Morgunblaðið - 08.10.1998, Blaðsíða 1
STOFNAÐ 1913
228. TBL. 86. ÁRG. FIMMTUDAGUR 8. OKTÓBER 1998 PRENTSMIÐJA MORGUNBLAÐSINS
Fulltrúadeildin greiðir atkvæði
í dag um rannsókn
Clinton stapp-
ar stálinu í
demókrata
Washington. Reuters.
Reuters
í MOSKVU báru sumir útkrotaða mynd af Jeltsín til að leggja áherslu á kröfuna um afsögn hans.
Hundruð þúsunda Rússa mótmæltu upplausn og allsleysi
„Viljum hvorki kommún-
isma né stefnu Jeltsíns“
Moskvu. Reuters.
BILL Clinton, forseti Bandaríkj-
anna, sagði í gær, að þingmenn í
fulltrúadeild Bandaríkjaþings yrðu
að fylgja samvisku sinni er þeir
greiddu í dag atkvæði um hvort
hefja ætti rannsókn sem leitt gæti
til málshöfðunar með það fyrir aug-
um að svipta hann embætti. Kvaðst
hann ekki hafa þrýst á þingmenn
Demókrataflokksins um að þeir
greiddu atkvæði gegn tillögunni en
Joe Lockhart, talsmaður Hvíta
hússins, staðfesti í gær að bæði for-
setinn og kona hans, Hillary, auk
Als Gores varaforseta hefðu á síð-
ustu dögum hringt í þingmenn
flokksins til að stappa í þá stálinu
og reyna að tryggja að sem fæstir
þeirra gi'eiddu atkvæði með tillög-
unni.
Repúblikanar hafa meirihluta í
fulltrúadeildinni og því er talið ör-
uggt að tillaga um rannsókn verði
samþykkt, einungis er eftir að sjá
hversu margir demókratar greiða
atkvæði með tillögunni. Þetta gæti
skipt miklu máli því forsetanum
mun reynast erfítt að halda því
fram að afstaða repúblikana ráðist
einungis af vilja þeÚTa til að sverta
mannorð hans og þvinga fram af-
sögn ef mikill fjöldi demókrata
Rafræn
bók vænt-
anleg
Frankfurt. Reuters.
BANDARÍSKA fyrirtækið
NuvoMedia kynnti í gær raf-
ræna bók á bókasýningunni í
Frankfurt, stærstu bókasýn-
ingu í heimi. Telja sumir, að
þessi nýjung geti valdið bylt-
ingu í bókaútgáfu og prentiðn-
aði og jafnvel dæmt hina venju-
legu bók úr leik þegar fram líða
stundir.
Um er að ræða rafhlöðudrif-
ið tæki, álíka stórt og meðalbók
og í því er unnt að geyma allt
að 4.000 blaðsíður af texta og
myndum. Verður tækið,
Rocket eBook eins og það er
kallað, sett á markað í Banda-
ríkjunum í nóvember og verðið
á fyrstu útgáfunni verður um
35.000 ísl. kr. í vor fer það á
markað í Þýskalandi og Bret-
landi og í Frakklandi síðar á
næsta ári.
Textann eða „bækurnar",
sem fólk vill lesa, er hægt að
nálgast á alnetinu og færa yfir í
tækið og hugsanlega einnig
dagblöðin síðar meir. Fram-
leiðslukostnaðurinn við þessa
útgáfu yrði að sjálfsögðu miklu
minni en nú gerist með prentað
mál.
greiðir einnig atkvæði með rann-
sókn.
Óttast kosningarnar
Ókyrrð ríkir þó meðal þingmanna
demóki-ata og óttast þeir að vand-
ræði forsetans eigi eftir að bitna á
þeim í þingkosningum sem verða í
næsta mánuði. Eni því margir þeirra
líklegir til að greiða atkvæði með til-
lögunni en talið er að demókratar
muni fyrst reyna að fá samþykkt í
þinginu að rannsóknin verði öllu
minni í sniðum en nú er ráðgert. Víst
er hins vegar að repúblikanar munu
ekki samþykkja slíkt úrræði.
Þótt þannig þyki ljóst að nokkur
fjöldi demóki-ata muni greiða at-
kvæði með tillögu um rannsókn hef-
ur þessi fjöldi þó farið minnkandi og
sagðist Marty Meehan, þingmaður
flokksins frá Massachusetts, í gær
halda að fjöldi þeirra demókrata
sem hygðust greiða atkvæði yrði
einungis um fímmtíu af þeim 206
sem sæti ættu í fulltrúadeildinni. Á
sínum tíma spáði Meehan því hins
vegar að allt að 120 demókratar
myndu styðja rannsókn á hendur
forsetanum.
Lítill fylgismunur
Skoðanakönnun, sem birt var í
gær, bendir til, að þeim þingmönn-
um demókrata, sem munu styðja
ótímabundna rannsókn á máli Clint-
ons, muni vegna illa í kosningunum
í næsta mánuði og verr en þeim,
sem vilja binda hana við 30 daga. Þá
kemur fram, að lítill munur sé á
fylgi flokkanna.
FLEST bendir til, að enginn árang-
ur hafí orðið af fundi Richard Hol-
brookes, sérlegs sendimanns
Bandaríkjastjórnai-, með Slobodan
Milosevic, forseta Júgóslavíu, um
Kosovo-deiluna. Ónefndur embætt-
ismaður NATO í Brussel sagði í
gær, að bandalagsríkin væru reiðu-
búin til að skerast í leikinn í Kosovo
en óvíst er hvort utanríkisráðherrar
Tengslahópsins svokallaða koma
saman til fundar í London í dag eins
og fyrirhugað var. Þá hafa jafnt
breskir sem bandarískir embættis-
menn dregið úr fyrri yfírlýsingum
um yfirvofandi árásir á Serba.
Holbrooke og Milosevic ræddust
við í fjórar klukkustundir en haft er
HUNDRUÐ þúsunda manna flykkt-
ust út á stræti og torg í Rússlandi í
gær til að krefjast ógreiddra launa
og afsagnar Borís Jeltsíns, forseta
landsins. Þátttakan var þó miklu
minni en talsmenn verkalýðsfélag-
anna og kommúnista höfðu búist við.
„Borís, komdu þér burt“ stóð á
borða, sem borinn var í mótmælun-
um á Rauða torginu í Moskvu en
þar komu tugþúsundir manna sam-
an. Bar alls staðar mikið á rauðum
fánum kommúnista, allt frá
Vladívostok á Kyrrahafsströnd til
Pétursborgar í vestri, en frétta-
skýrendur segja, að reiðin hafí verið
eftir heimildum, að þær hafi engan
árangur borið. Var það meðal ann-
ars gefið í skyn í yfirlýsingu frá
skrifstofu Milosevics en þar voru
vestræn ríki sökuð um að standa „í
vegi fyrir pólitískri lausn“ með hót-
unum um loftárásir.
Ekki samstaða um fund
Holbrooke hélt til Brussel í gær
og í dag ætlaði hann að eiga þar
fund með Madeleine Albright, utan-
ríkisráðheiTa Bandaríkjanna.
Hugðist hún fara þaðan til London
til að sitja fund utanríkisráðherra
Tengslahópsins, samstarfshóps sex
ríkja um ástandið á Balkanskaga,
en í gærkvöld var óvíst, að af hon-
efst í huga fólksins en ekki krafa
um afturhvarf til gamla skipulags-
ins. Þó mátti sjá nokkra, aðallega
aldrað fólk, með myndir af Jósef
Stalín og jafnvel Pol Pot.
„Við viljum hvorki kommúnisma
né stefnu Jeltsíns,“ sagði Vladímír
Porútsjíkov, verkalýðsforingi í
Moskvu, og aðalkrafan var, að fólkið
fengi launin sín.
Almenningur rændur
I sumum sjálfstjórnarlýðveld-
anna tóku héraðsstjórarnir þátt í
mótmælunum, meðal annars Alex-
ander Lebed, héraðsstjóri í Krasn-
um yrði í dag. Breska utanríkis-
ráðuneytið tilkynnti fyrst, að hon-
um hefði verið frestað en vegna yf-
irlýsinga Albrights um, að hún ætl-
aði að fara til fundarins sagði tals-
maður ráðuneytisins, að reynt yrði
að ná utanríkisráðherrunum saman
en óvíst væri, að það tækist. Þykir
þetta benda til, að ekki sé samstaða
um fundarhaldið.
Dregið í land
Stjómvöld í Bandaríkjunum og
Bretlandi hafa gengið harðast fram
í því, að NATO-ríkin taki ákvörðun
um loftárásir á liðsafnað Serba í
Kosovo og Bill Clinton, forseti
Bandaríkjanna, ítrekaði í gær, að
ojarsk í Síberíu, en hann ætlar að
bjóða sig fram í forsetakosningun-
um í Rússlandi árið 2000. Sagði
hann í gær, að í sjö ár hefði almenn-
ingur látið alls konar tilraunastarf-
semi yfir sig ganga án þess að
mögla og samtímis verið rændur
öllu, jafnvel laununum. Jevgení
Prímakov, forsætisráðherra Rúss-
lands, skoraði á landa sína í fyrra-
kvöld að sýna stillingu og virðist
honum hafa orðið að ósk sinni því
mótmælin fóru friðsamlega fram.
■ Minni þátttaka/22
Milosevic gæti ekki komið í veg fyr-
ir loftárásir nema með því einu að
fara að samþykktum Sameinuðu
þjóðanna og binda enda á ofbeldið í
Kosovo. í gær drógu þó embættis-
menn beggja ríkjanna verulega úr
yfirlýsingum af þessu tagi og lögðu
áherslu á, að engin tímamörk hefðu
verið ákveðin og áfram yrði reynt
að leita lausna með samningum.
Borís Jeltsín, forseti Rússlands,
ræddi við Tony Blair, forsætisráð-
herra Bretlands, í síma í gær og
lýsti yfir hneykslun sinni á hugsan-
legum loftárásum NATO.
■ Stýriflaugar/26
Enffinn árangur af viðræðum við forseta Júgóslavíu um Kosovo
__Q_____S____________________O------------
Milosevic ósveigjanlegur
en óvissa um framhaldið
Belgrad, Washington, Brussel. Reuters.