Morgunblaðið - 03.03.1999, Side 6
6 MIÐVIKUDAGUR 3. MARZ 1999
FRETTIR
MORGUNBLAÐIÐ
Varnir gegn ofanflóðum, forgangsröðun brýnustu verkefna
rammaáætlun 1999-2010, framkvæmdaáætlun 1999-2000 | 1999 | 2000 | 2001
ísafjörður
Hnrfsdalur
Holtahverfi
Seljalandshverfi
Seljalandshlíð
Undir Gleiðahjalla
Búðarfjall
stoðv./þverg.
leiðigarðar
séraðgerðir
2002
kaup
2003
2004
2005
2006 I 2007 i 2008 I 2009
2010
Samtals
millj. kr.
138
336
10
49
Flateyri
Bakkahyrna
Bolungarvík
Bæjargil/Skollahvilft
leiðigarðar
Patreksfiörður
Vatneyri
garður/kaup
Klif
stoðv./leiðig.
Stekkjagil
stoðv./leiðig.
Litladalsá
leiðigarðar
Bíldudalur
Sigtúnssvæði
leiðigarðar
Búðargil
Neskaupstaður
GilsbVMilligil
leiðigarðar
Stóralækjargil
leiðig./þverg.
Nes-Bakkagil
þvergarður
Drangagil
þvergarður
stoðvirki
Drangagil
þvergarður
Urðarbotnar
þvergarður
Tróllagil
stoðv./garður/kaup
Vestan Tröllagils
séraðgerðir
267
400
58
76
26
90
47
134
207
238
383
296
774
Seyðisfjörður
Oxl
Bjólfur I
garður
Bjólfur II
stoðv./garður
Botnar
leiðig./séraðg.
Strandartindur
Siglufjörður
Jórsk./Strengsgil
séraðgerðir
leiðigarðar
Fífldalir suður
Fífladalir norður
stoðvirki
Gimbraklettar
Annað
Gróuskarðshnj.
stoðv./þverg.
stoðvirki
Súðavík
kaup
Onnur brýn verkefni
2 íí1
760
270
73
67
108
1.125
343
56
915
Alls 7.251
Ramma- og framkvæmdaáætlun fyrir varnir gegn ofanflóðum
Kostnaður vegna brýnustu
verkefna 7,5-10 milljarðar
Aðstæður voru kannaðar hjá
átta sveitarfélögum
Næstu verkefni
Samfylking*
styður ekki til-
lögu um brott-
för hersins
MINNIHLUTI utanríkismálanefnd-
ar Alþingis, sem þingmenn í þing-
flokki Samfylkingarinnar mynda,
ætlar ekki að styðja þingsályktunar-
tillögu Steingríms J. Sigfússonar,
þingflokki óháðra, um að teknar
verði upp viðræður við bandarísk
stjórnvöld um brottfor hersins og yf-
irtöku íslendinga á rekstri Keflavík-
urflugvallar. Þingmennirnir telja að
ekki eigi að gera breytingar á aðild
íslands að NATO á næsta kjörtíma-
bili.
í nefndaráliti, sem Margrét
Frímannsdóttir, Sighvatur Björg-
vinsson og Össur Skarphéðinsson
skrifa undir, segir m.a. að um dvöl
vamarliðsins og framtíð herstöðvar-
innar sé ágreiningur sem teygi sig
inn í alla stjómmálaflokka og eigi
það einnig við um þá aðila sem að
Samfylkingunni standa.
„Aður en viðræður verða teknar
upp við Bandaríkjastjóm árið 2000
um framkvæmd vamarsamningsins,
en bókun þar að lótandi fellur ór
gildi árið 2001, er brýnt að fram fari
ítarleg óttekt á öryggismálum lands-
ins og framtíð alþjóðaflugvallarins í
Keflavík. Samfylkingin telur að slíkt
eigi að gera í samvinnu ríkisstjómar
og Alþingis og mun beita sér fyrir
því að svo. verði. Þá fyrst þegar ót-
tekt þessi hefur farið fram er tima-
bært að marka framtíðarstefnu um
tilhögun öryggismála hér á landi
eins og segir í skýrslu utanríkisráð-
herra um öryggis- og vamarmál ís-
lands um næstu aldamót. I skýrsl-
unni kemur fram ný sýn sem kallar á
að samstarfið verði metið í nýju ljósi.
Hér hefur verið lýst nauðsyn þess að
marka stefnu um framtíðarskipan
öryggis- og vamarmála í samræmi
við gerbreyttar aðstæður í heimin-
um. Tillaga só um brottför hersins
sem hér liggur fyrir er ekki í sam-
ræmi við þau sjónarmið og munu
undirritaðir nefndarmenn því ekki
styðja hana,“ segir í álitinu.
----------------
Skíðakonan
á batavegi
SKÍÐAKONAN, sem hryggbrotnaði
er hón féll ór stólalyftunni í Skála-
felli á sunnudag, er á batavegi og var
ótskrifuð af gjörgæsludeild Sjókra-
hóss Reykjavíkur í gær. Að sögn
læknis tókst aðgerðin vel, sem hón
fór í við komu á sjókrahósið.
Konan var lögð inn á heila- og
taugadeild og er bóist við nokkuð
langri legu þar að sögn eiginmanns
hennar. Fyrstu merki eftir aðgerð-
ina gefi þó von um meiri bata.
LÖGMAÐUR Valdimars Jóhannes-
sonar hefur farið þess á leit við um-
boðsmann Alþingis að hann beiti
valdi sínu og áhrifum tii að fá sjáv-
arótvegsráðuneytið eða Fiskistofu
til að svara erindum Valdimars hið
fyrsta. Valdimar hafði óskað eftir
því við þessar stofnanir að fá al-
mennt veiðileyfi til að stunda fisk-
veiðar í fiskveiðilandhelgi Islands
og fá aflaheimildir í ýmsum tegund-
um sjávarafla.
í bréfi lögmannsins kemur fram
að í lok janóar hafí sjávarótvegs-
ráðuneytið sent honum þær upp-
lýsingar að ráðuneyti og Fiskistofu
hefðu borist hátt á þriðja þósund
umsóknir um veiðileyfi og afla-
heimildir. Starfsmenn Fiskistofu
hefðu unnið að flokkun þeirra og
mætti bóast við að stofnunin myndi
SAMKVÆMT ramma- og fram-
kvæmdaáætlun umhverfísráðuneyt-
isins, sem ríkisstjómin hefur sam-
þykkt fyrir ofanflóðasjóð, er gert
ráð fyrir að kostnaður vegna brýn-
ustu verkefna verði milli 7,5-10
milljarðar. Að sögn Smára Þor-
valdssonar, verkfræðings og starfs-
manns ofanflóðasjóðs, nær fram-
kvæmdaáætlunin til tveggja ára í
senn (íg er þetta önnur áætlunin
sem unnið er eftir. Nær hún yfir ár-
in 1999-2000 en rammaáætlunin
nær til ársins 2010.
Skýrsla unnin af sérfræðingum
Áætlanirnar byggjast á skýrslu
sem unnin var af starfsmönnum
Veðurstofunnar ásamt erlendum
senda ót fyrstu bréfin vegna þess-
ara uihsókna fyrir 15. febróar síð-
astliðiíin.
Telur aðrar umsóknir
óviðkomandi
Lögmaður Valdimars segir að
hann telji sér óviðkomandi umsókn-
ir annarra af svipuðu tagi.
„Telur hann eðlilegt að umsókn
hans sé afgreidd fyrst, þar sem
hann hefur orðið að ganga svo langt
sem raun ber vitni í viðleitni sinni tii
að afla löglegs svars, enda má telja
líklegt að umsókn hans frá 9. des-
ember 1996 sé hin elsta sem ekki
hefur fengist afgreidd með lögmæt-
um hætti. Frá sjónarmiði umbjóð-
anda míns skiptir það ekki máli, að
fískveiðistjómunarlögum hafí verið
breytt. Telur hann þau lög höfð afar
sérfræðingum eftir að aðstæður
höfðu verið kannaðar hjá átta
sveitarfélögum á Vestfjörðum,
Norðurlapdi og Austurlandi og
gróft mat lagt á möguleika á snjó-
flóðavörnum og kostnað vegna
þeirra. Kostnaður við varnirnar
var borinn saman við verðmæti
eigna á svæðunum og er heildar-
kostnaður talinn nema 7 milljörð-
um en um 9 milljörðum að teknu
tilliti til uppkaupa eigna og annars
viðbótarkostnaðar.
í skýrslunni kemur fram að
flókin og torræð hvað framkvæmd-
ar- og smáatriði snertir, og stafí það
að líkindum af pólitískum ástæðum,
en flækjur þær, sem bætt var í lögin
í tilefni dóms Hæstaréttar, virðast
ekki breyta neinu hvað snertir þau
grundvallaratriði, sem hann byggði
málsókn sína á og sem Hæstiréttur
dæmdi um. Getur hin nýja lagasetn-
ing því ekki, að hans mati, lengt
frekar en orðið er þann tíma sem
hann verður að bíða eftir svari.
Telur hann að réttur hans til að
fá löglegt svar við erindi sínu hljóti
að víkja til hliðar hagsmunum ann-
arra af því að draga hann á svari
eða stinga erindi hans undir stól, ef
slíkum hagsmunum er fyrir að
fara,“ segir ennfremur í bréfí lög-
mannsins til umboðsmanns Alþing-
is.
kostnaðarmat sé allmikilli óvissu
undirorpið, einkum vegna óvissu
um umfang snjóflóðahættusvæða og
óljósra hönnunarforsendna fyrir
snjóflóðamannvirki. Erfitt sé að
leggja formlegt mat á óvissuna en
eðlilegt talið að miða við að heildar-
kostnaður gæti verið 7-14 miiljarð-
ar. Tekið er fram að til þess að bæta
forsendur fyrir hönnun varnar-
virkja sé mikilvægt að ráðast í ýms-
ar rannsóknir á snjóflóðasvæðum á
landinu.
Raðað í forgangsröð
Að sögn Smára var verkefnunum
raðað í forgangsröð í samráði við
sveitarfélögin átta. „Fyrst fer fram
frumathugun, síðan er tekin ákvörð-
un um verkhönnun eða til hvaða að-
gerða skuli gripið og loks er tekin
ákvörðun um hvort ráðast eigi í
framkvæmdina,“ sagði hann. Sam-
kvæmt rammaáætluninni er gert
ráð fyrir 267 milljónum til snjó-
flóðavama í Bolungarvík en í ný-
legri áfangaskýrslu um mat á snjó-
flóðahættu þar, er gert ráð fyrir að
grafín verði geil með fjallshlíðinni
og er áætlaður kostnaður rómur
milljarður.
Framkvæmdaáætlunin sem nú er
unnið eftir sýnir ekki kaup á hósum
í Hnífsdal, sem þegar hafa farið
fram en kostnaður vegna þeirra var
um 160 millj. eða uppkaup í Sóðavík
sem áætlað er að verja til um 520
millj. en endanlegt uppgjör liggur
ekki fyrir. Samkvæmt fyrri fram-
kvæmdaáætlun var haflst handa á
Flateyri og er framkvæmdum um
það bil að ljúka þar. Kostnaður
vegna þeirra er um 340 millj. auk 5
millj. sem varið verður í gróður-
setningu og annan frágang. A Siglu-
fírði er verið að ijúka við leiðigarða
sem er stór framkvæmd og næsta
sumar verður hafíst handa við upp-
græðslu.
Sagði Smári að gert væri ráð fyr-
ir að framkvæmdir við Drangagil í
Neskaupstað verði tilbónar til ót-
boðs í apríl og að verið væri að ljúka
verkhönmin fyrir SeljalandshUð á
ísafirði. Sú vinna verði boðin út
þegar bájjarstjómin hefur tekið
ákvörðun um að ráðast í hana. „Þá
er að fara fram frumathugun fyrir
Bíldudal og Patreksfjörð,“ sagði
hann. „Svo er það Seyðisfjörður
sem var á dagskrá en mér sýnist
útilokað að ráðast í þær fram-
kvæmdir á þessu ári, þar sem
ákvörðunartakan hefur tekið þetta
langan tíma.“
Frumkvæði sveitarfélaga
í verklagsreglum ofanflóðasjóðs
segir m.a. að það sé sveitarfélag-
anna að hafa frumkvæði að gerð
tillagna um varnir gegn ofanflóðum
og að sveitarstjórn skuli senda
formlegt erindi og beiðni til ofan-
flóðanefndar um stuðning. Jafn-
framt segir að umhverfisráðuneyt-
ið setji skilyrði um hvemig vinna
eigi tillögurnar eftir að formleg
beiðni liggi fyrir frá sveitarfélag-
inu.
Fyrsta skref er frumathugun
Bent er á að frumathugun er
fyrsta skref í athugun á vömum og
hagkvæmni þeirra og er þess kraf-
ist að hönnunarforsendur hafi hlotið
umsögn og samþykki Veðurstofunn-
ar áður en eiginleg vinna hefst við
tillögugerð um valkosti. Frumat-
hugun ljúki með tillögu um aðgerð-
ir, rökstutt með kostnaðaráætlun og
mati á hagkvæmni og á grundvelli
hennar skulu verkkaupinn og ofan-
flóðanefnd taka afstöðu til aðgerða.
Fallist sveitarfélag og ofanflóða-
nefnd á tillögur og niðurstöður
fmmathugunar tekur við athugun á
vamarkostum, verkhönnun sem
m.a. feli í sér vinnuteikningar, út-
boðsgögn og nákvæmara kostnað-
armat og er gert ráð fyrir að verk-
hönnun sé að jafnaði boðin út.
Valdimar Jóhannesson óskar liðsinnis umboðsmanns Alþingis
Fiskistofa og ráðu-
neyti svari hið fyrsta