Morgunblaðið - 11.02.1998, Side 6
v mi HAúaaa^ :it auoAöuaivsiM
6 MIÐVIKUDAGUR 11. FEBRÚAR 1998
FRETTIR
tiíriAJaMUÚflOM
MORGUNBLAÐIÐ
Rfkisstiórnin fellst á tillögu sjómanna og hættir við lagasetningu
Ráðherrar fagna tillög’u
sjómanna um frestun
_ Morgunblaðið/Ásdís
RIKISSTJORNIN kom saman í Ráðherrabústaðnum klukkan 18 í gær til að fjalla um tilboð sjómanna um
frestun verkfallsins.
Ríkisstjórnin féllst í
gær á tillögu forystu-
manna sjómanna um
frestun verkfalls og
skipun nefndar til að
koma með tillögur um
lausn ágreiningsefna
deiluaðila. Davíð Odds-
son segir að bréf full-
trúa sjómanna til sátta-
semjara feli í sér viður-
kenningu á að viðræð-
urnar hafí verið komn-
ar í öngstræti.
RÍKISSTJÓRNIN kom saman til
aukafundar síðdegis í gær til að
fjalla um tillögu fulltrúa Far-
manna- og fískimannasambands-
ins, Sjómannasambandsins og Al-
þýðusambands Vestfjarða um
frestun verkfalls sjómanna um
einn mánuð. Tillagan er sett fram í
bréfí til ríkissáttasemjara. Niður-
staða fundarins var að styðja
þessa tillögu, en það þýðir að ekki
kemur til lagasetningar á verkfall
sjómanna, sem hófst 2. febrúar sl.
I samræmi við okkar
mat á stöðunni
„Okkar markmið var það að
deilan kæmist í farveg sem leiddi
til lausnar og verkfalli myndi ljúka
vegna þess að það er mikið í húfi
fyrir þjóðarbúið. Ef efni þessa
bréfs sjómanna gengur eftir að
meginefni til verður ekki verkfall
yfir þennan hábjargræðistíma. í
annan stað er viðurkennt í þessu
bréfi að málið hafi verið komið í al-
gjört öngstræti og tekið undir það
sjónarmið að óháðir aðilar geti
komið málinu á hreyfingu, þannig
að þetta er allt í samræmi við það
mat sem við höfðum á stöðunni,“
sagði Davíð.
Halldór Ásgrímsson utanríkis-
ráðherra var spurður hvort þetta
bréf sjómanna sýndi ekki að ríkis-
stjómin hefði verið of fljót á sér að
taka ákvörðun um lagasetningu.
„Nei, alls ekki. Það lá fyrir yfir-
lýsing sáttasemjara frá sunnudeg-
inum um að það hefðu orðið við-
ræðuslit og engar líkur á því að
fundur yrði boðaður næstu daga
og jafnvel ekki næstu vikur. Við
byggðum okkar ákvörðun á því.
Menn sáu enga aðra leið í málinu.
Ég er þeirrar skoðunar að þetta
bréf sjómanna sé komið íram
vegna þeirra aðgerð sem við grip-
um til. Það hefur alltaf legið fyrir
að ef aðilar koma sér saman í deil-
unni þurfum við engin afskipti að
hafa af henni,“ sagði Halldór.
Davíð tók undir þetta og sagði
augljóst að tillaga sjómanna um
frestun hefði aldrei verið sett fram
ef ríkisstjórnin hefði ekki tekið af
skarið í málinu.
Deiluaðilar gætu haft áhrif á
skipan nefndarinnar
í bréfi sjómanna segir að for-
senda íyrir frestun sé að skipuð
verði nefnd í samræmi við 1. grein
frumvarps ríkisstjórnarinnar. Þor-
steinn Pálsson sjávarútvegsráð-
herra sagði að sjálfsagt væri að
fallast á þessa tillögu. „Það kann
vel að vera að samningsaðilamir
vilji hafa áhrif á hver skipi nefnd-
ina. Við gætum vel hugsað okkur
að sáttasemjari eða einhver annar
aðili skipi nefndina. Fulltrúar sjó-
manna eru með þessu að fallast á
þær megin forsendur sem vora
fyrir framvarpinu, að það var ekki
viðræðugrundvöllur í deilunni.
Þeir vísa til þess að það þurfi að
skipa nefnd óháðra aðila til þess að
koma fram með tillögur. Við hljót-
um að fagna þessari tillögu ef hún
leiðir til þess að flotinn komist úr
höfn og fari á veiðar."
Halldór tók undir það að samn-
ingsaðilar gætu haft áhrif á hvern-
ig nefndin yrði skipuð og hvenær
hún lyki störfum. Það hefði verið
mat ríkisstjórnarinnar að hún
gæti lokið störfum fyrir 10. mars,
en samningsaðilar kynnu að hafa
annað mat á hvað nefndin þyrfti
langan tíma til að vinna að tillög-
um.
Nefndin fær
lítið svigrúm
Bréf sjómanna gerir ráð fyrir að
verkfalli verði frestað til 15. mars.
Verkfall mun því hefjast kl. 23
þann dag hafi ekki náðst sam-
komulag í deilunni. Davíð var
spurður hvort nefndin hefði ekki
lítið svigrúm til að taka á málum
með verkfall hangandi yfir sér.
„Þetta er það svigrúm sem
MEÐ hliðsjón af framkomnu frum-
varpi til laga um stöðvun verkfalla á
fiskiskipaflotanum óska samninga-
nefndir Sjómannasambands Is-
lands, Farmanna- og fiskimanna-
sambands Islands og Alþýðusam-
bands Vestfjarða, þess að verkfalli
aðila verði frestað frá kl. 23 hinn 11.
febrúar tO kl. 23 hinn 15. mars 1998,
með samþykki Vinnuveitendasam-
bands íslands og Landssambands
íslenskra útvegsmanna.
Ósk þessi er sett fram á þeirri
forsendu að skipuð verði nefnd í
samræmi við 1. gr. fyrrnefnds frum-
varps er hafi það verkefni að kanna
verðmyndun á fiski og þá þætti sem
hafa áhrif á hana. Nefndin skuli
skiia tillögum er beinist að því að
koma í veg fyrir að viðskipti með
sjávarafla milli tengdra aðila og við-
skipti með aflaheimildir hafi áhrif á
skiptakjör sjómanna. Nefndin skili
samningsaðilarnir gefa sér og hef-
ur í raun ekkert með okkur að
gera. Það sem gerist er að menn
skapa sér nýja fresti, verkfalli er
frestað og samningsaðilar taka sér
lengri tíma til að finna lausn á sín-
um málum. Þetta er í raun í sam-
ræmi við það sem ríkisstjórnin
hefur alltaf sagt. Við viljum að að-
ilar nái landi sjálfir."
Davíð vildi hins vegar ekkert
segja um hver viðbrögð ríkis-
stjórnarinnar yrðu ef vinna nefnd-
arinnar leiddi ekki til samkomu-
lags milli deiluaðila og verkfall
hæfist að nýju.
Páll Pétursson félagsmálaráð-
herra sagði að 10. mars lægju til-
lögur nefndarinnar væntanlega
fyrir og þá sæju samningsaðilar
hvaða lagaumhverfi þeir hefðu.
Þetta gæti leitt til breyttra við-
horfa hjá þeim þar sem þeir þyrftu
ekki að bíða í óvissu um hvaða
lagabreytingar yrðu gerðar.
tillögum sinum í síðasta lagi 10.
mars 1998.
Deiluaðilar hafa til þessa ekki
fundið grandvöll til lausnar á yfir-
standandi deilu en telja að starf
nefndar óháðra aðila gæti hugsan-
lega leitt til lausnar á ágreiningi að-
ila á meðan á frestun verkfalls
stæði.
Þess er óskað að embætti ríkis-
sáttasemjara komi ofangreindu á
framfæri við Vinnuveitendasam-
band Islands og Landssamband ís-
lenskra útvegsmanna og leiti eftir
afstöðu þeirra svo fljótt sem auðið
er.
F.h. samninganefnda Sjómanna-
sambands Islands, Farmanna- og
fiskimannasambands íslands og Al-
þýðusambands Vestfjarða
Sævar Gunnarsson,
Guðjón A. Kristjánsson,
Fh. ASV Sævar Gunnarsson.
Sjómannafélög
mótmæla lagasetningu
Lausnin
sniðin þörf-
um LIU
SAMTÖK sjómanna víða um land
hafa sent frá sér yfirlýsingar þar
sem fyrirhuguð lagasetning á vinnu-
deilu sjómanna og útgerðarmanna er
harðlega gagnrýnd.
I samþykkt Sjómannafélagsins
Jötuns í Vestmannaeyjum segir að
sjómenn hafi á undanfórnum árum
mátt þola, einir stétta í þessu landi,
að borga fyrir atvinnu sína með þátt-
töku sinni í kvótabraski sægreif-
anna. Þetta sé óþolandi ástand og
sjómenn hafi lengi reynt að ná fram
rétti sínum og hafi lítið sem ekkert
orðið ágengt í þeim málum, einkum
vegna stuðnings stjórnvalda við
óbreytt ástand.
Sjómannafélag Hafnarfjarðar og
Skipstjóra- og stýrimannafélagið
Kári segja að núverandi ríkisstjóm
falli í þá gryfju að beygja sjómenn
undir nauðungarlög sem leysi engan
vanda en séu sniðin að þörfum for-
ystu LÍÚ.
Stjóm Verkalýðsfélags Snæfells-
bæjar segir inngrip stjórnvalda í
deiluna benda ótvírætt til þess að
stjórnvöld þjóni hagsmunum útgerð-
armanna.
í yfirlýsingu Skipstjóra- og stýri-
mannafélagsins Öldunnar er skorað
á Alþingi að hafna með öllu af-
greiðslu frumvarpsins.
I yfirlýsingu Skipstjóra- og stýri-
mannafélagsins Bylgjunnar segir að
enn grípi ráðamenn til sömu aðgerða
og notaðar voru hjá einræðisríkjum
fyrri alda.
----------------
Efí um að
lagasetning
standist
ALÞÝÐUSAMBAND íslands áskil-
ur sér rétt til að láta reyna á hvort
lagasetnig á verkfall sjómanna fær
staðist. Efasemdir eru um það meðal
lögfræðinga, sem vinna fyrir verka-
lýðshreyfinguna, að lagasetning sé í
samræmi við stjómarskrá og alþjóð-
legar skuldbindingar sem ísland hef-
urgengist undir.
I yfirlýsingu sem forsetai’ ASI
sendu frá sér í gær segir: „Alþýðu-
samband Islands lítur á fyrirhugaða
lagasetningu Alþingis, vegna sjó-
mannadeilunnar, sem aðför að samn-
ingsfrelsinu í landinu. Samnings-
frelsi er varið af stjómarskrá, lands-
lögum og alþjóðlegum samþykktum
sem íslendingar hafa skuldbundið
sig að hlíta. Verði af þessum fyrir-
ætlunum áskilur Alþýðusambandið
sér rétt tU að láta á það reyna hvort
slík lagasetning fær staðist.“
------♦-♦-♦-----
Meint verk-
fallsbrot
VERKFALLSVAKT sjómanna tel-
ur að bátur sem gerður er út frá
Þorlákshöfn hafi ekki verið með lög-
skráða áhöfn frá því um áramótin.
Báturinn, sem heitir Skálafell frá
Þorlákshöfn, reri í gær. Lögreglan í
Þorlákshöfn kannaði skráningar-
pappíra skipsins og samkvæmt upp-
lýsingum hennar virtist vera í lagi
með skráninguna.
Kristinn Pálsson, hjá verk-
fallsvakt sjómanna, segir á hinn bóg-
inn að þetta sé alveg skýrt brot á
skráningarlögum.
„Þeir bera því við að skráning hafi
misfarist. Það eru engin rök því sjó-
menn þurfa að kvitta undir skrán-
ingu sína um hver áramót," segir
Kristinn.
Hann segir að tveir aðrir bátar
hafi verið staðnir að verkfallsbrot-
um, þ.e. Arnar RE og Sæberg, sem
báðir voru á sjó í gær. Áhöfn Sæ-
bergs bar því við að aðeins eigendur
hafi verið um borð auk eins skipverja
sem ekki væri í verkfalli.
Bréf sjómanna-
samtakanna