Morgunblaðið - 02.04.1997, Qupperneq 8

8 MIÐVIKUDAGUR 2. APRÍL 1997
FRETTIR
MORGUNBLAÐIÐ
ÞIÐ þurfið ekki að éta á ykkur gat til að komast í fríið með okkar fríkorti
herrar mínir, bara blaðra . . .
Maður
Úrskurðarnefnd um upplýsingamál
stunginn
með hnífi
Ekki skylt að
afhenda skýrslu
um hvalveiðar
MAÐUR var stunginn með
hnífi í magann í Austurstræti
við Lækjargötu skömmu fyrir
kl. fjögur aðfaranótt skírdags.
Hann var fluttur á slysadeild
með sjúkrabifreið og gekkst
þar undir rannsókn, en hann
mun ekki hafa verið lífshættu-
lega slasaður. Skömmu síðar
þurfti að flytja annan mann
með sjúkrabifreið á slysadeild
eftir slagsmál í Austurstræti.
Fjórir aðilar voru handteknir í
kjölfarið og fundust fíkniefni á
einum þeirra.
Loks voru fimm aðilar hand-
teknir í Lækjargötu sömu nótt
eftir slagsmál og að hafa unnið
skemmdir á leigubifreið.
ÚRSKURÐARNEFND um upplýs-
ingamál hefur staðfest ákvörðun
sjávarútvegsráðuneytisins um að
stjórnvöldum sé ekki skylt að af-
henda fjölmiðlum skýrslu ráðuneyt-
isins um hvalveiðar, þar sem um-
fjöllun ríkisstjórnarinnar um hana
sé ekki lokið. Skýrslan var afhent
sjávarútvegsráðherra í byijun
marzmánaðarins.
Málsatvik eru þau að sjávarút-
vegsráðuneytið synjaði blaðamanni
Morgunblaðsins um skýrslu nefndar
ráðuneytisins um hvalveiðar. Til
stuðnings beiðninni var vísað til
upplýsingalaga um _ upplýsinga-
skyldu stjórnvalda. í svari ráðu-
neytisins við beiðninni segir að
starfshópur, sem skipaður hafi ver-
ið til að undirbúa tillögu til þings-
ályktunar varðandi hvalveiðar Is-
lendinga, hafi skilað tillögum sínum
til ráðherra, sem hafi kynnt skýrsl-
una á fundi ríkisstjórnar. Jafnframt
að umfjöllun ríkisstjórnarinnar sé
ekki lokið og er vísað til l.tl. 4.gr.
upplýsingalaga, þar sem segir að
réttur almennings til aðgangs að
gögnum nái ekki til fundargerða
ríkisráðs og ríkisstjórnar, minnis-
greina á ráðherrafundum og skjala,
sem tekin hafa verið saman fyrir
slíka fundi.
Almannahagsmunir
í niðurstöðu úrskurðarnefndar
kemur fram að markmið l.tl. 4.gr.
sé, með tilliti til almannahagsmuna,
að ríkisstjórn og einstakir ráðherrar
geti fjallað á fundum sínum um
pólitísk mál og mótað í sameiningu
stefnu í mikilvægum málum án
þess að þeim sé skylt að veita al-
menningi aðgang að gögnum, sem
tekin hafa verið saman. Bent er á
að það sé mat ráðuneytisins að
ákvörðun um að leggja þingsálykt-
unartillögu fyrir Alþingi um hvort
hvalveiðar hefjist við Island, sé svo
mikilvæg að hún verði ekki lögð
fram án þess að ákvörðun um það
hafi áður verið rædd í ríkisstjórn.
Fram kemur að ráðuneytið hafi
upplýst að skýrslan hafi verið tekin
saman af fulltrúum fleiri en eins
ráðherra og samkvæmt því og með
hliðsjón af eðli málsins er ákvörðun
ráðuneytisins um synjun staðfest.
G I V E N C H Y VOR/SUMAR
1 1 9 9Í7

Str
UTSOLU-
STAÐIR
OG
KYNNINGA-
DAGAR
Apótek Vesturbæjar 3.4. fim.
Torella, Laugavegs Apótek 4.4. fös.
Rós, Engihjalla 10.4. fim
Evita, Kringlunni 11.4 fös
Apótek Austurbæjar 17.4 fim
Hygea, Kringlunni 25.4 fös
Hygea, Kringlunni 26.4 lau.

T ryggingayf irtannlæknir
Fólk leiti til-
boða í réttingar
Reynir Jónsson
Heilbrigðisráðherra
setti um áramótin
nýjar reglur um
greiðslu kostnaðar við
tannréttingar 20 ára og
yngri. Gert er ráð fyrir að
hlutfallið verði að jafnaði
um 35% af útlögðum
kostnaði við eðlilega með-
ferð, hæst 70 þúsund krón-
ur. Eru þá undanskildar
svonefndar forréttingar
sem beitt er í minni háttar
tilvikum en geta auk þess
verið fyrirbyggjandi að-
gerðir.
„Við vonum að hægt
verði að hækka fjárhæðina
í 100 þúsund eða sem svar-
ar 50% kostnaðar þegar
reynsla verður komin á
þetta. Samkvæmt eldri
reglum var það háð mati
eins manns hér hjá Trygginga-
stofnun í hvetju einstöku tilfelli
hvort viðkomandi hlaut stuðn-
ing,“ segir Reynir Jónsson.
„Sumir fengu allt að 300.000
krónur, aðrir ekkert. Þessu var
breytt þannig að allir sem hefðu
það alvarlega tannskekkju að
þeir þyrftu á meðferð með föstum
tækjum að halda fengju ákveðinn
styrk. Það eru ákvæði um að í
alvarlegustu tilvikunum, s.s. þeg-
ar um klofinn góm er að ræða,
verði hægt að ganga lengra í
fjárstuðningi.“
- Nú geta forréttingar verið
fyrirbyggjandi. Væri þá ekki
skynsamlegt að styrkja þær?
„Það er ekki lagahemild til að
greiða þær og það er í sjálfu sér
mjög ankannalegt. Þetta er
vandamál sem stafar m.a. af
stríði sem varð milli Trygginga-
stofnunar og tannréttara fyrir
nokkrum árum. í framhaldi af
því var lögum breytt og tekið
fram að greiða ætti fyrir tann-
lækningar aðrar en tannrétting-
ar. Þegar greitt hefur verið fyrir
dýrar tannréttingar hefur hins
vegar verið beitt öðru ákvæði í
lögunum.
Við erum sem sagt að greiða
fyrir meðferð sem hugsanlega
hefði mátt koma í veg fyrir með
ódýrari aðferðum. Vonandi verð-
ur hægt að breyta þessu fyrir
næstu áramót og koma forrétt-
ingum inn.“
- Hvað eiga foreldrar að gera
þegar þeir telja að barn þurfi á
tannréttingum að halda?
„Það fyrsta er að fá álit hjá
fleiri en einum sérfræðingi. Það
kostar sáralítið þegar verið er
að hugsa um meðferð sem
sjaldnast kostar undir 200 þús-
und krónum.
Eg hef bent á raunverulegt
dæmi þar sem þrír sérfræðingar
voru allir á því að fjarlægja þyrfti
nokkrar tennur en einn taldi það
nægja, annar sagði að
meðferðin yrði löng og
kostaði 200 þúsund,
sá þriðji að kostnaður-
inn yrði 350 þúsund.
Sá fyrsti reyndist hafa
rétt fyrir sér og þetta kostaði
foreldrana aðeins nokkur þúsund
krónur alls.
Það getur verið að allir þessir
menn hafi í rauninni haft rétt
fyrir sér. Fyrir 350 þúsund hefði
verið hægt að sjá til þess að tenn-
urnar hefðu orðið fullkomnar.
Dýrasti tannréttarinn gerir ein-
faldlega slíkar kröfur og vill ekki
sætta sig við neitt minna en ekki
er víst að það hafi endilega verið
ósk viðskiptavinarins. Sennilega
fékk hann það sem hann vildi
► Reynir Jónsson lauk stúd-
entsprófi frá Menntaskólanum
í Reykjavík 1972 og námi í
tannlækningum við Háskóla
íslands 1981. Þá tók við fram-
haldsnám í tannholdsfræðum
við háskólann í Winnipeg í
Kanada 1982-1985. Hann hef-
ur síðan starfað við sérgrein
sína og kenndi í mörg ár við
tannlæknadeildina, einnig á
námsárunum í Kanada. Reynir
varð tryggingayfirtannlæknir
hjá Tryggingastofnun ríkisins
í febrúar í fyrra. Eiginkona
hans er Ingibjörg Georgsdótt-
ir barnalæknir og eiga þau
fjögur börn á aldrinum
tveggja til nítján ára.
fyrir aðeins fimm þúsund krónur.
Sjálfir segja sérfræðingarnir
að verðmunurinn stafi af því að
sumir vinni af meiri nákvæmni
en aðrir og þá sé eðlilegt að fólk
meti sjálft hve ítarlega það vill
að verkið sé unnið, áður en haf-
ist er handa.“
- Er þetta ekki óhjákvæmi-
lega erfítt val hjá foreldrum?
„Einmitt og þess vegna ítreka
ég að fólk á að fá álit hjá fleiri
en einum sérfræðingi. En við
megum ekki gleyma að flestir,
sem eru að vísa fólki til tannrétt-
ara, fóru ekki sjálfir í tannrétt-
ingu, sama er yfirleitt að segja
um sérfræðingana sjálfa. Og við,
foreldrar barnanna, fórum yfir-
leitt ekki í tannréttingu. Þarf
samt að rétta tennur í 30-40%
barnanna?
Það er eðlilegt að spurt sé hve
langt eigi að ganga í fullkomnun-
aráráttu, hvort leyfa eigi ein-
staklingnum að vera með sinn
karakter þó að ekki sé um að
ræða eitthvert gullinsnið í munn-
inum. Við þurfum að greina vel
á milli þeirra tilvika sem geta
verið hættuleg og hinna þar sem
fyrst og fremst eru á
ferðinni fagurfræðileg
sjónarmið.
Fólk á að leita til-
boða. Ég vil að fólk
fari með ávísunina frá
okkur til sérfræðinga og kanni
hvað það geti fengið mikið fyrir
hana. Það verður að vita með
vissu hvað það er að fara út í
og átta sig á því hvort það vill
nota peningana sína í þessa hluti
eða eitthvað annað þarflegt fyrir
barnið. Einnig er nauðsynlegt að
allir geri sér grein fyrir því að
meðferðin veldur óþægindum,
tannhirða er erfið og tímafrek
meðan á þessu stendur og stund-
um tekst meðferðin ekki sem
skyldi.“
Spurning um
fullkomn-
unaráráttu