Morgunblaðið - 08.10.1998, Blaðsíða 20

:
20 FIMMTUDAGUR 8. OKTÓBER 1998
MORGUNBLAÐIÐ
NEYTENDUR
Æskilegt að gera rannsól
á árangri verðkannana
<„„+i;s»,„™ i„,,i, mammamamaamumm r—-i---i_ __
I JULI síðastliðnum lauk eins
árs samstarfí Neytendasamtak-
anna og ASÍ og BSRB um gerð
verðkannana hér á landi. Náðu
þessar kannanir til matvöruversl-
ana í Reykjavík og út á landi og til
sérvöruverslana svo og til þjónustu
einka- og opinberra fyrirtækja. Jó-
hannes Gunnarsson formaður
Neytendasamtakanna sagði í sam-
tali við Morgunblaðið að samtökin
ættu nú í viðræðum við verkalýðs-
félög í landinu um samstarf til að
tiyggja áfram gott aðhald að
markaðinum og góða upplýsinga-
miðlun til almennings.
„Við höfum fullan áhuga á að
gera áfram verðkannanir," sagði
Jóhannes. „Þegar matvörakannan-
ir era gerðar hjá okkur er farið
samtímis í verslanir í landinu til að
tryggja að upplýsingar um einstök
atriði könnunarinnar berist ekki
út. Vöruúrtakið er stórt og af mest
seldu vöranum og lögð er áhersla á
að vörurnar séu sambærilegar.
Vörategundum er breytt að ein-
hverju leyti frá einni könnun til
annarrar en við höfðum þó alltaf
ákveðnar grann-vörategundir inni
í könnuninni sem eru kannaðar oft-
ar til að fylgjast með verðlagsþró-
un f viðkomandi verslun. Starfs-
Jóhannes
Gunnarsson
menn Neytendasamtakanna og
stéttarfélaganna gerðu kannanirn-
ar.“
Verð vöru í hillu ekki alltaf
það sama og kassaverðið
Verðkannanir hafi verið vel
þegnar hér á landi af neytendum,
en heyrst hefur ákveðin gagnrýni
á framkvæmd þeirra og var Jó-
hannes spurður meðal annars um
það hvort einhver brögð hefðu orð-
ið að því að upplýsingjar um
verðkannanir hefðu borist til
eyma einstakra verslunareigenda
áður en þær fóra fram og þeir því
getað undirbúið sig með þvl að
setja lægra verð á vörana og

Gorpilf er kröftugur drykkur sem býr yfir
miklu og hressandi ávaxtabragði og er ríkur
að kalki og C-vítamíni. Uppistaðan er mysa
en í henni eru öll helstu bætiefni mjólkurinnar.
GarpUfer góður á íþróttaæfinguna,
í skólann, fjallið, bíltúrinn og bústaðinn.
FAÐU ÞER EINN - DAGLEGA
Eiríkur Sigurðsson
þannig komið betur út úr verð-
könnun.
„Það komu fyrir tvö tilfelli hér á
árum áður þar sem ástæða var til
að halda að verðkönnun hefði
spurst út. í annað skiptið hættum
við við birtingu könnunarinnar en
í hitt skiptið var hætt að taka við-
komandi verslun inn í verðkönn-
unina því talið var að hún hefði
haft vitneskju um yfirvofandi
verðkönnun og því breytt verð-
lagningu sinni til lækkunar. Eftir
að við fórum að gera verðkannanir
samtímis í öllum verslununum hef-
ur verið komið í veg fyrir þennan
möguleika. Við þetta má bæta að
fólk veit að við höfum mikla
reynslu af gerð verðkannana og að
Neytendasamtökin stunda ekki
óvönduð vinnubrögð." Hvernig
getið þið ábyrgst að sama verð sé
á vöranni í hillunni og í kassakerf-
inu?
.þtthuganir hafa sýnt að það er
ekki alltaf samræmi á milli hillu-
verðs og verðsins sem neytandinn
borgar við kassann. Þegar við ger-
um okkar kannanir þá miðum við
eingöngu við verð vörunnar í hill-
unni. En Samkeppnisstofnun á að
sjá um að samræmi sé á milli
verðsins í hillunni og við kassann.
Rætt hefur verið um það að breyta
framkvæmd verðkannana og taka
upp þá aðferð að safna vöranum í
körfu og renna þeim í gegnum
kassann. Ennþá hefur ekki verið
ákveðið hvort af þessari breytingu
verður."
Bera verður saman
sambærilegar vörur
Sú gagnrýni hefur heyrst að vör-
ur sem koma oft fyrir í verðkönn-
unum séu langtímum saman seldar
undir kostnaðarverði til þess að
viðkomandi verslun komi vel út í
verðkönnunum og þannig sé spilað
á kannanirnar. Jóhannes var
spurður hvort þetta væri réttmæt
athugasemd. Sagði hann að ef
verslanimar vildu vera með sykui--
inn, hveitið eða hrísgrjónin á lágu
Benedikt
Kristjánsson
verði til að
koma vel út úr
verðkönnun-
um þá væri
það bara gott
fyrir neytand-
ann.
Þá var Jó-
hannes spurð-
ur að því
hvort sann-
gjarnt væri að
bera saman
verð í verslun
sem gefur sig
út fyrir að vera með fáar vöruteg-
undir, litla þjónustu og lágt verð
við verslun sem býður upp á fleíri
vöraflokka, betri þjónustu og er
með kjöt- og fiskborð.
Sagði hann að hér væri ákveðið
vandamál á ferðinni sem reynt
hefði verið að taka tillit til. „I
könnunum okkar höfum við flokk-
að verslanir eftir þjónustustigi
sem er mjög mismunandi. Eg
treysti neytendum til að vita hvers
konar þjónustu viðkomandi versl-
un býður upp á. Og þótt verð skipti
neytandann máli þá skiptir þjón-
ustan einnig miklu máli. Ég veit til
dæmis að það era margir sem
kunna að meta að haldið er uppi
verslun í fámennum byggðarlögum
enda þótt verðið sé þar hærra á
vöranum.“
Hafa verið gerðar kannanir á því
hvort að sala á ákveðnum vörateg-
undum aukist ef þær koma vel út
úr verðkönnun?
„Nei, það hafa ekki verið gerðar
rannsóknir á raunveralegum ár-
angri verðkannana, en það væri
æskilegt. En mér finnst verðkönn-
un skila árangri þegar seljendur
sjá sér akk í því að koma vel út úr
verðkönnunum. Mér fínnst líka
skipta máli þegar neytendur nýta
sér niðurstöður kannana. Einstakir
verslunareigendur hafa sagt mér
að niðurstöður verðkannana geti
fært hópa fólks milli verslana."
Hvað segja kaupmenn um
verðkannanirnar?
Forsendur
verðkannana
hafa breyst
„Ég tel að verðkannanir gegni
ekki hlutverki sínu ef þær era
framkvæmdar með sama hætti og
verið hefur, því forsendur hafa
breyst," sagði Benedikt Kristjáns-
son kaupmaður í Vöravali í Bol-
ungarvík og formaður Kaupmann-
samtaka Islands.
„Verslunareiningarnar era sífellt
að stækka og eru verslanirnar
sjálfar farnar að gera verðkannan-
ir hjá keppinautunum og era að
breyta verði hjá sér í samræmi við
það oft á dag. Þegar gerðar hafa
verið verðkannanir hafa niðurstöð-
ur birst eftir 3-4 daga en þá era
þær upplýsingar orðnar úreltar. Ef
vandað er betur til verðkannanana
þá eiga þær fullan rétt á sér,“ sagði
Benedikt.
Gefa góða mynd
af verðþróun
„Verðkannanir era af hinu góða
og gefa neytandanum góða mynd
af verðþróun í viðkomandi versl-
un,“ sagði Eiríkur Sigurðsson, eig-
andi 10-11 verslananna. „Það er
mikilvægt atriði þegar verðkann-
anir era gerðar að verið sé að bera
saman sambærilega hluti hvað
varðar gæði og þjónustu. Af þeim
verðkönnunum sem gerðar hafa
verið hér á landi treystum við best
könnunum Neytendasamtakanna.
Þeim hefur farið mikið fram í
vinnubrögðum en alltaf má bæta
þau.“
Spurt og svarað um neytendamál
Vill ekki greiða
fyrir lás á símann
ÖANÆGÐUR símnotandi hringdi
og kvartaði yfir því að þurfa að
greiða fyrir lokun á símtölum til út-
landa. Fannst honum að þessi
þjónusta ætti að vera frí þar eð
fólkið ætti að fá að ráða sjálft
hvaða númer það vildi hafa aðgang
að.
Hrefna Ingólfsdóttir kynningar-
fulltrúi Landssímans sagði að það
færðist sífellt í vöxt að símnotend-
ur létu loka fyrir dýrari símtöl í
símkerfinu. Hægt væri að loka fyr-
Skólafólk fær
afslátt
af öllum gleraugnaumgjöröum
til 1. nóvember.
Hágæóa plastgler frá Þýskalandi
með glampa- og rispuvöm
aðeins
551(1
kr. parió
GLERAUGNAVERSLUN I
HAGKAUP
SKEIFUNNI
ir símtöl til útlanda og á Símatorg-
ið og í farsíma svo dæmi væru tek-
in. „Vilji fólk fá lás á símann sinn
kostar það 190 krónur á þriggja
mánaða fresti nema fyrir lás á
Símatorginu sem er gjaldfrjáls í
fyrsta skipti sem beðið er um lás-
inn. Hjá Landssímanum er það við-
horf ríkjandi að einingis þeir sem
biðji um ákveðna sérþjónustu
greiði fyrir hana frekar en að
kostnaðinum sé velt yfir á hinn al-
menna notenda," sagði Hrefna.