Morgunblaðið - 18.10.1997, Page 49

MORGUNBLAÐIÐ
MINNINGAR
LAUGARDAGUR 18. OKTÓBER 1997 49
JÓN HANSSON
WÍUM
GÍSLIWÍUM
HANSSON
+ Jón Hansson
Wíum fæddist í
Asknesi í Mjóafirði
3. mars 1938. Hann
lést í Reykjavík 3.
júli siðastliðinn og
fór útför hans fram
frá Dómkirkju
Krists konungs 11.
júlí.
Gísli Wíum Hans-
son fæddist í Ask-
nesi í Mjóafirði 10.
mars 1941. Hann
lést í Reykjavík 28.
september síðast-
liðinn og fór útför hans fram
frá Hvalsneskirkju 3. október.
í döpn sigldu skipin tvö
um hafíð grátt í hljóðri fylgd
sigldu inn í himininn og hurfu
á ströndu stendur húsið autt
í hvítum sandi læst og hljótt
en bárur hjala enn við bláa kletta.
(I.H.)
Afi minn Hans Wíum og Anna
Ingigerður Jónsdóttir kona hans
bjuggu fyrst á Asknesi í Mjóafirði
og síðar á Reykjum í sömu sveit.
Þau eignuðust ellefu börn sem öll
komust upp, þrátt fyrir að barna-
dauði væri talsverður á íslandi á
þeim árum sem þessi börn voru að
fæðast. Á síðustu fimm árum hafa
fjögur af systkinunum lotið í lægra
haldi fyrir manninum með ljáinn.
Þau hafa öll verið um og undir
sextugu og hefðu því átt að eiga
mörg góð ár framundan. Þau voru
búin að koma börnunum sínum til
manns og voru tilbúin að líta yfir
farinn veg og njóta efri áranna.
En þessu fólki var greinilega ekki
ætlað hampa barnabörnunum sín-
um í ellinni, öll veiktust þau af
krabbameini sem dró þau til dauða
eftir mislanga sjúkdómslegu. Við
sem syrgjum spyijum spurninga
sem enginn getur svarað, við velt-
um fyrir okkur tilgangi lífsins og
eilífðarmálunum. Öll áttum við eft-
ir að segja svo margt og gera svo
mikið saman.
Reykjasystkinin hafa orðið fyrir
þungum áföllum á stuttum tíma,
ekki síst Þórarna, sem missti mann
sinn Nikulás Brynjólfsson eftir erf-
iða sjúkdómslegu í apríl sl. Allir
gera sér grein fyrir að dauðinn
verður ekki umflúinn og eitt sinn
skal hver deyja. En það er alltaf
erfitt þegar nákominn fellur frá,
sérstaklega þegar fólk fær engan
tíma til að meðtaka áfallið áður en
það næsta ríður yfir.
Móðurbræður mínir þeir Jón og
Gísli létust með tæplega þriggja
mánaða millibili, Jón hinn 3. júlí og
Gísli 28. september sl. Ég vil minn-
ast þeirra með eftirfarandi orðum.
Jón frændi kom mikið á æsku-
heimili mitt. Hann og móðir mín
voru alla tíð mjög náin. Fyrst þeg-
ar ég man eftir Jóni var hann mik-
ið á sjó, aðallega á varðskipum.
Ég man að okkur systkinunum
fannst hann stundum dálítið
GUÐMUNDUR
ING VARSSON
-4- Guðmundur
" Ingvarsson
fæddist 12. sept-
ember 1929. Hann
lést í Reyjavík 31.
júlí síðastiiðinn.
Foreldrar hans
voru Ingibjörg
Margrét Sigurð-
ardóttir frá Akra-
nesi og Ingvar
Júlíus Guðmunds-
son frá Eyrar-
bakka. Þau eign-
uðust fimm
drengi og var
Guðmundur
þeirra elstur. Bræður hans eru:
Sigurður, sjómaður, sem
drukknaði ungur maður,
Trausti, sjómaður, sem einnig
drukknaði ungur, Baldur, hús-
vörður i Iðnskólanum, og
Bragi, matsveinn, sem starfar
hjá Krossinum.
Það var fyrir liðlega tveimur
árum að eldri maður með skarpa
drætti í andliti, markaða mikilli lífs-
reynslu, steig um borð í Örfirisey
RÉ-4. Menn litu hver á annan með
spurn í augum. í ljós kom að hann
hafði verið ráðinn sem aðstoðar-
kokkur og fannst nú einhveijum
„kallinn" vera orðinn bjartsýnn.
En fljótlega hurfu allar efasemdir
þegar menn urðu varir við að í
þeim gamla leyndist ýmislegt eftir-
sóknarvért.
Guðmundur Ingvarsson hét hann
Guðmundur ólst
upp í Reykjavík
ásamt bræðrum sín-
um hjá móður sinni
frá 11 ára aldri en
þá lést faðir þeirra.
Eins og títt var í þá
daga var róðurinn
erfiður hjá fjölskyld-
unni eftir lát föður-
ins en móðir þeirra
kom þeim öllum til
manns.
Guðmundur giftist
ekki né átti börn.
Hann hélt ungur til
siglinga á erlendum
fragtskipum og dvaldi ytra um
langt skeið. Síðustu árin
starfaði Guðmundur við húsa-
málun í Reykjavík og sem að-
stoðarkokkur um borð í Or-
firisey RE 4.
Guðmundur var jarðsettur í
kyrrþey.
og var liðlega sextugur með langa
reynslu að baki. Hann hafði siglt
um öll heimsins höf og víða komið
við. Um nokkurra ára skeið eftir
heimkomu til íslands hafði hann
starfað við húsamálun í Reykjavík,
en hafið togaði alltaf í hann þar
til hann leitaði eftir starfi um borð
í Örfirisey. Hann var fyrsta flokks
starfskraftur sem vann öll sín verk
af alúð og með þeirri nákvæmni
sem oft einkennir þá eldri og
reynslumeiri. Hann var ákaflega
stundvís; svo stundvís að menn
strangur en hann hefur sjálfsagt
verið að hjálpa systur sinni við
uppeldi barnanna, það hefur örugg-
lega ekki veitt af. Eftir að við urð-
um fullorðin var hann alltaf til í
að ráðleggja okkur og hvatti okkur
til að hafa okkar mál á hreinu,
hvort sem það var varðandi íbúða-
kaup eða annað.
Jón var mjög ákveðinn og fylginn
sér og var óhræddur við að segja
skoðanir sínar þrátt fyrir að þær
féllu ekki öllum í geð. Mér finnst
það mjög lýsandi fyrir Jón frænda
að fyrir nokkrum árum tók hann
kaþólska trú en þá fannst honum
lúterska kirkjan, sem hann hafði
tilheyrt árum saman, ekki full-
nægja þeim hugmyndum sem hann
gerði sér um virkt trúarsamfélag.
Þessi ákvörðun var tekin að vel
yfirveguðu máli og frændi minn
var mjög stoltur þegar hann sagði
okkur frá þessari ákvörðun sinni.
Eftir að Jón hætti sjómennsku
hafði hann tíma og tækifæri til að
stunda margvísleg hugðarefni.
Hann ferðaðist mikið, stundaði
hestamennsku, tók kúrsa í fornsög-
um o.m.fi. Hann hafði mjög gaman
af að ræða um þessi áhugamál sín
og reyna að vekja áhuga annarra
á þeim. Jón var mjög trygglyndur
og traustur vinur vina sinna en ef
einhver misbauð honum var það
ekki auðveldlega aftur tekið.
Jón var aufúsugestur í öllum fjöl-
skylduboðum á heimili foreldra
minna, hann kom ævinlega með
einhvem vináttuvott með sér, blóm-
vönd, góða bók eða konfekt. Hann
var alltaf vel til hafður og virðuleg-
ur. Hann hafði unun af góðum fé-
lagsskap og ekki spillti ef góður
matur var á borðum. Hann var sjálf-
sagður þátttakandi í öllum merkis-
atburðum í fjölskyldunni minni og
var mjög umhugað um hvemig okk-
ur liði. Hann vakti yfír velferð móð-
ur minnar, sérstaklega eftir að hún
veiktist, þá hringdi hann eða kom
daglega til hennar. Fyrir þetta vil
ég þakka Jóni og margt annað gott
sem hann gerði fyrir okkur.
Jón eignaðist þtjú börn, þau Ein-
ar, Önnu Ingigerði og Rósu, hann
á fjögur barnabörn. Jón var kvænt-
ur Jóhönnu Einarsdóttur kennara
en þau slitu samvistum.
Um leið og ég þakka Jóni frænda
mínum fyrir samveruna vil ég votta
gátu jafnvel stillt úrin sín eftir
honum þegar hann hóf sín verk á
morgnana. Húmoristi var hann
mikill og skemmtilega hittinn á það
broslega í tilverunni. Því fylgdi
gjarnan létt stríðni sem þeir sem
urðu fyrir þeirri stríðni áttu fá svör
við. í frístundum spjallaði hann við
menn um gamla daga og sagði
magnaðar sögur frá siglingum sín-
um á íjarlægar slóðir. Guðmundur
hafði m.a. dvalið um langt skeið í
Ástralíu og hafnarborgir Austur-
landa fjær voru honum vel kunnar.
Hann var ókvæntur og barnlaus
og líf hans tók mið af því; engar
skuldbindingar sem settu honum
skorður um hvert hann færi eða
hvenær hann kæmi til baka. Og
þannig var hans síðasta ferðalag
þegar hann án alls undirbúnings
kvaddi þetta líf og hélt af stað í
sína lengstu ferð.
Guðmundur hafði þá starfað um
borð í Örfirisey í rúm tvö ár. Þann
tíma undirbjó hann elliárin af kost-
gæfni; vildi vera vel með á nótun-
um hvernig ætti að ávaxta sitt
pund og fékk leiðsögn þeirra sem
betur þekktu til. Guðmundur var
í fríi núna i júlí þegar hann lagð-
ist til svefns eins og endranær,
hress og kenndi sér ekki meins.
Hann vaknaði ekki af þeim svefni.
Þeir okkar skipveija sem einnig
voru í fríi fylgdu honum síðasta
spölinn og þökkuðu fyrir hönd
áhafnarinnar ánægjulega sam-
fylgd. Við munum sakna Guð-
mundar Ingvarssonar, sakna sérs-
taks persónuleika sem skildi eftir
spor í hjörtum manna um borð í
Örfirisey RE-4.
Fyrir hönd áhafnarinnar á Ör-
firisey RE-4.
Smári Kristjánsson.
börnunum hans og öðrum ástvinum
dýpstu samúð.
Farðu í friði, frændi minn.
Unun er mér að muna
minningar góðra kynna
stundir frá stuttum fundi
er staðið var við á hlaði
reisn var þá yfir risnu
raun að geta ei launað
gleði í hveiju geði
gaman að vera saman.
(H.A.)
Þessar ljóðlínur hafa • leitað á
huga minn undanfarið eftir að Gísli
móðurbróðir minn lést langt um
aldur fram. Mér verður oft hugsað
til þess þegar hann kom í heimsókn
til mín í Varmahlíð um sumarmál-
in. Gísli hafði slegist í för með
systkinum sínum austan af fjörð-
um, hann ætlaði að heimsækja Jón-
ínu dóttur sína og hvíla sig. Nokkr-
um dögum síðar frétti ég að hann
hefði verið fluttur fársjúkur suður
til að gangast undir aðgerð. Þrátt
fyrir að Gísli væri í rauninni hel-
sjúkur án þess að við vissum, þá
var hann sjálfur sér líkur, sagði
brandara og fékk fólk til að hlæja
með sér. Hann sagðist reyndar
vera óskaplega þreyttur og bað
mig um að gefa sér orku. Næsta
skipti sem ég sá Gísla frænda minn
var á Borgarspítalanum viku
seinna, en þá hafði hann verið skor-
inn upp við þeim sjúkdómi er fimm
mánuðum síðar lagði hann að velli.
Jafnvel á þeirri stundu var hann
ótrúlega bjartsýnn og svo innilega
glaður að sjá okkur. Gísli var yndis-
lega hlýr og einlægur maður, hann
vakti yfir velferð ættingja sinna
og annarra. Það var alltaf stutt í
hláturinn þegar Gísli var nálægur.
Hann hafði mikinn og góðan hú-
+ Jóna Jóhannesdóttir fædd-
ist á Ytra-Laugalandi í
Eyjafjarðarsveit 5. október
1905. Hún lést á Kristnesspít-
ala 18. janúar síðastliðinn og
fór útför hennar fram frá
Munkaþverárkirkju 25. janúar.
Jóna mín á Laugalandi hefði
orðið 96 ára 11. október. Fyrstu
kynni okkar voru þau að ég fékk
að koma í heimsókn fram í Lauga-
land að vetrarlagi, þá 6 ára göm-
ul, til Rúnu mágkonu þinnar og
Tryggva bróður þíns sem bjuggu
þar ásamt sonum sínum Hjörleifi,
Adda, þér, Finni bróður þínum,
Lillu fóstursystur, og Jóhannesi
föður ykkar. Þetta var sannkölluð
stórfjölskylda sem tók mér opnum
örmum og aldrei hefur borið
skugga á okkar vináttu í þau ár
sem liðin eru síðan.
Fyrstu minningar mínar um þig,
Jóna mín, eru sunnudagsmorgnar
þegar enn var eldað á kolavél og
þú stóðst og varst að brenna í kaffí-
baunirnar til vikunnar og flóa mjólk-
ina og söngst við vinnuna uppá-
haldslögin þín. Síðan var skyrið
gert upp og ég stóð full Iotningar
hjá þér niður í suðurbúri. Ég minn-
ist þín við heyskap á túni og engj-
um, mjaltir og sultusuðu síðla sum-
ars og við Addi fórum með prufu á
undirskál út á fiskastein fýrir þig,
til að láta kólna, því þú þurftir að
vera alveg viss hvenær hún væri
mátulega soðin. Aldrei skildir þú
við verk nema vera viss um að það
væri eins og það átti að vera, og
alltaf á þeim tíma sem átti að gera
hlutina og allir hlutir áttu sinn
samastað, og fallegt var handbragð-
ið þitt á öllu sem þú vannst, pijóna-
skap eða saumum. Áður en raf-
magnið kom voru lampaglösin púss-
uð og borin upp að birtunni svo að
ekki væru á þeim ský.
Við vorum samferða í háttinn,
þú slökktir ljósin á leiðinni upp á
loft þar sem við sváfum, læstir
útidyrunum, leist á hitamælinn,
sagðir mér hvernig hann stóð, við
kíktum út um gluggann á norður-
mor og átti auðvelt með að laða
fram það besta í samferðafólki
sínu. Á erfíðum stundum náði hann
að gleðja fólk og fékk það til að
öðlast trú á lífíð á nýjan leik. Þessu
kynntist ég af eigin raun þegar
móðir mín háði sitt dauðastríð fyr-
ir tæpum tveimur árum. Gísli og
Lína gerðu sér ósjaldan ferðir í
Mosfellsbæinn eða upp á spítala til
að styðja hana og aðra fjölskyldu-
meðlimi á þessum erfiða tíma. Þeg-
ar ég hugsa til baka voru þau allt-
af til staðar þegar við þurftum á
þeim að halda og voru ómetanlegur
stuðningur.
Ég veit að Gísla er sárt saknað
af þeim fjölmörgu sem hann hjálp-
aði í gegnum tíðina en hann var
læknamiðill. En sárastur er
söknuður eiginkonu og barna hans,
þau sjá á eftir yndislegum vini og
fjölskylduföður, það skarð verður
aldrei fyllt.
Um leið og ég kveð Gísla minn
og þakka honum samfylgdina vil
ég tileinka minningu hans þessar
fallegu ljóðlínur Ingibjargar Har-
aldsdóttur.
Þín augu mild mér brosa
á myrkri stund •
og minning þín rís hægt
úr tímans djúpi
sem hðnd er strýkur mjúk
um föla kinn
þín minning björt
Elsku Lína, Svenni, Jónína, Daði
og aðrir aðstandendur, ég sendi
ykkur innilegar samúðarkveðjur og
bið þess að góður guð styðji ykkur
og styrki á þessum erfíðu stundum.
Anna Hlín Bjarnadóttir.
loftinu til að vita hvort ekki væri
allt í lagi úti á Staðarbyggðinni,
sáum stundum bíl á Bjarkarhæð-
inni. Þú skrifaðir í dagbókina við-
burði dagsins og veður, trekktir
úrið þitt, taldir 11 snúningana, leist
alltaf í góða bók eða tímarit. Allt
þetta sé ég fyrir mér og aldrei man
ég til þess að þú hafir brugðið út
af þessu.
Þegar unga fólkið af bæjunum
gekk á Uppsalahnjúk bauðst þú til
að fara með okkur þau yngri upp
í Lambaskarð, síðan varð þetta
árviss sumarferð hjá okkur
krökkunum. Ég var send í bæinn
með Eiríki á mjólkurbílnum til að
kaupa jarðarbeijasaft og bakarís-
brauð því allt þurfti að vera í sam-
ræmi, ferðalag og nesti. Þú varst
rausnarkona eins og fagurkerar
eru. Það var notast við mig sem
kúasmala með Adda og vikastelpu,
hvert sumar fram að fermingu,
varla meira en matvinnungur en
þú sást til þess að ég fékk kaup
og var ég ekki lítið roggin í fyrsta
skipti að koma með rófupoka og
peninga heim úr sumarvistinni.
Aldrei fór ég í vorskóla né í haust-
skóla sem kallað var því svo lá mér
á að komast fram eftir og ekki að
tala um að fara fyrr en eftir slátur-
tíð því þú lést mig hafa embætti,
að halda í hjá þér þegar þú ristir
ristla í lundabaggana. Elsku Jóna
mín, þú varst vel gefin, víðlesin og
skemmtileg í rökræðum, með
ákveðnar skoðanir á mönnum og
málefnum. Þú hafðir afar fallega
rithönd og skrifaðir fallegt, kjarn-
yrt mál, þrátt fýrir að þú hefðir
ekki notið nema nokkurra vikna
skólagöngu, varst minnug og gam-
an að heyra þig segja frá og kunn-
ir alltaf sögur af okkur krökkunum.
Ég sé þig fyrir mér þegar ég kom
í sveitina, og stundum þegar ég
kom til þín í Kristnes, þar sem þú
dvaldir síðustu æviárin vegna van-
heilsu, þá skelltirðu á lærið og
sagðir: „Ja, sjáið hver er komin.“
Elsku Jóna mín, ég og fjölskylda
mín þökkum þér tryggð og vináttu.
Ásta.
JÓNA
JÓHANNESDÓTTIR