Morgunblaðið - 06.06.1998, Blaðsíða 55
MORGUNBLAÐIÐ
LAUGARDAGUR 6. JÚNÍ 1998 55 *
4
4
í
1
1
4
1
1
4
4
1
4
4
4
I
4
4
4
4
4
4
4
í
4
í
1
:
Hjartasjúkdóma þekkti Sigurður
af eigin raun og fáir þekktu betur en
hann aðstæður hjartasjúklinga hér á
landi og atvik öll tengd þeim. En
Sigurður þekkti líka vel til SÍBS.
Hann ólst upp á Vífilsstöðum og var
sjö ára gamall þegar SÍBS var
stofnað þar árið 1938. Hann vissi því
meira en gengur og gerist um
berklaveikina og kynntist vel vanda
berklasjúklinganna. A seinni árum
setti hann sig mjög vel inn í málefni
þeirra sem stríða við langvinna
lungnasjúkdóma.
Meðlimir SÍBS sjá nú á bak góð-
um félaga og sambandsstjórnar-
manni. Þeir þakka Sigurði fyrir frjó-
ar hugmyndir og ötult starf að mál-
efnum sambandsins.
SÍBS flytur innilegar samúðar-
kveðjur eftirlifandi eiginkonu Sig-
urðar, Gyðu Stefánsdóttur, sem og
afkomendum þeirra öllum.
Haukur Þórðarson.
Sennilega eru liðnir rúmlega
fjórir áratugir frá því að í
kunningjahópi barst í tal ungur
maður, sem vakið hafði athygli fyrir
afburðagóðan námsárangur í
menntaskóla og háskóla. Maðurinn
var Sigurður Helgason frá
Vífilsstöðum.
Án efa hafa frásagnir um
námshæfni og gáfur Sigurðar verið
réttar, en ég átti eftir að kynnast
því, hvern mann hann hafði að
geyma. Kynni okkar urðu löng og öll
á einn vegn: Hann var maður með
afbrigðum hjálpfús, ráðhollur og
trygglyndur. Glöggskyggn var
hann, en stillti orðum sínum ætíð í
hóf og talaði vel um fólk. Af fundi
hans fór maður jafnan fróðari og
bjartsýnni á lífið og tilveruna. -
Ekki má það gleymast, að Sigurður
var kvæntur mikilli ágætiskonu,
Gyðu Stefánsdóttur, sem ávallt lagði
gott til mála. Þau hjón áttu miklu
bamaláni að fagna.
Þótt Sigurður ætti við vanheilsu
að striða hin síðari ár, hélt hann
glaðværð sinni og góðu skaplyndi.
En nú er æviskeið hans á enda. Og
þá er aðeins eftir að þakka áratuga
kynni, sem aldrei bar skugga á.
Gyðu og fjölskyldu sendum við
hjónin samúðarkveðjur.
Grímur Jósafatsson.
Það var mikið lán þegar Sigurður
tók að sér formennsku í Landssam-
tökum hartasjúklinga í mars 1990.
Verkefnin sem hann veitti forystu
vom bæði viðamikil og kröfðust
þeimar hugkvæmni og lagni, sem
hann hafði tileinkað sér á löngum
starfs- og embættisferli.
Samtökin breyttust frá því að vera
eitt félag á höfuðborgarsvæðinu í
heildarsamtök 10 félaga, sem náðu
um allt land. Og jafnframt því sem
félagsmönnum fjölgaði gífurlega, þá
gerðust þau ein stoðin í hinum rót-
grónu samtökum SÍBS, sem þannig
urðu ein fjölmennustu sjúklingasam-
tök landsins. Sigurður tók að sér að
vera þar í stjórn og var þar einn
skeleggasti talsmaður sjúklinga og
lítilmagna gagnvart heilbrigðisyfir-
völdum og stjórnvöldum.
Þetta var í samræmi við eðli hans
og dugnað hans og ósérhlífni, efa-
laust á kostnað sjúkdóms þess sem
leiddi til hins skyndilega fráfalls.
Þrátt fyrir að hann muni ekki ávallt
hafa gengið heill til skógar varð hon-
um vel ágengt vegna þess hve hon-
um reyndist auðvelt að vinna með
öðrum og tala máli sínu við háa sem
lága.
Undir hans forystu tókst samtök-
unum að tryggja tæki til að stemma
stigu við einum útbreiddasta sjúk-
dómi hér á landi og skipa landi okk-
ar í forystu í viðureign við hjai-ta-
sjúkdóma. Einnig að skapa aðstöðu
fyrir aðstandendur utan af landi
með íbúðaraðstöðu hér í borginni og
stuðla að endurhæfingu sjúklinga.
Og hann ól með sér hugsjónir um
fyrirbyggjandi aðgerðir til að losa
komandi kynslóðir undan oki sjúk-
dóma.
Það er því fjölmennur hópur sam-
herja og vina, sem nú syrgir fráfall
hans og skarð hans verður vandfyllt.
En mestur hlýtur söknuðurinn að
vera hjá eftirlifandi konu hans,
börnum og öðrum venslamönnum og
eru þeim sendar innilegustu samúð-
arkveðjur.
Haraldur Steinþórsson.
Að nýloknum sveitarstjórnarkosn-
ingum í Kópavogi, á þessu herrans
vori 1998, hverfur af sviðinu einn af
þeim mönnum, sem um árabil settu
mark sitt á stjórnmálin hér í bæ og
raunar einnig á landsvísu. Sigurður
Helgason, fyrrum sýslumaður og
bæjarfógeti á Seyðisfirði, er látinn.
Það var árið 1962 er við stóðum fyrst
andspænis hvor öðrum, hvor sínu
megin við pólitísku víglínuna, hann
hægra megin, ég til vinstri, svo not-
uð séu gömul slagorð til að greina
menn og flokka. Þessar kosningar
voru tímamótakosningar og mikið
pólitískt uppgjör í Kópavogi. Finn-
bogi Rútur Valdimarsson, sem verið
hafði ótvírætt foringi fátækra en
harðduglegra íbúa Kópavogs frá því
þessir harðbýlu hálsar urðu sjálf-
stætt sveitarfélag, var að yfirgefa
sviðið; óvissan um úrslit kosning-
anna var alger.
Sigurður Helgason var á fram-
boðslista sigurvissra Sjálfstæðis-
manna, svo sigurvissra að þeir höfðu
fyrir kosningar tilnefnt bæjarstjór-
ann, sem taka átti við af Huldu Jak-
obsdóttur. Von þeirra um meirihluta
í Kópavogi rættist ekki þá og hefur
ekki ræst enn, hinsvegar náði Sig-
urður kjöri og þar með hófst langur
og litríkur ferill hans sem sveitar-
stjórnarmaður í Kópavogi og þar
með hófust kynni okkar og ég vil
segja giftudrjúgt samstarf. Þó vorum
við aldrei sömu megin markalínunn-
ar í bæjarstjóm - þegar nafni minn
var í minnihluta var ég í meirihluta -
síðar öfugt. En stundum þróast mál-
in á furðulegan hátt í pólitíkinni og
það voru umbrotatímar í Kópavogi,
ekki síst eftir kosningamar 1966. Ein
sakleysisleg tillaga frá einum bæjar-
fulltrúa Sjálfstæðisflokksins sannaði
að oft veltir lítil þúfa þungu hlassi.
Lagning Hafnarfjarðarvegar um
Kópavog var að hefjast með tilheyr-
andi gjáarsprengingu og brúarbygg-
ingum, sakleysislega tillagan var sú
að kjörin yrði byggingamefnd fyrir
þessa framkvæmd.
Svo einkennilega æxlaðist að í
nefndina vom kjörnir fjórir fulltrú-
ar, einn frá hverjum flokki sem full-
trúa átti í bæjarstjórn. Þannig beitti
meirihlutinn ekki afli sínu til að fá
meirihluta í nefndinni, enda var
aldrei ætlunin að þessi nefnd léti
mikið að sér kveða, en margt fer
öðm vísi en ætlað er.
í nefndina vom kjörnir, auk mín
sem þetta ritar, Björn Einarsson frá
Framsóknai-flokki, Ásgeir Jóhann-
esson frá Alþýðuflokki og Sigurður
Helgason frá Sjálfstæðisflokki og
efalaust vorum við nokkuð tor-
tryggnir þegar við hófum samstarf-
ið. En sú tortryggni hvarf fljótt því
að sameiginleg niðurstaða okkar
varð sú að við í Byggingarnefnd
Hafnarfjarðarvegar fengjum fullt og
óskorað vald yfir framkvæmdinni og
því má segja að um þessa fram-
kvæmd hafi myndast sérstakur
meirihluti innan bæjarstjórnar, sem
í raun varð að algjörri samstöðu
allra bæjarfulltrúa. Menn létu sér
a.m.k. lynda þá valdastöðu nefndar-
innar sem varð staðreynd. Þar með
var tekið til óspilltra málanna að
byggja það mannvirki sem hvað
harðastar og illvígastar deilur hefur
vakið í Kópavogi, bygging Hafnar-
fjarðarvegarins, og ekki er ólíklegt
að ef framkvæmdin hefði verið lögð
undir atkvæði bæjarbúa þá hefði
hún verið felld með miklum meiri-
hluta og hvernig væri ástandið þá,
svari hver fyrir sig. Mótstöðumenn
vegagerðarinnar áttu sér háværa og
kraftmikla málsvara og þeirra rök
voru einföld; það er engin þörf á
þessum vegi, leggjum Reykjanesveg
um Mjódd og lokum Hafnarfjarðar-
veginum fyrir fullt og allt. Báðar
þessar umferðaræðar eru nú full-
settar á álagstímum svo að til vand-
ræða horfir. En þarna hófust kynni
mín af Sigurði Helgasyni, mínum
háttvirta pólitíska andstæðingi en
þrátt fyrir það hinum ágætasta sam-
starfsmanni árum saman. Líklega
má leiða að því rökum að hvorugur
okkar hafi uppskorið jákvætt af því
að fylgja sannfæringunni og standa
þétt saman um framkvæmd sem við
MINNINGAR
töldum að væri nauðsynleg fyrir
framtíð sveitarfélagsins. En þetta
var ekki í síðasta sinn sem Sigurður
Helgason lét sannfæringuna ráða
ferðinni og skeytti lítt um jafnvel
vísan pólitískan frama. Hann barðist
ekki eingöngu á sviði sveitarstjórn-
armála, heldur beit hann í skjaldar-
rendur og fór í framboð til Alþingis
á eigin vegum, flokki sínum til sárr-
ar skapraunar. Ekki varð sú för til
þess að Sigurður næði sæti á lög-
gjafarsamkomunni, en hann hafði
farið um allt Reykjaneskjördæmi og
sett fram sínar skoðanir á þjóðmál-
um á fjölmörgum fundum á skelegg-
an hátt. Við Sigurður vorum vissu-
lega pólitískir andstæðingar eins og
hið opinbera mynstur flokkar menn
og málefni. En eftir árin og barátt-
una í Byggingarnefnd Hafnarfjarð-
arvegar taldi ég Sigurð til vina
minna og tel ég fullvíst að það hafi
verið gagnkvæmt.
Fundir okkar hafa verið strjálir
hin síðari ár, síðast hittist þessi fjög-
urra manna nefnd við banabeð
Björns Einarssonar og við áttum
saman síðustu kvöldmáltíðina. Ekki
er ég þess umkominn að rekja ævi-
feril Sigurðar Helgasonar, enda
munu mér færari menn efalaust
gera það. En það hefur vakið furðu
mína hin síðari ár, eftir að ég varð
þess vísari hvað Sigurður hafði verið
heilsuveill allt frá ungra aldri,
hversu miklu hann kom til leiðar.
Baráttuandinn var ætíð til staðar,
aldrei að gefast upp. Að leiðarlokum
þökkum við Helga þeim Sigurði og
Gyðu margar ánægjulegar samveru-
stundir fyrr á árum. Við sendum
Gyðu, börnum þeii-ra Sigurðar, öðr-
um niðjum og venslafólki okkar inni-
legustu samúðarkveðjur.
Sigurður Grétar
Guðmundsson.
Ég kynntist Sigurði Helgasyni og
Gyðu konu hans fyrir 20 árum þegar
ég var við æfingar í sundi. Sigurður
var formaður Sundsambands Is-
lands. Dóttir þeirra Margrét æfði
einnig sund á sama tíma. Leiðir okk-
ar lágu saman þegar Sigurður og
Gyða buðu mér til útlanda til að
hitta Möggu og æfa með henni.
Þetta boð hafði djúpstæð áhrif á
mig. Ég fékk að æfa við bestu skil-
yrði ásamt Möggu og alltaf gerðu
foreldrar hennar jafnt við okkur.
Allan þann tíma sem ég dvaldi er-
lendis með þeim var ég tekin sem
ein af fjölskyldunni. Það merkilega
við þetta allt saman var að við
Magga vorum keppinautar í sundinu
og elduðum þar oft grátt silfur, en
utan keppni vorum við bestu vinir.
Ég dvaldi oft heima hjá Sigurði eftir
utanlandsferðina og kynntist þar
ómetanlegri hlýju, metnaði, öryggi
og mannkærleika. Það sem kom mér
mest á óvart var hversu mikil flóra
af fólki kom á þeirra heimili, bæði
efnaðir og snauðir einstaklingar, all-
ir voru jafnir fyrir Sigurði. Hann
sagði ávallt að peningar væru ekki
allt og fólk borgaði oft með öðru en
peningum. Sigurður var málsvari lít-
ilmagnans. Sama ár og ég fór með
þeim í áðurnefnda utanlandsferð
missti ég föður minn og reyndust
Sigurður og Gyða mér ómetanlega
vel það ár og allt fram á þennan dag.
Ef ég var í vanda með eitthvað og
þurfti aðstoð gat ég alltaf leitað til
Sigurðar og fjölskyldu hans.
í eftirfarandi bæn finnst mér lífs-
skoðanir og sannfæring Sigurðar
koma vel fram.
Ég krýp við krossinn þinn
ó, kom þú Jesú minn
og blessa mig í dag.
Mitt hjarta geri gott
og gæsku beri vott
svo allt mér gangi í hag.
Égvilaðverkinmín
vitniumásttilþín
þúaldreigleymistmér.
Ó haltu hendi minni
hún aldrei sleppi þinni
og þjóni aðeins þér.
Ó láttu líf mitt allt
þér launa þúsundfalt
af allri gæsku þinni.
Og til þín taktu mig
til þess ég sjái þig
er lýkur göngu minni.
(Steindór ívai'sson 1991)
Það er sárt að sjá á eftir svo góð-
um vini og ég bið góðan Guð að
styrkja Gyðu, börn og barnabörn í
sorg þeirra. Við sem þekktum Sig-
urð vitum að hann er á besta stað
núna. Því ég trúi að maður uppskeri
eins og maður sáir.
Anna F. Gunnarsdóttir.
Sjaldan ber svo við á lífsleiðinni
að maður hittir persónu sem veru-
lega breytir viðhorfum manns til
hins betra. Svo var reyndar í mínu
tilfelli er varðar tengdaföður minn,
Sigurð Helgason. Reyndai’ hafði ég
talið hann fyrir kynni okkar til mæt-
ari manna vegna þess forystuhlut-
verks er hann hafði gegnt í sínu
bæjarfélagi og mátti af því ljóst vera
að þar fór maður sem hafði hug-
rekki til að hafa skoðanir og fylgja
þeim eftir. Þetta hugrekki var æ síð-
an sá eiginleiki sem mér fannst ein-
kenna þennan mæta mann sem og
sterk réttlætiskennd. Hann hafði
ætíð vilja og hugrekki til að hafa
skoðanir á þjóðmálum jafnvel þrátt
fyrir að hann væri að ganga gegn
ríkjandi stefnum í þjóðfélaginu á
hverjum tíma og má þar nefna skrif
hans um EES málið. Réttlætis-
kennd hans var einnig ljós af þeim
áhuga er hann sinnti málum fyrir
skjólstæðinga sína sem oft voru þeir
sem minnst mega sín í þjóðfélaginu.
Það kom mér nokkuð spánskt fyrir
sjónir í fyrstu, hve mikið þessi fram-
úrskarandi málflutningsmaður
sinnti málum þessa hóps en er fram
liðu tímar fór ég að skilja þetta bet-
ur. Sigurður var nefnilega mjög trú-
aður maður og þegar það fer saman
við tækifæri til að láta gott af sér
leiða er ekki að sökum að spyrja.
Guð getur gefið mönnum svo miklu
miklu meira en þeir fá nokkru sinni
uppskorið í veraldlegum gæðum og
þetta vissi Sigurður. Það þarf sterk
bein til að standa undir slíkri
ákvörðun en hann bar þetta ekki
einn. Fjölskylda Sigurðar er'sú kær-
leiksríkasta er ég hef haft gæfu til
að kynnast og lítið bítur fár hins
daglega amsturs á þeirri samheldni.
Vissulega voru veikindi Sigurðar
fjölskyldu hans mikið áhyggjuefni
en enginn bar þær byrðar betur en
Gyða. Hún stóð eins og klettur með
manni sínum gegnum allt þetta erf-
iða ferli og slík gæfa hlotnast fáum
mönnum að vera svo vel giftir.
Heimurinn er fátækari eftir frá-
hvarf Sigurðar en meiri er fögnuður
á himnum fyrir sök þeirra verka^
sem af góðu lífi leiðir.
Aldrei græt ég gengna stund,
en gleðst af því sem líður.
Ljóst ég veit að læknuð und
lengur ekki sviður.
Guðjón Viðar Valdimarsson.
Ég skal ætíð, ætíð játa:
A þig trúi’ eg, krossins gáta.
Fullting veit, er fast að sverfur,
fylgd mér ljá, er sýn mér hverfur,
heim í lífsins björtu borg.
(V.V. Snævarr.) **
Góður og gegn vinur er að velli
lagðui’. Sá bjarmi, sem frá honum
stafaði í jarðlífi, er nú ti-úarloginn,
sem lifir frammi fyrir náðarstóli
Guðs. Mæt eru kynmn góðu er hófust
á öndverðum síðasta áratug. Þá
gegndi hann starfi sýslumanns á
Seyðisfirði. Um líkt leyti slitu hug-
myndii’ og ráðagjörðir bamsskónum
á meðal kirkjulegra aðila á Austur-
landi um að reisa Kirkjumiðstöð við
Eiðavatn. Kallaður var hann inn i
raðir leikra og lærðra og með einlæg-
um og eldlegum áhuga, jákvæðni, og
baráttugleði varð hann mikilvægur
drifkraftur og gegndi um skeið for-
ystu í að gera þann draum að veru-
leika. Lipurðin einstök og léttleiki ~
fyrirrúmi og vinnubrögð fumlaus.
Sannarlega var þar réttur maður á
réttum stað á réttum tíma og happ
fyrir kirkjustarf eystra að fá að njóta
krafta hans.
Lán var og að fá að kynnast eigin-
konu hans Gyðu og trúmennsku
hennar í garð kirkjunnar. Bæði vom
þau hjónin kirkjunni og mannlífi
kærkominn fengur og lögðu fram
sinn dijúga skerf af fúsleik og ósín-
gimi.
Með ríkt þakklæti í huga kveðjum,, -»■
við mikinn öðling og velgjörðarmann
og vottum um leið eiginkonu og fjöl-
skyldu innilegustu samúð. Guð blessi
þau öll og styrki og helgi bjarta og
heiðríka minningu um góðan dreng.
Stjóm Kirkjumiðstöðvar
Austurlands.
t
Elskuleg móðir okkar,
AUÐBJÖRG INGIMARSDÓTTIR
frá Laugarási,
síðast til heimilis að Grensásvegi 56,
Reykjavík,
lést á Landakotsspítala þann 24. maí. Okkar bestu þakkir til starfsfólks
fyrir frábæra umönnun.
Útförin hefur farið fram í kyrrþey.
Sólveig Ingibergsdóttir,
Arnór Ingibergsson,
Geirlaug Ingibergsdóttir,
tengdabörn og barnabörn.
t
Elskulegur eiginmaður minn,
SIGURÐUR ÓLAFSSON
Hringbraut 50,
áður til heimilis á
Nesvegi 57, Reykjavík,
lést fimmtudaginn 4. júní.
F.h. aðstandenda,
Björg Þorkelsdóttir.
t
Innilegar þakkir til allra sem auðsýndu samúð
og vinarhug við andlát og útför mannsins
míns,
GUÐMUNDAR JÓNASSONAR
húsasmíðameistara,
Selbrekku 30,
Kópavogi.
Sérstakar þakkir til starfsfólks Sunnuhlíðar
fyrir hlýju og alúð í veikindum hans.
Maria Sófusdóttir.