Morgunblaðið - 12.12.1997, Blaðsíða 47

MORGUNBLAÐIÐ
MINNINGAR
FÖSTUDAGUR 12. DESEMBER 1997 47
SIGRIÐUR
ÁRNADÓTTIR
+ Sigríður Árna-
dóttir fæddist í
Winnipeg í Kanada
25. júní 1975. Hún
lést á heimili sínu á
Sæbraut 2, Sel-
tjarnarnesi, 4. des-
ember síðastliðinn
og fór útför hennar
fram frá Fossvogs-
kirkju 11. desem-
ber.
Allir einstaklingar
eru að einhveiju leyti
sérstakir en Sigríður
Árnadóttir var alveg einstök og
átti engan sinn líka!
Fáar manneskjur hafa haft jafn
djúp áhrif á mig og hún Sigga
frænka mín. Hún var upplifun öllum
þeim sem kynntust henni og um-
gengust hana.
Ég átti því láni að fagna að kynn-
ast Siggu snemma á stuttri ævi
hennar. Hún var aðeins tveggja
mánaða gömul þegar hún kom heim
frá Kanada með foreldrum sínum
sem fluttu í Skólastræti 5 þar sem
hópur ungs fólks bjó saman. Eftir
það vorum við Sigga meira og
minna í sambýli þar til hún fluttist
á meðferðarheimilið Sæbraut á
unglingsárum en við höfum þó
umgengist nokkuð reglulega allar
götur síðan.
Það kom snemma í ljós að Sigga
var einstök og fór sínar eigin leiðir.
Hún var einhverf. Þrátt fyrir ein-
hverfu sína var hún félagslynd og
hafði gaman af fólki. Hún fór ekki
í manngreinarálit og gaf sig gjarn-
an á tal við fólk og spjaliaði við
gesti og gangandi á sínum eigin
forsendum. Oftar en ekki voru orð
hennar og fas þannig að eitthvað
sat eftir hjá viðmælendum hennar
sem vakti þá til umhugsunar.
Að sjálfsögðu varð Sigga fyrir
allskyns áreiti frá umhverfi sínu
eins og flestir þeir sem skera sig
úr hópnum en hún lét það ekki á
sig fá heldur hélt sínu striki eins
og ekkert væri.
Eitt sinn kom yngri bróðir henn-
ar, Gulli, hlaupandi inn til okkar
og kallaði fullur aðdáunar. „Hún
Sigga, hún er frábær, það er ekki
hægt að stríða henni.“ Þá hafði
hópur krakka í nágrenninu reynt
að leggja hana í einelti en Sigga
eyddi ekki orku sinni i að hugsa
um hvað öðrum fannst um hana
og lét allt slíkt sem vind um eyru
þjóta. Það er ekki amalegt að alast
upp við viðbrögð i þessum anda og
bræður Siggu og uppeldissystir
kunnu vel að njóta. Þau upplifðu
og skildu að það er óþarfi að taka
illkvittni og stríðni fólks nærri sér.
Það eru mikil forréttindi að fá að
alast upp við slíka afstöðu til lífsins
og einnig að fá að uplifa að það
er ekki sjálfgefið að allir fylgi
ákveðnu hegðunar- og hugsunar-
munstri. Ég er ekki í nokkrum vafa
um að betri lífsins skóli er ungum
og öldnum vandfundinn en sá að
fá að taka þátt í lífi manneskju eins
og Siggu enda bera bræður henn-
ar, uppeldissystir og frændsystkini
það með sér.
Sigga flutti á meðferðarheimili
einhverfra á Sæbraut á unglingsár-
um og þar leið henni vel. Þrátt fyr-
ir erfiðar aðstæður og fordóma sem
einhverfir á Sæbraut þurftu að búa
við um tíma átti Sigga þar gott
heimili. Það ber að þakka einstöku
starfsfólki sem þangað hefur löng-
um valist. Margir af þeim hafa
haldið tryggð og vináttu við Siggu.
En ekki voru allir á eitt sáttir með
heimilið og staðsetningu þess.
Nokkrir nágrannar skáru upp herör
gegn því og vildu að heimilinu yrði
lokað á þeim forsendum að ein-
hverfir unglingar væri óþægilegir
nágrannar og álitshnekkir fyrir
hverfið. Spunnust harðvítugar deil-
ur og sýndist hveijum sitt. En heim-
ilið átti sér marga trygga stuðn-
ingsmenn sem á einn
eða annan hátt höfðu
orðið þess aðnjótandi
að kynnast Siggu per-
sónulega. Alls staðar
sem hún kom og kynnt-
ist fólki opnaði hún
hjarta þess og kenndi
því og sýndi á sinn
hispurslausa hátt
hversu óréttmæt sú
krafa er að allir skuli
falla inn í fyrirfram
gefinn ramma í tali og
framkomu og hversu
einstakt hvert líf er.
Mér er ofarlega í
huga eitt sérstakt atvik sem varð
mér opinberun og veitti mér per-
sónulega dýpri sjálfsskilning.
Við Sigga vorum saman í stór-
vörumarkaði í innkaupaferð. Hún
tók mann og annan tali og spurði
þá ýmissa nærgöngulla spurninga,
e.t.v. að mati sumra nokkuð
ögrandi. Ég brást við með því að
gefa í skyn við fólk með afsakandi
brosi að hún Sigga væri mér óvið-
komandi, ég væri nú bara að passa
hana en ég ætti sem sagt ekkert í
henni. Þá sneri frænka mín sér að
mér og sagði: Imba, Imba af hverju
þykir þér svona vænt um mig? Ég
er svo ágæt? Ég held ég geti full-
yrt að aldrei framar afneitaði ég
henni Siggu frænku minni og þetta
atvik varð til þess að ég fór í alvar-
lega sjálfskoðun sem ég vona og
trúi að hafi gert mig að betri mann-
eskju, með dýpri skilning á eigin
fordómum og annarra og ef til vill
umburðarlyndari almennt.
Með auðmýkt í hjarta vil ég fá
að þakka Siggu frænku minni fyrir
samfylgdina og votta Árna, Höllu,
Eldjárni og Gulla og öllum þeim sem
kynntust henni, umgengust hana
og opnuðu hjarta sitt fyrir henni,
innilega samúð mína. Sigga var
sjálfri sér samkvæm, hún kvaddi
þennan heim skyndilega og hávaða-
laust eins og hún hefði lokið þeim
verkum sem henni voru ætluð í
þessum heimi. Við hin sitjum eftir
enn um hríð svo miklu ríkari en ella.
Ingibjörg Hafstað.
Elsku Sigga.
Hugsunin um að þú sért farin
og komir aldrei aftur er óbærileg.
Doði, tómleiki, kvíði og depurð hel-
taka mig. Hvernig verður framtíðin
án þín? Aldrei framar áttu eftir að
taka blaðskellandi á móti mér með
ótal spurningar á vörunum. „Mar-
grét, ertu byijuð aftur á Sæbraut?
Hvenær kemurðu aftur? Ætlarðu
þá að koma með mér á ball í Árs-
eli? Viltu þá dansa við mig?“
Þú varst alltaf svo glöð og kát,
full lífsorku, svo lifandi. Hvar sem
þú komst var eftir þér tekið og þú
varst hvers manns hugljúfi. Að þú
hafir verið hrifin á brott frá okkur
er mér óskiljanlegt. Hvernig getur
lífið skyndilega orðið svo sársauka-
fullt, svo grimmt og svo kalt að það
nístir mann að innan?
Það eru liðin tæp fjögur ár síðan
ég kynntist þér fyrst og við höfum
gert ýmislegt saman. Heimsóknir
þínar heim til mín á Túngötuna
voru þónokkrar og æði skemmtileg-
ar. Þú lagðir það í vana þinn að
líta alltaf aðeins á þvottavélina
mína, skoða baðherbergið af kost-
gæfni og þér var tíðrætt um hund-
inn minn, hann Ella, og hvað þú
værir óskaplega hrædd við hann.
Við gátum setið, spjallað og haft
það huggulegt, sérstaklega ef við
höfðum eitthvað til að gæða okkur
á.
Kaffíhúsaferðir voru þér að
skapi, og þú naust þín svo sannar-
lega með kakó og vöfflu með ijóma.
Iðulega gastu ekki á þér setið, þú
varðst að spjalla aðeins við nær-
stadda gesti. Jú, þú vildir vita hvort
þeim þættu góðar vöfflur, hvar þeir
ættu heima o.s.frv. Innst inni býst
ég við. að þú hafir vitað að þetta
flokkaðist ekki undir góða manna-
siði, enda var alltaf verið að minna
þig á að tala ekki við ókunnuga.
Þú hafðir ákaflega gaman af því
að fara á böll og hafðir alltaf mikl-
ar áhyggjur af því hvort ég léti þig
ekki örugglega vita hvenær næsta
ball yrði. Spennan og eftirvænting-
in lágu alltaf í loftinu þegar förinni
var heitið í Ársel eða Þróttheima,
og spurningunum rigndi yfir. „Hve-
nær byijar ballið? Hvenær byijar
músíkin? Verða diskólög? Viltu þá
dansa við mig? Lofarðu?" Loforðið
fyrir dansinum var auðfengið, en
þegar á hólminn var komið, vildirðu
dansa ein, enda fórstu þínar eigin
leiðir.
Mér er minnisstæðust ferð okkar
til Nimes í Suður-Frakklandi sum-
arið 1995. Þar deildum við herbergi
og vorum saman nánast öllum
stundum. Þar kynntist ég þér virki-
lega vel og þar urðum við vinkon-
ur. Við nutum lífsins, héldum upp
á tvítugsafmælið þitt, við fórum í
tívolí, á ströndina, þar sem þú gast
buslað í sjónum, legið í leti og síð-
ast en ekki síst setið ein í næði og
talað við sjóinn. Þar fórum við líka
á ball eins og þú óskaðir helst af
öllu.
Síðustu mánuði hefur hugur
minn aldrei verið langt frá Sæbraut
en engu að síður vildi ég óska þess
að hafa heilsað oftar upp á þig.
En hvern hefði órað fyrir þessu?
Ég var farin að hlakka svo til að
koma aftur til vinnu í janúar, hlakka
til að fá að umgangast ykkur öll,
og takast á við hið daglega líf með
ykkur. Nú þori ég varla að hugsa
til þess hvernig allt verður á nýju
ári.
Ég er þó þakklát fyrir síðasta
skiptið sem ég sá þig í lifenda lífi.
Það var fyrir örfáum vikum. Þú
varst eins og ævinlega, kát og glöð,
spurðir mig ótal spurninga, og það
sem meira var, þú kvaddir mig með
kossi á kinn. Það var hinsti koss-
inn, og hann mun ég ávallt geyma.
Elsku Sigga, nú er komið að
kveðjustund. Ég er þakklát fyrir
að hafa fengið að kynnast þér, og
tel að kynni mín við þig hafi gert
mig að betri manneskju og ég tel
mig vera ríkari fyrir vikið. Minning-
una um einstakan vin mun ég varð-
veita um aldur og ævi.
Ég vil fyrir hönd íbúa og starfs-
fólks Sæbrautar votta foreldrum
þínum, Árna og Höllu, ásamt
bræðrum þínum, Gulla og Eldjárni,
okkar dýpstu samúð. Megi góður
Guð styrkja þau á þessum erfiðu
timum.
Margrét Steiney
Guðnadóttir.
Björt og falleg stúlka er dáin.
Það var óvenju drungalegur og
dapur morgunn 5. desember síðast-
liðinn þegar fréttist um lát Siggu,
vinkonu minnar. Það var líkt og
almættið syrgði líka með stórum,
þungum krapatárum. Meira að
segja Esjan sem kúrði í fjarskanum,
virtist rúin sínum fjarlægðarbláma.
En þá, um hádegisbilið, blasti
skyndilega við undarleg sjón. Gegn-
um þykka skýjaklakkana braust
breiður ljósstrengur, sannkallaður
„tum ljóssins", og sá okkur fyrir
dýrðlegri litbrigðasýningu. Um hlíð-
ar fjallsins, einmitt þar sem oftast
er gengið upp á Esjuna, flögruðu
nú ljósgeislar í öllum litbrigðum
jarðar. Það var sem Sigga væri
svona rétt að minna á sig með því
að senda ljósgeisla og huggun í
slóðir fjölskyldu sinnar sem svo iðu-
lega gengur þar um.
Þótt Sigga gengi ekki heil til
skógar var hún þó svo einstök sem
manneskja í sinni fötlun. Óvenjuleg
birta og gleði stafaði frá henni sem
kannski börn og sakleysingjar
skynjuðu best. Þrátt fyrir þann eril
sem fylgdi sjúkdómi hennar færði
hún með sér frið og kom við sálir
fólks og þvingaði það til að horfast
í augu við sjálft sig, spyija spurn-
inga um eigið ágæti og um tilgang
þess að vera til. Eitt er því víst að
þar sem Sigga dvelur nú mun hún
skemmta gestum og gangandi með
andlegri ljósasýningu dægrin löng,
fijáls undan fötlun sinni.
Elsku Hallgerður, Ámi, Gulli og
Eldjárn, við syrgjum öll með ykkur
ljósberann Sigríði Árnadóttur og
biðjum almættið að styrkja ykkur
í sorginni og lýsa skammdegisveg-
inn framundan.
Gróa Finnsdóttir
og fjölskylda.
Elsku Sigga.
Erfitt er að sætta sig við það að
þú sért farin frá okkur svona allt
of snemma. Við viljum þakka þér
fyrir allt sem þú hefur gefið okkur.
Minningin um þig lifír í hjörtum
okkar.
„Einstakur“ er orð
sem notað er þegar lýsa á
því sem engu öðru er líkt,
faðmlagi eða sólarlagi
eða manni sem veitir ástúð
með brosi eða vinsemd.
„Einstakur" lýsir fólki
sem stjómast af rödd síns hjarta
og hefur í huga hjörtu annarra.
„Einstakur" á við þá
sem eru dáðir og dýrmætir
og hverra skarð verður aldrei fyllt.
„Einstakur“ er orðið sem best lýsir þér.
(Terri Femandez.)
Elsku Árni, Hallgerður, Guðlaug-
ur og Eldjárn, megi Guð styrkja
ykkur í sorginni.
Þínar vinkonur,
Anna Eygló og Silja Huld.
Hún Sigga á Sæbrautinni er dá-
in. Þessi frétt var eitthvað svo ótrú-
leg að það tók marga daga að trúa
því að þetta væri rétt.
Sigríður Árnadóttir var félags-
maður í Umsjónarfélagi einhverfra.
Hún gegndi þar mikilvægu hlut-
verki. Það voru .til ótal sögur af
henni Siggu þar sem einlægni henn-
ar skein í gegn. Eitt af því fýrsta
sem margir foreldrar gera eftir að
bam þeirra greinist með einhverfu
er að kynna sér efni um fötlunina.
Málin æxluðust þannig að alveg frá
upphafí frá því að bam mitt greind-
ist einhverft þá heyrði ég sögur af
henni Siggu. Sögur sem komu manni
til að brosa og sjá ljósu punktana í
fari fólks með einhverfu. „Er kjall-
ari heima hjá þér?“ er líklega með
fyrstu greinum sem ég las um ein-
hverfu. I greininni sem birtist í
Morgunblaðinu 1991 og er eftir Pál
Magnússon, sálfræðing, er dregin
upp ljóslifandi mynd af henni Siggu.
Mynd sem var svo uppbyggileg og
gott veganesti til að hafa í fartesk-
inu þegar maður fór að átta sig á
því hvað það þýddi að eiga ein-
hverft bam. Persónuleg kynni mín
af Siggu seinna meir undirstrikuðu
þessa jákvæðu mynd sem ég hafði
gert í huga mér af henni.
Foreldrar Siggu, þau Hallgerður
Gísladóttir og Arni Hjartarson, hafa
verið virk í Umsjónarfélagi ein-
hverfra. Drifkraftur í félagi sem
þessu kemur jú frá börnunum okk-
ar, drifkrafturinn kom frá henni
Siggu. Fyrsti bæklingur félagsins
er prýddur myndum af henni Siggu.
Á sinn einlæga hátt var eitt af
hlutverkum hennar í lífinu að kenna
okkur hinum að skilja fjölbreytileika
mannlífsins. Kynni við fólk eins og
Siggu eru bæði þroskandi og mann-
bætandi.
Fyrir hönd Umsjónarfélags ein-
hverfra sendi ég fjölskyldu Sigríðar
Árnadóttur okkar dýpstu samúðar-
kveðjur.
Ástrós Sverrisdóttir,
formaður Umsjónarfélags
einhverfra.
Það er erfitt að koma orðum að
þeim tilfinningum sem leika um
hugann þegar sárt er saknað. Á
þeirri stundu liggja orðin djúpt,
dýpra en svo að þau verði sögð eða
skráð á blað. En í gegnum hugann
framkallast margar minningar, lífs-
myndir liðins tíma, sem líða hjá,
kristallast og geymast. Og víst er
margs að minnast, sem gott er og t"
gleðilegt, þótt skuggi saknaðar
grúfi yfir.
Þegar horft er til baka og sá
heimur minninga opnast, sem var
skilinn eftir fyrir okkur til að
skyggnast inn í, verður okkur full-
ljóst að mannsandinn lifir áfram
þótt manneskjan deyi. Eitthvað
liggur þó enn dýpra sem ekki verð-
ur upplýst né skilið, aðeins skynjað
með innri tilfinningu. En sérhver
manneskja á þó sinn lífskyndil sem
logar áfram og lýsir upp fyrir ætt-
ingjum og vinum minningu þess
sem saknað er.
Fimmtudaginn 4. desember, eftir
að ég var kominn heim úr vinnu,
barst mér sú frétt að Sigríður Árna- ”*
dóttir, hefði dáið þá um daginn.
Þennan sama morgun hafði Sigríð-
ur komið til vinnu á Vinnustofu
Hólabergs, sem er vemdaður vinnu-
staður fyrir einhverfa. Vinnutími
Sigríðar var frá kl. 9 til kl. 14 alla
virka daga. Hún var ein af 14 ein-
hverfum starfsmönnum vinnustof-
unnar. Allir sem þekkja til ein-
hverfu, hvers eðlis sú fötlun er, vita
að það reynist best að ganga út frá
forsendum einhverfra í starfi, einn-
ig hvað varðar snertingu, félagsleg
tengsl og samveru. Það sama átti
við Sigríði. En Sigríður var félags-
lynd og hún gaf öllum sem í kring-
um hana voru sinn tæra kristal því
af henni geislaði bæði birta og gleði.
Það var eitthvað, sem Sigríður gaf
öllum, sem ekki verður skýrt með
orðum, eitthvað sem liggur dýpra
og verður aðeins skynjað með hjart-
anu, gjöf sem ekki verður frá okkur
tekin.
Sigríður var þeim eiginleikum
búin að muna eftir fólki, enda spurði
hún hveija nýja manneskju, sem inn
á vinnustofuna kom, um nafn og
heimilisfang. Hún fagnaði komu
vina og kunningja, kallaði til þeirra
og lét vita af sér. Þennan síðasta ■
morgun veittist Sigríði sú ánægja
að kynnast nýjum starfsmanni. Hún
spurði og spjallaði á sinn hátt og
upplifði eitthvað sem veitti henni
ánægju, þá ánægju upplifði Sigríður
í hvert skipti sem hún kynntist
nýrri manneskju.
Nú er komið að þeirri stundu
að kveðja og þakka um leið þær
ánægjustundir sem Sigríður gaf
okkur hér á vinnustofunni. Megi
góður Guð styðja þig og styrkja
þar sem þú ert nú og einnig biðjum
við fyrir stuðning og styrk fyrir
móður, föður og bræður og aðra
aðstandendur og vini. Starfsfólk
Vinnustofu Hólabergs og dagvist-
ar Iðjubergs votta sína dýpstu
samúð.
Jan Agnar
Ingimundarson.
Skilafrestur
minningargreina
Eigi minningargrein að birtast
á útfarardegi (eða í sunnudags-
blaði ef útför er á mánudegi)^
er skilafrestur sem hér segir: I
sunnudags- og þriðjudagsblað
þarf grein að berast fyrir há-
degi á föstudag. í miðviku-
dags-, fimmtudags-, föstudags-
og laugardagsblað þarf greinin
að berast fyrir hádegi tveimur
virkum dögum fyrir birtingar-
dag. Berist grein eftir að skila-
frestur er útrunninn eða eftir
að útför hefur farið fram, er
ekki unnt að lofa ákveðnum
birtingardegi.