Morgunblaðið - 04.09.1998, Blaðsíða 35
34 FÖSTUDAGUR 4. SEPTEMBER 1998
MORGUNBLAÐIÐ
STOFNAÐ 1913
ÚTGEFANDI: Árvakur hf., Reykjavík.
FRAMKVÆMDASTJÓRI: Hallgrímur B. Geirsson.
RITSTJÓRAR: Matthías Johannessen,
Styrmir Gunnarsson.
FRIÐARVON
Á ÍRLANDI
ÞRÓUN síðustu vikna vekur von um að það hatur og of-
beldi er einkennt hefur sambúð kaþólikka og mótmæl-
enda á Norður-írlandi kunni að heyra sögunni til. Vonandi
verður sprengingin í Omagh í síðasta mánuði, sem nær
þrjátíu létu lífið í, blóðugur lokakafli hinnar norður-írsku
átakasögu þótt vissulega sé hætta á að sú verði ekki raun-
in.
Ódæðisverkið í Omagh hefur vakið andstyggð meðal
allra fylkinga og orðið til að varpa ljósi á tilgangsleysi þess
að beita sprengjum gegn almenningi í baráttunni fyrir
pólitískum markmiðum.
Sprengingin hefur þjappað saman þeim er vilja vinna að
málum með friðsamlegum hætti og aukið þrýstinginn á
stjórnmálamenn að tryggja að atburðir sem þessir endur-
taki sig ekki. Fyrr í þessari viku lýstu leiðtogar Sinn Fein,
hins pólitíska arms Irska lýðveldishersins, því yfir að þeir
teldu ofbeldi vera orðið hluta af fortíðinni og að hinni
vopnuðu baráttu væri lokið fyrir fullt og allt. Pá hafa lýð-
veldissinnar nú í fyrsta skipti léð máls á því að ganga til
viðræðna um afhendingu vopnabúrs írska lýðveldishers-
ins. Hefur flokkurinn skipað fulltrúa sinn í nefnd um af-
vopnun öfgahópa.
Ibúar írlands og Norður-írlands létu vilja sinn í ljós
með skýrum hætti í sögulegri atkvæðagreiðslu fyrr á
þessu ári þar sem mikill meirihluti samþykkti samkomulag
um breytt pólitískt skipulag á Norður-írlandi.
Bill Clinton Bandaríkjaforseti vísaði til þess í ræðu er
hann flutti á Norður-írlandi í gær hversu einstakt tæki-
færi stendur Norður-írum til boða: „Látið það ekki renna
úr höndum ykkar. Tækifæri sem þetta mun ekki gefast á
meðan við lifum.“
^ HÁRRÉTT ÁKVÖRÐUN
ISLANDSBANKI hf. hefur gert hluthöfum grein fyrir
útgjöldum vegna risnu, laxveiða og ferða undanfarin
fimm ár. Þessar upplýsingar eru birtar í fréttabréfi, sem
sent er hluthöfum. Samkvæmt þeim var heildarkostnaður
aðalbanka og útibúa 171 milljón á árunum 1993-1997, þar
af 9,5 milljónir vegna veiðiferða á vegum bankans og dótt-
urfélaga.
Það er sérstakt fagnaðarefni, að stjórn íslandsbanka
skuli birta hluthöfum þessar upplýsingar. Eðlilegt er, að
stjórnendur bankans geri grein fyrir þessum útgjöldum
sem öðrum. Tortryggni hluthafa og annarra landsmanna
vaknar að öðrum kosti. Mönnum ætti að vera enn í fersku
minni darraðardansinn vegna risnu- og laxveiðimála ríkis-
bankanna síðastliðinn vetur. Um áratuga skeið hefur
kostnaður í ráðuneytum og ríkisbönkum vegna risnu, lax-
veiði, ferðalaga og bílakaupa valdið úlfúð og upphlaupum í
landinu og tími til þess kominn, að öll slík útgjöld séu tí-
unduð í ársreikningum almenningshlutafélaga með að-
gengilegum hætti.
Stjórnendur íslandsbanka hafa tekið hárrétta ákvörðun,
sem mun áreiðanlega hafa jákvæð áhrif á viðhorf fólks til
bankans.
MEIRI SAMKEPPNI
ÞAÐ HLJÓTA að teljast talsverð tíðindi, að umsvifa-
mesta verzlunarfyrirtæki landsbyggðarinnar, KEA,
hefur hafið rekstur á lágverðsmarkaði höfuðborgarsvæðis-
ins. Um hádegi í gær var opnuð Nettó-verzlun í Reykjavík
og þar með má búast við, að nýtt líf hlaupi í samkeppnina á
matvörumarkaði. Því ber að fagna, því samkeppnin hefur
skilað neytendum miklum kjarabótum, auk þess sem hún
hefur haldið í skefjum þeim gamla draugi verðbólgunni.
Stjórnendur KEA hafa gefið þá skýringu á útrás sinni
að norðan, að á höfuðborgarsvæðinu sé vaxtarbroddurinn,
þar fjölgi fólki á meðan því fækki fyrir norðan. Þetta er
skiljanlegt sjónarmið og eðlilegt að fyrirtæki, sem eiga
uppruna sinn á landsbyggðinni leiti á hið stóra markaðs-
svæði á suðvesturhorninu.
HEIMSMEISTARARNIR KOMA í DAG
Reuters
ZINEDINE Zidane, til vinstri, ásamt Jacques Chirac, Frakklandsforseta, og eiginkonunni Veroniqe, eftir að allir
leikmenn heimsmeistaraliðs Frakka höfðu verið sæmdir Legion d’honneur, æðstu heiðursorðu franska ríkisins.
STOLTUR EF ÉG GEF
ÖÐRUMINNFLYTJ-
ENDUM FORDÆMI
Heimsmeistarar Frakka í knattspyrnu koma til landsins í dag og
mæta Islendingum í fyrsta leik beggja liða í undankeppni Evrópu-
mótsins á Laugardalsvelli annað kvöld. Bernharð Valsson hitti
Zinedine Zidane - sem er af alsírskum uppruna og þykir einn snjall-
asti knattspyrnumaður heims um þessar mundir - að máli eftir æf-
ingu franska liðsins fyrir utan París í gærmorgun.
ZINEDINE Zidane var
hetja Frakka í úrslitaleik
heimsmeistarakeppninnar í
sumar. Skoraði tvö af
þremur mörkum liðsins þegar það
lagði Brasilíumenn að velli, 3:0, bæði
með skalla sem hann hefur fráleitt
verið þekktur fyrir. Og hann gantað-
ist með það í gærmorgun. „Ég hef
ekki skorað með skalla í neinum æf-
ingaleikja okkar hjá Juventus í
haust. Aftur á á móti skoraði ég með
skalla á æfingu um daginn; Peruzzi
var í markinu þannig að það er ekki
svo slæmt.“ Zidane er leikstjómandi
Ítalíumeistara Juventus en þar er
landsliðsmaðurinn Peruzzi mark-
vörður. „Þessi mörk í úrslitaleiknum
hafa að vísu breytt því að ég er ekki
lengur látinn taka hornin hjá Ju-
ventus. Þjálfarinn vill sjá mig inn í
teig.“
Rólegur og feiminn
Það fór ekki mikið fyrir Zidane í
gærmorgun þegar hann kom inn í
salinn í Clairefontaine, þar sem
Frakkar eru með bækistöðvar.
Hann virkar feikilega rólegur og
feiminn. En samt er eins og hann
hafi lúmskt gaman af því að tala við
blaðamenn og það er greinilega
hann sem ræður ferðinni.
í framhaldi af því að hann segist
hættur að taka homspymur fyrir
Juventus laumar Morgunblaðið
þeirri spumingu að honum hvort
hann ætli sér að skora enn meira í
framtíðinni en hingað til.
„Ja, þetta vekur alltént upp vissa
markagræðgi og það er breyting. En
þetta þýðir ekki að ég ætli að breyta
mínum leikstíl og hugsa einungis um
það að skora. Ég hef skorað frekar
reglulega með franska landsliðinu
og þá yfirleitt mikilvæg mörk þannig
að það er aðallega með Juventus
sem ég þarf að bæta mig.“
„Zidane er alsírskur..."
Nú verða gerðar feikilegar kröfur
til þín með franska landsliðinu og
þér er ætlað visst forystuhlutverk
innan hópsins. Finnst þér þú hafa
þroskast eða breyst sem leikmaður
við að vinna heimsmeistaratitilinn?
„Maður lærir náttúrlega alltaf af
reynslunni og ég er öraggari sem
leikmaður en ég vil ekki taka að mér
neitt forystuhlutverk. Ég mun halda
áfram að færa franska landsliðinu
allt sem ég get og á minn hátt. Varð-
andi breytingar í kjölfar titilsins þá
er það fyrst og fremst það hvernig
fólk lítur á mig í dag sem hefur
breyst. Ég er sjálfur nákvæmlega
eins og ég var fyrir keppnina.“
En það hefur samt eitthvað breyst
hér, er það ekki? Litlir guttar af
sama upprana og þú hlaupa um göt-
ur og hrópa „Zidane er alsírskur,
Zidane er alsírskur." (Greinarhöf-
undur varð einmitt vitni að slíku í
sumar, meðan á HM stóð; var að ná í
son sinn til dagmömmunnar, sem er
ein margra slíkra í París frá Alsír.
Drengir af sama upprana, synir
hennar og fleiri, á aldrinum 10-12
ára, hlupu um og hylltu hetjuna með
þessum hætti) Þú ert ekki lengur
bara fótboltamaður; hlýtur að finna
að Zinedine Zidane stendur fyrir
eitthvað miklu meira.
„Ég hef alltaf sagt við sjálfan mig,
og þreytist aldrei á að endurtaka
það, að fyrir krakka sem búa í erfið-
um hverfum þá er fótboltinn eða ein-
hver önnur íþróttagrein leið út. Og
það era tvö orð sem era mér kær í
því sambandi; aðlögun og heild. Og
ef ég get verið góð fyrirmynd fyrir
innflytjendur í Frakklandi þá er ég
stoltur af því.“
Hvar ólstu upp?
„Ég er alinn upp í einu af úthverf-
um Marseille. Þar byrjaði ég að
sparka í bolta úti á götu eins og
flestir strákar gera. Síðan þegar ég
var um það bil þrettán ára var ég
tekinn í félag sem sér um að „ala
upp“ unga knattspymumenn og 17
ára gerði ég minn fyrsta atvinnu-
samning, þá við Cannes.“
Ekki duglegur f skóla
Hvernig leist mömmu þinni á að
drengurinn hennar væri að fara að
heiman í atvinnumennskuna?
„Það kom nú ekki margt annað til
greina. Ég var ekki sá allra dugleg-
asti í skólanum, fannst miklu
skemmtilegra að vera úti í fóbolta
heldur en að liggja yfir skraddunum.
Þess vegna hugsa ég henni hafi þótt
þetta fyrir bestu.“
Þú átt tvö börn. Gera þau sér
grein fyrir því sem er að gerast í
kringum þig?
„Strákurinn minn er aðeins farinn
að átta sig, hann var til dæmis á Sta-
MORGUNBLAÐIÐ
FÖSTUDAGUR 4. SEPTEMBER 1998 35 .
Hornsteinn lagður að Kröfluvirkjun tæpum aldarfjórðungi eftir að framkvæmdir hófust
de de France þegar við unnum
heimsmeistaratitilinn. Það er þó
ekki langt síðan að hann hélt að fólk
væri að biðja mig að teikna fyrir sig
þegar það var að biðja um eigin-
handaráritun."
Áttu ennþá vini úr hverfinu þar
sem þú ólst upp?
„Já, já og þeir vora á vellinum
þegar við spiluðum úrslitaleikinn í
sumar. Það var eiginlega alveg frá-
bært því þegar við voram að hlaupa
heiðurshringinn eftir leikinn kom ég
auga á þá í stúkunni. Þetta var mik-
ilvæg stund. Augnsambandið sagði
allt sem segja þurfti þannig að ég
rauk ekki til þeirra. Þeim fannst al-
veg frábært að ég, guttinn sem spil-
aði með þeim á götunni fyrir
nokkram áram hafi verið að skora
þessi tvö mörk í úrslitaleik heims-
meistarakeppninnar."
Á laugardaginn spilar þú í
Reykjavík, fyi-sta leikinn í riðla-
keppni Evrópukeppni landsliða. Ég
á svolítið erfitt með að trúa því að
þessi leikur eigi hug þinn allan mið-
að við allt það sem á hefur gengið.
„Ég hef aldrei unnið Evrópubikar,
hvorki með félagsliði né franska
landsliðinu. Og það er á hreinu að
við viljum vinna þennan riðil og síð-
an keppnina. Þetta er titill sem okk-
ur vantar í safnið þannig að við tök-
um þennan leik jafn alvarlega og alla
aðra sem við spilum.
Það er líka að hefjast hjá okkur nýtt
skeið með þessari riðlakeppni. Nú
tökum við ekki lengur eingöngu þátt
í vináttuleikjum eins og fyrir HM
heldur skipta allir þessir leikir málið
með framhaldið í huga. Og á Islandi
þurfum við að sýna að við eram nú-
verandi heimsmeistarar. Þessir leik-
ir verða okkur erfiðir. Það verður
tekið hraustlega á okkur hvar sem
við komum og allir vilja leggja
heimsmeistarana að velli. Þetta
verður því mjög erfitt."
En vora leikir fyrir HM ekki erf-
iðir líka?
„Jú, auðvitað. Okkur tókst það
sem allir fóra fram á og nú er að
endast og það getur verið erfiðara
að halda sér á toppnum en að kom-
ast þangað. Við verðum líka að
sanna í hvert einasta skipti, í hverj-
um einasta leik, að við höfum átt tit-
ilinn skilið.“
Get enn bætt mig
Telurðu þig hafa náð toppnum
sem knattspyrnumaður, eða er þér
enn að fara fram?
„Ég held að ég geti alltaf bætt við
mig. Reynsla er til dæmis eitthvað
sem mig vantar ennþá og ég get
ennþá bætt tæknina sem og líkam-
legt atgei-vi. Mestar framfarir hjá
knattspyrnumanni koma milli 18 og
23 ára aldurs en síðan er maður
endalaust að fínpússa eitthvað. Ég
er búinn að vinna heimsmeistaratit-
ilinn með landsliði Frakklands og
geri ekki betur á þeim vettvangi, en
mig bráðvantar Evróputitil með Ju-
ventus til að vera fullkomlega sáttur.
Það er of pínlegt að hafa tapað
tveimur úrslitaleikjum í röð í Evr-
ópukeppni Meistaraliða, Meistara-
deildinni."
Þannig að þú ert ekkert á leiðinni
frá Juventus á næstunni?
„Nei, þvert á móti. Ég vil vera
áfram hjá félaginu og verð það. Það
hafa verið miklar breytingar hjá
helstu keppinautum okkar, Lazio,
Inter og Parma, en við eram ennþá
með hörkulið og ég hef ekkert annað
að sækja í bili.“
Juventus hefur verið tekið svolítið
á beinið undanfarið varðandi meinta
lyfjanotkun leikmanna. Kanntu ein-
hverja skýi'ingu á þessu?
„Afbrýðisemi. Við vinnum allt sem
aðrir vilja vinna og þetta er aðferð til
að ná sér niður á Juventus. Einhverj-
ir sem era vonsviknir standa á bak
við þetta. Sem er í góðu lagi, því mér
finnst skemmtilegra að svekkja menn
heldur en ekki. En varðandi lyfjamis-
notkun í íþróttum þá er hún til staðar
og Tour de France [hjólreiðakeppnin
í sumar] var sönnun á því. Ég á per-
sónulega erfitt með að sjá hvað það
er sem rekur íþróttamenn til að taka
ólögleg lyf, en það er sennilega minn
einfeldningsháttur."
Morgunblaðið/Ágúst Ingi
HORNSTEINN verður lagður að Kröfluvirkjun í dag, rúmum 23 árum eftír að hafist var handa við byggingu stöðvarhússins.
ALDURSFORSETI Kröflunefndar,
Ingvar Gíslason fyrrverandi alþingis-
maður og ráðherra, mun leggja horn-
steininn að stöðvarhúsinu fyrir há-
degi í dag og Knútur Otterstedt,
fyrrverandi svæðisstjóri Landsvirkj-
unar á Norðurlandi, gangsetur vélar
Kröflustöðvar. Auk þeirra munu
Halldór Jónatansson, forstjóri
Landsvirkjunar, Finnur Ingólfsson,
iðnaðar- og viðskiptaráðherra, og Jó-
hannes Geir Sigurgeirsson, stjórnar-
formaður Landsvirkjunar, flytja
ávörp. Viðstaddir verða núverandi og
fyrrverandi Kröflustárfsmenn ásamt
fleirum.
Framvarp um jarðgufuvirkjun við
Kröflu eða Námafjall í Suður-Þing-
eyjarsýslu varð að lögum frá Alþingi í
apríl 1974. í framhaldi af því skipaði
þáverandi iðnaðarráðherra, Magnús
Kjartansson, framkvæmdanefnd,
sem kölluð var Ki'öflunefnd, og var
henni falin hönnun og bygging virkj-
unarinnar ásamt kaupum og vali bún-
aðar til hennar. Nefndannenn voru
Jón G. Sólnes, sem jafnframt var for-
maður, Bragi Þorsteinsson, Ingvar
Gíslason, Páll Lúðvíksson og Ragnar
Arnalds. Þá gaf iðnaðarráðuneytið
Oi'kustofnun fyrirmæli um að undir-
búa mannvirki til vinnslu jarðgufu
fyrir jarðgufuaflsstöð við Kröflu eða
Námafjall. í febrúar 1975 fól iðnaðar-
ráðherra Rafmagnsveitum ríldsins
hönnun og lagningu háspennulínu frá
Kröflu til Akureyrar og í desember-
lok sama ár skipaði iðnaðarráðherra
síðan samstarfsnefnd um Kröflu-
virkjun, sem skipuð var formanni
Kröflunefndar, orkumálastjóra og
rafmagnsveitustjóra ríkisins undir
forsæti ráðuneytisstjóra iðnaðarráðu-
neytisins. Hönnunarsamningar við
Verkfræðistofu Sigurðar Thoroddsen
hf., bandaríska ráðgjafafyrirtækið
Rogers Engineering Co. Inc. og Virki
hf. voru undirritaðir í nóvember 1974
og snemma árs 1975 voru gerðir
samningar við Mitsubishi Heavy
Industries Ltd. um kaup á tveimur 30
MW vélasamstæðum og tilheyrandi
búnaði. Gengið var frá samningum
við byggingaverktaka, rafverktaka
og verktaka við málmsmíði, uppsetn-
ingu vélbúnaðar o.fl. á árunum 1975
og 1976.
Landsvirkjun keypti
Kröfluvirkjun af ríkinu 1986
Framkvæmdir við jarðgufuvirkjun
á Kröflusvæðinu hófust á árinu 1974
með tilraunaboranum, en
borun á vinnsluholum,
bygging orkuvers og
framkvæmdir við 132 kV
línu til Akureyrar hófust
sumarið 1975. Fyrrnefnd-
ar tvær 30 MW vélasamstæður voru
keyptar og hús og önnur mannvirki
miðuð við það.
íslenska ríkið lét hanna og reisa
stöðina og var reksturinn í upphafi í
höndum Kröflunefndar en Raf-
magnsveitur ríkisins tóku við rekstr-
inum í ársbyrjun 1979. í byrjun árs
1986 keypti svo Landsvirkjun Kröflu-
virkjun af ríkinu og yfirtók hana til
eignar og reksturs.
Fyrri vélasamstæða virkjunarinn-
ar var gangsett í ágúst 1977 en vegna
gufuskorts hófst rafmagnsfram-
Bjartsýnir á
framhaldið
Hornsteinn verður lagður að Kröfluvirkjun í
dag, 24 árum eftir að framkvæmdir við jarð-
——
fflifuvirkjun hófust á svæðinu. A ýmsu hefur
gengið á þeim tíma sem liðinn er frá því að
fyrstu tilraunaholurnar voru boraðar þar til
hornsteinn stöðvarhússins er nú loks lagður
og koma jarðhræringar þar mjög við sögu.
leiðsla ekki fyrr en í
febrúar 1978. í upphafi
var stöðin rekin með
mjög takmörkuðu afli á
einni vélasamstæðu en á
síðustu árum hefur véla-
samstæðan gengið með
fullum afköstum, nema á
sumrin þegar hugað hef-
ur verið að viðhaldi.
Ráðagerðum um að
setja upp þá seinni var
hins vegar frestað vegna
jarðhræringa á Kröflu-
svæðinu og það var ekki
íýrr en á árinu 1996 sem
stjórn Landsvirkjunar
ákvað að auka afl
Kröfluvirkjunar úr 30
MW í 60 MW með því að
ráðast í uppsetningu
seinni vélasamstæðunn-
ar og afla gufu til þess
að geta nýtt að fullu af-
kastagetu beggja véla-
samstæðnanna. Véla-
samstæðan hafði þá ver-
ið ósamsett í kössum við Kröfluvirkj-
un allt frá árinu 1977. Þessi aflaukn-
ing virkjunarinnar átti sér stað í
tveimur áföngum. Raforkufram-
leiðsla með seinni samstæðunni hófst
í nóvember 1997 með hálfum afköst-
um. Að sögn Bjarna Más Júlíussonar
stöðvarstjóra er afl virkjunarinnar nú
----------- upp undir 56 til 57 MW
og stefnir í að það nái 60
MW um áramót.
UM þessar mundir
er unnið að því að
bora holu númer 32
við Kröflu með svo-
kallaðri skáborun.
Var lengi mikið
hitamál í þjóð-
félaginu
Stöðvarhúsið „heims-
———— ins staersti hallamælir"
Náttúraöflin settu eins og kunnugt
er ófyrirséð strik í reikninginn í upp-
hafi framkvæmdanna en Krafla er á
virku sprungubelti. Eldgos hófst við
Leirhnjúk, um þrjá kílómetra frá
Kröflu, í desember 1975 og hafði það
miklar tafir í fór með sér fyrir virkj-
unina. Kvikugas og jarðvarmi
streymdi inn í jarðhitakerfið með
þeim afleiðingum að fóðringar í bor-
holum tærðust. Sprungur og hverir
mynduðust í svonefndu Gjástykki og
mælingar leiddu í ljós að stöðvarhús-
ið við Kröflu seig lítilsháttar að norð-
anverðu en reis að sunn-
anverðu. í gamni og al-
vöra var talað um stöðv-
arhúsið sem „heimsins
stærsta hallamæli." Alls
urðu kvikuhlaup yfir 20
talsins og þeim fylgdu
níu gos á næsta áratug,
en þau stóðu yfir með
hvfldum þar til hinu síð-
asta lauk í september
1984. Hraunið frá þeim
þekur nú um 36 ferkfló-
metra.
Kröfluvirkjun var
lengi mikið hitamál í
þjóðfélaginu og spunn-
ust um hana harðar deil-
ur, sem ekki verða rakt-
ar hér. Þess skal þó get-
ið að snemma árs 1976
rituðu fjórir sérfræðing-
ar í jarðvísindum, þeir
Sigurður Þórarinsson
prófessor, Þorleifur Ein-
arsson prófessor, Ey-
steinn Tryggvason jarð-
skjálftafræðingur og Sigurður Stein-
þórsson jarðfræðingur, bréf til iðnað-
arráðherra, þar sem þeir lýstu þeirri
skoðun sinni að óráðlegt væri að
halda áfram framkvæmdum við
Kröflu, öðram en þeim sem stuðluðu
að verndun mannvirkja sem fyrir
væru.
Nálægð gosstöðvanna,
möguleiki á hraunflóði,
jarðskjálftar og ýmis af-
leidd öryggisatriði kröfð-
ust áður óþekktra að- _________
gerða. Staðsetning bor-
holna varð vandasamari, bæði hvað
varðaði öryggi og viðbrögð við
breyttri hegðun og eðli jarðhitasvæð-
isins. Ákveðið var að hörfa af Leir-
botna- og Vítismóasvæðunum yfir á
jaðra Kröflusvæðisins, til þess að
forðast bein áhrif eldsumbrotanna á
jarðhitageyminn. Borunum var beint
upp í suðurhlíðar Kröflufjalls og á
Hvíthóla. Teknar vora upp svokallað-
ar stefnuboranir eða skáboranir, nýj-
ar aðferðir í steypingu og vali fóðr-
inga og strangt gæðaeftirlit með bor-
framkvæmdum. Þá var tekið upp
strangt eftirlit með vinnslu jarðhita-
svæðisins, sem fólst í reglubundnum
eðlisfræðilegum borholumælingum,
efnaeftirliti og afkastamælingum,
auk þess sem gert var forðafræðilegt
hermilíkan af jarðhitageyminum í
suðurhlíðum Kröflu.
Nýjar aðferðir við borun
og hreinsun á holum
Frá því að ákveðið var að setja upp
seinni vélasamstæðuna hafa fimm
nýjar holur verið boraðar og tvær
endurunnar. Alls era nú 17-18 holur í
rekstri en aðrar era skemmdar. Sa-
mið hefur verið við Jarðboranir um
borun þriggja holna sem eiga að duga
til að koma virkjuninni í fulit afl, við-
halda þvi og mæta væntanlegri rýrn-
un í afköstum borholnanna. Um þess-
ar mundir er unnið að boran holu
númer 32 og til stendur að bora hinar
tvær á næsta ári. Einnig er verið að
hreinsa fjórar gamlar borholur með
nýrri aðferð sem kölluð er hreinsun í
blæstri, en kísill vill setjast í holurn-
ar. „Þá er holan höfð lifandi og þær
útfellingar sem hreinsast út blásast
beint út með gufunni og holan er til-
búin til notkunar strax á eftir. Með
hefðbundinni hreinsunaraðferð þurfti
að dæla vatni á holuna, sem kólnaði
öll og þá fór svarfið út með skolvatn-
inu. Þá vildu menn meina að svarfið
færi líka út í æðarnar og stíflaði þær.
Það er þegar búið að hreinsa eina
holu með nýju aðferðinni og hún kom
mjög vel út,“ segir stöðvarstjórinn.
Ein tölvuvæddasta
virkjun landsins
Á þessum tímamótum, þegar virkj-
unin keyrir brátt á fullu afli og horn-
steinninn er lagður, 24 árum eftir að
framkvæmdir hófust, kveðst Bjarni
Már líta björtum augum til framtíðar.
Krafla hafi verið aðalbitbein þjóðar-
innar á sínum tíma og lengi hafi verið
mjög óvíst um framhaldið. Rekstur-
inn hafi þó gengið mun betur frá því
að Landsvirkjun keypti Kröfluvirkj-
un og menn hafi smám saman lært á
svæðið með því að prófa sig áfram.
Þá fari gasinnihald gufunnar á Vítis-
móasvæðinu, þar sem frá varð að
hverfa á sínum tíma, sífellt lækkandi
og menn séu bjartsýnir á að eftir því
sem lengra líði frá gostímanum þeim
mun líklegra sé að hægt verði að nýta
gufuna þar.
Kröfluvirkjun er að verða ein
---------- tölvuvæddasta virkjun
landsins, að sögn stöðv-
arstjórans, og er hún nú
keyrð mannlaus á nótt-
unni. Þar eru starfsmenn
í 17 stöðugildum.
Að undanförnu hefur verið unnið
að því að endurnýja raf- og stjóm-
búnað Kröfluvirkjunar en stöðvar-
stjórinn segir vandann vera þann að
ekki sé svigrúm til að stöðva vinnslu
til þess að gera lagfæringar. „Nú
þegar orkuskortur er í landinu og
vatnsbúskapurinn stendur illa er
mikil áhersla á að keyra í Kröflu, þar
sem við erum óháðir vatni. Þess
vegna eru augu manna loksins að
opnast fyrir því að það sé skynsam-
legt að vera bæði með vatn og jarð-^
gufu,“ segir Bjarni Már.
Skynsamlegt að
hafa bæði vatn
og gufu