Morgunblaðið - 08.08.1999, Blaðsíða 27

MORGUNBLAÐIÐ
SUNNUDAGUR 8. ÁGÚST 1999 27
MÁLARALISTIN á tryggl sæti í hjarta Jóhanns. Hér sjást verk sem eru til sýnis á kránni Græna hattinum
sem er til húsa þar sem bólsturverkstæði Valbjarkar var til að byrja með.
þar að lútandi að ef ófært yrði land-
leiðina á þessum tíma sæju Loft-
leiðir um flutninginn. Hafði ekki
verið ófært á þessum árstíma um
tíu ára skeið en það sparaði Val-
björk mikið í pökkun og flutningi að
Loftleiðir fiugu með húsgögnin suð-
ur. Flugvélin renndi einfaldlega
upp að hótelinu og síðan voru hús-
gagnaeiningarnar hífðar upp á
hverja hæð fyrir sig og settar þar
saman.
Smíðað fyrir skáldið
Jóhann fékk líka beiðnir um sér-
smíði á húsgögnum frá einstakling-
um og einn þeirra sem hann smíð-
aði fyrir var Davíð Stefánsson frá
Fagraskógi. Hann var beðinn um
að segja frá kynnum sínum við Da-
víð. „Þau voru þannig að Stefán
Stefánsson, bróðursonur hans, sem
er verkfræðingur hjá Akureyrar-
bæ, kynnti okkur; Davíð hafði beðið
hann um að hafa samband við mig.
Ég fór heim til hans með Stefáni og
kom þar nokkrum sinnum í sam-
bandi við húsgögn sem hann vant-
aði, það voru aðallega bókahillur og
skápar. Seinna meir átti hann von á
gesti frá Noregi og við smíðuðum
þá fyrir hann rúm, náttborð og
snyrtiborð úr hnotu. Ég teiknaði
þetta á staðnum því hann vildi hafa
hönd í bagga með því sem hann var
að kaupa og hann var ákaflega
smekklegur og kröfuharður. Hann
féllst svo á þessar skissur sem ég
gerði með ýmsum breytingum sem
hann lagði til, þannig að hann var
mjög ánægður með þetta í lokin.
Eftir þetta hitti ég Davíð oft á förn-
um vegi og við tókum tal saman,
hann stoppaði gjarnan ef hann sá
mig, var nú farinn að sjá fremur illa
síðustu árin.“
Holskefla erlendrar
samkeppni ríður yflr
íslenskur húsgagnaiðnaður
blómstraði að sögn Jóhanns þar til
ísland gekk í EFTA. Þá voru tollar
á innfluttum húsgögnum lækkaðir
en þeir voru 90%. Islensk stjóm-
völd hétu innlendu húsgagnafram-
leiðendunum aðstoð við að bregðast
við hinni erlendu samkeppni en
stóðu ekki við fyrirheitin að sögn
Jóhanns. „Það var loforð frá ríkis-
stjórninni að þeim fyrirtækjum,
sem vildu gjarnan halda sínu striki,
yrði hjálpað fjárhagslega til að end-
urnýja vélakost og skipuleggja og
mig minnir að það hafi verið loforð
líka að við ættum jafnvel að fá er-
lenda skipuleggjendur til að að-
stoða okkur. En það bara gekk ekki
eftir. Ég var búinn að fara fleiri
ferðir suður ásamt Guðmundi
Skaptasyni lögfræðingi, sem var
okkar endurskoðandi og lögfræð-
ingur í gegnum tíðina, og ég sagði
honum einu sinni í vélinni eftir slíka
ferð suður að nú gæfist ég bara upp
því við fengum bókstaflega engin
vilyrði fyrir aðstoð til þess að end-
umýja vélakostinn. Þannig að ég
sagði honum að nú myndi ég selja
hlut minn í fyrirtækinu og bað hann
að sjá um það fyrir mig. „Ja, ég er
nú ekki hissa á því, Nói minn, eftir
allt þetta vesen,“ sagði hann.“
Þannig kom það til að Jóhann dró
sig út úr Valbjörk og stofnaði
ásamt konu sinni, Guðrúnu Helga-
dóttur, sem nú er látin, húsgagna-
verslunina Örkina hans Nóa sem
þau ráku til 1990.
Listagyðjan heillar
Þrátt fyrir að vera orðinn 73 ára
er Jóhann langt frá því að leggja
árar í bát. Eftir að hann lauk fyrir-
tækjarekstri hefur hann sinnt meg-
ináhugamáli sínu sem er listsköp-
un, bæði höggmyndalist og málara-
list. Hefur hann notið hvatningar
konu sinnar, Sigríðar P. Erlings-
dóttur, sem hefur ýtt undir sköpun-
argleði hans, sem og hvatningar
dætra sinna fjögurra af fyrra
hjónabandi.
Jóhann hefur gert höggmyndir
úr tré og járni, ýmiss konar þema-
myndir með því að líma hluti á
spjald og ramma inn, sem og málað
olíumyndir. Þegar olíumálverkin
eru skoðuð kemur það ekki á óvart
þegar Jóhann segir Kristján Da-
víðsson vera uppáhaldsmálarann
sinn ásamt Gunnlaugi Scheving.
Gunnlaugur var reyndar frændi
Jóhanns og bjó oft hjá honum á
sumrin þegar hann dvaldi á Akur-
eyri. Jóhann hlaut viðurkenningu
árið 1997 fyrir störf sín í þágu
menningarmála á Akureyri. Hann
tók þátt í samsýningu myndlistar-
manna í sumar í tengslum við
Listasumar 99 á Akureyri þar sem
þemað var matur. Verk Jóhanns
samanstóð af tveimur pitsum sem
hann límdi á plötu ásamt ýmislegu
meðlæti, rammaði inn og strengdi
hænsnanet yfir. En hvenær skyldi
Jóhann hafa byrjað á þessu list-
brölti? „Ja, þetta hefur nú blundað
í mér nokkuð lengi. Ég hef alltaf
verið að grípa í eitthvað svona, þó
aðallega í tréverkinu, gerði styttur
úr tré. Ég hef haft geypimikinn
áhuga á myndlist, keypt töluvert af
tímaritum, sérstaklega á meðan ég
var í hönnun, ég fylgdist mjög vel
með. Það er eins í myndlistinni, ég
hef verið iðinn við að fara á sýning-
ar, hef alltaf haft mjög gaman af
því. En svo hafði ég bara aldrei
tíma til að gera neitt í því, maður
var alltaf á kafi í þessu sífellda
brauðstriti.“
Jóhann hefur ekki slegið slöku
við listsköpunina hin síðari ár.
Hann er sífellt að, smíðandi eða
rissandi hugmyndir niður á blað.
Þegar hann er að vinna hugmynda-
vinnuna situr hann oftast heima,
hvaðan hann sér yfir alla Akureyri,
og hlustar á klassíska tónlist,
gjarnan Beethoven, Verdi 'eða Vi-
valdi. Og öruggt er að einhver hug-
mynd hefur verið farin að gerjast í
huga hans þegar hann ók inn í bæ
eftir að hafa ekið blaðamanni út á
flugvöll í veðurblíðunni þennan
föstudag fyrir verslunarmanna-
helgi og lögregluhundur tekinn til
við að þefa af farangri flugfarþega
sem voru byrjaðir að streyma til
Akureyrar til að taka þátt í hátíða-
höldum helgarinnar. Blaðamanni
fannst þó verst að þurfa að yfirgefa
höfuðborg Norðurlands í slíku
veðri en víst þarf að gera fleira en
gott þykir.
Málfrelsi.
BeoCom 6000 er ekki eingöngu þráðlaus sími. Hann sýnir einnig
hver er að reyna að ná í þig og þú ákveður hvort þú svarar. Einnig
geturðu tengt 5 önnur símtól við sömu línuna og haft þína eigin
símstöð á heimilinu.
Með BeoCom 6000 fær fjölskyldan eitthvað til að tala um.
BANG & OLUFSEN
Síöumúla 21 ■ Sími 581 1100