Morgunblaðið - 03.01.1997, Blaðsíða 6

6 FÖSTUDAGUR 3. JANÚAR 1997
MORGUNBLAÐIÐ
FRETTIR
Nýjar reglugerðir um tannvernd og tannlækningar
ARAMOTAKONNUN GALLUP ’97
lirtak mism.
eftir löndum,
frá 500 til 3500,
oftast um 1000.
□ =„Veit ekki“
Ríki: 0 20 40 60 80 % 0 20 40 60 80 % 0 20 40 60 80 % i i t i t 1 i 1 1 1 1 1 t 1 1 1 1 1
Austurríki m PZT m n izzn
Belgía Pfl M mm m H tM\
Oanmörk PIÉÉSI ”1 m i-ii 11 izn
Finnland m m u jjj m Ji
Þýskaland m i jí n m liali
Grikkland m iji m \m\
írland nn i-.j m n m
N.-írland msi i j i m M 1 B i... 11
Ítalía ! -i 1 II u 1 111 R i ii
Lúxemborg Pfl EOI III fi ■■ii
Holland *— "iu m III « m i
Spánn m m\ aam 1Í1 n ■ ■ i
Svíþjóð mr LJI |ZlJ % n ■i
BretLand Lil Jll JL H
1. spurning:
Telurþú að
hagir þínir verði
betri líkir verri
árið 1997 en
þeirvoru 1996?
2. spurning:
Telur þú að átök
á vinnumarkaði
og verkföH verði
meiri álík minni
árið 1997 en
þau voru 1996?
3. spurning:
Telur þú að
deilur í alþjóða-
málum verði
minni líkar meiri
árið 1997 en
þærvoru 1996?
jsland ML . *mm »* *n 16%
Noregur m iii u iii n n 18%
Sviss m Ti ku; j ii n mm 18%
Bosnía pnr m « i * psti 36%
Búlgaría PTP'-iJ arrfl’ i w m 18%
Tékkland h a ca fli s rai 12%
Eistland tpppi. 'tbi m~ Pn pi m i 17%
Georgía mm ui □ m\ m m 21%
Ungverjal. M bb*i tm n i n pbh i 22%
Lettland IP r: ii cs.’i R i m pi 19%
Litháen m i..ji m ■ p i p- wi 22%
Polland n mi i i 3i i n 11 i 22%
Rúmenía —>.ji m in m eu 23%
Rússland m r:a i lan i fl i R ppn 22%
Slóvakía « ISETll 5B2...1 ,ID R «1 16%
Úkraína nsi—r—n wm—ffl—i 9 U 1 14%
Flóaríki mm ii 11 w m 28%
ísrael wm i mmK 1 fi mi 28%
Tyrkland P 11 ■LL P ■! 28%
Argentína W'ÍZll Ú.: ...1 Ul iáLJJI 29%
Brasilía n - -1 mi mmui 30%
Kanada m iji bp fli i i n 24%
Honduras mn i r~i a i it ~nn 32%
Mexíkó nm mm un m 33%
Bandaríkin HPP hi .i ir r~i 35%
Hong Kong uif P31 m n i r~ ai 22%
Indland pp m rp m Pt srn 19%
Japan PT' N i b i i n n j 22%
Kórea 1-J m iJÍi Sl| 1 ft Biill 1 15%
Pakistan iB ii i m m\ i i 22%
Filippseyjai i i 0 i wm~n i m m~i 31%
S. Afríka p^mi n..iPi i m' m \ 25%
Taiwan m m i wiri m m i 22%
Zimbabwe mmMám\ mmm n i m rnm i 34%
4. sp.:
Hverjar
telurþú
líkurnar
á heims-
styrjöld
á næstu
10 árum?
Meðaltal
svara:
24%
25%.
22%
23%
24%
22%
20%
K
21%
22%
21%
17%
15%
18%
Halda á kostnaði
innan fjárveitinga
HEILBRIGÐISRÁÐHERRA hefur
sett nýja reglugerð um þátttöku
sjúkratrygginga í kostnaði við al-
mennar tannlækningar. Miðar reglu-
gerðin að því að auka eftirlit með
greiðslum Tryggingastofnunar til
tannlækna og draga úr kostnaði rík-
isins við tannlækningar.
í reglugerð ráðuneytisins um tann-
vemd er gert ráð fyrir ákveðinni
meðferð fyrir börn og unglinga 16
ára og yngri sem síst hættir við
skemmdum og verður að sækja um
til Tryggingastofnunar vegna skoð-
unar, röntgenmyndatöku og flúor-
lökkunar, sem er umfram eina til
tvær meðferðir á ári.
Þórir Haraldsson aðstoðarmaður
heilbrigðisráðherra sagði að tann-
læknar beittu mismunandi aðferðum
og nefndi sem dæmi að meðaltal
röntgenmynda hjá tannlæknum væri
1,8 myndir á sjúkling á ári en færi
niður í 0,8 myndir á ári upp í 5,8
myndir á ári.
Reglugerðin gerir jafnframt ráð
fyrir að sjúkratryggingar taki þátt í
kostnaði elli- og lífeyrisþega vegna
smíði gervigóma, heilgóma eða parta
á sex ára fresti í stað fimm ára áð-
ur, en athuganir hafi leitt í ljós að
endingartími er að jafnaði yfir tíu ár.
Áætlaður sparnaður
60 inilljónir á ári
Þórir sagði að með þessum aðgerð-
um væri ekki verið að draga úr fjár-
veitingum til tannlækninga heldur
væri verið að halda kostnaðinum inn-
an ramma fjárveitingar. Áætlað sé
að með þessu megi spara um 60
milljónir króna á ári.
Heilbrigðisráðuneytið áætlar að
kostnaður almannatrygginga vegna
Margir bú-
astvið
vinnudeilum
SAMKVÆMT niðurstöðum al-
þjóðlegrar áramótakönnunar
Gallup International búast 59%
íslendinga við verkföllum eða
meiri átökum á vinnumarkaði á
þessu ári en á árinu 1996, en 29%
búast við svipuðu ástandi á
vinnumarkaðinum og í fyrra.
41% íslendinga telja að eigin
hagur verði betri á árinu 1997
en 1996 og 49% búast við að eig-
in hagur verði svipaður.
Könnun Gallup International
var framkvæmd í 48 löndum í lok
ársins 1996 og hér á landi var
könnunin gerð 13.-20. desember.
tannlækninga hefði að óbreyttu orðið
80 milljónir króna umfram ijárlög
árið 1997. Kostnaður ríkisins vegna
eftirlits, röntgenmynda og flúormeð-
ferðar barna hefur aukist um 14%
sl. tvö ár, úr tæpum 200 milljónum
í 228 milljónir. Að óbreyttu telur
ráðuneytið að þessi kostnaður hefði
orðið um 300 milljónir um næstu
aldamót og hlutur heimilanna í hon-
um 75 milljónir en ríflega þriðjungur
útgjalda sjúkratrygginga vegna
tannlækninga er vegna eftirlits, rönt-
genmynda og flúorlökkunar barna
16 ára og yngri.
Sigurður Þórðarson, formaður
Tannlæknafélags íslands, sagði í
samtali við Morgunblaðið að hvað
varðaði tannlækna almennt þá væri
um tiltölulega litlar breytingar að
ræða samkvæmt reglugerðinni.
„Það hefur alltaf verið í gangi
samningur milli Tryggingastofnunar
ríkisins og Tannlæknafélagsins um
það að ef einhver fer óeðlilega með
gjaldskrána þá er tekið á því og það
skoðað, en það er öllum til þægðar.
Það er ákveðin meðferð sem verður
greidd, 1-2 skoðanir á ári, 1-2 flúor-
lakkanir og 1-2 myndir, en það sem
er framyfir þarf fólk bara að borga
sjálft. Við munum eftir sem áður
nota þetta eitthvað meira í vissum
tilfellum þegar þörf krefur, en að
jafnaði þá er þetta ósköp svipað því
sem notað er,“ sagði Sigurður.
Andlát
BJÖRN G. JÓNSSON
BJÖRN G. Jónsson,
bóndi á Laxamýri í Suð-
ur-Þingeyjarsýslu, lést í
sjúkrahúsinu á Húsavík
þann 1. janúar síðastlið-
inn.
Bjöm fæddist 4. febr-
úar 1933 á Laxamýri og
var sonur Jón H. Þor-
bergsson, bónda á
Bessastöðum og Laxa-
mýri og Elínar Vigfús-
dóttur frá Guilberastöð-
um í Borgarfirði. Eftir-
lifandi eiginkona Bjöms
er Kristjana Þórðardóttir
frá Reykjavík og áttu
þau þijú börn, Svein-
björgu hótelfræðing, Jón Helga
rekstrahagfræðing og Höllu lögfræð-
ing.
Hann stundaði nám í Búnaðar-
skólanum á Hvanneyri á árunum
1953-1954 og í Jæren Iýðháskóian-
um við Stafangur í Nor-
egi árin 1954-1955.
Bjöm vann við landbún-
aðarstörf í foreldrahús-
um en stundaði síðan
vinnu í Reykjavík. Árið
1962 gerðist hannn
bóndi á Laxamýri og
bjó þar félagsbúi með
Vigfúsi bróður sínum
til æviloka. Síðustu árin
var hann framkvæmda-
stjóri laxeldisstöðvar-
innar Norðurlax sem
staðsett er á Laxamýri.
Björn var formaður
sóknamefndar Húsa-
víkurkirkju um árabil.
Hann var hreppsnefndarmaður lengi
vel og formaður félags sjálfstæðis-
manna í Suður-Þingeyjarsýslu. Hann
skrifaði fjölda greina um trúmál og
fiskeldismál og vann að ýmsum
framfaramálum á þeim sviðum.
Áramótaræður forseta íslands og forsætisráðherra
ÓLÍKAR áherslur voru í máli for-
seta íslands og forsætisráðherra í
áramótaræðum þeirra um það
hversu alvarlegt vandamál fátækt
væri á íslandi. Davíð Oddsson, for-
sætisráðherra, sagði að engar hald-
bærar tölur staðfestu að fátækt og
eymd færi vaxandi í landinu. Ólafur
Ragnar Grímsson, forseti íslands,
taldi á hinn bóginn að fátækt væri
í vaxandi mæli smánarblettur á ís-
lensku samfélagi.
Forsætisráðherra sagði í ára-
mótaræðu sinni á gamlárskvöld að
sér hefði komið á óvart að tveir
fjölmiðlar hefðu lagt ofurkapp á það
að koma því inn hjá þjóðinni að
fátækt og eymd færi vaxandi. Taldi
hann þvert á móti að vaxandi kaup-
máttur lægstu tekna og minnkandi
atvinnuleysi hefðu bætt nokkuð hag
þeirra sem erfiðast hafi átt.
Eftir sem áður sagði Davíð að
Ólíkar áhersl-
ur um fátækt
það þýddi þó ekki að allir erfiðleik-
ar væru úr sögunni og að enginn
byggi Iengur við kröpp kjör. Full-
yrti hann að hagur manna færi
hægt batnandi og muni batna enn,
ef vel og gætilega verði á haldið.
í máli Davíðs kom fram að eink-
um tvennt yrði til þess að bæta hag
landsmanna. Annars vegar muni
hallalaus ríkisrekstur leiða til
vaxtalækkana sem aftur gæfi al-
menningi tækifæri til að grynnka
skuldir sínar. Hins vegar yrði stefnt
að því að lækka tekju- og eigna-
skatta í skynsamlegum áföngum.
Markmiðið er velferð
sérhvers einstaklings
Ólafur Ragnar Grímsson sagði í
nýársávarpi sínu að hin raunveru-
legu verðmæti, lyklarnir sem best
dygðu í lífinu, væru trúnaðurinn og
traustið, vináttan og kærleikurinn.
Sagði hann að þegar fátæktin verð-
ur í vaxandi mæli smánarblettur á
íslensku samfélagi verði í krafti
hinna góðu gilda að gefa hveijum
og einum kost á að verða sinnar
gæfu smiður.
„Siðaboðskapur kristninnar og
íslensk þjóðmenning fela í sér þá
kröfu að hver og einn geti fram-
fleytt sér og sínum á sómasamlegan
hátt, látið börnum í té vandað upp-
eldi og treyst því að sjúkir og aldr-
aðir fái þá umönnun sem hæfir
sóma okkar og heiðri. Sú framför
sem einungis birtist í hagtölum en
færir ekki líf fólksins í betra horf
er harla lítils virði. Velferð sérhvers
einstaklings er í raun markmiðið
með viðleitni samfélagsins við að
bæta lí/skjörin í landinu," sagði
forseti íslands í nýársávarpi sínu.
■ Mannauður og menntun/33
■ Lækkun skatta/34
Morgunblaðið/Þorkell
Útför Sigfúsar
Halldórssonar
ÚTFÖR Sigfúsar Halldórssonar,
tónskálds og listmálara, sem lést
21. desember síðastliðinn 76 ára
að aldri, var gerð frá Hallgríms-
kirkju í gær að viðstöddu fjöl-
menni. Séra Pálmi Matthíasson
jarðsöng, og við athöfnina var
eingöngu flutt tónlist eftir Sigfús.
Einsöngvarar voru Friðbjörn G.
Jónsson og Sigrún Hjálmtýsdóttir
og kór Bústaðakirkju söng. Org-
anisti var Guðni Þ. Guðmundsson
og Jónas Dagbjartsson lék á fiðtu.
Kistu hins látna báru reglubræð-
ur Sigfúsar í Frímúrarareglunni,
þeir Agúst Ágústsson, ívar
Björnsson, Kristinn Hallsson,
Friðbjörn G. Jónsson, Guðni Stef-
ánsson, Önundur Ásgeirsson,
Ragnar Önundarson og Bruno
Hjaltested.