Morgunblaðið - 12.12.1997, Blaðsíða 34

34 FÖSTUDAGUR 12. DESEMBER 1997
LISTIR
MORGUNBLAÐIÐ
Eiguleg bók fyrir
fluguveiðimenn
BÆKUR
Fluguhnýtingar
VEIÐIFLUGUR ÍSLANDS
-HANDBÓKFLUGU-
VEIÐIMANNSINS
eftir Jón Inga Ágústsson, Reykholt
1997.
ÚT ER komin bókin Veiðiflugur
íslands eftir Jón Inga Ágústsson,
fluguhnýtara og leiðsögumann er-
lendra stangaveiðimanna. Þetta er
mikil bók og á sér nokkurra ára
forsögu, en sjálfur er höfundur
aðeins rétt yfir tvítugt. Bókin er
alfarið stíluð á stangaveiðimenn,
einkum og sér í lagi þá sem gaman
hafa af fluguveiði og hnýtingum.
Bókin er í stóru broti, A4, og
að sögn útgefenda prýða hana lit-
myndir af 800 flugum. Eru það
bæði hérlendar flugur og erlendar
flugur sem hafa gengið vel við ís-
lenskar aðstæður og oft eftir að
hafa verið „lagfærðar" lítið eitt
með tilliti til aðstæðna. Flugusíð-
urnar skiptast í hina ýmsu flokka,
allt frá silungapúpum til sjóflugna
eða örtúba til klassískra laxa-
fiugna.
Aðrir veigamiklir kaflar eru
„Fæðan“ þar sem Jón S. Ólafsson
líffræðingur hefur tekið saman
myndskreytta samantekt um skor-
dýrin sem margar flugurnar taka
mið af, kaflinn „Leiðbeiningar um
val á flugum“ er þarna einnig en
þar hefur Sigurður Pálsson önglað
saman upplýsingum úr „viðtölum
við fjölda manns“ um hvaða flugur
ganga vel á einstökum veiðistöðum
og er komið afar víða við. Þá er
veigamikill kafli sem ber heitið
„Fluguhnýtingarefni" og saman-
stendur af litmyndum af öllu
mögulegu og ómögulegu efni sem
menn nota við fluguhnýtingar. Þá
er þarna að finna myndsíður af
frumskógi önglategunda, net-
fangaskrá yfír aðila sem eru með
stangaveiði á alnetinu, listi yfir
þjónustuaðila stangaveiðimanna
o.fl.
Ef við snúum okkur að bókinni
þá er hún kynleg blanda handbók-
ar og stofustáss. Brotstærðin og
sú staðreynd að bókin er öll lit-
Það er gaman að grilla á nýju
„MÍNÚTU-SNERTIGRILLUNUM"
„MÍNÚTU-SNERTIGRILLUNUM"
Nýju „mínútu-snertigrillin"
frá Dé Longhi eru tilvalin
þegar þig langar í gómsætan
grillmat, kjöt, fisk, grænmeti
eða nánast hvað sem er.
Þú getur valið um 2 stærðir á
stórgóðu jólatiIboðsverði,
kr. 7.990,-eða kr. 8.990, -
/FDnix
HÁTÚNI6A REYKJAVÍK SÍMI 552 4420
prentuð gerir hana að dæmigerðri
stórafmælis- og jólagjöf stanga-
veiðimannsins, en kemur einnig í
veg fyrir að hún verði alfarið notuð
sem handbók.
Á hinn bóginn er erfítt að hugsa
sér hvernig öllu þessu efni verði
komið fyrir í minni handhægari
útgáfu sem menn gætu stungið í
veiðitöskuna þó margur myndi
eflaust kjósa sér að geta notað
bókina á þann hátt.
Og þó þeim fjölgi jafnt og þétt
sem hnýta sínar eigin flugur, eru
eftir sem áður fjölmargir stanga-
veiðimenn sem hnýta ekki og þessi
bók á að mörgu leyti ekki síður
erindi til þeirra. Svo er m.a. fyrir
að þakka ýmsum skemmtilegum
upplýsingum sem er að finna um
tilurð og notagildi flugna sem sagt
er frá.
Bókin er aðgengileg. Flugna-
myndirnar skýrar. Menn hefðu
getað sparað með því að hafa allar
flugurnar á nokkrum litsíðum og
haft annað í svarthvítu. Það hefði
hins vegar verið óaðgengilegra og
hér hafa menn ekki kosið að spara
á kostnað notagildis.
Stórar litmyndir, stemmnings-
myndir frá ýmsum veiðistöðum,
prýða bókina og í ríkum mæli. Ég
sakna þess þó mjög að hvergi er
stafkrókur sem segir manni hvar
myndirnar eru teknar.
Undirritaður hefði einnig viljað
einhvern texta með kaflanum „Sjó-
flugur". Allir flugnakaflarnir út-
skýra sig nokkurn veginn sjálfír.
En fluguveiði í sjó er eitthvað sem
fáum sögum fer af hér á landi þó
slík veiði sé mjög vinsæl í ýmsum
útgáfum víða erlendis. En hér eru
sýndar nokkrar sjóflugur án nokk-
urs formála. Hvaða fiskur tekur
þessar flugur? Hvar eru veiðistað-
irnir? Frá landi eða báti? Hvaða
línur? Hvaða tæki? O.s.frv.
Kaflinn „Val á flugum" er einn-
ig athyglisverður og rétt að benda
á að yfír honum stendur: „Eflaust
verður aldrei hægt að hafa hann
svo öllum líki, og það vanti ein-
hveijar flugur að mati sumra.“
Þetta eru orð að sönnu og áður
en menn lesa umrædda samantekt
verða þeir að meðtaka þessi orð
rækilega, því að öðrum kosti gætu
Nýjar bækur
• BLÁ nóttfram írauða bítíðer
eftir Helga Ingólfsson.
Helgi Ingólfsson sendi í fyrra frá
sér skáldsöguna Andsælis af svip-
uðum toga; en þetta er þriðja bók
höfundar. I kynningu segir: „Þetta
er æsispennandi, áleitin og bráð-
fyndin saga af samviskusömum en
seinheppnum rithöfundi sem vili
gjama kynnast nætur- og undir-
heimalífi Reykjavíkur af eigin raun,
en kynnist því talsvert nánar en
hann hafði hugsað sér“
Skáldsaga Helga, Letrað í vindinn
- Samsærið, hlaut Bókmenntaverð-
laun Reykjavíkurborgar 1994.
Bókin er 212 bls., prentuð í Sví-
þjóð. Verð: 990 kr.
0 Útlendingurinn er eftir Albert
Camus í þýðingu Bjarni Benedikts-
son frá Hofteigi.
í kynningu segir: „Höfundurinn
beitir látlausum og óvægnum stíl
af mikilli list og dregur lesandann
inn í innstu myrkur manngerðar
sem telja mætti einkennandi fyrir
nútímann. Að lokum er ekkert ljóst
um sekt eða sakleysi, gott eða illt.“
Albert Camus (1913-1960) var
franskur rithöfundur og heimspek-
ingur, fæddur í Alsír. Hann er einn
frammámanna hinnar svokölluðu
tilvistarstefnu og hlaut Nóbelsverð-
launin í bókmenntum árið 1957.
þeir orðið á stundum örlítið undr-
andi. Listinn er tekinn saman eftir
samtöl við fjölmarga og sannast á
lestrinum að besta flugan hvetju
sinni er sú sem menn hafa trú á
hveiju sinni. Það er í samræmi við
þetta nokkuð sérstakt að leiðbeina
mönnum um val á flugum, t.d. í
Flekkudalsá, Gljúfurá, Fáskrúð,
Breiðdalsá og Haukadalsá án þess
að minnast á svarta eða rauða
Frances.
Á sama hátt er stórgaman að
renna í gegnum flugnavalið og sjá
mælt með því að nota hvíta Franc-
es í Laxá í Kjós, afbrigði sem und-
irritaður vissi ekki einu sinni að
væri til, hvað þá gjöfult í á sem
hann þekkir vel til.
Miklu fremur er listinn staðfest-
ing á því að það veiðist á fleiri flug-
ur en Frances. Af þessu má ráða
að samantektir af þessu tagi verða
alltaf umræðuefni veiðimanna á
meðal og það er í raun eitt af því
sem gerir fluguveiði svo heillandi
sem raun ber vitni, að fluguveiði-
menn geta endalaust rætt sín á
milli um kosti og galla endalausra
flugutegunda. Kaflinn er því
skemmtilegur útgangspunktur, en
ekki neinn stóridómur, eins og
höfundur bendir réttilega á.
Einn smágalli á umræddum
fluguvalslista er skortur á auð-
kenningu á veiðisvæðum þar sem
fleiri eri eitt heita sama nafni.
Dæmi: Tvö Eldvötn eru tínd til og
ólíkt flugnaval. En hvort á við Eld-
vatn á Brunasandi og hvort á við
Eldvatn í Meðallandi? Undirritaður
gat sagt sér það sjálfur á flugnav-
alinu, en geta það allir lesendur?
Tvær Svartár eru nefndar og er
önnur augljóslega laxveiðiáin
þekkta. En er hin sú í Bárðardal
eða hin sem rennur í Hvítárvatn?
Það kemur ekki fram. Á öðrum
stöðum, s.s. þar sem tvær Selár
eru nefndar til sögunnar, eru þær
kenndar við Steingrímsfjörð og
Vopnafjörð. Svona lagað hefði
mátt vera regla í kaflanum þannig
að efnið kæmist betur til skila.
En þó hér sé getið fáeinna galla
breytir það ekki því að hér er um
mjög svo eigulega bók að ræða
fyrir stangaveiðimenn.
Guðmundur Guðjónsson
Helgi Guðmundur
Ingólfsson Andri
Thorsson
B6kinerl38
bls., prentuð íSví-
þjóð. Verð: 799 kr.
0 ÍSLANDS-
FÖRINer eftir
Guðmund Andra
Thorsson. Þessi
skáldsaga er lögð
í munn enskum
aðalsmanni sem
heldur til íslands á
síðari hluta 19.
aldar. Söguhetjan sér landið í ljóma
hugsjóna sinna, en innra með sér
veit hann að eitthvað persónulegra
og leyndardómsfyllra dregur hann
á vit þessa hijóstruga eylands og
tengist uppruna hans og skelfílegum
atburðum í fortíðinni.
Bókin var tilnefnd til Islensku
bókmenntaverðlaunanna 1996.
íslandsförin er 170 bls., prentuð
íSvíþjóð. Verð: 899 kr.
Utgefandi bókanna er Uglan -
Islenski kiljuklúbburinn
Albert
Camus
Ekki er allt
sem sýnist
BÆKUR
Unglingasaga
STROKUFANGINN
eftir Jónas Baldursson. Myndir: Jón-
as Baldursson. Bókaútgáfa Jónasar
1997,132 síður.
ÞETTA er önnur bók höfundar
um Alla, Aðalstein Sigurðsson, 13
ára gutta. Skóla er að ljúka, en
snáðinn horfir með kvíða til sumar-
daga, því vinur hans, bezti vinur
hans, á að sendast til
frændfólks í sveit.
Hann aleinn eftir! En
svo grimm reynast ör-
lög drengnum ekki.
Foreldrum hans býðst
tækifæri til þess að láta
gamlan draum rætast,
eignast sælureit í sveit,
kaupa sumarbústað í
norðlenzkum dal. Alli á
móður sinni það að
þakka að Steini, það er
vinurinn, fær að halda
norður með þeim, í för
er og Elsa, frænka Alla.
í dalnum góða bíður
unglinganna æsilegt
ævintýr, svo þetta verð-
ur sumar engu öðru
líkt. Handan lækjar kúrir hrörlegur,
dularfullur bær, og hann vekur
áhuga, fyrst strákanna, síðan Elsu
líka. Með tilburðum þjálfaðra rann-
sóknarmanna, (segið svo að sjón-
varpsskjár hafi ekki áhrif), dylst
þeim ekki, að fleira er en sýnist á
býlinu því. Eins og skuggar læðast
þau um - komast að því, að þeir
sem þar hafa búið hafa grafíð marg-
an rangalann frá íbúðarhúsi til úti-
húsa og til felustaðar í gili. Kænlega
gert, svo minnir helzt á greni í hól.
Krakkarnir læðast um draugaleg
göngin, koma að hijótandi gaml-
ingja; finna kýr hans; rekast á ógn-
vekjandi náunga, ungan; fínna að í
heystálinu er annað stál; og þau
finna ... og þau finna ... Leyfum
höfundi að segja ykkur frá afrekum
unglinganna, því þeir verða lands-
frægir fyrir og hann kann þá list
að hlaða frásögnina spennu, svo bók
verður vart borin til hillu, fyrr en
lesin er öll.
Já, stíllinn er léttur - málið tært
og fallegt, enda segist höfundur
hafa borið gátur sínar til stílistans
Helga Sæmundssonar.
Þar sem eg vænti fleiri
bóka frá höfundi, börn
eiga það skilið, þá
langar mig að benda
honum á: Framan á
bókarkápu stendur:
.. .eyðibýlisins. Hér
hefði átt að setja gæsa-
lappir, því ekki má
gleyma gamlingjanum
og kúnum hans. Kotið
því ekki í eyði! Prent-
villupúkinn er að glett-
ast á síðu 34 (hellir)
og 49 (grasviskinum)
kk í stað kvk. Sem
sveitamaður bar eg hey
í jötu í Ijósi, en í garða
í fjárhúsi (54); eg sótti
hey í hlöðu eða tótt, þar sem það
hafði verið sett til geymslu; kýr festi
eg á bás með hálsbandi en ekki
hlekk, þó gat hálsbandið verið úr
járnhlekkjum gert, síðar kom klaf-
inn.
Eg tíni þetta til af því einu, að
vænt þykir mér um gömlu orðin,
vil að ungir læri og muni.
Strokufanginn er vel skrifuð -
spennandi saga, sem án efa á eftir
að veita þeim gleðistundir er kynn-
ast. Mættum við fá meira að heyra.
Sig. Haukur
Jónas
Baldursson
Utfyrir heima-
hlaðið
BÆKUB
F r æð i r i t
PÝRAMÍDAR
Höfundur: Anne Millard. Ráðgjafi:
George Hart. Ritstjóm: Molly Per-
ham. Hönnun: John Jamieson. Um-
sjón myndefnis: Valerie Wright og
Su Alexander. Þýðing: Haraldur
Dean Nelson. Útgefandi: Mál og
menning, 1997,64 síður.
TÖFRAR góðrar bókar leiða þig
á kögunarhól sem veitir þér sjón-
hring langt út fyrir heimahlaðið
þröngt, fylla þig löngunar að kynn-
ast nánar því sem fyrir augu bar.
Sé þessi staðhæfing mín rétt, þá er
eg með frábæra bók í höndum. Hér
birtast þekking og list á síðum, leiða
lesandann 4500-5000 ár aftur í ald-
ir, svipta hulu af gleymdum fróðleik,
tengja því sem er nær í tíma og
rúmi. Já, reynt er að bregða birtu á
siðu og háttu þeirrar þjóðar er pýr-
amídana gerði, leita tilgangs að baki
streðsins alls.
Allt frá því er ferðalangar tóku
að góna á og telja pýramídana með
furðum veraldar, þá hafa spekingar
talið sig eiga svarið við spumunum:
Hvers vegna og hvernig? Mörg svar-
anna ófu efnið þeirri dulúð, að hvorki
svarandinn né aðrir rötuðu um þoku-
vaðalinn, villan varð því verri en áður.
Hér er farin sú leið, að þekking-
arbrotum, sem finnast í rykslóð aid-
anna, er raðað saman í mynd sem
segir sögu þjóðar, er átti verkmennt
slíka, að þriggja tonna hnullungum
gat hún raðað upp í 147 metra
hæð, og það af snilli sem tímanstönn
hefír ekki molað, ræningjahendur
manna einar rispað. Bókin undir-
strikar, að menning rís og menning
hnígur; - ieið finnst til þess að leysa
gátuhnút; - þyrnagerði gleymsk-
unnar hylur síðan svar, þar til nýir
spekingar og völundar fínna það
aftur, eða annað líkt. Trúiega eru
þeir ekki þegnar sömu þjóðar, skilið
geta höf og lönd, en þó er næring,
til svarsins, sogin frá einni og sömu
rót, þrá mannssálar til þess að skilja
og skynja leyndardóm sköpunarinn-
ar; - þránni til þess að klífa tind-
inn, - sjá hvað handan fjallsins er.
Þar er sú framtíð, er mannkyns bíð-
ur. Við horfum ekki af „tindinum“
inn í blámóðu fjarskans, heldur inn
í okkar eigin brjóst, því það er þar
sem þræðir vefsins leynast, líka get-
an til að vinna úr, - háð þeirri arf-
leifð er bar okkur á tindinn. Víst
getur hún virzt á stundum í tómið
glötuð, eins og saga Egyptanna, sem
rist var með hiróglífum í stein, öllum
gáta, þar til flaga, rósettusteinninn,
með grískum skýringum, fannst, og
við það hlaut sagan varir, líf.
Þessi bók varpar birtu á margt
sem í rökkri var hulið, er því bók
sem ætti að vera til á hveiju heim-
ili, - fræðandi, - heillandi lesning.
Höfundar hennar fullyrða, að þetta
sé bezta bók sem um pýramída hafi
verið gerð, ekki kann eg á því skil,
en þekki ekki þá bók er fuliyrðingu
þeirra gæti hnekkt.
Þýðing Haraldar er mjög góð, og
frágangur allur útgáfunni til mikils
sóma. Orðskýringar hefði eg að vísu
stytt, en sannarlega er fengur að
þeim mörgum.
Sig. Haukur