Morgunblaðið - 27.03.1999, Síða 10

10 LAUGARDAGUR 27. MARZ 1999
MORGUNBLAÐIÐ
FRÉTTIR
Morgunblaðið/
HALLDOR Asgrfmsson, formaður Framsóknarflokksins, flutti ræðu við upphaf miðstjórnarfundar flokksins í gær.
Halldór Ásgrímsson, formaður Framsóknarflokksins, við upphaf miðstjórnariimdar í gær
Astæðulaust að óttast um-
ræðu um aðild að ESB
Halldór Asgrímsson, formaður Framsókn-
arflokksins, lýsti yfír í ræðu við upphaf
fundar miðstjómar flokksins í gær að fram-
sóknarmenn væru tilbúnir að vinna að nýrri
sátt um stjórnkerfí fískveiða og skoða allar
tillögur um breytingar sem upp kæmu en
hann sagði að afmarkaðar breytingar skil-
uðu þjóðinni mestum afrakstri. Halldór
sagði einnig að menn ættu ekki að óttast að
ræða hvort það þjónaði framtíðarhagsmun-
um að skoða aðild að Evrópusambandinu.
átökum enda eru þau í óþökk þjóð-
HALLDÓR Ásgrímsson, utanríkis-
ráðherra og formaður Framsókn-
arflokksins, kom víða við í ræðu
sinni við upphaf miðstjórnarfundar
Framsóknarflokksins í gær og
fjallaði m.a. ítariega um sjávarút-
vegsmál. Halldór sagði að kerfi
fiskveiðistjómunar sem upp var
tekið hefði nú skilað þeim árangri,
sem að var stefnt en lög um sjávar-
útveginn þyrftu að vera í stöðugri
endurskoðun. Fiskveiðistjórnun
þyrfti að skila hámarksarði til sam-
félagsins, sem ætti auðlindina og
einnig þyrftu þessi lög að vera í
takt við réttlætiskennd þjóðarinn-
ar. Sá kafli ræðunnar, sem fjallar
um sjávarútvegsmál, birtist í heiid
hér á síðunni.
Vinstri öflin vígbúast tii átaka
Halldór gagnrýndi í ræðu sinni
harðlega vinstri og hægri stefnur í
stjórnmáium og lagði áherslu á að
Framsóknarflokkurinn væri frjáls-
lyndur miðjuflokkur. „Öfugt við al-
þjóðaþróun og framsækna
miðjupólitík gerast þau tíðindi nú á
íslandi að vinstri öflin fylkja liði fyr-
ir kosningar og vígbúast til átaka og
kalt stríð er enn einu sinni boðað í
stjómmálum. Petta afturhvarf til
fortíðar era slæm tíðindi þegar ný
öld er að hefjast. Framsóknarflokk-
urinn hafnar þátttöku í þessum
arinnar og henni í óhag, sagði
hann.
Halldór gagnrýndi einnig frjáls-
hyggjuna og sagði að nú væra flest-
ir hlaupnir frá þeim hugmyndum.
Sömu sögu væri að segja af sósíal-
isma og kommúnisma. „Hinir þraut-
seigu talsmenn sósíalismans hér á
landi hafa þó ekki látið bugast af
reynslu né staðreyndum, frekar en
fyrri daginn, heidur telja þeir sig
hafa uppgötvað splunkunýja vinstri
stefnu, sem hafí þá náttúra að hún
sé jafngóð og sú gamla var vond.
Pjóðin hlýtur að átta sig á því að
ekkert hefur breyst. Sama fólk,
sama sameiningartal, sama sundur-
lyndi. Til hægri og vinstri hefur
ekkert breyst nema á yfirborðinu.
Og enn er boðað kalt stríð milli
þessara aðila.
Það sem þessar fylkingar til
hægri og vinstri hafa ekki áttað sig
á er að þjóðfélagið verður æ flókn-
ara og jafnframt verður æ fráleitara
að einfaldar lausnir komi að gagni
og geti verið undirstaða framfara.
Og verði völd þessara flokka of mik-
il leikur enginn vafí á því að þeir
munu leita uppruna síns og gi’ímu-
lausar öfgar verða áberandi í
stjórnarháttum og stefnumálum
þeirra. Þessar öfgar þekkjum við
frá upphafi þeirrar aldar sem nú er
að líða. Gamlar kreddur era ekki
lykill að framförum á næstu öld,“
sagði Halldór.
Halldór vék einnig að Evrópu-
málunum og sagði að íslendingar
ættu ekki að óttast að ræða um
hvort það þjónaði framtíðarhags-
munum þjóðarinnar að skoða aðild
að Evrópusambandinu.
,^A.ðild okkar kemur ekki til
greina, ef slík aðild á að kosta afsal
á yfirráðum yfir auðlindum okkar.
Um þetta eru flestir sammála. Hitt
veit enginn hvort okkur tækist að
gera öðravísi samninga en áður
hafa verið gerðir fyrr en á slíkt
reynir. Sérstaklega er þetta skoð-
unarvert ef við væram samstiga
Færeyingum og Grænlendingum,
sem við höfum lengi átt gott sam-
starf við. Ég tel því hollt fyrir Is-
lendinga að vaktin sé staðin, ekki
síður í þessum efnum en öðrum
málum sem varða stöðu okkar í
samfélagi þjóðanna.
Af því að í hönd fer tími póli-
tískra útúrsnúninga vil ég segja
skýrt: Ég er ekki að leggja til að
ísland sæki um aðild að Evrópu-
sambandinu, heldur að möguleikar
okkar í þessu efni sem öðrum séu
skoðaðir. En það er beinlínis óverj-
andi gagnvart komandi kynslóðum
að láta eins og Evrópusambandið
sé ekki til.“
Halldór vék einnig að stöðu efna-
hagsmála og sagði að sterk bein
þyrfti til að þola góða daga. „Það er
spenna í íslenska hagkerfinu, við-
skiptahalli er of mikill og fleiri
hættumerki má greina. Ef við auk-
um útgjöld ríkisins umfram hagvöxt
er það ávísun á verðbólgu og halla-
rekstur, sem mun koma harðast
niður á þeim sem minnst mega sín,“
sagði hann.
Refsingar í fíkniefnamálum ber
skilyrðislaust að herða
Halldór fjallaði einnig um ógnina
sem stafaði af vímuefnum og sagði
ástandið hér á landi fara versnandi.
„Lífshætta steðjar að íslenski’i
æsku og mun taka mörg, fjölmörg,
líf ef ekki verður frekara að gert.
Forvarnir verður enn að efla, ekki
síst það starf sem Ingibjörg Pálma-
dóttir heilbrigðisráðherra hefur
þegar hrandið af stað í samvinnu
við sveitarfélögin. Refsingar ber
skilyrðislaust að herða við sölu,
fjármögnun og dreifingu eitursins,
en neytendum ber að sýna milda
festu, enda er þeim varla sjálfrátt.
Lögregla og tollgæsla hafa verið
að samræma aðgerðir og hefur þar
verið unnið gott starf, en meiri fjár-
muni og mannafla þarf til að
tryggja að „sölumenn dauðans“, eit-
urlyfjasalarnir, geti aldrei verið ör-
uggir með sig. Meðferðarúrræðum
verður að fjölga og það er algerlega
óásættanlegt að ungir neytendur
þurfi að bíða mánuðum saman eftir
að komast úr þessum skelfilega
vítahring. Ég lýsi Framsóknar-
flokkinn fúsan til forystu í átaki
allra stjórnmálaflokka og áhuga-
hópa um þessi mál og tel algerlega
nauðsynlegt að aukin fjárframlög
komi til,“ sagði Halldór.
Sjávarútvegsmál -
breytínga er þörf
HÉR fer á eftir í heild sá kafli í ræðu
Halldórs Ásgrímssonar sem fjallar
um sjávarútvegsmál:
„Gjaldþrot veiða, gjaldþrot
vinnslu, gjaldþrot byggða“. Á þann
veg vora forspár og fyrirsagnir sem
voru nánast daglegt brauð þegar
ákveðið var að endurskipuleggja ís-
lenskan sjávarútveg fyrir um tveim-
ur áratugum. Hran undirstöðuat-
vinnugreinar þjóðarinnar blasti við
og þar með alls efnahagslífs í land-
inu. Um þessa staðreynd er varla
deilt.
Kerfi fiskveiðistjórnunar sem upp
var tekið hefur nú skilað þeim ár-
angri, sem að var stefnt. Að minnsta
kosti er nú svo komið að það virðist
helst vera hagnaður af auðlindinni
sem deilt er um skiptingu á, en ekki
endalaust tap. Þetta er skýrt vitni
um þann árangur sem náðst hefur.
Lögin þurfa að vera í takt við
réttlætiskennd þjóðarinnar
Sjávarútvegur er mikilvæg undir-
staða efnahags Islendinga og lög um
hann þurfa að vera í stöðugri endur-
skoðun eins og ég hef lýst margoft
yfir og Framsóknarflokkurinn hefur
oftar en einu sinni ályktað um. Jafn-
framt hef ég margsagt að lög um
fiskveiðistjórnun þurfi að skila há-
marksarði til samfélagsins sem á
auðlindina og einnig þurfi þessi lög
að vera í takt við réttlætiskennd
þjóðarinnar.
Ýmislegt er umdeilt í þessum mál-
um og gagnrýni hefur á stundum
verið hörð. En við megum þó ekki
gleyma árangrinum sem náðst hefur.
Sé litið á kvótakerfið sem lyf sem
sjávarútveginum var gefið á sínum
tíma þegar í óefni stefndi, er enginn
vafi að lyfið hefur haft mikil og góð
áhrif. Hins vegar er augljóst að eins
og önnur lyf hefur þetta haft nokkr-
ar óþægilegar aukaverkanir sem
finna þarf ráð við. Ýmsir þeir sem
harðast ganga fram í gagnrýni á
aukaverkanirnar hafa engar lausnii’
sýnt og engar tillögur birt sem lík-
legri eru til meiri sáttar meðal þjóð-
arinnar. Aðrir eru mun málefnalegri
og hafa bæði tillögur og hugmyndir
sem vert er að skoða vel.
Tillaga stjórnarandstöðunnar
mikilvæg sáttatilraun
Tillaga stjórnarandstöðunnar um
auðlindanefnd, sem ég fyrstur
manna í stjórnarliðinu lýsti stuðningi
við, var mikilvæg sáttatilraun í sjáv-
arútvegsmálum. Ég bind vonir við að
á tillögum nefndarinnar megi reisa
þjóðarsátt til langrar framtíðar um
fiskveiðistjórnun okkar.
Stjórnarandstaðan sem flutti til-
löguna á heiður skilinn fyrir að rétta
sáttarhönd yfir flokkssjónarmið og
pólitíska skammtímahagsmuni í
þessu mikilvæga máli. Þetta á ekki
síst við um Margréti Frímannsdótt-
ur, sem nú er aðaltalsmaður Sam-
fylkingarinnar. Einstaka liðsmenn
hennar eru þó heldur ófriðlegir í
miðri sáttargjörðinni, og svo virðist
sem þeirra sjónarmið hafi orðið ofan
á við mótun kosningastefnu Fylking-
arinnar og þar með eigi að hlaupa
frá eigin frumkvæði.
Sem formaður Framsóknar-
flokksins lýsi ég yfir því að gefnu
tilefni og enn einu sinni að við erum
tilbúin að vinna að nýrri sátt um
sjávarútveginn og erum til í að
skoða hvaða tillögu sem koma kann
upp á borðið í því efni. Mér sýnist
að afmarkaðar breytingar á núver-
andi kerfi séu líklegastar til að skila
þjóðinni mestum afrakstri enda hef-
ur það í gi’undvallaratriðum gefist
vel.
Við skulum þó vera minnug þess
að upplausn í sjávarútvegsmálum
hefði í för með sér botnlausa
rányrkju og efnahagslegt hran. Því
má við nýja stefnumótun aldrei fórna
grandvallarsjónarmiðum um vernd-
un fiskistofna og ábyrga fiskveiði-
stjórnun sem áfram skilar þjóðinni
hámarkshagnaði og er ábyrg gagn-
vart auðlindinni og komandi kynslóð-
um.
Framsóknarflokkurinn er reiðu-
búinn að hafa forystu um að breyta
lögum um fiskveiðistjórnun, þannig
að sátt megi ríkja um þetta grand-
vallarmál íslensks samfélags,“ sagði
Halldór.
(Fyrirsögn er höfundar, millifyrir-
sagnir blaðsins.)