Morgunblaðið - 10.02.1998, Side 2

2 ÞRIÐJUDAGUR 10. FEBRÚAR 1998
MORGUNBLAÐIÐ
FRÉTTIR
Tyrknesk kona sem á barn með íslenskum manni utan lijónabands
títskúfað af fjölskjúdunum
í Tyrklandi og á Islandi
MORGUNBLAÐINU hefur borist
bréf ffá tyrkneskri konu sem á son
með íslenskum manni og er í vanda
stödd þar sem hún og bamsfaðir
hennar eru ekki gift, hann vill ekkert
með hana hafa lengur og fjölskylda
hennar í Tyrklandi ekki heldur sök-
um þess að bamið er fætt utan hjóna-
bands og konan einstæð móðir.
Konan kynntist bamsfóður sínum
þegar hún var í framhaldsnámi í
Þýskalandi. Þau áttu í ástarsambandi
og hún varð bamshafandi. Hún vildi
fæða bamið en hann var á móti því og
fór frá henni á miðjum meðgöngutím-
anum. Hann kom þó aftur til hennar
þegar sonurinn var fæddur, í apríl
1993, og gekkst við því opinberlega að
vera faðir bamsins. Þau bjuggu svo
saman í Þýskalandi í fimm ár.
Vill athuga með íslenskan ríkis-
borgararétt fyrir soninn
í bréfi konunnar segir að bams-
föður hennar hafí verið það fyllilega
ljóst að hún yrði að snúa heim til
Tyrklands að náminu loknu. Hún
hefði einnig gert honum ljóst að hún
gæti ekki farið til Tyrklands með
barnið án þess að vera gift en hann
vildi ekki giftast henni. Fjölskylda
hans vildi ekki samþykkja hana
vegna þjóðernis hennar og heldur
ekki litla drenginn.
Mæðginin fóru frá Þýskalandi til
Tyrklands í júlí sl. þegar hún hafði
lokið MA-námi sínu. Nú búa þau tvö
ein og eiga undir högg að sækja í
samfélagi þar sem þau em undir
miklum samfélagslegum og trúarleg-
um þrýstingi, að því er kemur fram í
bréfínu. Fjölskylda hennar vill ekk-
ert með þau hafa, þar sem drengur-
inn er fæddur utan hjónabands, svo í
raun era þau útskúfuð á hvorum
tveggja vígstöðvunum. Konan kveðst
hafa miklar áhyggjur af fí’amtíð son-
ar síns og bendir á að hann geti ekki
að því gert að fjölskyldur foreldra
hans vilji ekki viðurkenna hann.
Enginn geti ráðið því inn í hvaða að-
stæður hann sé fæddur. Þess vegna
hyggst hún nú snúa sér til íslensku
ríkisstjóraarinnar með það fyrir
augum að athuga hvort drengurinn
geti fengið íslenskan ríkisborgara-
rétt, þar sem hann er sonur Islend-
ings, og hún vill að sonur sinn fái
tækifæri til að lifa frjáls og viður-
kenndur af samfélaginu.
Vefútgáfa
um Nóbel-
skáldið
VIÐ FRÁFALL Halldórs Lax-
ness opnar Morgunblaðið sér-
stakan vef um Nóbelsskáldið.
Á vefnum er að fíhna ýtarleg-
ar upplýsingar um líf og starf
Laxness, allt frá uppvexti
hans til efri ára. Þar er skrá
yfir útgáfu á verkum hans,
umfjöllun erlendis, veitingu
Nóbelsverðlaunanna 1955 og
ótal margt annað, skáldinu og
verkum þess tengt.
Á Laxness-vef Morgun-
blaðsins er ennfremur að
fínna rafræna minningarbók
þar sem netveijar geta skráð
nöfn sín og vottað hinum
látna virðingu sína.
Fréttavefur Morgunblaðs-
ins hefur nú verið opinn í viku
og hefur aðsókn að honum
verið góð. f þessari einu viku
heimsóttu ríflega 40.000
manns vefinn, þar af um 9.000
manns frá útlöndum.
Isafjarðarbær
Fjórir bæjarfulltrúar
D-lista hætta
FJÓRIR af fímm bæjarfulltrúum
Sjálfstæðisflokksins í Isafjarðarbæ
tilkynntu ekki þátttöku í prófkjöri
vegna komandi kosninga. Einungis
oddviti flokksins, Þorsteinn Jó-
hannesson yfirlæknir, býður sig
fram.
Fjórir tilkynntu þátttöku í próf-
kjörinu sem vera átti 21. febrúar
nk. Auk Þorsteins era það Pétur
H.R. Sigurðsson, Ragnheiður Há-
konardóttir og Ólafur Ásberg Árna-
son. Gert var ráð fyrir að tólf nöfn
yrðu á prófkjörsseðlinum. Nú kem-
ur til greina, samkvæmt heimildum
Morgunblaðsins, að hætta við próf-
kjörið.
Magnea Guðmundsdóttir á Flat-
eyri, Jónas Ólafsson á Þingeyri,
Halldór Jónsson og Kolbrún Hall-
dórsdóttir tilkynntu ekki þátttöku.
Fulltrúahópur flokksins er klofínn
vegna deilna um skólabyggingu og
standa Jónas og Kolbrún að núver-
andi meirihluta í andstöðu við
flokkssystkini sín.
Morgunblaðið/Kristinn
Hjólað í
snjónum
ÞÓTT ekki hafi viðrað sérstak-
lega vel til útivistar undan-
farna daga lét maðurinn á hjól-
inu veður og vinda ekki á sig
fá. Hann féll inn í náttúruna
þegar hann hjólaði eftir Sæ-
brautinni með ólgandi hafið á
vinstri hönd.
Næstu daga er spáð breyti-
legu veðri, éljum sunnanlands
og vestan. Frost verður á
bilinu 1-10 stig, kaldast inn til
landsins.
Halldóra Jónsdóttir
Stúlkan
sem lést
STÚLKAN sem lést þegar bifreið
sem hún var farþegi í rakst á aðra
bifreið við Ölfusarárbrú á Selfosi
síðastliðinn fostudag, hét Hall-
dóra Jónsdóttir.
Halldóra var á fjórða aldursári,
fædd 7. mars 1994. Hún var til
heimilis að Laufhaga 20 á Selfossi.
Tillaga um
að draga úr
reykingum
kvenna
KRISTÍN Ástgeirsdóttir, þingmaður
utan flokka, er flutningsmaður þings-
ályktunartillögu um sérstakt átak til
að draga úr reykingum kvenna. Meg-
inefni tillögunnar er að Alþingi álykti
að fela heilbrigðisráðherra að efna til
sérstaks átaks til að draga úr reyk-
ingum kvenna. Verði sjónum einkum
beint að stúlkum og ungum konum
þannig að það megi takast að koma í
veg fyrir að stúlkur hefji reykingar
og þær sem byrjaðar era hætti.
,Á undanfórnum áram hefur
margsinnis verið bent á þá staðreynd
að íslenskar konur eru meðal mestu
reykingakvenna í Evrópu. Aðeins
danskar konur reykja meira en þær
íslensku,“ segir í greinargerð tillög-
unnar. „Jafnframt hefur komið fram
að dánartíðni kvenna af völdum
lungnaki'abba hér á landi er einhver
sú mesta í heimi og hefur því miður
aukist. Nýlegar rannsóknir benda til
þess að konur þoli reykingar mun
verr en karlar, auk þess sem æ betur
kemur í ljós að áhrif reykinga á
heilsu kvenna er miklu víðfeðmari en
áður var talið. Þannig valda reyking-
ar ekki aðeins krabbameini í lungum
heldur tengjast þær brjóstakrabba,
krabbameini í legi, hjarta- og æða-
sjúkdómum, beinþynningu o.fl.“
Tilgangm- tillögunnar, er að fá heil-
brigðisyfirvöld til þess að beina sjón-
um að reykingum kvenna sérstaklega
þannig að hluti þess fjármagns sem
nú þegar sé varið til tóbaksvarna
verði notaður til að ná til „þess allt of
fjölmenna hóps kvenna sem reykir."
Nýr launarammi fellur í grýttan jarðveg hjá Félagi íslenskra hjúkrunarfræðinga
Telja forsendur fyrir
röðun breyttar
HUGMYNDIR stofnana um út-
færslu á nýju launakerfi fyrir vinnu-
staðasamninga hjúkrunarfræðinga,
sem nú era í undirbúningi eins og
fyrir aðra ríkisstarfsmenn, hafa fall-
ið í grýttan jarðveg þar sem þær
hafa verið kynntar hjúkrunarfræð-
ingum. Telja forráðamenn Félags
íslenskra hjúkrunarfræðinga að for-
sendur fyrir röðun hjúkranarfræð-
inga í launaramma samkvæmt nýja
launakerfinu séu breyttar og því
geti orðið mjög erfítt ná fram viðun-
andi samningum á heilbrigðisstofn-
unum.
Nýja launakerfið byggist á þrem-
ur launarömmum, A, B og C, sem
hver hefur sína skilgreiningu um
störf. Störf í A-ramma felast í al-
mennum störfum sem unnin eru
undir ábyrgð eða umsjón annarra.
Starfíð felst fyrst og fremst í því að
nota vísindalega þekkingu og hug-
tök til að leysa verkefni, veita upp-
lýsingar og/eða leiðbeiningar.
Skilgreiningin á B-ramma er að
starfið felist fyrst og fremst í því að
nota vísindalega þekkingu og hug-
tök til að leysa verkefni, starfið feli í
sér umsjón verkefna og/eða mála-
flokka en með því sé átt við skipu-
lagningu, samhæfíngu og/eða
stjórnun og áætlanagerð, kostnað-
aryfirlit eða viðvarandi verkefna-
stjórnun. í C ramma era störfín
skilgreind þannig að þau felist fyrst
og fremst í stjórnun, áætlanagerð
og samhæfíngu við stefnu stofnunar
og ábyrgð fyrir samskiptum við
ráðuneyti, stofnanir og fyrirtæki.
Ásta Möller, formaður Félags ísl.
hjúkrunarfræðinga, segir að rætt
hafi verið um í upphafi að almenn
störf háskólamenntaðra starfs-
manna ríkisins, hjúkrunarfræðinga
þar með, féllu í launaramma A. í
ljós hafí hins vegar komið í mörgum
vinnustaðasamningum að almenn
störf ýmissa stétta í þjónustu ríkis-
ins, svo sem hagfræðingar, náttúru-
fræðingar, sálfræðingar og fleiri
myndu falla í launaramma B sem
gefur 20-30% hærri laun en hjúkr-
unarfræðingum standa til boða.
Segir hún hjúkranarfræðinga ekki
sætta sig við að almenn störf hjúkr-
unarfræðinga séu skilgreind á ann-
an máta en almenn störf annarra
háskólamanna.
Skilgreiningin fellur betur að
B-rammanum
Forráðamenn hjúkrunarfræð-
inga segja að með þessum nýju
vinnustaðasamningum sé að koma í
ljós að ýmsar stéttir háskólamennt-
aðra starfsmanna ríkisins hafí búið
við yfirborgun sem nú sé færð í
taxta í hinu nýja kerfí. Með því að
færa yfirborgun inn í taxta hefur
verið auðvelt að koma til móts við
kröfur annarra háskólamanna um
að almenn störf raðist í launa-
ramma B. Hjúkrunarfræðingar á
stofnunum telja því að forsendan
fyrir röðun almennra starfa hjúkr-
unarfræðinga sé brostin og hafa
lýst þeirri skoðun sinni að erfítt sé
að fallast á annað en að almenn
störf hjúkrunarfræðinga falli undir
B-ramma. „Skilgreiningin á störf-
unum fellur líka mun betur að B-
rammanum, því störf hjúkrunar-
fræðinga eru ekki unnin undir
ábyrgð eða umsjón annarra heldur
eru þetta sjálfstæð störf. Það sést
meðal annars á því að hjúkrunar-
fræðingar eru vaktstjórar, bera
ábyrgð á hópi sjúklinga eða ein-
staklingum, skipuleggja hjúkrun,
meta ástand og sjá um margs konar
sjálfstætt fræðslustarf," segir Ásta
Möller.
Grunnlaun almennra hjúkrunar-
fræðinga í dag eru á bilinu 89-117
þúsund krónur og taka um 60-70%
þeirra þessi laun. Samkvæmt nýju
launarömmunum eru grunnlaun í
launaramma A frá 101 þúsund
krónum og upp í 176 þúsund, í B frá
127 þúsund upp í 217 þúsund og í C
ramma eru laun frá 141 þúsund og
upp í 284 þúsund krónur.