Morgunblaðið - 07.02.1997, Qupperneq 41

MORGUNBLAÐIÐ
FÖSTUDAGUR 7. FEBRÚAR1997 41
MINNINGAR
+ Hildur Sólveig
Arnoldsdóttir
(Hilde S. Henckell)
fæddist í Hamborg
í Þýskalandi 6. ág-
úst 1939. Hún lést á
Landspítalanum 27.
janúar síðastliðinn
og fór útför hennar
fram frá Fossvogs-
kirkju 4. febrúar.
í júlí 1945 sneri ung
kona frá Akureyri,
María Bjamadóttir
Henckell, heim til ís-
lands eftir að hafa lifað
hörmungar síðari
heimsstyijaldarinnar í Þýskalandi
ásamt dætrum sínum tveimur, Helgu
Guðrúnu og Hilde Sólveigu. Um af-
drif eiginmannsins, Amolds, sem
hafði vitaskuld verið kallaður í her-
inn, var ekki vitað. Um haustið bár-
ust þau gleðitíðindi að hann væri á
lífi, en heim til konu sinnar og dætra
komst hann þó ekki fyrr en 1947
og eftir það var ísland heimaland
hans.
Kannski þarf heila heimsstyijöld
til að skerpa sýn manna á því að
eina raunverulega keppikeflið f iífinu
er kærleikurinn, a.m.k. hefur mér
það oft til hugar komið þegar ég
hugsa um þau Maju og Amold, það
fór jafnvel ekki fram hjá mér ungri
að á heimili þeirra var það kærleikur-
inn sem réði ferð, kærleikur og heið-
arleiki.
Og nú, við ótímabært fráfall yngri
dóttur þeirra, Hildar, hrannast mynd-
brotin upp í huganum frá rúmlega
§órum áratugum ævi minnar sem
hafa á maigan hátt verið svo samof-
in Hildí og hennar fólki. Raunar hlaut
Hildl nafriið Hildur Sólveig þegar hún
fékk íslenskan ríkisborgararétt, en f
mínum augum var hún alltaf Hildf.
Kynni okkar Hildfar
í þriðja bekk í mennta-
skóla, hún svo róleg og
með sitt ábyrgðarfulla
gildismat, ég hálfgert
reiðileysistrippi með það
eitt að markmiði að
bjarga mér fyrir hom -
hvað sem það kostaði.
Tvær andstæður sem
löðuðust hvor að annarri
og bundust ævarandi
vináttuböndum.
Við Hildí á þeim
fræga stað Laugavegi
11, horfandi opin-
mynntar af aðdáun á
fastagesti, sem við
héldum að hlytu að vera mestu gáfu-
menn þjóðarinnar. Fengum meira
að segja einu sinni að upplifa að
sjálfur Kjarval, sem hafði setið við
næsta borð við okkur og var annars
sjaldséður á gáfumannastaðnum,
borgaði kaffið okkar með þeim um-
mælum að það hefði verið sér mikil
ánægja að fá að hlusta á svo
skemmtilegar stelpusamræður.
Laugavegur 11 svo freistandi að
við skrópum í skólanum, ég tek að
mér að hringja og tilkynna okkur
veikar. Allt kemst upp, Maja og
Amold taka okkur á beinið og láta
jafnt yfir báðar ganga, vissu sem
var að enginn annar yrði til að siða
vinkonuna. Aðalafbrotið í þeirra
augum var þó ekki að skrópa f skól-
anum heldur það að skrökva til um
veikindi.
Við Hildí að lesa saman 5. og 6.
bekk fyrir utanskólastúdents- próf
við MR, ég með son á fyrsta ári.
Hildí mun viðkvæmari fyrir táraflóði
drengsins unga þegar honum fannst
hann afskiptur og jafnframt hald-
andi vinkonu sinni við efnið, sem var
sannfærð um að þetta myndi bara
„reddast" hvort eð er.
Hildí, með þýsku sem annað móð-
urmál, hefur munnlega prófið f
þýsku með því að tilkynna að hún
kunni enga málfræði. I hennar aug-
um er það bara eðlileg hreinskilni,
kennari og prófdómari taka því sem
móðgun. Vinkonan, sem kann hana
enn sfður, en hefur kynnst því að
blekking er yfirleitt vænlegri til
framdráttar en hreinskilni, fær þó
a.m.k. tækifæri til að klóra í bakk-
ann.
Harmleikurinn hræðilegi þegar
Helga Guðrún systir hennar ferst f
flugslysi svo ung og efnileg, stóra
systir sem Hildí dáði. Sár sem aldrei
grær til fullnustu, ég f fyrsta sinn
f þeirri aðstöðu að geta aðeins
grynnkað á skuld minni með því að
reyna að hugga og styrkja. Vináttu-
böndin þróast í systrabönd.
Vík á milli vina, ég I námi í Prag
og síðar búsett í Vfn. Hiidf kemur
til Vínar. Hræðilegur músagangur f
íbúðinni minni. Það smellur í gildr-
unum á nóttunni og á morgnanna
ber herramaðurinn á heimilinu, son-
ur minn 9 ára, fenginn úr gildrunum
út f tunnu. Þetta verður tilefni til
heimspekilegra umræðna, Hildí
harmar örlög músanna og heldur
því fram að í raun séu dýrin bara
að leita að því sama og við mennim-
ir, skjóli og öiyggi. Ég hlýt að fall-
ast á það en ber þvi við að svo
margar mýs geti ég ekki hýst á
mfnu heimili. Lokaniðurstaða að
þama væri um slíkt offiölgunar-
vandamál að ræða að aðgerðir mfnar
mætti afsaka með illri nauðsyn.
Hildf er að hugsa sinn gang þenn-
an tíma, hún hefur kynnst mannin-
um sem hún telur þann rétta, en það
er fjarri henni að flana að neinu.
Hildf fer heim og svo fæ ég brúð-
kaupsmyndimar. Eiginmaðurinn,
Siguijón Helgason, reynist sá rétti.
Hjónaband þeirra svo farsælt og
kærleiksríkt, í anda þeirra Maju og
Amolds. Þau eignast tvö böm, Helgu
Guðrúnu og Hjalta, arfinum góða
skilað áfram ti! þriðju kynslóðar.
í erfiðum veikindum sonar míns
reynist Hildf mér stoð og stytta. Ég
HILDUR SÓLVEIG
ARNOLDSDÓTTIR
+ Asta Magnús-
dóttir var fædd
í Garði á Akureyri
2. ágúst 1902. Hún
lést á Hrafnistu í
Hafnarfirði 27. jan-
úar síðastliðinn.
Faðir hennar var
Magnús Jónsson, frá
Hamarkoti við Ak-
ureyri, og móðir
hennar var Sigríður
Margrét Sigurðar-
dóttir, frá Hálsi f
Fiyóskadal. Systkin
hennar voru Viktor,
Aðalsteinn, Sigur-
steinn, Anna, Þóra, Unnur og
hálfsystir samfeðra Ida, öU látin.
Árið 1929 giftist Ásta Bjarna
Valdimar Guðmundssyni, hér-
Tengdamóðir okkar, Ásta Magn-
úsdóttir, verður jarðsett í dag frá
Fossvogskirkju. Hún ólst upp í for-
eldrahúsum á Akureyri á meðan
foreldra hennar naut við, en móðir
hennar féll frá þegar Ásta var sjö
ára, en faðir hennar þegar hún var
á 14. ári. Hún þurfti því snemma
að sjá sér farborða, og um tvftugs-
aldur sneri hún sér að þjúkrunar-
námi á sjúkrahúsinu á Akureyri.
Tuttugu og fimm ára réðst hún
að sjúkraskýlinu á Brekku í Fljótsd-
al, þar sem þá var einnig læknisset-
ur og kynntist hún verðandi eigin-
manni sínum, Bjama Guðmundssyni
lækni. Þar beið hennar ærið verkefni
þar sem hún starfaði sem forstöðu-
kona sjúkraskýlisins, hjúkrunar-
kona, húsmóðir stórs og umsvifa-
mikils sveitaheimilis, og móðir bama
þeirra hjóna.
Á Brekku var á þessum tíma sím-
stöð sveitarinnar, og varð það mjög
til að auka gestagang, enda sími þá
mjög óviða á bæjum.
Ferðalög voru oft erfið, og allir
aðdrættir og flutningar ýmist á bát-
aðslækni, f. 11. júní
1898, f Önundar-
holti í Villingaholts-
hreppi. Börn þeirra
eru: 1) Hildur, f. 15.
mars 1929, gift Sig-
urði Jónassyni, sem
lést 1986. 2) Sigríð-
ur, f. 15. mars 1929,
gift Sveini Þor-
valdssyni. 3) Guð-
mundur, f. 6. októ-
ber 1930, maki
Bergdís Kristjáns-
dóttir. 4) Þóra Mar-
grét, f. 2. mars
1940, gift Jóni
Sverri Dagbjartssyni.
Útför Ástu fer fram frá Foss-
vogskirkju í dag og hefst at-
höfnin klukkan 13.30.
um eftir Leginum, eða á hestum.
Þó ekki sé lengra en þetta um liðið,
voru allar aðstæður gjörólíkar því
sem nú er, og útilokað að koma bráð-
veikum sjúklingum á stærra sjúkra-
hús til meðferðar. Því var ekki um
annað að ræða en að bjargast við
það sem nærtækt var, eftir bestu
getu.
Eftir nokkurra ára dvöl á Brekku,
fluttu þau svo til Ólafsfjarðar, þar
sem þau störfuðu í íjögur ár, og
flytia þá enn, og nú vestur á Flateyri.
Á báðum þessum stöðum ráku þau
sjúkraskýli að kalla innan heimilis-
ins, og gefur að skilja að oft hefur
þar verið erilsamt. Þá kom sér vel
einstök vinnusemi, röskleiki og
reglusemi húsfreyjunnar. Á þessum
árum gáfu þau hjón sér þó tíma til
ýmiss konar félagsstarfsemi, m.a. á
sviði hljómlistar, en bæði voru þau
tónelsk og söngvin. Árið 1942 fluttu
þau til Patreksfjarðar, þar sem Ásta
vann við hjúkrun á sjúkrahúsinu,
auk þess að annast að verulegu leyti
afgreiðslu í apótekinu, sem þá til-
heyrði héraðslækninum.
Að tólf árum liðnum kvöddu þau
svo góða vini á Patreksfirði og fluttu
til Selfoss. Voru þau þá komin í
fæðingarsýslu Bjama. þar sem þau
undu vel hag sínum. Ásta sinnti eft-
ir þetta eingöngu störfum innan
heimilisins.
Sem fyrr var heimili þeirra á Sel-
fossi með miklum myndarbrag og
miðstöð fiölskyldunnar, þangað sem
uppkomin böm þeirra og þeirra fiöl-
skyldur sóttu mjög og nutu rausnar
foreldra sinna.
Ekki hugnaðist þeim hjónum að
setjast í helgan stein þegar Bjami
lét af embætti 70 ára gamall, heldur
fluttu vestur á Þingeyri og síðan í
Búðardal, þar sem hann gegndi hér-
aðslæknisstörfum til dauðadags, 75
ára að aldri.
Eftir það bjó Ásta hjá yngstu
dóttur sinni og hennar fjölskyldu,
en nú allra seinustu árin á Hrafnistu
í Hafnarfirði.
Að skilnaði þökkum við góðri
tengdamóður og eftirminnilegri
konu fyrir lærdómsríka og ljúfa sam-
fylgd.
Tengdaböm.
Kallið er komið,
komin er nú stundin,
vinaskilnaðar viðkvæm stund.
Vinimir kveðja
vininn sinn látna,
er sefur hér hinn síðsta blund.
Margs er að minnast,
margt er hér að þakka.
Guði sé lof fyrir liðna tíð.
Margs er að minnast,
margs er að sakna.
Guð þerri tregatárin strið.
Far þú í friði,
friður Guðs þig blessi,
hafðu þðkk fyrir allt og allt.
Gekkst þú með Guði,
Guð þér nú fylgi,
hans dýrðarhnoss þú hljóta skalt
(V. Briem.)
Elsku langamma. Guð blessi þig
og geymi.
Isak Jarl, Reginn, Eva Rögn
og Agla Þóra.
ÁSTA
MAGNÚSDÓTTIR
fer I þýðingabransann, Amold ætíð
reiðubúinn til að hjálpa mér á refil-
stigum þýskrar tungu og opna fyrir
mér heim þýskrar menningar. Hann
leysir ekki aðeins með mér flókin
þýðingarvandamál, heldur leggur
hann sig líka fram við að útskýra
fyrir mér staðbundin og aðstæðu-
bundin áhrif á málfar viðkomandi
persóna, sem er ekki síður spenn-
andi viðfangsefni.
Við Hildí í hefðbundnum jólaferð-
um okkar f kirlq'ugarðinn í Foss-
vogi, alltaf um tíuleytið á aðfanga-
dagsmorgun. Venjulega a.m.k. um
hálftímabið í bflnum á heimleiðinni
vegna umferðarteppu. En það er líka
hluti af hefðinni, samverustund í
næði, mitt f jólaönnunum. í fyrra
bætist eitt leiði við, Amold fellur
skyndilega frá á nýársdag.
Júlí f sumar þegar Hildí greinist
með sjúkdóm þann sem nú hefur
dregið hana til dauða. Kvöldstund-
irnar okkar saman áður en sjúk-
dómurinn tekur að heija á fyrir al-
vöru. Hver hversdagshlutur hefur
fengið nýtt gildi. Við ræðum um
trúmál. Og verðum sammála um
að heilladrýgst sé að leggja þann
skilning f heimsslitaboðskap Krists
að þar sé um þau heimsslit að ræða
sem em okkar eðlilegi endir hvort
eð er og að málið sé að finna guðs-
ríki innra með sér með því að lifa
sáttur við sjálfan sig og samferða-
mennina og reyna að láta gott af
sér leiða. Þetta voru Hildí svo sem
engin ný tíðindi, samkvæmt þessu
hafði hún hvort eð er alltaf lifað
og það formúlulaust. Vinkonan er
enn að reyna.
Myndbrotin hrannast upp og erf-
itt að horfast í augu við að nú er
bara eftir að raða þeim saman í
púsluspil minninga um kæra vinkonu
sem sárt verður að lifa án. Og koma
þvf svo heim og saman við ráðgát-
una miklu sem kallast lff.
Ég þakka Hildí allt það sem hún
var mér á samleið okkar hér á jörðu
og ég vil líka nota þetta tækifæri
til að þakka föður hennar, Amold,
ómetanlegan stuðning hans. Megi
algóður Guð styrkja ástvini hennar
f þeim mikla harmi sem enn á ný
er að þeim kveðinn.
Jóhanna Þráinsdóttir.
Hún Hildur Amoldsdóttir hefur
kvatt þessa jarðvist. Rúmt ár er síð-
an hún kenndi sér meins og gekkst
undir stóra skurðaðgerð. Fyrir um
það bil fimm mánuðum kom svo
bakslag. Þá tók við lyQameðferð
með öllum sfnum aukaverkunum.
Hildur barðist hetjulega í veikindum
sfnum. Þessi fíngerða smábeinótta
kona var svo sterk.
í tuttugu og tvö ár höfum við
búið í sama stigagangi og hefúr
samgangur verið nær daglega.
Þegar eitthvað stóð til, svo sem ««
að halda uppá afmæli eða að fagna
áfanga, var Hildur komin, fyrst til
að aðstoða við undirbúning, sfðan
til að fagna með okkur. Eins ef eitt-
hvað bjátaði á, þá átti hún holl ráð
og ómælda umhyggju.
Hún passaði Sigurð Narfa fyrir
mig þegar hann hætti á bamaheim-
ili og var að byija í skóla. Það mátti
aldrei borga fyrir pössun. Hún Hild-
ur var mér sem systir.
Við bröiluðum svo margt saman,
áttum svo margt sameiginlegt, sömu
áhugamál, fórum saman út að
versla, hittumst í sumarfríum, í
Ranakoti, Ölfusborgum, á Akureyri,
sumarhúsi á Flúðum o.fl. o.fl.
Hildur, Helga Jóns og ég áttum
margar yndislegar stundir saman.
Þegar verið var að klippa hár og
krulla var margt skrafað og skegg-
rætt, yfír fingurbjörg af líkjör eða
sherry. Minningamar streyma fram
ein af annarri, dýrmætar, ógleym-
anlegar.
Ég þakka Hildi fyrir allt það sem
hún gerði fyrir mig, bömin mín og
bamaböm. Ég votta Siguijóni,
Helgu Guðrúnu, Hjalta, Maríu Henc-
kell og öðrum aðstandendum mína
dýpstu samúð.
Ég kveð kæra vinkonu.
Blessuð sé minning hennar.
Helga Sigurðardóttir.
t
GUÐMUNDUR EINARSSON
frá Syðstu-Grund,
Eyjafjöllum,
Kirkjuvegi 41,
Vestmannaeyjum,
lést á Sjúkrahúsi Vestmannaeyja sunnudaginn 2. febrúar.
Útförin fer fram frá Landakirkju laugardaginn 8. febrúar kl. 14.00.
Vandamenn.
t
Hjartkærir foreldrar okkar og tengdaforeldrar.
KRISTJANA ÞORSTEINSDÓTTIR og VALDIMAR F. GÍSLASON
kaupmaöur,
Stangarhofti 24,
verða jarðsungnir frá Frikirkjunni í Reykjavík i dag, föstudaginn
7. febrúar, kl. 13.30.
Ólafur Þ. Jónsson, Anna M. Ólafsdóttir,
Magnea Valdimarsdóttir, Guðni Skúlason,
Valdimar Þ. Valdimarsson, Valgerður Marinósdóttir,
Þórkatla Valdimarsdóttir, Svavar R. Ólafsson,
barnabörn og barnabarnabörn.
f
1
Lokað
Vegna jarðarfarar VALDIMARS F. GÍSLASONAR,
kaupmanns, og KRISTJÖNU ÞORSTEINSDÓTTUR,
konu hans, verður lokað í dag, föstudaginn
7. febrúar.
Valdimar Gíslason hf.,
Skeifunni 3.