Morgunblaðið - 27.08.1997, Blaðsíða 6

6 MIÐVIKUDAGUR 27. ÁGÚST 1997
MORGUNBLAÐIÐ
Opinber heimsókn forsetahjónanna til Finnlands hófst í gær
Lehtikuva/Matti Björkman. GUÐRÚN Katrfn Þorbergsdóttir og Eeva Ahtisaari ræðast við í forsetahöllinni í Helsinki.
ISLENSKU forsetahjónin stíga á land eftir útsýnissiglingu um höfnina í Helsinki.
Forsetarnir
ræddu hlut-
verk landanna
í nýrri Evrópu
Ólafur Ragnar Grimsson og Guðrún Katrín
Þorbergsdóttir hófu í gær opinbera heimsókn
sína til Finnlands. Ólafur Þ. Stephensen
fylgist með heimsókninni.
PINBER heimsókn forseta ís-
lands, herra Ólafs Ragnars Gríms-
sonar, og frú Guðrúnar Katrínar
Þorbergsdóttur til Finnlands hófst
í gær er finnsku forsetahjónin,
Martti og Eeva Ahtisaari, tóku á
móti þeim með viðhöfn við forseta-
höllina í Helsinki í blíðskapar-
veðri. A fundi sínum í gærmorgun
ræddu forsetarnir meðal annars
Evrópu- og öryggismál og hvernig
lönd þeirra gætu lagt sitt af mörk-
um í þeim efnum.
Eftir móttökuathöfnina við for-
setahöllina voru gestirnir boðnir
velkomnir innan dyra, í Gula saln-
um svokallaða. Þar skiptust forset-
arnir á heiðursmerkjum og gjöfum.
Ólafur Ragnar færði Ahtisaari skál
úr grágrýti eftir Einar Má Guð-
varðarson myndhöggvara og fékk á
móti glervasa eftir Kerttu Nurm-
inen.
Helsinki og Reykjavík
lykilstaðir
Forsetarnir ræddust síðan við í
þrjá stundarfjórðunga á skrifstofu
Ahtisaaris og héldu að því búnu
stuttan blaðamannafund í forseta-
höllinni. Ahtisaari sagði að þeir
hefðu á fundi sínum m.a. rætt um
öryggismál og hvaða hlutverki lönd
þeirra gætu gegnt í hinni nýju Evr-
ópu.
Ólafur Ragnar sagði að bæði rík-
in gætu gegnt mikilvægu hlutverki,
hvort á sínum vettvangi, Island
sem NATO-ríki og Finnland sem
ESB-ríki.
Forsetinn nefndi að Helsinki og
Reykjavík hefðu báðar komið við
sögu í þróun hinnar nýju heims-
myndar; Helsinki vegna mannrétt-
indasáttmálans, sem kenndur er
við borgina, og Reykjavík sem
fundarstaður Ronalds Reagans og
Laugavegi 18 • Sími 515 2500 • Siðumúla 7 • Sími 510 2500
Á ferð um latidið
Árnes- og Rangárvatlasýslur
Borgarfjörður og Mýrar
Þingeyjarsýslur
Dalir og Barðastrandarsýslur
Snæfellsnes
Skaftafellssýslur
Fjallað er um kunnustu ferðastaði og helstu
aksturs- og gönguleiðum lýst í þessum
sýslubókum eftir Björn Hróarsson.
hverri bók er kort af viðkomandi landshluta
Feröahandbækur fyrir
íslenska ferðarnenn
og menning
Lehtikuva/Soile Kallio.
ÓLAFUR Ragnar Grímsson og Guðrún Katrín Þorbergsdóttir á svölum forsetahallarinnar í Helsinki ásamt
fínnsku forsetahjónunum, Martti Ahtisaari og Eeva Ahtisaari.
Míkhaíls Gorbatsjovs, en þar voru
fyrst ræddar hugmyndir um víð-
tæka kjarnorkuafvopnun. „Víða 'um
heim er litið á Reykjavík og
Helsinki sem lykilstaði með sér-
stakt andrúm lýðræðis, afvopnun-
ar, friðar og mannréttinda. Það er
mér mikil ánægja að við, sem tveir
forsetar, getum reynt að auka
möguleika á frumkvæði og hug-
myndum að lausnum á mörgum
þeirra erfiðu vandamála, sem við
stöndum frammi fyrir,“ sagði Ólaf-
ur.
Áhugi á afstöðu til Eystra-
saltsríkjanna
Greinilegt var að fulltrúar
finnskra fjölmiðla á blaðamanna-
fundinum höfðu mestan áhuga á af-
stöðu Islands til Eystrasaltsríkj-
anna og öryggismála þeirra. Ólafur
Ragnar sagði að ísland hefði barizt
fyrir því á leiðtogafundi NATO að
dyrum bandalagsins yrði haldið
opnum fyrir Eystrasaitsríkjunum,
þannig að þau ættu möguleika á að-
ild í framtíðinni. Þetta hefði orðið
niðurstaða leiðtogafundarins.
áMáÞá sagði forseti að ein
ástæða þess að Island hefði nú opn-
að sendiráð í Helsinki væri að
þannig væri auðveldara um vik að
rækta sambandið við Eystrasalts-
ríkin.
Þjóðhetjur heiðraðar
Eeva Ahtisaari og Guðrún
Katrín Þorbergsdóttir ræddu sam-
an á meðan eiginmenn þeirra sátu
á fundi og gengu að því búnu frá
forsetahöllinni og niður á markaðs-
torgið við höfnina, þar sem þær
skoðuðu sig um. Að svo búnu slóg-
ust menn þeirra í förina og haldið
var í útsýnissiglingu um höfnina.
Siglt var til Sandudden eða Hiet-
animi, en í kirkjugarðinum þar
hvíla margar af þjóðhetjum Finna.
Ólafur Ragnar lagði bfómsvéig að
Hetjukrossinum, minnismerki um
fallna hermenn, og að gröf Mann-
erheims marskálks og fyrrum for-
seta Finnlands. Sveit úr _ finnska
hernum stóð heiðursvörð. Á leið úr
kirkjugarðinum var staldrað við
hjá leiði Urhos Kekkonens, sem
var forseti Finnlands um langt ára-
bil og átti meðal annars mikil og
vinsamleg samskipti við Island.
Síðdegis heimsóttu forsetahjónin
fínnska þingið, en í þinghúsinu stóð
þá yfir ráðstefna Norðurlandaráðs
um öryggismál á Norðurlöndum og
grannsvæðum þeirra. Gert var
stutt hlé á ráðstefnunni á meðan
forsetahjónin komu á þingpalla og
risu ráðstefnugestir úr sætum í
virðingarskyni. Á móti gestunum
tók Riita Uosukainen, forseti
þingsins, og nokkrir af helztu emb-
ættismönnum þess.
Frumkraftur í íslenzkri bók-
menntahefð
Frá þinghúsinu var haldið til
Akademiska bokhandeln, sem er
ein stærsta bókaverzlun í Evrópu,
hönnuð af arkitektinum fræga, Al-
var Aalto. Þar opnaði Ólafur Ragn-
ar sýningu á íslenzkum bókum,
geisladiskum og margmiðlunarefni,
sem kölluð er „Frá Snorra til tölvu-
geisladisksins".
Ólafur Ragnar sagði í ræðu sinni
að sýningin sannaði að sóknar-
kraftur byggi enn í íslenzkum
skáldum, rithöfundum og útgefend-
um. Á margan hátt væri nú ný
gullöld íslenzkra bókmennta. „Það
er greinilega frumkraftur í ís-
lenzku þjóðlífi og bókmenntahefð.
Nýjar kynslóðir breyta honum í
listaverk sem eiga erindi við aðrar
þjóðir, alla menn á okkar tímum,
framlag íslenzkrar listar til að sam-
tíminn geti náð áttum og við öll fót-
að okkur í framtíðinni,“ sagði for-
seti.
Næst á dagskrá var móttaka for-
setahjónanna á Hotell Fiskartorpet
fyrir íslendinga búsetta í Finn-
landi. í gærkvöldi buðu svo finnsku
forsetahjónin til hátíðarkvöldverð-
ar í forsetahöllinni til heiðurs þeim
Ólafi Ragnari og Guðrúnu Katrínu.
Um 140 gestir voru í veizlunni.
Forsetarnir fluttu ræður við
upphaf veizlunnar og sagði Ólafur
Ragnar meðal annars í ræðu sinni
að fyrirrennarar Ahtisaaris i for-
setaembætti, Urho Kekkonen og
Mauno Koivisto, hefðu lagt sér-
staka rækt við ísland og íslending-
ar mætu mikils að þegar á fyrstu
forsetaárum sínum hefði Ahtisaari
sýnt íslendingum mikla vinsemd og
virðingu. Ólafur fjallaði um hlut-
verk Finnlands og íslands í al-
þjóðamálum og sagði að Helsinki
og Reykjavík ættu áfram að verða
griðastaðir fyrir umræður um al-
þjóðamál. „Hollusta við lýðræði og
framfarir í Eystrasaltsríkjunum og
stuðningur við fullgilda og sjálf-
stæða þátttöku þeirra í efnahags-
skipun og öryggiskerfi álfunnar efl-
ir enn frekar nauðsyn á nánum
tengslum Finna og íslendinga,"
sagði forseti.
Ahtisaari forseti rifjaði meðal
annars upp tvær heimsóknir sínar
til íslands og sagði að íslendingar
drægju hvergi af sér að þróa sam-
félag sitt. Bæði íslendingar og
Finnar væru þjóðir, sem hefðu
verið ákveðnar í að lifa af, hvað sem
yfir dyndi. Ef til vill hefði þetta
fært þjóðirar hvora nær annarri.
Ahtisaari sagði að burtséð frá því
hvaða alþjóðlega samstarfi Island
og Finnland veldu að tilheyra,
myndu báðar þjóðir berjast fyrir
frelsi og lýðræði, sem nú breiddist
út um Evrópu. „Enginn getur
breytt heiminum upp á eigin spýt-
ur, en við getum lagt okkar af
mörkum, áhuga okkar og hugsanir,
og borið okkar hluta af sameigin-
legum byrðum," sagði forsetinn.