Morgunblaðið - 04.07.1997, Side 25

MORGUNBLAÐIÐ
ERLENT
FÖSTUDAGUR 4. JÚLÍ1997 25
i

L
\
>
!
L
Reuter
Atta látnir af
völdum óveðurs
Detroit. Reuter
AÐ minnsta kosti átta manns hafa
látist af völdum óveðurs í suðaust-
urhluta Michiganfylkis í Banda-
ríkjunum. Skýstrókar og þrumu-
veður hafa gengið yfir fylkið und-
anfarna daga og ríkisstjórinn, John
Engler, lýsti í gær yfir neyðar-
ástandi í Detroit og nágrenni.
Tveir fullorðnir og þijú börn,
sem voru í skógarferð við St. Clair-
vatn, létust þegar skýli sem þau
höfðu leitað skjóls undir losnaði
og fauk í vatnið. Tveir létust þegar
skýstrókur fór um hjólhýsahverfi
norðaustan við Detroit og maður
í bænum Flint dó þegar hann varð
undir tré.
Flóð trufiuðu umferð, rafmagn
fór víða af og heilu húsin losnuðu
frá grunni. Bærinn Hamtramck við
Detroit varð einna verst úti í óveðr-
inu. Á myndinni sést Robin
Champieux halla sér upp að heimil-
isbílnum, sem fékk að kenna á
þrumuveðrinu sem gekk yfir bæinn
á miðvikudag.
Rannsókn á Kúbustefnu Kennedys
Mafían bauðst
til að myrða
Castro ókeypis
BANDARÍSKA maf-
ían taidi sig eiga svo
mikilla harma að
hefna á Kúbu á sjö-
unda áratugnum að
hún bauðst til að
myrða Fidel Castro,
ieiðtoga landsins, og
það án þess að fá
greitt fyrir. Þetta
kemur fram í skjali
sem leynd var nýlega
aflétt af en það er
hluti umfangsmikillar
skýrslu sem verið er
að vinna um John F.
Kennedy forseta og
afstöðu hans og
stjórnar hans til
Kúbu.
Einn aðalheimildar-
maðurinn er Robert
Maheu, sem var einka-
spæjari á launalista
bandarísku leyniþjón-
ustunnar, CIA, en
hann réð glæpamann
frá Chicago, Sam
Giancana, til að vinna
verkið. Maheu er einna
þekktastur fyrir að
hafa stjórnað spilavít-
um auðkýfingsins
Howard Hughes síð-
ustu árin sem hann
Kennedy
herra. Þá höfðu banda-
rísk stjórnvöld gert
misheppnaða innrás-
artilraun á Svínaflóa,
auk þess sem fjöldi til-
rauna til að myrða
Castro höfðu runnið út
í sandinn.
Fram kemur í
skýrslunni að yfirmenn
CIA samþykktu áætl-
un um að láta myrða
Castro á tímabilinu
ágúst 1960 til maí
1961. Hvíta húsið er
ekki nefnt. Að minnsta
kosti tvær mislukkaðar
morðtilraunir voru
gerðar með aðstoð
mafíunnar, m.a. út-
vegaði CIA eitraðar
gillur en ekkert dugði.
Áður hefur komið
fram við yfirheyrslur
bandarískrar þing-
nefndar að morðtil-
raunirnar voru átta en
hann stærir sig af því
að þær hafi verið enn-
þá fieiri.
í áðurnefndu skjali
kemur fram að Maheu
hafði samband við
Giancana og bauð
150.000 dali, um 10
lifði. Segir Maheu að hugmynda-
fræðilegt stríð hafi geisað og maf-
ían hafi frá upphafi verið reiðubú-
in að lífláta Castro.
Fjallað er um beiðni CIA til
mafíunnar í skýrslu frá árinu 1962
sem gerð var fyrir Robert
Kennedy, þáverandi dómsmálaráð-
milljónir ísl. kr., fyrir að vinna
verkið. Giancana aftók það með
öllu en þáði að endingu 11.000
dali til að standa straum af kostn-
aði við verkið. Giancana vissi ekki
að bandaríska stjórnin vissi af, og
samþykkti morðtilraunirnar, en
taldi að CIA stæði á bakvið þær.
Leiðtogafundur Atlantshafsbandalagsins
Stefnir í hörð
átök í Madríd
London, Brussel, Bonn, Madríd, Vín. Reuter.
ÞAÐ stefnir í hörð átök á milli
Bandaríkjanna og stærstu Evrópu-
þjóðanna á leiðtogafundi Atlants-
hafsbandalagsins (NATO) sem
haldinn verður í Madríd, 8.-9. júlí
um stækkun bandalagsins. Svo
virtist sem Þjóðverjar hefðu snúist
á sveif með Frökkum, sem krefjast
þess að fimm en ekki þremur þjóð-
um verði boðin aðild að NATO á
fundinum, en Þjóðveijar hafa hins
vegar ekki viljað taka skýra af-
stöðu til málsins fyrr en í Madríd.
Þetta kom fram eftir fund Helm-
uts Kohls Þýskalandskanslara og
Emils Constantinescus, forseta
Rúmeníu, í Bonn í gær. Rúmenar
þrýsta mjög á um aðild og njóta
m.a. stuðnings Frakka og Itala.
Þjóðverjar segjast fylgjandi því að
Rúmenar fái aðild „bráðlega" en
vilja ekki skilgreina nánar hvað í
því felst.
Gengið er út frá því sem vísu
að Pólveijum, Ungveijum og Tékk-
um verði boðin aðild á Madrídar-
fundinum en æ fleiri aðildarríki
NATO hafa krafist þess að Rúmen-
um og Slóvenum verði bætt í hóp-
inn. Ríki í Suður-Evrópu sjá mest-
an hag í aðild þeirra þar sem slíkt
myndi tryggja öryggi í næsta ná-
grenni þeirra og auka vægi suður-
evrópskra ríkja í NATO.
Gruna Bandaríkjamenn um að
hætta við frekari stækkun
Bandaríkjamepn eru þessu and-
vígir, og raunar íslendingar einnig,
að því er fram kom í viðtali við
Halldór Ásgrímsson utanríkisráð-
herra hér í blaðinu fyrir skemmstu.
Sandy Berger, ráðgjafi Banda-
ríkjaforseta í öryggismálum, orð-
aði afstöðu Bandaríkjamanna svo
að svarið væri „ekki nei, heldur
nei enn um sinn“. Vilja Bandaríkja-
menn að Rúmenar og Slóvenar
bíði annarrar umferðar stækkunar
NATO. Kvaðst Berger búast við
„líflegum umræðum" á Madrídar-
fundinum en að nást myndi sam-
staða um málið.
Komið hafa fram kröfur um að
verði aðeins þremur ríkjum boðin
aðild í Madríd, eigi bandalagið að
skuldbinda sig til að bjóða fleiri
ríkjum aðild eftir tvö ár þegar það
heldur upp á hálfrar aldar afmæli
sitt. Hafa mörg Evrópuríki Banda-
ríkjamenn grunaða um að ætla að
taka fyrir frekari stækkun eftir
Þi'óðverjar hafa kveðið
upp úr með það að þeir
muni ekki taka ákvörð-
un um hvort þremur eða
fimm ríkjum verði boðin
aðild að NATO fyrr en
á sjálfum fundinum
að Tékkar, Pólveijar og Ungveijar
hafi fengið aðild, þar sem þeim
finnist þeir þar með hafa greitt
fyrrnefndu ríkjunum tveimur þá
sögulegu skuld að hafa skilið þau
eftir í klóm nasista í heimsstyijöld-
inni síðari og svo Sovétríkjanna.
Enn efasemdir
um stækkun
Skoðanir eru ekki aðeins skipt-
ar um hversu mörgum ríkjum eigi
að bjóða aðild að NATO, því enn
eru margir mjög efins um hvort
stækkun bandalagsins sé af hinu
góða. Þeir sem eru fylgjandi henni
segja að jafnvel það að bjóða að-
eins þremur ríkjum muni gera að
engu þau skil sem mynduðust í
kalda stríðinu og að stöðugleiki
og öryggi Vestur-Evrópu muni
færast austar í samræmi við það.
Verði ríkjum í Mið- og Austur-
Evrópu ekki boðin aðild, séu þau
skilin eftir í nokkurs konar
dauðadái.
Þeir sem eru ósammála þessu
segja hins vegar að þau ríki sem
ekki verði boðin aðild, séu þau sem
mesta þörf hafi fyrir slíkar örygg-
istryggingar; t.d. Rúmenía og
Búlgaría, sem liggja að Svarta-
hafi, Slóvenía sem sé á Balkan-
skaga og Eystrasaltsríkin sem eigi
landamæri að Rússlandi. Með því
að bjóða þremur ríkjum aðild, fær-
ist lína aðskilnaðar aðeins lengra
í austur. Ríkin sem lendi austan
línunnar verði eftir í tómarúmi sem
Vesturlöndin geti ekki fyllt upp í.
Frakkar draga
lappirnar
En stækkun bandalagsins verð-
ur ekki eina málið á dagskránni
í Madríd og er viðbúið að sú
ákvörðun Frakka að gerast ekki
fullgildir aðilar að hernaðarsam-
starfi NATO að nýju, verði gagn-
rýnd. Þeir drógu sig út úr sam-
starfinu árið 1966 en síðasta ríkis-
stjórn ákvað að taka það upp að
nýju. Eftir að sósíalistar tóku við
stjórnartaumunum í maí sl.
ákváðu þeir hins vegar að ekki
væri timabært. að ganga til hern-
aðarsamstarfsms.
Að sögn talsmanns franska ut-
anríkisráðuneytisins vilja Frakkar
„halda áfram viðræðum um hvern-
ig ná megi betra jafnvægi á milli
ábyrgðarinnar sem Bandaríkin og
Evrópuríkin bera í NATO.“ Banda-
ríkjamenn eru sagðir ósáttir við
hversu seint og illa Evrópuríkjum
hefur gengið að yfirtaka ábyrgð á
vörnum sínum úr höndum Banda-
ríkjanna og vilja þvi ekki gefa þeim
aukið vald eftir.
Frakkar vilja auka völd Evrópu-
ríkjanna í bandalaginu og hafa
m.a. gert kröfu um að næsti yfir-
maður Suðurflota NATO verði
franskur en á það geta Bandaríkja-
menn ekki fallist.
Hins vegar er jafnvel búist við
því að Spánveijar, sem gengu í
NATO árið 1982, muni gerast
formlega aðilar að hernaðarsam-
starfi bandalagsins á fundinum en
þing landsins samþykkti það í nóv-
ember sl.
Afvopnunarviðræður
í fullum gangi
Fundurinn í Madríd hefur orðið
til þess að allt er nú gert til að
ljúka breytingum á sáttmála um
fækkun hefðbundins herafla í Evr-
ópu. Samningaviðræður við Rússa
standa nú yfir en Bandaríkjamenn
og Rússar féllust í desember á að
endurnýja sáttmálann, svo að hann
endurspeglaði nýja stöðu í öryggis-
málum Evrópu eftir upplausn Sov-
étríkjanna og endalok Varsjár-
bandalagsins.
Helsta ágreiningsefnið er að
NATO vill að einstökum ríkjum
verði sett takmörk hvað varðar
vopnaeign og herafla, en ekki
svæði eins og nú er. Rússar eru
hins vegar lítt hrifnir af þessari
hugmynd. Þeir gáfu hins vegar
nýlega í skyn að þeir sæu enga
þörf á því að hækka markið fyrir
einstök ríki ef til þess kæmi og
að þeir væru jafnvel til viðræðu
um að lækka það.

Er búið að reka þig nýlega ? J
Mitac 166 Intel 166 mhz örgjörvi 16 mb innra minni 15" stafrænn litaskjár 1700 mb harður diskur 16 hraða geisladrif 16 bita hljóðkort 25w hátalarar Lyklaborð & mús Windows '95 & bók 6 íslenskir nýjir leikir Alfræðiorðabók á CD Corel 4 teikniforrit 116.990 kr Þá ættir þú að hafa nægan tíma til að takast á við þau verkefni sem f v<| bjóðast í Fifa Manager '97. Þessi | 1 1 frábæri fótboltaleikur er nú kominn á PC tölvu og er JHHJHHHL. raunverulegasti framkvæmdastjóraleikur sem ' framleiddur hefur verið. Kepptu í ensku knattspyrnunni og reyndu að ná sem bestum árangri því 'HHHPBHHI^r annars er stjórn knattspyrnu- félagsins að mæta. Enþúgeturjú alltaf endurræst tölvuna.
( BT. Tölvur - Grensásvegi 3 -108 Reykjavík - S:5885900)