða.
Síðast en ekki síst er verið að
umkringja Jerúsalem með hern-
aðarbyggðum og nota hana til að
sneiða Vesturbakkann í sundur,
þannig að Palestínumenn geta ekki
ferðast óáreittir milli borganna
Nablus í norðri og Hebron í suðri,
svo dæmi sé tekið.
I þessum Jandvinn-
ingum hefur ísraelsher
lagt hundruð palest-
ínskra þorpa og
byggða í eyði.
Hernámsliðið hefur
jafnað heimili og aðrar
byggingar Palestínu-
manna við jörðu og
íbúarnir verið reknir á
vergang. Þannig
mynduðust flótta-
mannabúðir fyrir
nærri hálfri öld, sem
hafa haldið áfram að
stækka. Búðir flótta-
manna eru bæði í ná-
grannalöndum, eins og
Líbanon og Jórdaníu, en einnig í
þeirra eigin landi, á Vesturbakkan-
um og á Gaza. Kynslóð fram af
Óslóarsamkomulagið
hefur ekki, segir Sveinn
Rúnar Hauksson,
komið réttindamálum
Palestínumanna í höfn.
kynslóð hefur hírst í þessum búð-
um, milljónir manna sem þekkja
ekkert annað líf.
Sameinuðu þjóðirnar hafa ávallt
fundið til sérstakrar ábyrgðar
gagnvart palestínsku þjóðinni. Sér-
stakar stofnanir voru settar á lagg-
irnar til að sjá fyrir þörfum flótta-
manna um menntun og heilsugæslu
(UNRWA). Sérstök deild hugar að
þjóðarréttindum Palestínumanna
og annast meðal annars samskipti
við fijáls félagasamtök (NGO) sem
njóta viðurkenningar Sameinuðu
þjóðanna og starfa á grundvelli
Sveinn Rúnar
Hauksson
ORIENT
Fallegt, ofnæmisprófað
dömuspangarúr frá ORIENT,
fáanlegt tvílitt og gyllt.
Verð kr. 9.900.
ffult- ‘Uih'J úia- oj síanjrnaverslim
Axel Eiríksson úramiður
KAFIRDI-AB/UiTliÆTI 22"SIMI WJ023
ALFABAKKA 16-MIODD-SlMI 870706
samþykkta þeirra. Eitt þeirra er
Félagið Ísland-Palestína.
Fyrir fimm árum gengust stór-
veldin fyrir friðarumleitunum, sem
hófust í Madrid í október 1991.
Þann 13. september 1993 var
undirrituð í Washington jrfirlýsing
um grundvallaratriði sem náðst
hafði samkomulag um á leynifund-
um í Ósló.
Með þessu samkomulagi viður-
kenndu ísraelsk stjórnvöld í fyrsta
sinn Frelsissamtök Palestínu, PLO,
og að eitthvað væri til sem héti
réttur Palestínumanna. Palestínu-
menn viðurkenndu jafnframt til-
verurétt Ísraelsríkis. Óslóaryfirlýs-
ingin var nánar útfærð með sam-
komulagi um tímaáætlun varðandi
framkvæmd mála í borginni Taba
í Egyptalandi 25. september 1995.
Einungis hefur verið staðið við
fyrsta stig samkomulagsins sem
náði til brottflutnings ísraelska
hernámsliðsins frá helstu borgum
og bæjum. Brottflutningi ísraels-
hers frá Hebron átti að ljúka fyrir
mars á þessu ári, en við það hefur
ekki verið staðið. Sama er að segja
um brottflutning hersins frá öðrum
svæðum. Þá hafa pólitískir fangar
ekki verið látnir lausir, eins og lof-
að hafði verið. Lokaviðræður um
framtíð Jerúsalem-borgar, rétt
flóttafólks til heimkomu, land-
nemabyggðir og fleira, sem áttu
að hefjast í apríl á þessu ári, hafa
enn ekki hafist.
Svo virðist sem Netanyahu for-
sætisráðherra og núverandi stjórn
ísraels vilji ekki skilja, að hún er
bundin af alþjóðlegu samkomulagi
sem ber að virða, hvort sem aðilum
líkar betur eða verr.
Löngu er ljóst, að Óslóarsam-
komulagið hefur ekki komið lang-
þráðum réttindamálum Palestínu-
manna í höfn. Enn falla jafnt börn
sem fullorðnir fyrir byssukúlum og
barsmíðum ísraelska hernámsliðs-
ins. Enn býr fólk við innilokun og
útgöngubann og nær iðulega ekki
að sækja sér lífsnauðsynjar né leita
læknis þegar þess er þörf. Enn eru
þúsundir pólitískra fanga í haldi
og margir eru pyntaðir. Hæstirétt-
ur Israels hefur nýverið úrskurðað
að leyniþjónustan hafi heimild til
að pynta Palestínumenn! Enn eru
milljónir palestínskra flóttamanna
sem fá ekki að snúa aftur til fyrri
heimkynna þrátt fyrir skýlausar
yfirlýsingar Sameinuðu þjóðanna
um rétt þeirra til þess.
Sameinuðu þjóðirnar eiga mikið
verk óunnið til að tryggja Palest-
ínumönnum þjóðarréttindi sem ekki
verða frá þeim tekin. Islendingar
hafa hlutverki að gegna í þeim efn-
um. Með því að bregðast því, bregð-
umst við grundvallarhugmyndum
um mannréttindi og alþjóðalög sem
við viljum öll njóta.
Höfundur er formaður Félagsins
Ísland-Paiestína.
J V-' g/lSortiHfy
Sængur og koddar

Aerelle, hvít sæng
Aerelle, blá sæng
Heilsukoddi
Heilsukoddasett 2pk3DÓ05dír
Hollofil 4 koddi
9.424,- kr. stgr.
7.524,- kr. stgr.
2.964,- kr. stgr.
4.560,- kr. stgr.
1.748,- kr. stgr.
Hugsaðu hlýtt . 8
til þinna nánustu - Gefðu ^jungllj3LK
Þekking Reynsla Þjónusta
FÁLKINN
SUÐURLANDSBRAUT 8 • S: 581 4670
ÞARABAKKA - MJÓDD • S: 567 0100
Umboðsmenn
um allt land
Sjóarinn sókn-
djarfi eirir engu
SKAK
Iþróttahúsið við
Strandgötu í
Ilafnarfirði
2. GUÐMUNDAR
ARASONARMÓTIÐ
13.-21. desember. Teflt kl. 17 virka
daga. Aðgangur ókeypis.
ÍSLENSKU keppendumir á mót-
inu byijuðu mjög vel og Guðmundur
Gíslason frá Isafirði var eini skák-
maðurinn sem vann þijár fýrstu
skákir sínar.
Guðmundur Gíslason hefur lítið
getað teflt undanfarin ár þar sem
hann hefur stundað sjómennsku af
miklum krafti. Hann er með okkar
sókndjörfustu mönnum og flestir
íslenskir skákmeistarar hafa löngu
lært það af biturri reynslu að gefa
alls engan höggstað á sér þegar
þeir tefla við hann. En erlendu
keppendurnir á Guð-
mundar Arasonarmót-
inu hafa ekki varað sig
á honum og um helgina
fékk hann feita bita.
Hann var ekki í neinu
smáfiskadrápi. Fyrst lá
stigahæsti keppandinn
á mótinu, rússneski
alþjóðameistarinn og
stærðfræðingurinn
Alexander Raetsky.
Síðan mætti Guð-
mundur sigurvegaran-
um á mótinu í fyrra,
Albert Blees frá Hol-
landi. Það fór á sömu
leið. Það gæti orðið
erfitt að stöðva Guð-
mund þegar þessi gállinn er á hon-
um. Skemmst er þess að minnast
að fyrir nokkrum árum sigraði hann
á Skákþingi Reykjavíkur með fullu
húsi vinninga.
Fleiri íslendingar hafa staðið sig
mjög vel. Kristján Eðvarðsson og
Jón Garðar Viðarsson eru í öðru til
fimmta sæti ásamt þeim Bjarke
Kristensen frá Danmörku og Thom-
as Engquist, Svíþjóð. Kristján vann
hollenska alþjóðameistarann Bruno
Carlier í annarri umferð og á sunnu-
daginn gerði hann jafntefli við
Engquist.
Rússinn Raetsky eyddi leikjum í
byijuninni í að að veikja peðastöðu
Guðmundar Gíslasonar. Áður en
hann náði að hróka skellti Guð-
mundur á hann biskupsfórn sem
stóðst fuilkomlega. Þótt Rússinn
fengi færi í lokin, var hann dauður
á klukkunni og fann ekki eina leik-
inn.
Hvítt: Guðmundur Gíslason
Svart: Raetsky, Rússlandi
Móttekið drottningarbragð
1. d4 - d5 2. c4 - dxc4 3. e3 -
c5 4. Bxc4 - cxd4 5. exd4 - Dc7
6. De2 - Rf6 7. Rc3 - Bg4 8.
Rf3 - Bxf3 9. gxf3 - a6 10. Be3
■-------------------■
SLIM-LINE
dömubuxur
frá gardeur
Qhitttv
tískuverslun
j V/Nesveg, Seltj.. s. 561 1680
- Rbd7 11. Hcl - Hc8 12. 0-0
- Db8 13. Hfel - e6 14. Bg5 -
Bd6
15. Bxe6!! - fxe6 16. Dxe6+ -
Kf8
16. - Kd8 má bæði svara með
17. Re4 - Hxcl+ 18. Hxcl -
Bxh2+ 19. Kg2 - Hf8 20. Rc5! eða
17. Df7!? sem var leikurinn sem
Rússinn óttaðist.
17. Re4! - Bxh2+ 18. Kg2 - He8
19. Df5 - Hg8 20.
Khl
Hvítur stendur til
vinnings og einfaldara
virðist 20. f4 - He7
21. Kxh2
20. - He7 21. Rxf6 -
gxf6 22. Hxe7 - Kxe7
23. Hel+ - Kd8 24.
Bxf6+ - Kc7 25. De6?
Gefur færi á sér.
Eftir 25. Kxh2 eða 25.
Be7 hefur hvítur ennþá
vinningsstöðu. Nú gæti
svartur leikið 25. -
Df8! og hefur þá bægt
hættunni frá og stend-
ur til vinnings. En
Rússinn var búinn með
tímann og missti því af þessu færi.
25. - Hgl+? 26. Hxgl - Bxgl
27. Be5+ - Rxe5 28. Dxe5+ -
Kc8 29. Kxgl - Da7 30. Dh8+ -
Kd7 31. Dxh7+ - Ke6 32. De4+
- Kf6 33. De5+ - Kf7 34. f4 -
Db6 35. f5 - Dxb2 og svartur
gafst upp.
Blees gerði þau mistök að reyna
að flækja taflið:
Hvítt: Guðmundur Gíslason
Svart: Blees, Hollandi
Griinfeldsvörn
I. d4 - Rf6 2. Rf3 - g6 3. g3 -
Bg7 4. Bg2 - d5 5. 0-0 - 0-0
6. c4 - c6 7. b3 - a5 8. Bb2 - a4
9. bxa4 - dxc4 10. Re5 - Rbd7
II. Rxc4 - Rb6 12. Rxb6 - Dxb6
13. Db3 - Da5 14. Rc3 - e5?! 15.
dxe5 - Rg4 16. Re4 - Rxe5 17.
Bc3 - Dxa4 18. Db2 - Ha5 19.
Db4! - Rc4 20. Hacl - b6 21. De7!
Kjarvalsstaðir
Bækur,
Jy kort,
nrjM plaggöt,
gjafavörur.
JB11 Opið dag-
lega frá
kl. 10-18.
Gíslason
BARNASTÍ GUR1
BRUM’S 0-14 SÍÐAN195(^I
SKÓLAVÖRÐUSTÍG 8 SÍMI 552 1461