Morgunblaðið - 01.04.1999, Blaðsíða 4

4 FIMMTUDAGUR 1. APRÍL 1999
MORGUNBLAÐIÐ
FRÉTTIR
Vígalegur kostgangari
frúin Friðrik
Tvíhöfði
kallaður
fyrir dóm
JÓN Gnarr og Sigurjón Kjartans-
son, betur þekktir sem Tvíhöfði,
hafa verið kallaðir fyrir Héraðsdóm
Reykjavíkur af ríkissaksóknara og
mæta fyrir dóm á þriðjudagsmorg-
un.
Ákæran sem liggur til gi-undvall-
ar varðar uppákomu á þingpöllum
Alþingis hinn 18. desember sl.
Akærðu eru sakaðir um að hafa
sammælst um og skipulagt framúr-
kall á þingfundi til truflunar á fund-
aratriði Alþingis. Truflunin var
send út beint í morgunþætti Tví-
höfða í gegnum farsíma.
Starfsmaður Tvíhöfða, sem send-
ur var á þingpallana til að trufla
þingfund, er einnig ákærður.
Brot ákærðu teijast varða við 2.
mgr. 122.gr almennra hegningar-
laga nr. 19,1940, sbr. 1. mgr. 22. gr.
sömu laga að því er varðar ákærðu,
Jón Gnarr og Sigurjón.
HJÓNIN Inga Þoi-valdsdóttir og
Birgir Árnason á Straumnesi á
Skagaströnd hafa lengi haft
þann sið að gefa fuglum í garði
sínum eða í fjömnni neðan við.
Hafa þau haft ómælda ánægju af
þessum kostgöngurum sínum, en
fyrir sjö árum birtist þar fyref sá
óvæntasti og um leið án nokkurs
vafa sá vígalegasti, þ.e.a.s. þessi
fallegi fálki. Veturimi sem nú er
senn liðiun er sá áttundi sem
fálkinn hefur sótt Straumnes
heim.
Það kom ábúendum í Straum-
nesi á óvart er fuglinn gaf sig
að kjötbita sem lagður var út
og enn kom fuglinn þeim
skemmtilega á óvai*t með því að
koma aftur og aftur. Þau Inga
og Birgir skírðu fuglinn fljót-
lega Friðrik í höfuðið á krón-
prinsi Dana. Þau gerðu sér ekki
grein fyrir því að „Friðrik“ er
kvenfugl, en kvenfálkar eru allt
að fjórðungi stærri en karlarn-
ir. Ekki þótti þó ástæða til að
breyta nafni fálkans enda verð-
ur honum vart strítt á því eða
lagður í einelti.
Friðrik kemur og fer eins og
honum/henni sýnist og helst
þegar kalt er í veðri. Fuglinn
sést venjulega fyrst í október
og er síðan í heimsókn af og til
allt fram í apríl, en þá hverfur
hann og vitjar þá væntanlega
varpstöðva. Straumneshjónin
hugsa vel um hann og færa
honum ýmiss konar góðgæti,
t.d. nautalifur og hrossalundir.
Jafnvel ijúpur á jólunum.
Jóhann ðli Hilmarsson
fuglaljósmyndari var nyrðra á
dögunum og festi Friðrik á
filmu. Hann sagði Friðrik
„mjög fallega fálkakerlingu",
eins og hann komst að orði.
„Fuglinn er mjög Ijós að neð-
an og minnir nokkuð á Græn-
landsval, en grátt bak og koll-
ur sýna svo ekki verður um
villst að hann er af íslensku
ætterni. Það er annars ómet-
anlegt og sjaldgæft að fá tæki-
færi til að mynda fálka á
þennan hátt annars staðar en
við lireiður," sagði Jóhann Óli.
Hann bætti við að aðeins einu
sinni áður væri vitað til þess
að menn hefðu hænt að sér
fálka með matargjöfum. „Það
var hænsnabóndi á Álftanesi,
sem nú er látinn, sem færði
fálkum dauðar hænur yfir vet-
urinn.“
Ibúð
skemmd
eftir bruna
MANNLAUS íbúð í Þórufelli
skemmdist töluvert er kvikn-
aði í uppþvottavél í eldhúsi
íbúðarinnar í gær. Tilkynnt
var um reyk sem lagði frá
glugga íbúðarinnar klukkan
12.48 og vissu slökkviliðs-
menn ekki hvort einhver væri
inni er komið var á vettvang,
en gengu íljótlega úr skúgga
um að svo var ekki. Mikinn
reyk lagði frá glugganum og
að sögn varðstjóra hjá
Slökkviliði Reykjavíkur hafði
greinilega ki’aumað lengi í
uppþvottavélinni þar sem
íbúðin var illa farin af sóti og
reyk.
Að loknu slökkvistarfi
reykræsti Slökkviliðið íbúð-
ina á skammri stundu.
' ■
Morgunblaðið/Jóhann Óli Hilmarsson
FÁLKINN Friðrik „heima“ í Straumnesi.
KOMIÐ inn til lendingar.
Félagsdómur dæmir blaðamönnum í vil varðandi útreikning yfírvinnulauna
Reikna skal út frá
grunnlaunum
og vaktaálagi
FÉLAGSDÓMUR dæmdi í gær
að tímakaup yfirvinnu blaða-
manna, sem starfa eftir vakta-
vinnufyrirkomulagi hjá dagblaðinu
DV, skuli reiknað af mánaðarlaun-
um sem samanstanda af grunn-
launum og vaktaálagi. Ágreiningur
hefur verið um hvort yfirvinna
skuli greidd af grunnlaunum ein-
göngu eða að vaktaálagi meðtöldu.
Blaðamannafélag Islands
stefndi Vinnuveitendasambandi
íslands vegna Frjálsrar fjölmiðl-
unar, sem gefur út DV, fyrir hönd
félagsmanna sinna á DV. Félagið
krafðist þess að dæmt yrði að
tímakaup yfirvinnu blaðamanna,
sem starfa eftir vaktavinnufyrir-
komulagi hjá DV, skyldi reiknað af
þeim mánaðarlaunum blaðamanna
sem samanstanda af grunnlaunum
og vaktaálagi. Einnig var þess
krafist að stefndi greiddi máls-
kostnað. Stefndi krafðist sýknu og
að stefnandi greiddi málskostnað.
I kjarasamningi málsaðila frá
12. apríl 1997 sem gildir til 1. nóv-
ember 2000 eru ákvæði um að
heimilt sé að taka upp reglu-
bundna vaktavinnu samkvæmt
samkomulagi aðila á hverjum
vinnustað og segir m.a. svo um yf-
irvinnu: „Yfirvinna skal greidd
með tímakaupi sem samsvarar
1,0385% af samningsbundnum
mánaðarlaunum fyrir dagvinnu.“ I
rökum sínum segir Blaðamannafé-
lagið að hlutfall tímavinnu beri að
reikna af grunnlaunum með vakta-
álagi sem sameiginlega myndi
mánaðarlaun vaktavinnufólks.
„Föst laun vaktavinnufólks, þ.e.
laun með vaktaálagi, verði að skil-
greina sem daglaun þeirra til að-
greiningar frá launum sem unnin
séu í yfirvinnu. Útilokað sé að
skilja ákvæðið þannig að vakta-
vinnufólk eigi að lækka hlutfalls-
lega í launum, sé yfirvinna unnin
umfram reglulega vaktavinnu,“
segir í rökstuðningi Blaðamanna-
félagsins.
Sambærileg ákvæði
í samningum prentara
Segist félagið byggja á því að
það hafi verið sameiginlegur skiln-
ingur þess og stefnda þegar
ákvæðin komu fyrst inn í kjara-
samninginn árið 1992 að túlka
bæri ákvæðin á þann hátt sem
stefnandi geri. Vísað er til útreikn-
ings Samtaka iðnaðarins en sam-
tökin hafi talið sér skylt að reikna
yfirvinnu í samræmi við túlkun
stefnanda, einnig til þess að Morg-
unblaðið telji sér skylt að greiða
blaðamönnum sínum í samræmi
við kröfugerð og túlkun stefnanda
og þannig sé því einnig farið um
vinnuveitendur prentara í Félagi
bókagerðarmanna. Sambærileg
ákvæði hafi verið í kjarasamning-
um prentara og hafi Frjáls fjöl-
miðlun greitt prenturam sínum á
þenn hátt sem stefnandi geri nú
kröfur um fyrir hönd blaðamanna.
Stefndi telur að vaktaálag vegna
vinnu utan dagvinnutíma geti ekki
myndað grunn við útreikning yfír-
vinnu. „Málsástæður stefnanda
lúti ekki að túlkun á kjarasamn-
ingsákvæðunum sjálfum heldur
byggir stefnandi eingöngu á rangii
launatöflu frá Samtökum iðnaðar-
ins, framkvæmd yfirvinnu-
greiðslna hjá Morgunblaðinu og
því að bókagerðarmenn njóti al-
mennt þeirra hlunninda sem stefn-
andi krefst nú í máli þessu. Stefndi
byggir hins vegar á því að við túlk-
un kjarasamnings skuli fyrst og
fremst byggt á samningstextanum
sjálfum," segir í rökum stefnda.
Því er hafnað að framkvæmd
kjarasamnings hjá einu fyrirtæki
geti verið bindandi fyiir önnur fyr-
irtæki.
Niðurstaða félagsdóms er sú að
taka beri kröfu stefnanda til
greina og reikna eigi yfirvinnu út
frá grannlaunum að viðbættu
vaktaálagi. Segir m.a. svo í rök-
stuðningi dómsins: „í gr. 2.3.1. er
tekið fram að vaktaálag greiðist á
grannlaun, en samkvæmt gr. 2.4.
skal yfirvinna reiknast af samn-
ingsbundnum mánaðariaunum fyr-
ir dagvinnu. Samkvæmt því orða-
lagi verður að telja að hugtakið
laun í gr. 2.4. sé víðtækara en hug-
takið grunnlaun í gr. 2.3.1.“ Er
talið að rök standi til þess að skýra
ákvæði kjarasamningsins þannig
að yfirvinna reiknist af grannlaun-
um að viðbættu vaktaálagi.
Allir fimm dómarar félagsdóms
voru sammála um þessa niður-
stöðu en í félagsdómi sitja m.a.
einn fulltrúi skipaður af VSÍ og
einn fulltrúi sem ASI skipar.
heimilisbankinn
www.bi.is
á réttri slóc
ókeypis aðgangur til ársins 2000
®BÚNAÐARBANKINN
sVí m a "" Traustur bantd
mánaða
internettenging fylgir

: